قازاقستان ءوز تəۋەلسىزدىگىن الىپ، دەربەس مەملەكەت بولىپ دامۋ جولىنا تۇسكەن 20 جىلدان استام ۋاقىت ىشىندە əلەۋمەتتىك جاعىنان دا، ەكونوميكا سالالارىندا دا وراسان زور جەتىستىكتەرگە جەتتى. بۇل ەلىمىزدىڭ ناعىز سىن تەزىنەن وتكەن كەزەڭى دەۋگە بولادى. پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان ءƏبىشۇلى نازارباەۆتىڭ الىس كوكجيەكتەردى كوزدەگەن سارابدال ساياساتىنىڭ ارقاسىندا تالاي قيىنشى-لىقتاردى ەڭسەرە بىلدىك. Əلەمنىڭ كوپتەگەن الپاۋىت ەلدەرىنىڭ ءوزىن سانسىراتىپ كەتكەن قارجى داعدارىسىنىڭ سالدارلارىن ءبىزدىڭ حالقىمىز ونشالىقتى سەزىنە قويعان جوق. ەلباسىنىڭ كورەگەندىگى، داعدارىس تولقىنىنا تەگەۋرىندى تەتىكتەردى ۋاقىتىندا قوسۋى ارقاسىندا كەزدەسكەن قيىنشىلىقتاردى جەڭە وتىرىپ تəۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تۇعىرىن ودان əرمەن بەكىتە تۇستىك. تəۋەلسىز قازاق مەملەكەتى بۇگىنگى تاڭدا جاھاندانۋ باعىتىمەن ءومىر ءسۇرىپ جاتقان جالپاق əلەمدە وركەنيەت كوشىنەن ويىپ ورىن العان، ءوزىنىڭ دەربەس دامۋ باعىتى بار ەڭسەلى ەلدەر ساناتىنا قوسىلدى.

جاقىندا جاريا ەتىلگەن بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ جاھاندىق بəسەكەلەستىك تۋرالى جىلدىق ەسەبىندە ەكونوميكالىق رەيتينگ بويىنشا قازاقستان əلەمنىڭ 148 ەلى اراسىندا 50-ورىندى يەمدەنگەنى ايتىلدى. بۇل بۇرىنعى وداق قۇرامىندا بولعان تəۋەلسىز مەملەكەتتەردى، ونىڭ ىشىندە رەسەي، ۋكراينا، بەلارۋسسيا سياقتى اۋىر يندۋسترياسى مەيلىنشە دامىعان مەملەكەتتەر دە بار، ارتقا تاستاپ، بىرتىندەپ العا وزا باستاعانىمىزدى ايعاقتايتىن كورسەتكىش.

قازاقستان ءوز تəۋەلسىزدىگىن الىپ، دەربەس مەملەكەت بولىپ دامۋ جولىنا تۇسكەن 20 جىلدان استام ۋاقىت ىشىندە əلەۋمەتتىك جاعىنان دا، ەكونوميكا سالالارىندا دا وراسان زور جەتىستىكتەرگە جەتتى. بۇل ەلىمىزدىڭ ناعىز سىن تەزىنەن وتكەن كەزەڭى دەۋگە بولادى. پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان ءƏبىشۇلى نازارباەۆتىڭ الىس كوكجيەكتەردى كوزدەگەن سارابدال ساياساتىنىڭ ارقاسىندا تالاي قيىنشى-لىقتاردى ەڭسەرە بىلدىك. Əلەمنىڭ كوپتەگەن الپاۋىت ەلدەرىنىڭ ءوزىن سانسىراتىپ كەتكەن قارجى داعدارىسىنىڭ سالدارلارىن ءبىزدىڭ حالقىمىز ونشالىقتى سەزىنە قويعان جوق. ەلباسىنىڭ كورەگەندىگى، داعدارىس تولقىنىنا تەگەۋرىندى تەتىكتەردى ۋاقىتىندا قوسۋى ارقاسىندا كەزدەسكەن قيىنشىلىقتاردى جەڭە وتىرىپ تəۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تۇعىرىن ودان əرمەن بەكىتە تۇستىك. تəۋەلسىز قازاق مەملەكەتى بۇگىنگى تاڭدا جاھاندانۋ باعىتىمەن ءومىر ءسۇرىپ جاتقان جالپاق əلەمدە وركەنيەت كوشىنەن ويىپ ورىن العان، ءوزىنىڭ دەربەس دامۋ باعىتى بار ەڭسەلى ەلدەر ساناتىنا قوسىلدى.

