قانداستاردىڭ تاعدىرىن توكارلار مەن سلەسارلار شەشىپ جاتىر، ماۋلەن مىرزا!
قازاقستان رەسپۋبليكاسى
پارلامەنتى سەناتىنىڭ
توراعاسى م.س. اشىمباەۆقا!
قازاقستان رەسپۋبليكاسى
پارلامەنتى سەناتى
ەكونوميكالىق ساياسات،
يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە
كاسىپكەرلىك كوميتەتىنىڭ
توراعاسى س.ت. الداشەۆكە!
قۇرمەتتى ماۋلەن ساعاتقانۇلى!
قۇرمەتتى سۇيىندىك تاسەمەنۇلى!
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنىڭ 1-بابىنداعى «...ونىڭ ەڭ قىمبات قازىناسى - ادام جانە ادامنىڭ ءومىرى، قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارى» دەگەن ءسوزدى ەڭ كوپ ايتاتىندار – شەنەۋنىكتەر. اسىرەسە، زاڭ شىعارۋشى ورگاننىڭ باسشىلارى مەن وكىلدەرى.
قۇداي بىلەدى-اۋ، «ءبيسميللاھير-ءراحماانير-راحيم» دەگەن ءسوزدى ايتپاسا، ايتپايتىن شىعار. ال، كونستيتۋتسيانىڭ وسى نورماسىن ءبىزدىڭ قوس پالاتانىڭ دەپۋتاتتارى كۇنىنە ءۇش ەمەس، بەس ۋاقىت ايتۋدان جالىققان ەمەس.
بىراق، زاڭ جوباسى الدىلارىنا كەلگەندە، اتالعان نورما ادىرام قالىپ، قولدارىنا تيگەن جوبانى ولاردىڭ كۇيسەمەي جۇتا بەرەتىنى – وكىنىشتى-اق!
ونىڭ بىردەن-ءبىر دالەلى – «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ اتىشۋلى 20-بابىنىڭ 5) تارماعى.
اتالعان نورمانىڭ قابىلدانعانىنا، مىنە، ءبىر جىلدان استى. وتكەن جىلدىڭ 19 ساۋىرىندە ماقۇلدانىپتى. ونى قابىلداعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتىنىڭ ەكونوميكالىق ساياسات، يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە كاسىپكەرلىك كوميتەتى ەكەن.
ءيا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭ قىمبات قازىناسى - ادام جانە ادامنىڭ ءومىرى، قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارى!
بولدى!
قازاقستانداعى زاڭ اتاۋلى وسى پرينتسيپ نەگىزىندە قابىلدانۋى، دەپۋتاتتار وعان ەكى شوقىپ ءبىر ەمەس، ءبىر شوقىپ، ەكى قاراۋى كەرەك!
ءبىر جىلدان بەرى اتاجۇرتىنا ورالعان ەتنيكالىق قازاقتاردى قان سيگىزىپ كەلە جاتقان اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىن قابىلداردا ءبىزدىڭ سەناتور مىرزالار وزدەرى اۋىزدارىنان تاستامايتىن كونستيتۋتسيانىڭ وسى نورماسىن ەستەرىنەن شىعارىپ العان. ءتىپتى، ەلەمەگەن...
اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعى كوشىپ كەلۋشىلەردى قونىستاندىرۋ ءۇشىن ۇكىمەت ارنايى بەكىتكەن سەگىز وبلىستان باسقا توعىز وبلىس پەن استانا، الماتى، شىمكەنت – ءۇش قالاعا ءوز ەركىمەن كوشىپ كەلىپ، قونىستانعىسى كەلەتىن ەتنيكالىق قازاقتاردى قونىسىن تاڭداۋ ەركىنەن ايىرىپ تاستاعان. بۇل تۋرالى سان مارتە ايتىلدى.
