ماڭعىستاۋ وبلىسىندا ءماجىلىستىڭ ەكولوگيا ماسەلەلەرى جانە تابيعاتتى پايدالانۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى ەدىل ءجاڭبىرشيننىڭ جەتەكشىلىگىمەن كوشپەلى وتىرىس ءوتتى. جيىن ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ ەكولوگيالىق، ەنەرگەتيكالىق پروبلەمالارى مەن سۋمەن جابدىقتاۋ ماسەلەلەرى جانە ولاردى شەشۋ جولدارىنا ارنالدى.

وعان ءماجىلىس دەپۋتاتتارى، ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ اكىمى مەن ورىنباسارلارى، ورتالىق اتقارۋشى ورگانداردىڭ باسشىلارى، قالا جانە اۋدان اكىمدەرى، بارلىق دەڭگەيدەگى جەرگىلىكتى ءماسليحات توراعالارى مەن وڭىردەگى ءىرى ءوندىرىس مەكەمەلەرىنىڭ باسشىلارى قاتىستى.

وتىرىستا وبلىس اكىمىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ەربول ىزبەرگەنوۆ وڭىردەگى قورشاعان ورتانى قورعاۋ باعىتىندا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستار جونىندە باياندادى.

• ماڭعىستاۋ وڭىرىندەگى «قوشقار-اتا» قالدىقتار قويماسىن رەكۋلتيۆاتسيالاۋ جۇمىستارى 2007 جىلى باستالدى. جوباعا سايكەس 4279 گا جەردى 30 سم قالىڭدىقتا توپىراقتى تىعىزداۋ ارقىلى كومۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ قاراستىرىلعان. بۇگىنگى كۇنى جالپى اۋدانى 584,2 گا رادياتسيالىق قاۋىپتى جەر قالپىنا كەلتىرىلدى، – دەدى ەربول ىزبەرگەنوۆ.

ءوز كەزەگىندە ەنەرگەتيكا ۆيتسە-ءمينيسترى سۇڭعات ەسىمحانوۆ ماڭعىستاۋ وڭىرىندەگى ەنەرگەتيكا ماسەلەسىنە توقتالدى. ونىڭ ايتۋىنشا، قازىرگى ۋاقىتتا «ماڭعىستاۋ اتوم ەنەرگەتيكالىق كومبيناتى» – جەو – 1 (توزۋ – 76 %), جەو – 2 (توزۋ – 82%) جانە جەس (توزۋ – 87%) تۇراتىن بىرىڭعاي ەنەرگيا، جىلۋ ءوندىرۋشى كەشەن. ونىڭ نەگىزگى مىندەتى – ەلەكتر، جىلۋ ەنەرگياسىمەن جانە ىستىق سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ.

وتىرىستا ەكولوگيا جانە تابيعي رەسۋرستار ۆيتسە-ءمينيسترى جومارت اليەۆ ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى ەكولوگيالىق جاعداي تۋرالى مالىمەت بەرىپ، توتەنشە جاعدايلار ۆيتسە-ءمينيسترى سەرىك تولەنبەرگەنوۆ توتەنشە جاعدايلاردىڭ الدىن الۋ جانە جويۋ ماسەلەلەرىنە توقتالدى.

سۋ رەسۋرستار جانە يرريگاتسيا ۆيتسە-ءمينيسترى ەربولات يبرايحانوۆ كليماتتىق وزگەرىستەر مەن سۋعا دەگەن سۇرانىستىڭ ارتۋى جاعدايىندا سۋ رەسۋرستارىن ءتيىمدى باسقارۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن، سونداي-اق 2025 جىلى اقتاۋ قالاسىندا كاسپي زەرتتەۋ ينستيتۋتى اشىلاتىنىن ايتتى.

وتىرىس اياسىندا كوميتەت دەپۋتاتتارى ماڭعىستاۋ وبلىسىندا قوردالانعان ماسەلەلەرگە قاتىستى ورتالىق جانە جەرگىلىكتى ورگانداردىڭ باسشىلارىنا سۇراقتارىن قويدى. وبلىس اكىمى نۇرداۋلەت قيلىباي ءوز سوزىندە وڭىردەگى ەكولوگيالىق جانە ەنەرگەتيكالىق ماسەلەلەردى شەشۋ باعىتىندا جاسالىپ جاتقان جۇمىستارعا توقتالدى.