جاقىندا جاريا ەتىلگەن بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ جاھاندىق بəسەكەلەستىك تۋرالى جىلدىق ەسەبىندە ەكونوميكالىق رەيتينگ بويىنشا قازاقستان əلەمنىڭ 148 ەلى اراسىندا 50-ورىندى يەمدەنگەنى ايتىلدى. بۇل بۇرىنعى وداق قۇرامىندا بولعان تəۋەلسىز مەملەكەتتەردى، ونىڭ ىشىندە رەسەي، ۋكراينا، بەلارۋسسيا سياقتى اۋىر يندۋسترياسى مەيلىنشە دامىعان مەملەكەتتەر دە بار، ارتقا تاستاپ، بىرتىندەپ العا وزا باستاعانىمىزدى ايعاقتايتىن كورسەتكىش.

قوعام دامۋى əردايىم ءبىر قالىپتى بولمايتىنى ديالەكتيكالىق زاڭدىلىق. Əلەمدەگى بۇگىنگى وزگەرىستەر، ەلدەر اراسىنداعى الۋان قىرلى قايشىلىقتار، داعدارىس الىپ كەلگەن دۇرلىگىستەر وسىنىڭ ايعاعى. وسىنداي الۋان ايشىقتى əلەمدە ءوز ەلىندەگى بەيبىت ءومىر مەن تۇراقتىلىقتى ساقتاۋ، ءدۇبəرə دۇرمەكتەرگە بوي ۇرماي، قوعامداعى دەموكراتيالىق ۇردىستەردىڭ دامۋدىڭ قالىپتى داڭعىلىمەن بەلەڭ الا باستاۋى – قازاقستان باسشىسىنىڭ كورەگەندىك ساياساتىنىڭ ارقاسى ەكەنىن قازىر بۇكىل əلەم مويىنداپ وتىر.

وتكەن جىلدىڭ اياعىندا ەلباسىمىز جاريا ەتكەن «قازاقستان-2050» ستراتەگياسى: قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىنىڭ باستى ەرەكشەلىگى –قازاقستاننىڭ دامۋدىڭ جاڭا كەزەڭىنە اياق باسقانى، ەلىمىزدىڭ ءححى عاسىرداعى دامىعان 30 ەلىنىڭ قاتارىنا قوسىلۋى، بۇل جولدا قازىرگىدەن əلدەقايدا بيىك بەلەستەردى باعىندىرۋدىڭ باعىت باعدارى بايان ەتىلدى.

قازاقستاننىڭ قارقىندى ەكونوميكالىق دامۋى مەن əلەم ەلدەرىنىڭ وركەنيەت كوشىنە ىلەسۋ، كىرىگۋ، ولارمەن قالىپتى بايلانىس قالىپتاستىرۋداعى ۇلانعايىر ىستەر قاي تۇرعىدا دا ساياسي جاڭارۋدى تالاپ ەتەدى. مىنە، وسىنداي جاڭارۋدىڭ، قوعام دامۋىنىڭ جاڭا كەزەڭىنە قادام باسۋىمىزعا پارتيامىزدىڭ كەزەكتەن تىس XV cەزى تىڭ سەرپىن بەرگەنىن ايتۋ كەرەك.