«وڭىرلىك كۆوتاسى بار وڭىرلەرگە نەمەسە ۇكىمەت ۇسىنىلعان اۋماقتىق-اكىمشىلىك بىرلىككە بارىپ قونىستانساڭ عانا «قانداس» مارتەبەسىن الىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعىن الا الاسىڭ. ال، وعان كونبەسەڭ اۋلاق جوعال!» دەگەن ءسوز – بۇل!
ورىسشا ايتساق، «پوشەل نا ح...!» دەگەنى!
باسقاشا ايتۋ، ءتۇسىندىرۋ مۇمكىن ەمەس مۇنى...
قۇرمەتتى ماۋلەن ساعاتقانۇلى!
قۇرمەتتى سۇيىندىك تاسەمەنۇلى!
وزدەرىڭىز اۋىز جاپپاي ايتىپ كەلە جاتىرسىزدار، «زاڭ ۇستەمدىك ەتەتىن مەملەكەت قۇرىپ جاتىرمىز!»، - دەپ.
سول ۇستەمدىك ەتەتىن زاڭنىڭ سيقى – اناۋ!
ارينە، مەن دە وزدەرىڭىز سەكىلدى پرەزيدەنتتىڭ قولداۋشىسىمىن. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنىڭ ءاربىر نورماسىنىڭ ناق اتقارىلۋىنا بارىمدى سالامىن. كەرەك بولسا، سول ءۇشىن كەۋدەمدى وق-قا توسۋعا دايىنمىن!
مىنە، جارتى جىلدان استى، وسى اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعى ءۇشىن ارپالىسۋمەن كەلەمىن! ءماجىلىس پەن سەنات توراعالارىنىڭ اتىنا قانشا حات جازعانىمدى وزدەرىڭىز جاقسى بىلەسىزدەر. بىرەۋىن دە ەلەگەن جوقسىزدار.
سوڭعى ءبىر اپتادان بەرى «وسى اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىن قانداي سەناتورلار نە ماقساتپەن ماقۇلدادى ەكەن؟!» دەگەن سۇراق مازالاۋمەن كەلەدى.
سەناتتىڭ سايتىن اشىپ، اتالعان نورمانى ماقۇلداعان ەكونوميكالىق ساياسات، يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە كاسىپكەرلىك كوميتەتىنىڭ دەپۋتاتتارىنىڭ ومىربايانىمەن تانىسىپ شىقتىم.
تانىسىپ شىقتىم دا، «باسە-ە-ە-ە...» دەدىم!
سۋرەت: پارلامەنت سەناتىنىڭ سايتىنان سكرين
الداشەۆ سۇيىندىك تاسەمەنۇلى – 1986 جىلى ي.م.گۋبكينا اتىنداعى مۇناي جانە گاز ينستيتۋتىن، 2008 جىلى ورتالىق - ازيا ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن، ەڭبەك جولىن 1979 جىلى وزەن بۇرعىلاۋ جۇمىستارى باسقارماسىندا توكار بولىپ باستاعان;
بۇقتۇعۇتوۆ شاكارىم سابىرۇلى – 1985 جىلى وسكەمەن قۇرىلىس-جول ينستيتۋتىن ينجەنەر-مەحانيك ماماندىعىن، 1996 جىلى شىعىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن ەكونوميست ماماندىعىن تامامداعان، ەڭبەك جولىن «وسكەمەن سناب-تا» سلەسار بولىپ باستاعان;
ناۋتيەۆ الىبەك يباتۋللاۇلى – 1994 جىلى باتىس قازاقستان اۋىل شارۋاشىلىعى ينستيتۋتىنىڭ زووتەحنيك ماماندىعىن، 2001 جىلى اتىراۋ وبلىستىق ح.دوسمۇحامەدوۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قارجى جانە نەسيە ماماندىعى تاۋىسقان، ەڭبەك جولىن «باحساي» سوۆحوزىندا ۆەتەرينارلىق دارىگەر بولىپ باستاعان;
