بەيسەنبى, 28 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 3858 0 پىكىر 12 جەلتوقسان, 2013 ساعات 05:34

اۋىت مۇقيبەك. استانا – اڭىز قالا

بۇل شىعارمامدى تاۋەلسىزدىكتىڭ ۇلى مەرەكەسىنە  جانە «ەندىگى تاعدىرىمىز نە بولار ەكەن؟!» - دەپ

ەكى كوزى جاۋدىرەپ شەتەلدە قالعان بەس ميلليون قانداسىما ارنادىم.

اۆتور

 

ابىز بولعان، بىلەسىڭ، اسان اتى،

قۇتقا تولعان مايلانىپ بوساعاسى.

ءبىر كۇندە ونى ورنىندا تىنشىتپاپتى،

ەلگە دەگەن ەرەكشە ماحابباتى.

 

زاماندا اناۋ كۇن كوزى قىراۋلانعان،

ەلگە ايگىلى سول اسان جىراۋ بولعان.

قايتسەم جۇرتىم باقىتتى ەل بولار دەپ،

ىقىلاسىن حالقىنا شىن اۋدارعان.

 

ادام ەكەن ۇزىن بوي، كەڭ يىقتى،

ايتقانىنا باس شۇلعىپ ەل ۇيىپتى.

قازاق ءۇشىن قايتسەم دە تابامىن دەپ،

ىزدەپتى كەپ شارق ۇرىپ جەرۇيىقتى.

 

ۇلكەندەردەن، قول جايىپ، باتا الىپتى،

جولعا شىنداپ جابدىنىپ، جاسانىپتى.

قايعىلانا بەرگەننەن سوڭ، حالقىن ويلاپ،

«اسانقايعى»  اسەكەڭ اتانىپتى.

 

قويىپ حالقىم شۇبىرعان ەركىن كوشتى،

قالا سالىپ ءبىر جەرگە كورسىن دەپتى.

اناۋ - مىناۋ ول كىسى تاۋىڭىزدى،

تاۋ ەكەن دەپ اۋەلى مەنسىنبەپتى.

 

بولما ماعان، ەلىم، تۇك الاڭ دەپتى،

جەرۇيىقتى قايتسەم دە تابام دەپتى.

بۇل شىعارمامدى تاۋەلسىزدىكتىڭ ۇلى مەرەكەسىنە  جانە «ەندىگى تاعدىرىمىز نە بولار ەكەن؟!» - دەپ

ەكى كوزى جاۋدىرەپ شەتەلدە قالعان بەس ميلليون قانداسىما ارنادىم.

اۆتور

 

ابىز بولعان، بىلەسىڭ، اسان اتى،

قۇتقا تولعان مايلانىپ بوساعاسى.

ءبىر كۇندە ونى ورنىندا تىنشىتپاپتى،

ەلگە دەگەن ەرەكشە ماحابباتى.

 

زاماندا اناۋ كۇن كوزى قىراۋلانعان،

ەلگە ايگىلى سول اسان جىراۋ بولعان.

قايتسەم جۇرتىم باقىتتى ەل بولار دەپ،

ىقىلاسىن حالقىنا شىن اۋدارعان.

 

ادام ەكەن ۇزىن بوي، كەڭ يىقتى،

ايتقانىنا باس شۇلعىپ ەل ۇيىپتى.

قازاق ءۇشىن قايتسەم دە تابامىن دەپ،

ىزدەپتى كەپ شارق ۇرىپ جەرۇيىقتى.

 

ۇلكەندەردەن، قول جايىپ، باتا الىپتى،

جولعا شىنداپ جابدىنىپ، جاسانىپتى.

قايعىلانا بەرگەننەن سوڭ، حالقىن ويلاپ،

«اسانقايعى»  اسەكەڭ اتانىپتى.

 

قويىپ حالقىم شۇبىرعان ەركىن كوشتى،

قالا سالىپ ءبىر جەرگە كورسىن دەپتى.