بۇل كۇندەرى بۇكىل ەلىمىزدىڭ جۇرتشىلىعى پارتيامىزدىڭ XV سەزىنەن كەيىنگى ورلەۋ كەزەڭىن باستان كەشۋدە. سەزد شەشىمدەرىنەن، سەزدە ەلباسىمىز، پارتيا توراعاسى ن.Ə.نازارباەۆتىڭ سويلەگەن سوزىنەن العان وراسان زور əسەر مەن تىڭ سەرپىن قوعام ءومىرىنىڭ قاي سالاسىندا دا ايقىن اڭعارىلۋدا. «نۇروتاندىقتار» سەزدەن ەلىمىزدى ودان ءəرى دامىتۋ جولىنداعى جارقىن ىستەرگە دەگەن زور قۇلشىنىسپەن ورالعاندارى ءسوزسىز.

سەزدە نۇرسۇلتان ءƏبىشۇلىنىڭ پارتيالاستارىنا، ەل حالقىنا ارناعان تۇجىرىمدى سوزدەرىن بىزدەر الداعى اتقارىلاتىن اۋقىمدى جۇمىستارعا ارنالعان باعدارشام دەپ تۇسىندىك. ەلباسىنىڭ وتكەن جىلعى «قازاقستان-2050» ستراتەگياسىنىڭ نەگىزگى باعىتتارىن ايقىنداپ بەرگەن جولداۋىن جۇزەگە اسىرۋدا پارتيانىڭ ءرولى مەن مىندەتتەرى سەزدە قابىلدانعان پارتيانىڭ جاڭا ساياسي دوكتريناسىندا ناقتى كورىنىس تاپقان.

ەلباسى، پارتيا توراعاسى سەزدە سويلەگەن تۇجىرىمدامالىق سوزىندە وسىنداي كەڭ اۋقىمدى قامتيتىن، ەلدى ودان ءəرى دامىتۋدىڭ الىس كوكجيەكتەردى كوزدەيتىن باعدارلامالىق تاپسىرمالارى مەن ولاردى ناقتى ىسكە اسىرۋدىڭ قاعيداتتارىن جاريالاي وتىرىپ، مەملەكەتتىڭ əلەۋمەتتىك جاڭعىرۋى مەن ادامدارىمىزدى دەربەس ومىرگە، باستاماشىل ەڭبەككە جۇمىلدىرۋدىڭ، ۇلتتىڭ مəدەني ساپاسىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋدىڭ تۇتاستاي جۇيەسىن جاساپ بەردى. جولداۋدىڭ نەگىزگى باعىتتارىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ كەشەندى توپتاماسىندا جاۋاپتى ورىندارعا بەرىلگەن ءəربىر تاپسىرما ومىرشەڭدىگىمەن، اسا ماڭىزدىلىعىمەن قاتار، جارقىن بولاشاققا باستايتىن، ءبىرىن-ءبىرى تولىقتىرىپ تۇرعان يگىلىكتى ىستەردىڭ جيىنتىعى دەۋگە بولادى.

پارتيانىڭ ماڭعىستاۋ وبلىستىق فيليالى، دەلەگاتتارىمىز سەزد شەشىمدەرىن، ەلباسى، پارتيا توراعاسى ن.Ə.نازارباەۆتىڭ سەزدە سويلەگەن تۇجىرىمدامالىق ءسوزىن قالىڭ جۇرتشىلىققا ناسيحاتتاۋ، ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىنا سەزدەن ورالعان بەتتە-اق كىرىسىپ كەتتى. وبلىستىق تەلەارنانىڭ «رەزونانس» تەلەحابارىنا پارتيانىڭ وبلىستىق فيليالى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قانىبەك جۇماشەۆ پەن وبلىستىق «ازاماتتىق اليانس» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ءتورايىمى جاقسىگۇل ماحامبەتوۆا قاتىسىپ، كورەرمەندەردىڭ سۇراقتارىنا تىكەلەي ەفيردە جاۋاپ بەردى. «ەل ەرتەڭى» تەلەباعدارلاماسىنا دەلەگاتتارىمىزدى، جاستار وكىلدەرىن قاتىستىرىپ، سەزدە ايتىلعان مəسەلەلەر، پارتيانىڭ جاڭا دوكتريناسى تۋرالى كەلەلى əڭگىمەلەر جۇرگىزدىك. وبلىس كولەمىندە شىعىپ تۇرعان گازەتتەردە دەلەگاتتارىمىزدىڭ ماقالالارى جارىق كورە باستادى. سەزد شەشىمدەرىنەن تۋىندايتىن مىندەتتەرىمىزدى ساياسي كەڭەستىڭ كەڭەيتىلگەن مəجىلىسىندە تالقىلاپ، پارتيا ۇيىمدارىنا ءتيىستى تاپسىرمالار بەرىلدى. تاياۋداعى جوسپارىمىزدا ءىرى كəسىپورىنداردىڭ ۇجىمدارى الدىندا، باستاۋىش پارتيا ۇيىمدارىندا، ءتۇرلى قوعامدىق ۇيىمدارمەن، جاستار وكىلدەرىمەن دەلەگاتتارىمىزدىڭ كەزدەسۋلەرىن، ارنايى لەكتسيالار وقۋدى كوزدەپ وتىرمىز.