شايداروۆ سەرىك جامانقۇلۇلى – 1990 جىلى قاراعاندى پوليتەحنيكالىق ينستيتۋتىنان ينجەنەر-قۇرىلىسشى، 2001 جىلى قاراعاندى مەملەكەتتىك تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنەن ەكونوميكا ماماندىعىن الىپتى، ەڭبەك جولىن «جەزقازعانمەليوراتسيا» جقپب-دا ينجەنەر بولىپ باستاعان;
سۋرەت: پارلامەنت سەناتىنىڭ سايتىنان سكرين
قانيەۆ باۋىرجان نۇرالىۇلى – قايدان قانداي ماماندىق وقىعانى تۋرالى ناقتى مالىمەت جوق، بىراق 2022 جىلى «"قازاقستان تەمىر جولى" كومپانياسىن ءوز ءىسىنىڭ كاسىبي مامانى باسقارۋ كەرەك!» دەپ، مالىمدەمە جاساپتى، ەڭبەك جولىن اسىل تۇقىمدى جىلقى زاۋىتى – «پريگورودنىي» فەرماسىنىڭ زووتەحنيگى بولىپ باستاعان;
رىسبەكوۆا ءلاززات تۇياقبايقىزى – 1993 جىلى جاڭگىر حان اتىنداعى باتىس قازاقستان اگرارلىق-تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنە بۋحگالتەر-قارجىگەر ماماندىعىنا وقۋعا تۇسكەن، ەكىنشى زاڭگەر ماماندىعىن الماتى قالاسى قازاق مەملەكەتتىك زاڭ اكادەمياسىنان اللعان، قازىرگى ۋاقىتتا ەكونوميكا جانە قارجى ماگيسترى، ەڭبەك جولىن بقو بويىنشا قر قارجى مينيسترلىگىنىڭ قارجىلىق باقىلاۋ كوميتەتى باسقارماسىنىڭ قىزمەتتەر سالاسى ءبولىمىنىڭ اعا باقىلاۋشى-رەۆيزورى بولىپ باستاعان;
اققوجينا بيبىگۇل بۇركىتقىزى – 1997 جىلى ا. بايتۇرسىنوۆ اتىنداعى قوستاناي مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن، 2016 جىلى حالىقارالىق بيزنەس ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن، ەڭبەك جولىن قوستاناي قالالىق اۋرۋحاناسىنىڭ سانيتارلىق قىزمەتكەرى بولىپ باستاعان;
لۇقپانوۆ ساعىندىق ەسەنعاليۇلى – 1983 جىلى گۋرەۆ تەمىر جول كولىگى تەحنيكۋمىنىڭ «تەحنيك-ەلەكتريك» ماماندىعىن، 1996 جىلى قازاق مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسى جانىنداعى الماتى نارىق ينستيتۋتىنىڭ «ەكونوميكا جانە مەنەدجمەنت» ماماندىعىن تاۋىسقان، ەڭبەك جولىن ماڭعىشلاق بەلگى بەرۋ جانە بايلانىس ديستانتسياسىندا ەلەكترومونتەر بولىپ باستاعان.
كورىپ وتىرسىزدار، كوميتەتتىڭ سەگىز مۇشەسىنىڭ بىرەۋىندە عانا – ءلاززات تۇياقبايقىزىندا عانا «زاڭگەر» دەگەن ماماندىق بار ەكەن. ونىڭ ءوزى ەكىنشى ماماندىق.
ال، قالعاندارى سسسر-دىڭ كەزىندە توكار، بۇرعىشىنىڭ كومەكشىسى، سلەسار، باس مەحانيك، ۆەتەرينارلىق دارىگەر، ينجەنەر، زووتەحنيك، اۋرۋحاناسىنىڭ سانيتارلىق قىزمەتكەرى، ەلەكترومونتەر بولىپ، العاشقى ەڭبەك جولىن باستاپ، سسسر قۇلاعاننان كەيىن اۋدان اكىمى، قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى، كوبى وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى، ءبىرىنشى ورىنباسارى دەڭگەيىنە دەيىن كوتەرىلگەندەر ەكەن.
