بۇگىن قازاقستانعا ءازىربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى يلحام اليەۆ رەسمي ساپارمەن كەلەدى. بۇل تۋرالى اقوردا حابارلاعان ەدى.

بۇعان دەيىن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ باكۋگە رەسمي ساپارمەن 2022 جىلدىڭ 24-تامىزىندا بارعان بولاتىن. كەزدەسۋدە ەكى ەل پرەزيدەنتتەرىنىڭ شاعىن جانە كەڭەيتىلگەن قۇرامداعى كەلىسسوزدەرى جوسپارلانىپ، مەملەكەت باسشىلارى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ كوپقىرلى ماسەلەلەرىن قاراستىرعان.

ءازىربايجان مەن قازاقستاننىڭ دوستىق قارىم-قاتىناسى وتە جاقسى دەڭگەيدە. مۇنى بىرنەشە جىل بۇرىنعى تاۋلى قاراباق ءۇشىن بولعان سوعىستىڭ ناتيجەسىنەن دە انىق اڭعارۋعا بولادى.

قازاقستاننىڭ رەسمي بيلىگى سوعىس جاعدايىندا بەلگىلى ءبىر پوزيتسياسىن كورسەتپەگىنىمەن، قازاق قوعامى باۋىرلاس ەلدىڭ باسىم ءتۇسۋى ءۇشىن بولىسقانى امبەگە ايان. سونداي-اق، قازاقستان بيلىگى قاراباقتى قيراندىلاردان ارشۋعا جانە وندا مەكتەپ سالۋعا بەيىل ەكەنىن ايتقان-تۇعىن.

توقاەۆتىڭ شاقىرۋمەن بولعالى جاتقان كەزدەسۋدىڭ مەملەكەتىمىز ءۇشىن ماڭىزى زور. ويتكەنى رەسەي ۋكراينا جەرىنە باسىپ كىرگەنگە شەيىن ەلىمىزدەن شىعاتىن مۇناي ەۋروپاعا كاسپي قۇبىر كونسورتسيۋمى (بۇدان ءارى – كقك) ارقىلى جىبەرىلەتىن. ال كقك رەسەي جەرىن باسىپ وتەتىن، ونىڭ ۇستىنە اكتسيانىڭ كوپ بولىگىنە دە سولتۇستىكتەگى كورشىمىز يەلىك ەتكەن. 1500 كم-گە سوزىلىپ جاتقان مۇناي قۇبىرىنىڭ وتكىزۋ مۇمكىندىگى جىلىنا 67 ملن توننانى قۇراعان. دەگەنمەن 2022 جىلدىڭ شىلدەسىندە رەسەي سوتى قازاقستان مۇنايىنىڭ 80 پايىزىن ەكسپورتتايتىن كقك جۇمىسىن «ەكولوگيالىق زاڭ تالاپتارىن بۇزعانى» ءۇشىن 30 كۇنگە توقتاتۋ تۋرالى شەشىم شىعاردى. بۇل، ارينە، قوعام اراسىندا تەرىسكەيدەگى تەرىس پيعىلدى كورشىمىزدىڭ ەلىمىزگە كورسەتكەن بوپساسى رەتىندە باعالانعان.

وسىعان قاراپ-اق، قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ باكۋگە ساپارىنىڭ ءمان-ماڭىزىن تۇسىنىكتى دەۋگە بولادى. ەندىگى كەزدەسۋدە دە دۇنيەجۇزىنە مۇناي ەكسپورتتاۋ ماسەلەسى قارالاتىنى ءسوزسىز. ءتىپتى، مۇنايدى كاسپي تەڭىزىمەن ءازىربايجان ارقىلى ەكسپورتتاۋ ماسەلەسى كوتەرىلەدى دەۋگە نەگىز بار.

رەسەيلىك باق قازىردەن بايبالام سالىپ جاتىر. ولاردىڭ ايتۋىنشا، ءازىربايجان قازاقستانعا 2023 جىلى باكۋ-سۋپسا مۇناي قۇبىرى ارقىلى ەلىمىزدىڭ 5 ملن توننا مۇنايىن تاسىمالداۋىن جانە قارا تەڭىزدىڭ گرۋزيانىڭ جاعالاۋىن شايىپ جاتقان بولىگى ارقىلى وتكىزۋدى ۇسىنىپتى. قازىرگى تاڭدا ءازىربايجان مۇنايىنىڭ بارلىعى باكۋ-تبليسي-دجەيحان (بۇدان ءارى – بتد) ارقىلى ەكپورتتالادى.

بتد – كاسپي مۇنايىن جەرورتا تەڭىزى جاعالاۋىندا ورنالاسقان تۇركيانىڭ دجەيحان پورتىنا تاسىمالداۋعا ارنالعان قۇبىر. رەسەيلىك باق-تىڭ سوزىنشە، قازاقستان رەسەيدى اينالىپ ءوتىپ، مۇناي ەكسپورتىن ۇلعايتۋعا تىرىسىپ جاتىر جانە بيىل 1,5 ملن توننا مۇناي ەكسپورتتاۋدى جوسپارلاپ وتىر.

«جىندىنىڭ ساندىراعى» راسقا اينالسا، ەلىمىز ءۇشىن رەسەيدى دە، رەسەي مەن ولارعا دوستىق قارىم-قاتىناستاعى ەلدەرگە سالىناتىن سانكتسيالاردان اينالىپ ءوتۋدىڭ دە بىردەن-ءبىر جولى ەكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى.

اسىلان قۋانىشۇلى

Abai.kz