وسىنداي ومىرلىك ماڭىزى زور قادامداردى ۇلت بولاشاعى تۇرعىسىنان الار بولساق، شىن مəنىندە دە ۇلتتىڭ بولاشاعى قوعام دامۋىنا تىكەلەي بايلانىستى. تاريحقا كوز سالار بولساق، مەملەكەتتەردىڭ دامۋى، وركەندەپ، گۇلدەنۋى قوعامدى دا، مەملەكەت قالىپتاستىرىپ وتىرعان ۇلتتى دا وركەنيەتكە جەتكىزەدى. قوعام وزگەرۋىمەن بىرگە ادام كوزقاراسى وزگەرەدى، تالاپ-تىلەگى كۇشەيەدى، بەلسەندىلىك، ءبىلىم مەن بىلىكتىلىك، ساياسي سانا جاڭا ارناعا كوتەرىلەدى. الدىمەن قوعام دامۋى پروتسەسىنە بارشا قازاقستاندىقتاردىڭ، سونىڭ ىشىندە مەملەكەتىمىزدى قالىپتاستىرىپ وتىرعان قازاق ۇلتىنىڭ بەلسەندىلىگى كوتەرىلۋى كەرەك. سەزدە ەلباسىمىز وسى مəسەلەگە دە ەرەكشە نازار اۋدارىپ، «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ قوعام ومىرىندەگى كوشباسشىلىق ءرولىن كۇشەيتۋگە بايلانىستى جەتى تاپسىرما بەردى. قازاق مەملەكەتى ۇلتتىق رۋحتى ۇلىقتاي وتىرىپ العا باسسا عانا تəۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تۇعىرى نىقتالىپ، ەگەمەندىگىمىزدىڭ ەڭسەسى بيىكتەي بەرەتىنى ءسوزسىز.

قازاقستاندى əلەمدىك قاۋىمداستىق ۇلتارالىق قاتىناستار مەن تۇراقتىلىقتى دامىتۋعا كەپىلدىك بەرەتىن مەملەكەت رەتىندە تانيدى. بۇل ورايدا قوعام ءومىرىنىڭ كوشباسىندا كەلە جاتقان «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ الدىندا تۇرعان مىندەتتەر اۋقىمى وتە زور. پارتيا توراعاسى، ەل پرەزيدەنتى ەلىمىزدە دەموكراتيالىق مəدەنيەتتى قالىپتاستىرۋدا «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ ءرولى مەن ماڭىزىن ايرىقشا باعالاي وتىرىپ، بۇل باعىتتاعى جۇمىستارعا جاڭاشا كوزقاراستى قالىپتاستىرۋدى تاپسىردى.