كوميتەتتىڭ كوشپەلى وتىرىسىن قورىتا كەلە، ەدىل جاڭبىرشين وڭىردەگى ەنەرگەتيكا، ەكولوگيا جانە اۋىز سۋ ماسەلەلەرىن شەشۋ ءۇشىن  بىرنەشە باعىتتا جۇمىستى كۇشەيتۋ قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

– الدىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭدارىنىڭ، ونىڭ ىشىندە «جىلۋەنەرگەتيكا»، «ەكولوگيالىق كودەكس» جانە باسقا دا تاقىرىپقا قاتىستى زاڭنامالاردىڭ تالاپتارى دەر كەزىندە ورىندالۋى كەرەك. مىسالى، جاڭا كوتەرىلگەن لاس شىعىندىلاردى اۆتوماتتى تۇردە مونيتورينگ جاساۋ كەيبىر ءىرى كاسىپورىنداردا ءالى كۇنگە شەيىن ىسكە اسپاعان. زاڭ بويىنشا ولار 2023 جىلدىڭ 1 قاڭتارىندا ىسكە قوسىلۋى كەرەك ەدى. سونىمەن قاتار «جىلۋەنەرگەتيكا زاڭىندا» جەرگىلىكتى بيلىكتىڭ جىلۋمەن قامتۋدا قۇزىرەتى مەن مىندەتتەرى بەكىتىلگەن. ولاردى جۇيەلى تۇردە قولعا الۋ قاجەت. اۋىز سۋ بويىنشا جوسپارلانعان جوبالاردى ۋاقىتىلى قارجىلاندىرۋ دا وتە ماڭىزدى، – دەدى ەدىل جاڭبىرشين.

دەپۋتات اتاپ وتكەندەي، باسشىلىققا الىناتىن تاعى ءبىر ماڭىزدى قۇجات – پرەزيدەنت قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆتىڭ 2022 جىلعى 7 قاراشادا ماڭعىستاۋعا جۇمىس ساپارى كەزىندە بەرىلگەن 34 تاپسىرمانى ناقتى ورىنداۋ. ولاردىڭ 14-ءى، ياعني 41 پايىزى بۇگىن تالقىلاپ وتىرعان تاقىرىپقا تىكەلەي قاتىستى.

• ءۇشىنشى باعىت – ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ ەكولوگيالىق ماسەلەلەرىن كەشەن تۇردە شەشۋ بويىنشا 2020 جىلى بەكىتىلگەن جول كارتاسىنداعى 36 پوزيتسيانى ورىنداۋ. ءتىپتى، قاجەت بولسا وعان قوسىمشا وزگەرتۋلەر ەنگىزۋ جايىن قاراستىرۋ. وسى جەردە كوتەرىلگەن ماسەلەلەر مەن ۇسىنىستاردى كوميتەتتىڭ كوشپەلى وتىرىسىنىڭ حاتتاماسىنا ەنگىزەمىز، ول ۇكىمەتكە جولداناتىن بولادى، – دەدى ەدىل جاڭبىرشين.

كوميتەتتىڭ كوشپەلى وتىرىسى اياسىندا ءماجىلىس دەپۋتاتتارى ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى «قوشقار-اتا» قالدىق قويماسى، «ماڭعىستاۋ اتوم ەنەرگەتيكالىق كومبيناتى»، «قازازوت»، «كاسپي» سۋ تۇشىتۋ زاۋىتى، «Caspi Bitum»، «جەتىبايمۇنايگاز» كاسىپورىندارىن، سونداي-اق باسقا دا وندىرىستىك نىساندار مەن «ماڭعىستاۋ ەكسپەريمەنتالدى بوتانيكالىق باعى»، «قىزىلساي»، «قاراكول» سياقتى ەرەكشە قورعالاتىن تابيعي اۋماقتاردىڭ قىزمەتىمەن تانىستى.

Abai.kz