9 مامىردا جەڭىس كۇنىنە وراي الماتىنىڭ كەيبىر تۇرعىندارى تاريح قويناۋىنا كەتكەن، جوق مەملەكەت كسرو-نىڭ قىزىل جالاۋىن جەلبىرەتىپ كوشەگە شىعىپ، زاڭسىز اكتسيا وتكىزدى. وقيعانىڭ ۆيدەوسى الەۋمەتتىك جەلىلەردە تارادى.

ۆيدەودا جينالعانداردىڭ جانىنا كەلگەن پوليتسيا قىزمەتكەرى «اكتسيانىڭ زاڭسىز ەكەنىن» تۇسىندىرۋگە تىرىسىپ جاتقانىن كورۋگە بولادى.

ميتينگكە شىققانداردىڭ ءبىرى بەينەجازبا اۆتورىنا اگرەسسيا تانىتىپ:
«ءبىز جەڭىس كۇنىنىڭ قۇمەتىنە «ۋرالادىق». ءسىزدىڭ شامىڭىزعا ءتيىپ تۇرعان نە نارسە؟ ءبىزدىڭ كوتەرىپ شىققان تۋىمىز با؟ مىنا جەردە ورىستار جينالىپ تۇرعاسىن كەلىپ تۇرسىز با؟» - دەيدى.

سودان كەيىن اكتسياعا قاتىسۋشى ايەل ۇيالى تەلەفونىنان قازاقستان تۋى بەينەلەنگەن كولىگىنىڭ سۋرەتىن كورسەتە باستادى.

«مىناۋ قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگى كۇنىندەگى تۋدىڭ سۋرەتى. قانداي تۋدى كورىپ تۇرسىز؟ سۋرەتتەگى مەنىڭ جەكە كولىگىم. مەملەكەتتىك مەرەكەدە سىزدەردىڭ تۋلارىڭىزدى كوتەرىپ شىقتىق. بۇگىن 9 مامىر، سوعان سايكەس تۋدى الىپ شىعىپ تۇرمىز»، - دەيدى اكتسياعا قاتىسۋشى.

ونىڭ ويىنشا، تاۋەلسىز قازاقستان ازاماتتارى اراسىندا «ءبىزدىڭ تۋ مەن ءسىزدىڭ تۋ» دەگەن تۇسىنىك بار.

بەينەجازبانىڭ اۆتورى: «الماتى قالاسىنىڭ پروكۋراتۋراسىنان وسى ۆيدەوداعى ادامداردىڭ ءىس-اركەتىنە قۇقىقتىق تۇسىنىك بەرۋدى سۇرايمىز.

قۇرمەتتى وقىرماندار، ۇلت ارازدىقتى قوزدىرۋ بويىنشا قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىكتىڭ جۇگى اۋىر.

پوليتسيا قىزمەتكەرى نە ىستەرىن بىلمەي، باسى قاتىپ تۇرعانىن كورۋگە بولادى»، - دەپ جازبا قالدىرعان.

كەيىن ىشكى ىستەر ءمينيسترى مارات احمەتجانوۆ قىزىل تۋدى جالاۋلاتقانداردىڭ ەشقانداي جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلمايتىنىن ايتتى.

مينيستر «زاڭ بويىنشا شەكتەۋ جوق» ەكەنىن ايتتى.

«ولارعا ەسكەرتۋ، ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلدى. قۇقىقتىق مەملەكەتتە تۇرعاندىقتان، زاڭدا شەكتەۋ بولماعان سوڭ وعان (كسرو تۋىن الىپ شىعۋعا – رەد.) رۇقسات. الايدا ءبىز اشىق قوعامدا تۇرامىز. ەگەر ولاردىڭ ارەكەتى قوعامنىڭ نارازىلىعىن تۋدىرعاندىقتان، ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ ساقشىلارى ناسيحاتتاۋ، ۇگىتتەۋ، ەسكەرتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزدى»، – دەدى مينيستر.

سونداي-اق ۆەدومستۆو باسشىسى مۇنداي ارەكەتتەردىڭ سوڭى الاۋىزدىققا، قوعامنىڭ ءبولىنىپ-جىكتەلۋىنە اپارىپ سوقپاس ءۇشىن ءۇشىن زاڭعا وزگەرىس ەنگىزۋ كەرەك ەكەنىن اتاپ وتكەن.

9 مامىر كۇنى الماتىدا جەڭىس كۇنىن تويلاۋعا شىققان جۇرت «ورتا ازيانى بوداندىققا سالعان شەندىلەردى ماراپاتتاۋ ءۇشىن پاتشا ۇكىمەتىنىڭ ويلاپ تاپقان گەورگي لەنتاسىن» كەۋدەلەرىنە تاعا شىققانىن بايقاۋعا بولادى. بۇل قارعىباۋدى كسرو-نىڭ مۇراگەرى رەسەي 2005 جىلى جاڭعىرتىپ، جەڭىس كۇنىنىڭ بەلگىسىنە اينالدىرعان ەدى.

گەورگي لەنتاسى «ءفاشيزمنىڭ بەلگىسى» رەتىندە سانالىپ، ۋكراينادا، ليتۆا، لاتۆيا، مولدوۆا، ەستونيادا تىيىم سالىنعان. ال ورتا ازيا ەلدەرىندە تىيىم سالىنباسا دا، باسقىنشىلاردىڭ قارعىباۋىن اۋىستىراتىن وزگە ءتۇستى لەنتالار پايدا بولعان ەدى.

قازتاي ايانا سەرىكقىزى

Abai.kz