سەزدە قابىلدانعان پارتيانىڭ جاڭا ساياسي دوكتريناسى ەلباسى، پارتيامىزدىڭ توراعاسى ن.Ə.نازارباەۆتىڭ «قازاقستان–2050» ستراتەگياسىن ناقتى ىسكە اسىرۋدىڭ تاعى ءبىر تەگەۋرىندى قادامى دەپ باعالايمىن. بۇل دوكترينا قازاقستاندىق قوعامدى جارقىن بولاشاق جولىنداعى جاسامپازدىق ىستەرگە جۇمىلدىرۋعا، ۋاقىت اعىمى مەن تəۋەلسىزدىك جىلدارىندا قالىپتاسقان نەگىزگى قۇندىلىقتارىمىزدى ومىرشەڭ يدەيالارمەن ورنەكتەگەن پارتيالىق باعدارلاما. ەلباسىنىڭ تəۋەلسىز قازاق ەلىنىڭ دەربەس مەملەكەت بولىپ وركەنيەت ايدىنىنا بەت الۋى جولىنداعى سارابدال ساياساتىنىڭ مىزعىماستىعىن ساقتاۋدا، قوعام ءومىرىنىڭ قالىپتى دامۋىنا، ادامدارىمىزدىڭ əلەۋمەتتىك əلەۋەتىنىڭ ارتۋىنا ساياسي دوكترينا تىڭ سەرپىن بەرمەك. پارتيامىزدىڭ ءرولى مەن ورنىن انىقتاپ الۋ قاجەتتىگىنەن ومىرگە كەلگەن بۇل قۇجات ءəربىر پارتيا مۇشەسىنىڭ ومىرلىك ۇستانىمىنا جالاۋ بولادى دەپ سەنەمىن. دوكترينا قازاقستاندى جەدەل دامىتۋ ماقساتىندا ەلدىڭ ادامي، ينتەللەكتۋالدىق مۇمكىندىگىن جانداندىرۋ مەن جۇمىلدىرۋعا، ءəربىر قازاقستاندىقتىڭ لايىقتى ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىنە جەتۋگە، رەسپۋبليكا ازاماتتارىنىڭ كونستيتۋتسيامىزدا جازىلعان قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن ساقتاۋ مەن قورعاۋعا كەپىلدىك بەرەدى.

«نۇر وتان». نۇرلى بولاشاق جولىندا!» دەگەن اتاۋى ايتىپ تۇرعانداي، بۇل دوكترينانىڭ پارتيامىزدىڭ تاياۋ بولاشاقتا اتقارۋعا ءتيىستى مىندەتتەرىن ايقىنداۋمەن قاتار، بۇگىنگى ۇرپاقتى الىس كوكجيەكتەرگە ۇمسىندىراتىن مورالدىق كودەكسى بولۋعا əبدەن لايىق. دوكترينانىڭ باستى قۇندىلىعى دا وسىندا. دوكترينانىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى – بۇل «نۇر وتاننىڭ» 15 جىلدىعى قارساڭىندا قابىلدانعالى وتىرعان ستراتەگيالىق ماڭىزى بار ساياسي قۇجات بولۋىندا جəنە «قازاقستان-2050» ستراتەگياسىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ ساياسي تۇجىرىمداماسىنا اينالۋى ءتيىس.

دوكترينادا بەلگىلەنگەن جاڭا پرينتسيپتەر نەگىزىندە مەملەكەت ازاماتتار مۇددەسىنە قىزمەت ەتۋ باعىت-باعدارىن ۇستاناتىن بولادى. ءبىزدىڭ پارتيامىز əر ازاماتتى قولدايتىن، كەپىلدىكتەر بەرەتىن، قامسىزداندىراتىن، كومەكتەسەتىن، əر ازاماتتى يكەمدەندىرەتىن جəنە ءوز مۇمكىندىكتەرىن ىسكە اسىرۋىنا جاعداي جاسايتىن مەملەكەتتى قالىپتاستىرۋ جولىندا وسى جاڭا پرينتسيپتەردى باسشىلىققا الا وتىرىپ جۇمىس جاسايدى. اتا زاڭىمىزدا ءəربىر ازامات ءۇشىن ءوزىنىڭ قوعامعا پايدالى دارىنى مەن قابىلەتىن ەركىن دامىتىپ، ىسكە اسىرۋىنا تەڭ مۇمكىندىكتەر بەرىلگەن. Əركىمگە ءوزىنىڭ جاسامپاز ادال ەڭبەگىنىڭ، ءوز كəسىپقويلىعىنىڭ، ادامي، ىزگىلىك قاسيەتتەرىنىڭ نەگىزىندە قوعامدا لايىقتى ورىن الۋعا قۇقىق بەرىلەدى.

