ناۋرىز مەيرامى ءتۇبى  ءبىر تۇركى جۇرتىنا عانا ەمەس، كۇللى شىعىس ەلدەرىنە ورتاق مەرەكە. جاڭعىرۋ مەن جاڭارۋدىڭ، ىنتىماقتىڭ مەرەكەسى سانالاتىن بۇل  مەيرامدى تويلاۋ ەلىمىزدە جىل سايىن  قارقىن الاپ كەلەدى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ  جارلىعىمەن مەرەكە 21-23 ناۋرىز كۇندەرى اتاپ وتىلەدى. الايدا، مەرەكەنى جالپىقالىقتىق سيپاتقا، ءوزىنىڭ ءتول بەينەسىنە قايتا قاۋىشتىرۋ ءومىر تالابى. وسىعان وراي وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى اكىمدىگى 2013 جىلعى ناۋرىز مەيرامىنا ارنالعان شارالاردى 14- ناۋرىزدان باستاپ، 23 ناۋرىزعا دەيىن  جالعاستىرۋدى  قاراستىرىپ وتىر.

جاڭا سيپاتتا ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان بيىلعى مەيرام حالقىمىزىدڭ كونەدەن كەلە جاتقان ناۋرىزناما  ءداستۇرىن  زاماناۋي ۇلگىدە قايتا جاڭعىرتۋعا باعىتتالىپ وتىر. وسىعان  بايلانىستى مەرەكەلىك شارالار 9 كۇندە 9 ءتۇرلى اتاۋ  بويىنشا ۇيىمداستىرىلماق. ءار كۇن وزىندىك سيپاتتا، وزىندىك ەرەكشەلىكتەرمەن اتالىپ وتىلەدى.

14-ناۋرىز كۇنىنە «كوكتەم شۋاعى» اتاۋى بەرىلىپ،  وبلىس اكىمى  ارداگەرلەردى كوكتەمنىڭ كەلۋىمەن قۇتتىقتاماق. جاستار قاريالارعا قولعابىس جاساپ، ءتۇرلى  قايىرىمدىلىق شارالارىن وتكىزەدى. 1917 جىلعا دەيىنگى كۇنتىزبە بويىنشا بۇل كۇننىڭ 1 ناۋرىزعا سايكەس كەلەتىندىگىن ەسكەرسەك مەرەكەلىك شارالارعا «كوكتەم شۋاعى» اتاۋىنىڭ بەرىلۋى ورىندى سانالادى. بۇل قازاقتىڭ اراسىندا  تەك قانا باتىستا عانا ساقتالىپ قالعان «كورىسۋ» ءداستۇرىن جاڭعىرتۋ بولماق.

ناۋرىز مەيرامى ءتۇبى  ءبىر تۇركى جۇرتىنا عانا ەمەس، كۇللى شىعىس ەلدەرىنە ورتاق مەرەكە. جاڭعىرۋ مەن جاڭارۋدىڭ، ىنتىماقتىڭ مەرەكەسى سانالاتىن بۇل  مەيرامدى تويلاۋ ەلىمىزدە جىل سايىن  قارقىن الاپ كەلەدى. ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ  جارلىعىمەن مەرەكە 21-23 ناۋرىز كۇندەرى اتاپ وتىلەدى. الايدا، مەرەكەنى جالپىقالىقتىق سيپاتقا، ءوزىنىڭ ءتول بەينەسىنە قايتا قاۋىشتىرۋ ءومىر تالابى. وسىعان وراي وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى اكىمدىگى 2013 جىلعى ناۋرىز مەيرامىنا ارنالعان شارالاردى 14- ناۋرىزدان باستاپ، 23 ناۋرىزعا دەيىن  جالعاستىرۋدى  قاراستىرىپ وتىر.

جاڭا سيپاتتا ۇيىمداستىرىلىپ وتىرعان بيىلعى مەيرام حالقىمىزىدڭ كونەدەن كەلە جاتقان ناۋرىزناما  ءداستۇرىن  زاماناۋي ۇلگىدە قايتا جاڭعىرتۋعا باعىتتالىپ وتىر. وسىعان  بايلانىستى مەرەكەلىك شارالار 9 كۇندە 9 ءتۇرلى اتاۋ  بويىنشا ۇيىمداستىرىلماق. ءار كۇن وزىندىك سيپاتتا، وزىندىك ەرەكشەلىكتەرمەن اتالىپ وتىلەدى.

14-ناۋرىز كۇنىنە «كوكتەم شۋاعى» اتاۋى بەرىلىپ،  وبلىس اكىمى  ارداگەرلەردى كوكتەمنىڭ كەلۋىمەن قۇتتىقتاماق. جاستار قاريالارعا قولعابىس جاساپ، ءتۇرلى  قايىرىمدىلىق شارالارىن وتكىزەدى. 1917 جىلعا دەيىنگى كۇنتىزبە بويىنشا بۇل كۇننىڭ 1 ناۋرىزعا سايكەس كەلەتىندىگىن ەسكەرسەك مەرەكەلىك شارالارعا «كوكتەم شۋاعى» اتاۋىنىڭ بەرىلۋى ورىندى سانالادى. بۇل قازاقتىڭ اراسىندا  تەك قانا باتىستا عانا ساقتالىپ قالعان «كورىسۋ» ءداستۇرىن جاڭعىرتۋ بولماق.