اناۋ - مىناۋ ول كىسى تاۋىڭىزدى،

تاۋ ەكەن دەپ اۋەلى مەنسىنبەپتى.

 

بولما ماعان، ەلىم، تۇك الاڭ دەپتى،

جەرۇيىقتى قايتسەم دە تابام دەپتى.

عاسىرلاردان قالعان سول تاماشا اڭىز،

بۇگىن، مىنە، ءدىن امان ماعان جەتتى.

 

كۇزدى وتكەرىپ شىڭىلتىر وكپەك جەلدى.

شۋاق شاشىپ جىپ - جىلى كوكتەم كەلدى،

«جەرۇيىق» دەپ اتادىق جەلىپ بارىپ،

جەلماياسى اساننىڭ شوككەن جەردى.

 

ەرتىس بارعان، توقتاماي ساۋىر بارعان،

ەلگە قونىس بولسىن دەپ قاۋىمدالعان.

ىلەگە دە تابانى تيگەن ەكەن،

جۇرە - جۇرە تۇيەسى جاۋىر بولعان.

 

كورگەن كەزدە كوسىلگەن بارقىتبەلدى،

ءبىراز جەردەن بۇل ماڭدى ارتىق كوردى.

جەلماياسى تىزەسىن ءبىر بۇكپەستەن،

ارى قاراي تايپالىپ تارتىپ بەردى.

 

تۇستىك باردى، توتەلەپ تەرىستىككە،

جەر ىزدەدى سۋى مول ەگىستىككە.

ءتۇيىپ قويدى ىشىنە تاشكەن ماڭىن،

تاتارمىن دەپ ءدامىن ءبىر، جەمىس پىسسە.

 

بەردى مە ەكەن جاراتقان ايان تەگى،

تاعى شولىپ قايتىپتى بايولكەنى.

تۋعان ەلدىڭ تىلەپتى اق ءتىلۋىن،

بولسا ەكەن دەپ زامانعا ساي ەرتەڭى...

 

اقجايىققا بەت بۇردى مارقاكولدەن،

سىرعا بارعان، زار جەلىپ ارقا كەلگەن.

جەلماياسىن توقتاۋسىز جەلكىلدەتىپ،

تىنباي ءسويتىپ اسەكەڭ تارتا بەرگەن...

 

جاتقان الۋان جاز بويى گۇل بۇركەنىپ،

قاسىنا اناۋ جەلدىرتىپ قىردىڭ كەلىپ.

سىعاناققا، ەجەلگى سارايشىققا،

وتكەن ەكەن جەلمايا ءبىر - ءبىر شوگىپ.

 

ول تۇستان دا، كەزەنىپ بۇل تۇستاندا،

جاۋ از با ەدى قازاقپەن جۇلقىسقانعا.

ءبىر - ءبىر تۇنەپ تاعى دا اتتانىپتى،

ساۋران مەنەن كيەلى تۇركىستانعا.

 

ءبىلدى جاتقان تىعىلىپ جولىندا وردى،

جاۋدىڭ قالىڭ قايىسقان قولىن كوردى.

كوزى تويىپ جارىقتىق قايتقان ەكەن،

كورىپ سوناۋ كوگوراي ورىنبوردى.

 

تاپتىم - اۋ دەپ ەلىمە باق – بەسىكتى،

كوپ جەرگە كەپ ادەيى ەن ساپ كەتىپتى.

سوعىپ وتكەن بۇرىلىپ دەسەدى ەل،

جول - جونەكەي سىرداعى اقمەشىتتى.

 

جەتكەنىنشە جەرۇيىق مەكەنىنە،

جەلماياسى شىداپتى تەپەڭىنە.

سوسىن كەلىپ ءبىراز جىل دامىلداپتى،

الاتاۋدىڭ اتاقتى ەتەگىنە.

 

كوپ جەر وعان كورگەندە - اق ۇناپ قاتتى،

جايلاۋ، قىستاۋ، تۇپ - تۇنىق بۇلاق تاپتى...

سوڭىندا وسى ىزدەگەن جەرۇيىق دەپ،

سارىارقانىڭ توسىنە تۇراقتاپتى.

 

بولىپتى اسان جاسىنان سەرتكە مىقتى،

عاسىردا سول قان مەنەن دەرتكە جۇكتى.

ءسويتىپ ونىڭ جەل قايىق – جەلماياسى،

دالامىزعا تىزەرلەپ كوپ شوگىپتى.

 

ارقاۋ بولعان وسىناۋ جىرعا قىزىق،

بىلەدى ونى بۇل كۇندە مۇنداعى جۇرت.

سول قالالار شەتىنەن تىزبەكتەلىپ،

تاريحىندا قازاقتىڭ تۇر جازىلىپ.

 

سيرەك تۋار قازاقتا مۇنداي شالىڭ،

بۇرقىلداتقان جولداردىڭ تىنباي شاڭىن.

كۇندە وقي بەرگەن سوڭ، سان قايتالاپ،

سول اڭىزدان وزگە ءبىر سىر بايقادىم.

 

ءبىز بىلمەيتىن ىقىلىم زاماندا اناۋ،

مۇمكىن بە ءوزى كىسىگە الاڭداماۋ.

استانانىڭ، بايقاسام، ىرگە تاسى،

تىم ارىدان قازىلىپ، قالانعان - اۋ؟!

 

ساپار شەكسەڭ، اسانشا ءىز ساپ اتىڭ،

كەز بولاسىڭ دەرەككە ءبىرشاما تىڭ.

قۋ قازىقتىڭ كەتەتىن ءوزى كوكتەپ،

قاي جەرىنە قازاقتىڭ ءمىن تاعاسىڭ.

 

ۇجىماق ەمەس قازاقتىڭ قاي مەكەنى،

مالشى ءومىرى تاۋ مەنەن سايدا وتەدى.

وزەندەرى ارقىراپ اعادى ۇداي،

جاتادى كەپ جارقىراپ اينا كولى.

 

جاقىن توبە ۇپ - ۇقساس، الىس بەلى،

قاي قيىرعا بارساڭ دا، تانىس كولى.

جەرۇيىق قوي شەتىنەن ونسىزداعى،

قازاققا ءتان دالانىڭ قارىس جەرى.

 

بوپ تۇرادى قاشاندا بەرەكە، داۋ،

بىزگە جەتتى سول كەزدىڭ ەلەسى اناۋ.

ىزدەگەنى اسەكەڭ جەرۇيىق دەپ،

وردا تىگەر قازاققا جەر ەكەن - اۋ!

 

ءبىر ساپاردى سول شالىڭ باستاپ الىپ،

ەلگە ءوزىن تانىتىپ تاستادى انىق.

ىزدەگەنى اسەكەڭ جەرۇيىق دەپ،

جەر ەكەن - اۋ ويماقتاي استانالىق!

 

دانا شالعا ءبىر ەمەس، قاۋىم ەرگەن،

تاعى الاستاپ وتىرعان جاۋىن ەلدەن.

ارمانى دا جوق شىعار كاريانىڭ

سارىارقانىڭ ءتوسىن كەپ تاۋىپ ولگەن.

 

ايىققالى قايعىنىڭ بۇلتى قاشان،

تۇرار ما اتام ۇيقىدان جۇلقىلاساڭ!

قابانبايدىڭ بەيىتى دەپ جۇرگەنىڭ،

بوپ جۇرمەسىن زيراتى ءبىر كۇنى اسان!؟

 

اساندى ايتىپ قازاعىم ماقتانسىن ءار،

بارعان جەرى باتپانداي باقپەن تىنار!

تاۋىپ بەردىم جوعىڭدى دەپ ۇندەمەي،

مىنا قورىم ىشىدە جاتقان شىعار!

 

كەتكەن كەزدە مەجەدەن كەرى قوعام،

ەرلەر جانىن ولەدى بەرىپ وعان.

ەلەستەيدى اقوردا اۋماعى بوپ،

جەلماياسىن شوگەرگەن جەرى ماعان.

 

«جەلمايامەن دالامدا كوسىلتىپ كەڭ،

الدى - اۋ جەلدىڭ جارىسىپ ەسىن تىپتەن.

شارشاپ كەلىپ شالعايدان جۇرتى بولار،

حانشاتىردىڭ تاعانى قوسىن تىككەن.

 

جارىلار بوپ تۋلاعان جىردان كەۋدە،

تولتىرسام دەپ ويلادى - اۋ بۇل ماڭدى ەلگە.

قوستان شىعىپ، جايناماز جايدى ما ەكەن،

نۇر - استانا مەشىتى تۇرعان جەرگە؟

 

باسقان ەمەس بابالار جولدى بوتەن،

كوپ قيانات كوردى عوي سورلى مەكەن!

قازىق قاعىپ، تۇيەسىن بايلاعان تۇس،

بايتەرەكتىڭ كازىرگى ورنى ما ەكەن؟!

 

ءۇمىت ءسونىپ، كۇندە سول ارمان تىنار،

بۇل جۇرىسكە اسانداي تارلان شىدار.

«شابىت» تۇرعان قازىرگى جەرگە كەلىپ،

ناسىبايىن ەرىنگە سالعان شىعار.

 

توبىر ەلدى جەتەلەر، شىن قامشىلار،

جۇزدەن جۇيرىك، تۇلپارلار مىڭنان شىعار.

ۇيقىسىن ءبىر قاندىرىپ ماڭ دالادا،

ەسىلگە كەپ شىلعاۋىن جۋعان شىعار؟..» –

 

دەگەن ويلار كەلەدى ماعان ءجيى،

جەتكەن وسى اڭىزدان امان كۇيى.

عاسىر بويى جورىقتار ءبىر توقتاماي،

ازاتتىقتىڭ قاندىردى زاماندى ءيى.

 

استىق اتتاپ تىنباستان نەشەمە وردەن،

ارىلدى سور بۇل كۇندە بەشەنەدەن!

زامان اۋناپ تۇسكەندە، سارايشىعىم،

جەرگە شوگىپ اقىرىن كەتە بەرگەن.   

 

كوردىك كوزبەن سان ءتۇرىن سىناقتىڭ دا،

باتتى جىلاپ تۇپ - تۇنىق بۇلاق مۇڭعا.

قالدى، بىلەم، بىرتىندەپ كومىلدى دە،

سىعاناعىم سىرعىعان قۇم استىندا.

 

ازاتتىقتى قويعان سوڭ باستى ورىنعا،

بولۋ كەرەك ساي وعان ات، تونىڭ دا.

وتىر بۇگىن قانشا قان توگىلگەنمەن،

ورىنبورىم، قايتەيىن، جات قولىندا...

 

ىزدەپ ءوزى الىستان تاپقان ابىز،

ايتساڭ تاڭعا تاۋسىلماس جاتقان اڭىز!

الاشوردا شاڭىراق كوتەرگەندە.

سول ورىنبور بولدى العاش استانامىز.

 

ول ءبىر ناعىز اڭساعان جىل قۇسى ەدى،

كوسەمدەرىم شەتىنەن بىلگىش ەدى.

ەركىندىكتىڭ ءبىز ءۇشىن تۇعىرى – الاش،

استانانىڭ ورىنبور تۇڭعىشى ەدى.

 

تۇرعان شاقتا ەندى ءبىر شالقىعالى،

ورىس ونى زورلىقپەن تارتىپ الدى.

جەلمايانىڭ باياعى ىزىمەنەن،

ىعىستىرىپ قازاقتىڭ حالقىن ارى.

 

جابامىز دەپ ءبىرجولا جاتقا ەسىكتى،

جاۋعا قازاق قارايىپ، قاتتى وشىكتى.

ورىنبوردان اقىرى سىرعىپ كەلىپ،

استانا ەتتى ءبىر مەزگىل اقمەشىتتى.

 

تولى بولدى ءبىز جۇرگەن جول جاپاعا،

ءۇيىپ بەرگەن بۇل تاعدىر سوردى اتاڭا.

ەركى كەتىپ ەلىمنىڭ ءوز قولىنان،

بولماي قالدى اقىرى ول دا پانا.

 

ءوتتى زامان قۇيىنداي سان عاسىرى،

مازا بەرمەي ءبىر ءسات تە جانعا ءتىرى.

قاشان كەڭەس وداعى قۇلاعانشا،

استانا عىپ كۇنەلتتىك الماتىنى.

 

قازاق دەگەن قاستەرلى ساقتاپ اتتى،

جۇردىك تىلەپ قۇدايدان باسقا باقتى.

وتكەن انا عاسىردىڭ  سوڭىنا الا،

ازاتتىقتىڭ جارقىراپ اق تاڭى اتتى.

 

جاعاعا جاۋ تەپسىنىپ جارماسسا دا،

باق پەنەن سور جىلانداي ارباسسا دا،

سارىارقانىڭ تۇپ - تۋرا قاق تورىنە،

تاۋەلسىزدىك ءوزى اكەپ سالدى استانا.

 

وتىرساڭ ءبىر جايمەنەن ساناپ قانا،

بەرەدى جىل ءبىر - بىرلەپ پاراقتالا.

بولدى ءسويتىپ اسەكەڭ جەلماياسى،

شوككەن جەردىڭ شەتىنەن ءبارى استانا!

 

عاسىر بىتكەن قازاققا وكتەم كەلدى،

باستى تۇمان تۇمشالاپ كوك پەن بەلدى.

ءوز جەرىم دە قايمىقپاي قايعى اتاڭنىڭ،

جەلماياسى جەلكىلدەپ جەتكەن جەردى.

 

اسەكەڭنىڭ تاپقان كوپ جەرىن الگى،

كوز قۇرتى بوپ، وزبىرلار ءبولىپ الدى.

مەكەندەگەن كۇل توگىپ سول مەكەندى،

جات قولىندا قازاقتىڭ ەلى قالدى.

 

زامان جاڭا عاسىرعا رەڭ بەردى،

دالام جاسىل جايناعان كىلەم كەردى.

جىرتىعىمىز اقىرىن بۇتىندەلىپ،

جوعىمىز دا بىرتىندەپ تۇگەندەلدى.

 

ىرعاماسىن ءۇف ەتكەن جەل بۇتانى،

ەڭىرەتىپ ەس جيعان ەلدى تاعى.

شاشىلعاننىڭ بارلىعىن جاتىر جيىپ،

استانانىڭ اشىلعان كەڭ قۇشاعى.

 

كوپ كەتتى عوي، قايتەيىن، ەسەم ەلگە،

قالدى جۇگىم شاشىلىپ نەشە بەلدە.

سول قالالار كەشەگى اتىن بۇگىن،

بەردىك تۇگەل مۇندا اكەپ كوشەلەرگە.

 

بۇلىنسە دە جاۋ شاۋىپ ىرگەم كەشە،

بۇگىن العان، ساناشى، جۇلدەم نەشە!؟

«ورىنبور» دەپ بۇل كۇندە اتالادى،

استانانىڭ تورىندە ءبىر كەڭ كوشە.

 

قۋاندىرىپ وسىناۋ بايتاق ەلدى،

«تۇركىستان» دا ارقاعا قايتا كەلدى.

قازاق ەلى – ازات دەپ، ەگەمەن دەپ،

اسقاقتاتىپ الەمگە ايتام ەندى.

 

ەلگە ايگىلەپ ءوزىنىڭ بار ايشىعىن،

تۇر داڭعىراپ ايناداي «سارايشىعىڭ».

ءبارىن سونىڭ شىنىمەن تۇگەندەمەي،

تابا قويسىن يمەكەڭ قالاي تىنىم!؟

 

«ساۋرانىڭ» دا، باياعى «سىعاناق» تا،

سايراپ جاتىر قيلىسىپ مىنا جاقتا.

ال، «اقمەشىت» اق جولعا باستاپ سەنى،

اپارادى جەتەلەپ تۋرا باققا...

 

ەلى دە باي ەجەلدەن جەرى بايدىڭ،

بارا جاتىر كۇن ساناپ كەڭىپ ايدىن.

ءبىر كوشەدەن بوزدايدى قورقىت كۇيى،

اۋەنىمەن ۇندەسىپ «ەلىم - ايدىڭ».

 

ەسىل دەگەن تولقىتىپ ءداريانى،

ەستىلەدى زارلاعان ءمادي ءانى.

تولەگەنگە جىبەكتى قوسادى اكەپ،

بۇلبۇل كۇلاش شالقىتىپ ءاريانى.

 

جەتتى - اۋ وسى كۇنگە دە جيلجي تابان،

بۇل قالادان ءبىر ەمەس، مىڭ كۇي تابام.

«سارجايلاۋىن» تاتتىمبەت تولاستاتسا،

سىڭسىتادى «اققۋىن» نۇرعيسا اعام.

 

تىرىلتەم دەپ بەكبولات ءجۇر تىنەيدى،

قاجىمۇحان كۇن بولىپ كۇركىرەيدى.

جاڭا جىلدىڭ شىرشاسىن جان القىمعا اپ،

جەلتوقساننىڭ داۋىلى سىلكىلەيدى...

 

تۋدى مىنە اڭساعان عاسىرىڭ شات،

التىن كەزەڭ ءبىز ءۇشىن وسى ءبىر ءسات.

بابا قانى توگىلگەن قالاسىنىڭ،

ۇمىتپاسىن دەگەن عوي اتىن ۇرپاق.

 

اسان تاپقان جەرۇيىق – قايران دالا،

بەردى - اۋ ەلدىڭ كوزىنشە ويراندالا!

تىڭداپ ءجۇرسىن بابا ءۇنىن كۇڭىرەنگەن،

تورقا كيىپ، ايرانعا تويعان بالا!

 

اۋناپ تۇسەر زاماننىڭ سان اعىسى،

تارتىلادى عاسىردىڭ جاراپ ءىشى.

الىپ كەلگەن دالاسىن قالاسىنا،

كىم بولسا دا، سول كىسى – دانا كىسى!

 

بىردەن بىتە قويمايدى ۇلتتىڭ ءىسى،

تاعى اشىلىپ كەتپەيدى كىلت تىنىسى.

ىشتەگىنى الامىز جۇرە تۇزەپ،

سىرتتاعىنى تاسيدى مىقتى كىسى!

 

جەتكەن جوقسىڭ بۇتىنگە، جارىم ەلسىڭ،

قازاق تۇگەلدەنگەنشە ابىگەرسىڭ.

تاعى نە بار، كىم قالدى جات قولىندا،

سارىارقانىڭ تورىنە ءبارى كەلسىن!

 

جازۋ ءۇشىن تىرتىعىن جارانىڭ شىن،

ءبىزدى باستاپ الدىدا دانا ءجۇرسىن!

قالالاردىڭ كەشەگى  شوگىپ كەتكەن،

قۇم استىنان ارشىلىپ، ءبارى الىنسىن.

 

جوقتان ەپتەپ دۇنيە قۇرالادى،

جامان دا ەمەس قالانىڭ مىنا حالى.

اسان اتا ەڭسەلى ەسكەرتكىش بوپ،

ءبىر كوشەدە ەرتەڭ - اق تۇرادى ءالى.

 

كوزدىڭ جاسىن تۇپ - تۇنىق ىركەدى دە،

ەسكە الادى وتكەندى جۇرت ەگىلە.

وقي الساڭ دۇرىستاپ ەلوردانىڭ،

ءبىر كوشەسى شەرتەدى ءبىر شەجىرە.

 

تاپتىق قايتا جوعالعان مۇرامىزدى،

جازدىق داستان ەرتەكتەن قۇراپ ىزگى.