مəدەني ەرەكشەلىكتەر مەن جاڭا قازاقستاندىق پاتريوتيزم نەگىزىندەگى ءدəستۇرلى رۋحاني قۇندىلىقتاردى ساقتاۋ–دوكترينانىڭ ماڭىزدى يدەولوگەماسى بولىپ تابىلادى. جاڭا قازاقستاندىق پاتريوتيزم – جالپىۇلتتىق əرەكەتتەر بىرلىگىن، كەز كەلگەن سىناقتار مەن قاتەرلەرگە بىرلەسە قارسى تۇرۋعا دايىن بولۋدى، تابىستى بولاشاقتى كوزدەپ، وعان ۇمتىلۋشىلىقتى بىلدىرەتىن قۇندىلىق.

پرەزيدەنتتىڭ «قازاقستان – 2050» ستراتەگياسىندا ايتىلعان جاس ۇرپاقتى «قازاقستاندىق پاتريوتيزم» رۋحىندا تəربيەلەۋدىڭ قاعيداتتارى دوكترينا جوباسىندا جاڭا قىرىنان كورىنىس تاپقان. تəۋەلسىزدىك جىلدارىندا ەلىمىزدە توتاليتارلىق جۇيەنىڭ سالقىنى تيمەگەن جاڭا ۇرپاق ءوسىپ-جەتىلدى. ولاردى ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزبەن سۋسىنداتىپ ءوسىرۋ، ءتول تاريحىمىزدى تانىتۋ، ءتىلىمىز بەن ءدىلىمىزدىڭ ومىرشەڭدىگىن ساناسىنا ءسىڭىرۋ، əلەمدىك مəدەنيەت پەن وركەنيەت ونەگە تۇتىپ جۇرگەن دەموكراتيالىق ۇردىستەر رۋحىندا تəربيەلەپ جەتىلدىرۋ ءبىزدىڭ پارتيامىزدىڭ اينىماس قاعيداسىنا اينالۋى ءتيىس.

تəۋەلسىزدىك جىلدارىندا قازاقستاندىق قوعامدا قالىپتاسقان باستى قۇندىلىقتار مەن جاسامپازدىق يدەالدار - ەركىندىكتى، قوعامدىق كەلىسىمدى، əدىلدىكتى، زاڭنىڭ سالتانات قۇرۋىن، وتباسى مەن ءدəستۇردى، ءتول تاريحىمىزدى تۇگەندەۋگە، بولاشاققا دەگەن ۇمتىلىستى بەكىتۋگە باعىتتالعان پارتيامىزدىڭ جاڭا ساياسي دوكتريناسى ەل جۇرتشىلىعىن الىس كوكجيەكتەردى كوزدەيتىن ستراتەگيامىزدىڭ باسىم باعىتتارىمەن ۇيلەسىمدى ءومىر ءسۇرىپ، جۇمىس جاساۋعا جۇمىلدىرادى دەپ سەنەمىن.

قورىتا ايتقاندا، بىزدەردى سەزد قابىلداعان شەشىمدەردى، توراعامىزدىڭ سەزد مىنبەرىنەن ايتقان تۇجىرىمدارى مەن تاپسىرمالارىن جۇزەگە اسىرۋ جولىنداعى جاسامپازدىق ىستەر كۇتىپ تۇر.

ەسبەرگەن ىڭىربايۇلى
«نۇر وتان» پارتياسىنىڭ XV سەزىنىڭ دەلەگاتى، قازاقستان جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى