كونفەرەنتسيامىزدىڭ كەزەكتى قوناعى – ەكونوميست مۇحتار تايجان وقىرماندار تاراپىنان كەلىپ تۇسكەن ساۋالدارعا جاۋاپ بەرۋىن باستادى. مۇحتار بولاتحانۇلىنا ۇلتتىق ماسەلەگە قاتىستى سۇراقتار كوپ ءتۇستى. سونداي ساۋالدىڭ بىرىنە جاۋاپ بەرە كەلە، مۇحتار مىرزا بىلاي دەيدى: «ۇلتشىل ازاماتتار راديكالدانىپ بارا جاتقان جوق. مەنىڭ ويىمشا، ەگەر بيلىك باسىنا ۇلتشىل ادامدار كەلمەسە، وندا قوعامدا قاقتىعىس بولا ما دەپ قاۋىپتەنەم. ويتكەنى، مەملەكەت قۇرۋشى حالىق – قازاق حالقىنىڭ سانى – 70 پايىز. ونىڭ كوبى قازاقتىلدى قازاقتار. وعان جيىرما جىلدا وزگەرگەن قوعامدى قوسىڭىز. وزگەرمەگەن – بيلىك پەن وپپوزيتسيا عانا. دەمەك، قاقتىعىس مۇمكىن بە؟ مۇمكىن. سول ءۇشىن ۇلتشىلدار بيلىككە كەلۋى كەرەك».

-  31 مامىر – ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى وتكىزەلى وتىرعان ءىس-شارالارىڭىز جايلى ايتىپ بەرسەڭىز؟

كونفەرەنتسيامىزدىڭ كەزەكتى قوناعى – ەكونوميست مۇحتار تايجان وقىرماندار تاراپىنان كەلىپ تۇسكەن ساۋالدارعا جاۋاپ بەرۋىن باستادى. مۇحتار بولاتحانۇلىنا ۇلتتىق ماسەلەگە قاتىستى سۇراقتار كوپ ءتۇستى. سونداي ساۋالدىڭ بىرىنە جاۋاپ بەرە كەلە، مۇحتار مىرزا بىلاي دەيدى: «ۇلتشىل ازاماتتار راديكالدانىپ بارا جاتقان جوق. مەنىڭ ويىمشا، ەگەر بيلىك باسىنا ۇلتشىل ادامدار كەلمەسە، وندا قوعامدا قاقتىعىس بولا ما دەپ قاۋىپتەنەم. ويتكەنى، مەملەكەت قۇرۋشى حالىق – قازاق حالقىنىڭ سانى – 70 پايىز. ونىڭ كوبى قازاقتىلدى قازاقتار. وعان جيىرما جىلدا وزگەرگەن قوعامدى قوسىڭىز. وزگەرمەگەن – بيلىك پەن وپپوزيتسيا عانا. دەمەك، قاقتىعىس مۇمكىن بە؟ مۇمكىن. سول ءۇشىن ۇلتشىلدار بيلىككە كەلۋى كەرەك».

-  31 مامىر – ساياسي قۋعىن-سۇرگىن قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى وتكىزەلى وتىرعان ءىس-شارالارىڭىز جايلى ايتىپ بەرسەڭىز؟

-  ءىس-شارانى ۇيىمداستىرۋداعى باستى ماقساتىمىز – جازىقسىز قۋدالانىپ، ناقاق اتىلعان ساياسي رەپرەسسيا جانە اشارشىلىق قۇرباندارىن ەسكە الۋ، رۋحىنا تاعزىم ەتۋ. ءبىز تاريحتان ساباق الۋىمىز كەرەك. ميلليونداعان قازاق قولدان ۇيىمداستىرىلعان اشتىق قۇربانى بولدى، ۇلت زيالىلارى، كوشباسشىلارى جازىقسىز جالالى بولىپ، سوتسىز، تەرگەۋسىز اتىلىپ كەتتى. بۇل – ۇلتتىق قاسىرەت. ءار بۋىن ۇرپاق مۇنى ەستەن شىعارماۋى ءتيىس. تىلەگىمىز، نيەتىمىز، ءىسىمىز – ەندى قايتىپ وتار ەلگە اينالمايىق، نامىستى بولايىق!

شارا - 31 مامىر كۇنى تاڭەرتەڭ ساعات 9.30 دا الماتىداعى ورتالىق مەشىتتە قۇربان شالىپ، قۇران وقىتۋدان باستالادى. سودان كەيىن ساعات 12-دە «تسەزار» كينوتەاترىندا ەركىن راقىشەۆتىڭ «اشارشىلىق» دەرەكتى ءفيلمى كورسەتىلىپ، كينوتەاتردىڭ دالىزىندە فوتوكورمە جاسالادى. كينوتەاتردان شىققان سوڭ، جينالعان جۇرت جاياۋ ءجۇرىپ وتىرىپ، ناۋرىزباي باتىر كوشەسىنىڭ بويىنداعى اشارشىلىق قۇرباندارىنا ارنالىپ قويىلۋعا ءتيىستى ەسكەرتكىشتىڭ ورنىندا تۇرعان قارا تاسقا گۇل شوقتارىن قويادى. شارا بارىسى – وسى.

- 1. «ۇلتتىق-پاتريوتتىق توپ» دەگەن سوزگە كوزقاراسىڭىز قالاي؟

2. ۇلتشىل ازاماتتاردىڭ ارەكەتى راديكالدانىپ بارا جاتقان جوق پا؟ ماسەلەن، سىزدەر سەكىلدى ازاماتتار بيلىككە كەلسە قوعامدا ەكى نەمەسە ۇشكە جارىلۋ ورىن الماي ما؟

3. بولاشاق پرەزيدەنت رەتىندە كىمدەردى كورە الاسىز؟ اتتارىن اتاساڭىز.

جاۋابىڭىزعا الدىن-الا راحمەت!

قۇرمەتپەن، قازاق بالاسى

-  1. مەن سول ءسىز ايتىپ وتىرعان ۇلتتىق-پاتريوتتىق توپتىڭ بەل ورتاسىندا ءجۇرمىن عوي. سوندىقتان ۇلتتىق-پاتريوتتىق توپتارعا دەگەن كوزقاراسىم وتە جاقسى.

2. ۇلتشىل ازاماتتار راديكالدانىپ بارا جاتقان جوق. مەنىڭ ويىمشا، ەگەر بيلىك باسىنا ۇلتشىل ادامدار كەلمەسە، وندا قوعامدا قاقتىعىس بولا ما دەپ قاۋىپتەنەم. ويتكەنى، مەملەكەت قۇرۋشى حالىق – قازاق حالقىنىڭ سانى – 70 پايىز. ونىڭ كوبى قازاقتىلدى قازاقتار. وعان جيىرما جىلدا وزگەرگەن قوعامدى قوسىڭىز. وزگەرمەگەن – بيلىك پەن وپپوزيتسيا عانا. دەمەك، قاقتىعىس مۇمكىن بە؟ مۇمكىن. سول ءۇشىن ۇلتشىلدار بيلىككە كەلۋى كەرەك.

3. ءدال قازىر اتتارىن اتاي المايمىن. بىراق، بولاشاقتا پرەزيدەنت بولاتىن ادامنىڭ نيەتى تازا، پاتريوت، ەلىمىزدىڭ قازبا بايلىقتارىن شەتەلگە بەرمەيتىن، قازاقتىڭ مۇددەسىن قورعايتىن، ساتقىندىق جاسامايتىن ادام بولۋى ءتيىس.

- 1. قاراپايىم حالىق اراسىندا رۋعا، جۇزگە ءبولىنۋ دەگەن بىرتىندەپ جويىلىپ كەلەدى. بىراق بيلىك باسىنداعىلار وسى قاتەرلى دەرتتى ءوز مۇددەلەرىنە ۇتىمدى پايدالانىپ جۇرگەن سياقتى. وسى تۋراسىندا نە ويلايسىز؟

2. "زامانىمىزدىڭ اسا كورنەكتى ىسكەر ازاماتى" كەڭەس راقىشوۆ تۋرالى پىكىرىڭىز قانداي؟

- 1. رۋ، تايپا جۇيەسى - قازاقتىڭ نەگىزى، پاسپورتى دەپ ايتۋعا بولادى. ماسەلەن، باعزى زامانداردا قاعاز-قۇجات دەگەن بولماعانىن ەسكەرسەك، رۋ، تايپا  -  ادامنىڭ نەگىزىن، ونىڭ كىم ەكەنىن انىقتايتىن جۇيە قىزمەتىن اتقاردى. تايپالىق، رۋلىق جۇيە  ارقىلى قازاق ءبىر-بىرىنە تۋىس-باۋىر بولىپ كەلەدى. قالاي ايتساق تا قازاق ءبىر-بىرىنە تۋىس. مىسالى، ەلىمىزدىڭ سوناۋ باتىس وڭىرىندەگى ابىلقايىر وڭتۇستىك شىعىسىمىزدا بولعان اڭىراقاي شايقاسىنا كەلىپ قاتىسىپ، اقىرىندا ءبىز ۇلكەن تاريحي جەڭىسكە جەتتىك. بۇل – قازاقتىڭ تۋىستىعىنىڭ، ءبىر-ءبىرىن جاۋعا تاستاپ كەتپەيتىنىنىڭ، ەل مەن جەردى قورعاۋعا كەلگەندە قاشاندا ءبىر تۋدىڭ استىنان تابىلا بىلەتىندىگىنىڭ ايقىن دالەلى. سوندىقتان ءبىز ءوز شەجىرەمىزدى ءبىلىپ، ءبىر-بىرىمىزگە باۋىر ەكەنىمىزدى ۇمىتپاۋىمىز كەرەك.

ال، بيلىكتەگى رۋشىلدىق ماسەلەسىن مەن بىلمەيمىن. سەبەبى، مەن ولاردىڭ ىشىندە جۇرگەن جوقپىن.

2.  كەڭەس راقىشەۆ؟ ونىمەن جەكە تانىستىعىم جوق. بار بىلەتىنىم ول – بيزنەسمەن. يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ كۇيەۋ بالاسى، سولاي ەمەس پە؟!

-  ورالمانداردى ءوز الدىنا اۋىل، اۋدان ەتىپ ورنالاستىرۋعا قالاي قارايسىز؟

-  ورالمان قازاق قوي، قازاقتىڭ ازاماتى. سوندىقتان اركىم ءوز تاڭداۋى بويىنشا قازاقستاننىڭ قاي ايماعىنا قونىستانعىسى كەلسە، سول جەرگە تۇرۋى كەرەك. بۇل – ولاردىڭ قۇقىعى. ال، قازاق ۇكىمەتى تاراپىنان شەتەلدەن كەلگەن اعايىنعا بارلىق جاعداي، كومەك جاسالۋى شارت. ورالماندار مىندەتتى تۇردە بەلگىلى ءبىر ايماققا قونىستانۋى كەرەك دەۋگە بولمايدى.

- مۇحتار اعا، ءسىزدىڭ رۋشىلدىعىڭىز كورىنىپ تۇر. ول ءۇشىن فەيسبۋكتەگى پاراقشاڭىزعا، جانىڭىزعا جيناپ العاندارىڭىزعا كوز سالسا جەتكىلىكتى. بۇل وكىنىشتى, ارينە. سىزدەي ازامات رۋشىلدىقتان جوعارى بولسا جاراسار ەدى. رۋشىلدىق ۇزاققا اپارمايدى ادامدى. وسىنى ءسىز بىلەسىز بە؟

- ءيا، بىلەمىن (كۇلدى). مەن رۋشىلدىقپەن اۋىرمايمىن. ء«ار قازاق – مەنىڭ جالعىزىم» دەپ ويلايمىن. ەگەر مەن رۋشىل بولسام، جاڭاوزەن وقيعاسىنا بايلانىستى سول قالاعا بىرنەشە بارار ما ەدىم. تەك جاڭاوزەن ەمەس، قۇداي ساقتاسىن، قازاقستاننىڭ كەز كەلگەن جەرىندە سونداي ءبىر وقيعا بولا قالسا، مەن سول جەرگە بارامىن. ول جەردە ۇلى ءجۇز بە، ورتا ءجۇز بە، كىشى ءجۇز بە – ماعان ءبارىبىر. مەن ءۇشىن ءبارى ءبىر قازاق! ال، قازاققا وق اتىلىپ، قازاقتىڭ ەسەسى كەتىپ، مۇددەسى تاپتالىپ جاتقان كەز كەلگەن ماسەلەدە ءبىز ءبارىمىز جۇدىرىقتاي جۇمىلۋىمىز شارت.

 (جالعاسى بار)

Abai.kz