ال، 15 ناۋرىزعا «تاعزىم كۇنى» اتاۋى بەرىلدى. بۇل كۇنى شىمكەنت قالاسىندا تولە ءبيدىڭ 350 جىلدىعىنا،  ابىلاي حاننىڭ 300 جىلدىعىنا ارنالعان  اقىندار ايتىسى وتسە، مەشىتتەردە  اتا-بابالار رۋحىنا ارنالىپ قۇران  باعىشتالادى. قازا بولعان شەكاراشىلار رۋحىنا دا قۇران باعىشتالىپ،  شەكاراشىلار ەسكەرتكىشىنە گۇل شوقتارى قويىلادى.

16 ناۋرىزدا «الاس كۇنى» اتاۋىمەن  جالپىقالىقتىق سەنبىلىك وتكىزىلمەك. «الاستاۋ» ۇعىمى ەرتەرەكتە «تازارۋ، تازالانۋ» دەگەندى بىلدىرەدى. وبلىس اۋماعىندا  بەرتىنگە دەيىن ناۋرىز مەرەكەسى قارساڭىندا  ارىقتاردى تازالاۋ، اعاش  وتىرعىزۋ ءداستۇرى بولعان. بۇل ءداستۇر سوڭعى كەزدەرى سيرەپ بارا جاتىر. سوندىقتان، مەرەكەلىك شارالار بارىسىندا بۇل يگى ءداستۇردى جاڭعىرتۋ  كوزدەلىپ وتىر.

17 ناۋرىزدىڭ تاقارىبى «بەرەكە كۇنى» بولماق. بۇل كۇنى ءتۇرلى قايىرىمدىلىق شارالارى ۇيىمداستىرىلادى. بالالار ۇيلەرىنە، قارتتار ۇيىنە جاردەم بەرىلەدى.

18 ناۋرىز-«ءونىس كۇنى».  وسى كۇنى  دۇنيەگە كەلگەن سابيلەرگە سىيلىقتار جاسالىپ، انالارىن قۇتتىقتاۋ كوزدەلىپ وتىر. سونداي-اق سەنبىلىك كەزىندە وتىرعىزىلعان  اعاشتار  ناۋرىز مەرەكەسى  قارساڭىندا  دۇنيەگە كەلگەن سابيلەرگە ارنالادى.  وتكەن جىلى  مول ءونىم جيناعان اۋىل ەڭبەككەرلەرى ماراپاتتالادى.

19 ناۋرىز-«جايناۋ كۇنى». بۇل كۇنى  بارلىق كوشەلەر مەن اۋلالار ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىنە وراي بەزەندىرىلىپ، ءتۇرلى كورمەلەر ۇيىمداستىرىلماق.

20 ناۋرىز-«شاتتىق كۇنى» اتالادى. بۇل كۇنى  ءتۇرلى مادەني شارالار ۇيىمداستىرىلىپ، وبلىس باسشىلارى  زيالى قاۋىم وكىلدەرىمەن  كەزدەسەدى. تەلەارنالاردا مادەني-كوڭىل كوتەرۋ باعدارلامالارىنا باسا نازار اۋدارۋ دا ەسكەرىلۋى ءتيىس.

مەرەكەنىڭ سەگىزىنشى كۇنى، 21 ناۋرىز «ۇيلەسىم كۇنى» دەپ اتالىپ، بۇل كۇنى مەرەكەنىڭ نەگىزگى نىشاندارىنىڭ ءبىرى «التىباقان» تىگىلەدى. ءتۇرلى  ەتنو-مادەني ورتالىقتاردىڭ كونتسەرتتىك  باعدارلامالارى ۇسىنىلادى.  بۇل كۇنى كەشكە شىمكەنت قالاسى ورداباسى الاڭىندا ەسترادا  انشىلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن جاڭا جىل تاڭىن  قارسى الۋعا  ارنالعان كونتسەرتتىك شارا ۇيىمداستىرىلادى. وبلىس اكىمى  تۇرعىنداردى ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىمەن قۇتتىقتايدى.

توعىزىنشى كۇن، 22 ناۋرىز «ۇلىس كۇنى» اتالىپ، مەرەكەنىڭ نەگىزگى شارالارى ۇيىمداستىرىلادى. بۇل كۇنى كونتسەرتتىك باعدارلامالار، سپورتتىق جارىستار ۇيىمداستىرىلادى.

بۇل كۇندەرى «قازاقستان-شىمكەنت» تەلەارناسىنىڭ تاڭعى باعدارلامالارى  ۇلىستىڭ ۇلى كۇنىنە ارنالعان باعدارلامالار ۇيىمداستىرىپ، وبلىستاعى زيالى قاۋىم وكىلدەرى قاتىساتىن بولادى.ءاربىر كۇننىڭ ءمان-ماڭىزى  تۇسىندىرىلەدى.

وقو اكىمى اپپاراتىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى

تەل: 55-00-05; 39-23-79,