تىڭداي قالساڭ، جالىقپاي ايتادى كەپ،

ءبىر كوشەسى قالانىڭ ءبىر اڭىزدى.

 

ءبىلسىن دەسەڭ، بار - جوعىن جۇرت ايىرىپ،

وتكەن كۇننىڭ پاراعىن ءتۇر قايىرىپ.

و باسىنان سوزىلعان، بۇ باسىنا،

ءبىر داڭعىلى تىمپيعان ءبىر تاريح.

 

قامىس باسىپ جاعالاۋ تۇرعان جۇتاپ،

ءساتى كەلىپ، تۋعاندا، نۇرلاندى شاق.

قازاق جازىپ قالدىرعان ءوز قولىمەن،

بولاشاققا استانا – ءبىر ءداۋ كىتاپ!

 

ەلدىڭ ەندى بەلگىلى جۇتاماسى،

جەمىس توگىپ تۇرادى بۇتا باسى.

سىرعا تۇنعان استانا – ءبىر ءداۋ كىتاپ،

قوس جاعالاۋ ال ونىڭ مۇقاباسى.

 

داستارقاندا قازى پەنەن ىرىمشىك كوپ،

سابيلەر ءماز ءبىرىن جەپ، ءبىرىن تىستەپ.

قوس جاعالاۋ – استانا مۇقاباسى،

كوپىرلەرمەن تاستاعان ءتۇبىن تۇپتەپ.

 

كوسەمدەرى، ۇلتىمنىڭ ۇلى اعاسى،

ساقتالاتىن بۇل كىتاپ مۇراعاتى.

العاشقى بەت جارقىراپ اشىلعاندا،

ابىلايدىڭ ارداقتى تۇرادى اتى.

 

جادىگەر كوپ ۇيسىننەن، ساحتان قالعان،

باسقا شاراڭ بار ما وعان ماقتانعاننان؟!

سوسىن كوزىڭ تۇسەدى ەسىمىنە،

نۇرسۇلتاننىڭ التىنمەن اپتاپ جازعان...

 

كىرسەڭ، بىردەن اشادى باقشا قۇشاق،

باسىلادى شىلدەنىڭ اپتابى ساپ.

مينيسترلىك ۇيلەرى كورىنەدى،

اقوردانى قورشاعان جاقشا قۇساپ.

 

بار جاعىنان نۇرەكەڭ وكتەم كىسى،

باسىپ ونىڭ تالايدى كەتكەن مىسى.

«قازاق تۇگەل شەتتەگى كەلسىن!» دەگەن، 

قاۋلىسىنىڭ بايتەرەك لەپ بەلگىسى.

 

ۇلى ەڭبەكتى ءجون بىردەن باعالاعان،

بوي تۇزەيدى جان - جاققا قاراپ ادام.

وڭ جاعالاۋ – ءارحيۆى ەسكى ءومىردىڭ،

سول جاعالاۋ – تاريحى جاڭا زامان.

 

ۇلتىم دەگەن جىگىتتەر دوسىم كىلەڭ،

ونشا ۇناتا بەرمەيمىن توپىردى مەن.

كوشە بىتكەن – جولدارى سول كىتاپتىڭ،

كۇنى بويى كۇبىرلەپ وقىپ جۇرەم.

 

دۇرىس ەمەس قىمسەتسە ورە تۇرعان،

از بولعان جوق ەمەندەر جەل وپىرعان.

بارا جاتىر قالىڭداپ جىلدان - جىلعا،

ونى وقيتىن دۇنيەدە كوپ وقىرمان.

 

جاراسپايدى بىزگە ەندى جۇرگەن سالاق،

بايقاماساڭ، جەپ تىنار ىرگەڭ تالاپ.

بار الەمنىڭ ءدىنباسىن جيىپ الىپ،

وقيدى - اي كەپ نۇرەكەم دىننەن ساباق.

 

اس اتقانمەن، قازاققا تاس اتىلعان،

بولدى سودان و، قانشا اتا قۇربان،

استانانى سىرتىنان قىزىقتاماي،

بىلە ءتۇسسىن ءىشىن دە جاس وقىرمان...