سسسر-دىڭ شەكپەنىنەن شىققانداردىڭ ىلۋدە بىرەۋى بولماسا، تۇگەلگە جۋىعى زاڭدى قايىرىپ قويىپ، اكىمشىلىك بۇيرىقپەن جۇمىس ىستەپ ۇيرەنگەندەر ەكەنى بەلگىلى ەمەس پە؟!
سسسر-ءدى قويىپ، قازىردىڭ وزىندە سولاي. بىردەڭە دەسەڭ: «ونى باستىقتان سۇرايىن...»، - دەپ، زاڭنان اتتاي جۇگىرەتىندەر جەتەرلىك. پارلامەنتتىڭ تورىنەن قولىنا «كونستيتۋتسيانى» الىپ: «مىنا بابىندا بىلاي جازىلعان...»، - دەپ، سويلەگەن ءبىر دەپۋتات كورگەن جوقپىز...
ەندى، وسىدان كەيىن بارىپ، «باسە-ە-ە-ە...» دەمەي كورىڭىز!
شاماسى، توكار مەن سلەسارعا، ۆەتەرينارلىق دارىگەر مەن ينجەنەرگە، زووتەحنيك پەن سانيتارعا ادام جانە ادامنىڭ ءومىرى، قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن قامتاماسىز ەتەتىن زاڭ قابىلدامادىڭ دەپ وكپەلەپ جۇرگەن مەن دە اقىماقپىن-اۋ...
الدىڭعى ءبىر ماقالامدا نە حاتىمدا جازدىم، اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعى ۇكىمەت قورتىندى بەرەتىندەي، قارجى تالاپ ەتەتىن نورما ەمەس دەپ.
ولاي ەمەس دەسە، ەكونوميكالىق ساياسات، يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە كاسىپكەرلىك كوميتەتى ايتسىنشى، وسى نورما قازاقستاندى قانشا ميلليارد تەڭگە شىعىنعا وتىرعىزادى نەمەسە شەتتەن نەشە ميلليارد دوللار ينۆەستيتسيا الىپ كەلەدى؟!
مەنشە، سوقىر جارماق تا! قايتا، ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ قونىسىن تاڭداۋ قۇقىعىن شەكتەپ، ۇلى كوشتى دوعارادى.
قاسيەتىڭە باس ماۋلەن ساعاتقانۇلى!
ساداعاڭ كەتەيىن سۇيىندىك تاسەمەنۇلى!
سىزدەردەن ءوتىنىش، ماعان سەناتتىڭ وسى ەكونوميكالىق ساياسات، يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە كاسىپكەرلىك كوميتەتى مۇشەلەرىمەن ءبىر كەزدەسۋ ۇيىمداستىرىپ بەرىڭىزدەرشى!
اتالعان اتىشۋلى نورمانى ولار نە ماقساتپەن, قانداي قاجەتتىلىك ءۇشىن ماقۇلدادى ەكەن، سونى ءوز اۋىزدارىنان ءبىر ەستىگىم كەلەدى. ماعان وسى كوميتەت مۇشەلەرى سونى جاقسىلاپ وتىرىپ ءبىر ءتۇسىندىرىپ بەرسىنشى!! ماعان سولاردىڭ ءۋاجى قىزىق بولىپ تۇر.
مۇمكىن، مەن دۇرىس تۇسىنبەي جۇرگەن شىعارمىن!
حاتىمدى ولاي-بۇلاي لاقتىرا سالماي، پارلامەنت جازعى دەمالىسقا كەتپەي تۇرىپ، وسى كەزدەسۋدى ۇيىمداستىرىپ بەرۋلەرىڭىزدى وتىنە سۇرايمىن.
وسى ءوتىنىشىم ورىندالماعان جاعدايدا، سىزدەرمەن سوت ارقىلى سويلەسەتىنىمدى ەسكەرتەمىن!
قۇرمەتپەن،
اۋىت مۇقيبەك،
«قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى
Abai.kz
