بۇۇ مالىمەتى بويىنشا، ورتالىق ازيا ەلدەرى جىل سايىن سۋ تاپشىلىعىنان جانە سۋدى ءتيىمسىز پايدالانۋ اسەرىنەن 2 ملرد دوللار پايدادان قاعىلۋدا، - دەپ جازادى Mezgil.kz اقپاراتتىق پورتالى. 

بۇل تۋرالى مالىمەتتى قىرعىزستاننىڭ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى مارات يمانقۇلوۆ «ورتالىق ازياداعى سۋ تاپشىلىعى: سۋ تاپشىلىعىن ايماقتىق جانە حالىقارالىق دەڭگەيدە شەشۋ» اتتى كونفەرەنتسيا بارىسىندا ايتتى. كونفەرەنتسيا بىشكەكتە وتكەن بولاتىن.

دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ مالىمەتىنشە، 2050 جىلى ايماقتاعى حالىق سانى 90-100 ملنعا جەتەدى. قازىرگى ساتتە ايماقتا 79 ملن حالىق بار. 2050 جىلعا قاراي سۋ تاپشىلىعى دەموگرافيانىڭ وسىمىنە بايلانىستى 25-30%-عا ارتپاق. ال كەي ساراپشىلار سۋدى وندىرىسكە قاجەت ەتۋ كورسەتكىشى 2030 جىلعا دەيىن تاعى 30%-عا ارتاتىنىن بولجاۋدا.

سۋ تاپشىلىعى ورتالىق ازيا ەلدەرىندەگى باستى ماسەلەگە اينالۋدا. بۇل مەملەكەت ارالىق ساياساتقا دا اسەر ەتۋدە. ايماق مەملەكەتتەرى سۋ ماسەلەسىن رەتتەۋ ءۇشىن ورتاق كوميسسيا قۇرعان. 2023 جىلدىڭ ىستىق جازى قازاقستان، وزبەكستان جانە تۇركىمەنستانداعى بىرقاتار ەگىستىك القاپتاردىڭ، باۋ-باقشانىڭ كۇيىپ كەتۋىنە اكەلدى. قازاقستاننىڭ وڭتۇستىك ايماعىنداعى ديقاندار قىرعىزستاننان كەلەتىن سۋدىڭ از مولشەردە بەرىلۋىنە بايلانىستى زارداپ شەكتى. الايدا سۋ قىرعىزستاننىڭ وزىندە دە دەفيتسيتتىك كۇيگە ءتۇستى.

قىرعىزستاننىڭ سۋ سالاسىنداعى ساراپشىلارى «ورتالىق ازياداعى سۋ تاپشىلىعى: سۋ تاپشىلىعىن ايماقتىق جانە حالىقارالىق دەڭگەيدە شەشۋ» اتتى كونفەرەنتسيادا ءسوز سويلەپ، سوڭعى 10 جىلدا مامىر، ماۋسىم، شىلدە، تامىز ايلارىندا سۋ تاپشىلىعى 50%-عا ارتقانىن ايتتى. ساراپشىلار بۇل قۇبىلىستى مۇزدىقتاردىڭ جىلدام ەرۋىمەن تۇسىندىرۋدە.

ساراپشىلار كەڭەستىك جۇيەنىڭ ساياساتى قازىرگى پروتسەسستەرگە دە اسەر ەتىپ جاتقانىن ايتۋدا. كونفەرەنتسيادا ءسوز العان ساراپشىلار، كەڭەستىك جۇيە قىرعىزستاندا مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى ويلاپ، سۋ قويمالارىنىڭ كولەمىن سوعان سايكەستەندىرىپ سالعانىن ايتتى. ال ەگىلگەن ءداندى-داقىلدار مال ازىعى ءۇشىن پايدالانىلاتىن. ەگىستىك القاپقا قاراعاندا مال شارۋاشىلىعىنا باعىتتالعان ولكە رەتىندە قىرعىزستانعا ورتالىق ازياداعى وزگە ەلدەرمەن سالىستىرعاندا كولەمى ەكى ەسە از سۋ قويمالارى تۇرعىزىلدى. كورشىلەس ەلدەرمەن وسى ساياساتقا بايلانىستى سۋ الۋ/سۋ بەرۋ كەلىسىمدەرى جاسالدى. الايدا سوڭعى جىلدارى قىرعىزستان ەگىن سالۋعا دا بەيىمدەلۋدە جانە سۋدى كوبىرەك قولدانۋدا. بۇل كەلىسىمدەردى قايتا قاراۋعا ءماجبۇر ەتەدى.

قىرعىز ساراپشىلارى سۋ قويمالارىنىڭ ابدەن توزىپ، توزىعى جەتكەنىن ايتۋدا. الايدا ولاردى مودەرنيزاتسيالاۋعا ەل بيلىگىنىڭ قازىر مۇمكىندىگى جوق. سۋ ارنالارىن جاڭارتۋ جانە مودەرنيزاتسيالاۋ ءۇشىن كەمى 700 ملن دوللار قاجەت.

ساراپشىلار قىرعىزستانداعى سۋ ماسەلەسى قازاقستانعا تىكەلەي اسەر ەتەتىنىن ايتۋدا. قازاقستان بيلىگى قىرعىزستانداعى بىرقاتار سۋ قويماسىنىڭ مودەرنيزاتسياسىنا قارجى قۇيۋعا دايىن. كەلىسىم بويىنشا بىشكەك قازاقستاننىڭ وڭتۇستىك ايماقتارىنا بەرىلەتىن سۋدى ازايتپاۋى قاجەت.

Abai.kz