ساراپشى پىكىرى. ورتالىق ازيا تۇراقتى ايماق پا؟
رەسەي عىلىم اكادەمياسى شىعىستانۋ ينستيتۋتىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرى الەكساندر ۆوروبەۆ سوڭعى كەزدەگى مەملەكەتتىك توڭكەرىستەر مەن ساياسي جاعدايلار نەگىزىندە ورتالىق ازيا ەلدەرىندەگى تۇراقتىلىقتىڭ كريتەريلەرىن جانە تۇراقسىزدىقتىڭ ىقتيمال سەبەپتەرىن اتادى.
تۇرىكمەنستان: ساياسي كوتەرىلىستەردى بولدىرماۋ ەلدەگى يەرارحيالىق قۇرىلىمعا نەگىزدەلگەن كۇشتى اسكەري اپپاراتتىڭ موينىندا. سونداي-اق ەلدە تومەن، بىراق تۇراقتى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جاعداي قالىپتاسقان. بيلىكتى تيتۋلدى تايپا تەكەدەن شىققاندار العان. وڭىرلەردى قارجىلاندىرۋ ورتالىقتاندىرىلعان.
مەملەكەتتىك توڭكەرىس ارەكەتى تۋرالى سوڭعى جاڭالىقتاردى «ەلدىڭ بارلاۋ اگەنتتىكتەرى قولدان جۇرگىزگەن» دەپ سيپاتتالادى. تۇراقسىزدىق تەك رۋلىق بولىنۋشىلىكتەن تۋىنداۋى مۇمكىن.
وزبەكستان: بيلىك ءترانزيتىنىڭ ءساتتى جۇزەگە اسۋى ەلدى تۇراقسىزدىقتان ساقتادى.
قازاقستان: ساياسي توڭكەرىستەردى بولدىرماۋ كاسىبي ءارى ءتارتىبى مىقتى قاۋىپسىزدىك كۇشتەرىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىندە. تۇراقسىزدىققا اكەلۋى مۇمكىن جاعدايلار: بيلىككە باسەكە ەكى ءپوليۋستىڭ (توقاەۆ پەن نازارباەۆتىڭ جاقتاستارى) بولۋى، حالىقتىڭ از قامتىلعان توپتارىنىڭ نارازىلىعى مەن بەلسەندىلىگى، سونداي-اق ءساتسىز بيلىك ءترانزيتى. سونىمەن قاتار، 2022 جىلعى قاڭتارداعى نارازىلىقتار كەزىندە قاۋىپسىزدىك كۇشتەرىنىڭ سىلبىر ارەكەتى تولقۋلاردىڭ قىزا تۇسۋىنە مۇمكىندىك بەردى.
قىرعىزستان: تۇراقسىزدىققا اكەلۋى مۇمكىن جاعدايلار: ەلدىڭ سولتۇستىگى مەن وڭتۇستىگى اراسىنداعى ساياسي، ەكونوميكالىق جانە ەتنو-الەۋمەتتىك ايىرماشىلىقتار، بيلىككە باسەكەلەس تاراپتاردىڭ بولۋى، قاۋىپسىزدىك كۇشتەرىنىڭ السىزدىگى، سونداي-اق حالىقتىڭ از قامتىلعان توپتارىنىڭ نارازىلىعى مەن بەلسەندىلىگى. ەلدەگى رەۆوليۋتسيالار مەملەكەتتى كۇيرەتپەيدى دەپ سيپاتتالادى.
تاجىكستان: تۇراقسىزدىققا اكەلۋى مۇمكىن جاعدايلار: بيلىك ءترانزيتىنىڭ ناقتى مودەلىنىڭ بولماۋى جانە سىرتتان ىقپال ەتۋشى كۇشتەردىڭ بولۋى، ونىڭ ىشىندە راديكالدى يسلاميستەر مەن كورشى اۋعانستان اۋماعىنداعى ەكسترەميستىك توپتاردىڭ جاقىندىعى. ەلدەگى ساياسي تۇراقتىلىق رەسەي مەن قىتايدىڭ قارجىلىق قولداۋىنا بايلانىستى.
Abai.kz