 

بىزدە بارى – ءبىر جۇرەك، ءبىر - اق وتان،

بەك سىناعان زامانا مىنا قاتاڭ!

سول كىتاپتى اقىرىن پاراقتاساڭ،

كوپ وتپەي - اق جارق ەتىپ شىعادى اسان.

 

باق تايعان سوڭ باسىنان سەرگەي «اعا»،

باستادى عوي كۇن ساناپ ەل دە ويانا.

سول اڭىزدىڭ اقىرىن اياعى كەپ،

تىرەلەدى باياعى جەلماياعا.

 

زامان ەمەس، «مەن وتىر!»، «سەن ۇيىقتا!»،

الۋ كەرەك ەل جۇگىن ەر يىققا.

سول اڭىزدىڭ اقىرىن اياعى كەپ،

توقتايدى ەكەن باياعى جەرۇيىققا...

 

قۇرىلعانشا بۇل قازاق بولىپ ماڭگى ەل،

كوز اشقان جوق ءبىر ساتكە سوعىستان دا ەر.

بايقاساڭىز ويلانىپ بۇل استانا،

بوزداقتاردىڭ تاعدىرى توعىسقان جەر.

 

مايدانعا دا قىلىش اپ سان بارعانمىن،

جولدا بەلى ءۇزىلىپ قالعان ناردىڭ.

بىلە - بىلسەڭ، بۇگىندە بۇل استانا –

استاناسى اڭساعان ارمانداردىڭ.

 

تىرشىلىكتىڭ كەرىلگەن ارقانىنا،

ماتالماستان، توقتاماي تارت ارىعا.

بابالاردىڭ كوشەدە قان - تەرى بار،

اماناتى تاپسىرعان بار تاعى دا!

 

كوشەڭ ءتۇزۋ بولعانمەن، جولىڭ بۇراڭ،

ۇيرەتەدى سوعان ساي ءومىر ءبىر ءان.

ازابىڭنان باستاعى ارىلتام دەپ،

قازاعىڭنان قانشاما توگىلدى قان؟!

 

بىردە كونبەي، بۇعاۋعا بىردە «كونىپ»،

كەتە بەرگەن جول بويى مۇردە كومىپ.

سول قىزىل قان كوشەنىڭ جيەگىندە،

تۇرادى ىلعي قىپ - قىزىل گۇل بوپ ءونىپ.

 

ءبىرى بۇگىن اتالسىن، ءبىرى كەشە،

بۇل كوشەنىڭ بارلىعى – ۇلى كوشە!

بىزدەر كەتىپ، كەلەتىن ەرتەڭگى ۇرپاق،

كەزەگىمەن بەرەدى ءجۇرىپ وتە.

 

وسەدى ءالى كوركەيىپ قالا مۇنان،

كوگىمىزدە ۇشادى جاڭا قىران.

ۇلى بابا رۋحى ءار قازاقتىڭ،

جۇرەگىنە وتەدى تابانىنان.

 

كوپ وتكەردىك بۇل باستان جىلدى قاساڭ،

باسادى قۇم ىلگەرى سىرعىماساڭ.

جەرۇيىقتى ىزدەگەن ۇرپاعىنا،

بولۋ كەرەك ءار قازاق ءبىر - ءبىر اسان!

 

كونە مەنەن جاڭانى تەڭ قابىلداپ،

تولا بەرسىن اسىلعا زەردە قىمبات.

«مەنىڭ قازاقستانىم» شىرقالعاندا،

كەتسىن بىرگە قوسىلىپ جەلدە جىرلاپ!

 

قۇلاعىڭدى ءار كۇنى ءتۇر دۇبىرگە،

قوساتىن بول زارىققان ءبىردى بىرگە.

سەنى باستاپ جاڭىلماي اپارادى،

سول كوشەلەر ەرتەڭگە – نۇرلى كۇنگە!

 

04 - 08.12.2013

 استانا

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1562
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2256
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3525