تالىپتەر لاڭكەستەر تىزىمىنەن سىزىلىپ، ورتالىق ازيا ەلدەرى اۋعانستانمەن بايلانىس ورناتۋعا كىرىستى. بۇگىن سول تۋرالى ءسوز ەتەمىز...

قازاقستان اۋعانستانمەن وا-نىڭ كەز كەلگەن ەلىنە قاراعاندا نەعۇرلىم تىعىز قارىم-قاتىناستا بولىپ كەلەدى. ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، تاراپتار كابۋلمەن ساۋدا بايلانىستارىن كەڭەيتۋگە مۇددەلى جانە بەلسەندى ىنتىماقتاستىقتى تولىق قولدايدى.

جوعارى گەوساياسي جانە ىشكى تاۋەكەلدەرگە قاراماستان، اۋعانستان قازاقستاننىڭ نەگىزگى ساۋدا سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. اۋعان جاعى سونداي-اق كولىكتى، تاۋ-كەن ونەركاسىبىن، تەلەكوممۋنيكاتسيا مەن اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۆتوموبيلدەر جەتكىزۋدى قوسا العاندا، ەلدە ىسكە اسىرىلاتىن ەكونوميكالىق جوبالارعا قازاقستاندىق كومپانيالاردىڭ قاتىسۋىن قاراستىرۋدا.

وزبەكستان دا تالىپتەردى ەكسترەميستەر تىزىمىنەن الىپ تاستاۋعا بەل شەشىپ كىرىسكەلى وتىر.

بۇل رەتتە تاشكەنت پەن كابۋل ىنتىماقتاستىعى 2023 جىلدىڭ شىلدەسىنەن باستالدى. ماسەلەن، وزبەكستان، پاكىستان جانە اۋعانستان وزبەك تەمىر جول جەلىسىن، پاكىستانمەن بايلانىستىراتىن ترانساۋعان تەمىر جولىن سالۋ تۋرالى بىرلەسكەن حاتتاماعا قول قويدى.

ترانساۋعان جولىنىڭ قۇرىلىسىنا قازاقستان دا ءوز قىزىعۋشىلىعىن تانىتتى. استانا قۇرىلىس ماتەريالدارىن جەتكىزىپ بەرەتىن جول قۇرىلىسىنا قاتىسۋدى قاراستىرۋدا. بۇل جوبالاردى ىسكە اسىرۋ ءوڭىر ەلدەرى اراسىندا جۇكتەردى جەتكىزۋ ۋاقىتىن شامامەن 10 ەسەگە قىسقارتۋعا جانە جۇك تاسىمالى قۇنىن تومەندەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

قىرعىزستان بيىل اۋعان ارىپتەستەرىمەن ساۋدا، ينۆەستيتسيا، كولىك، اۋىل شارۋاشىلىعى، ونەركاسىپ جانە ەنەرگەتيكا ماسەلەلەرىن تالقىلاۋ ءۇشىن كابۋلعا دەلەگاتسيالار جىبەرىپ، ىنتىماقتاستىق ساياساتىن بەلسەندىرەك ىلگەرىلەتۋ جولىنا ءتۇستى.

بۇل رەتتە اۋعان بيزنەس-قوعامداستىعى قىرعىزستاننان اۋعانستاننىڭ ىشكى نارىقتارىندا قاجەتتى ەلەكتر شامدارىن، فارماتسەۆتيكالىق قۇرالداردى، قانت، بۇرشاق داقىلدارىن، ماتالار مەن تىگىن ونىمدەرىن يمپورتتاۋعا ءوز قىزىعۋشىلىعىن ءبىلدىردى.

اۋعانستان تەمىر كەنىنىڭ ەداۋىر قورىنا يە، ونىڭ جالپى كولەمى 2,2 ملرد توننادان اسادى. 2010 جىلى اۋعانستان «ءليتيدىڭ ساۋد ارابياسى» دەپ اتاندى. ال بۇل مەتالل ەلەكتروندى قۇرىلعىلار مەن ەلەكتروموبيلدەرگە ارنالعان باتارەيالار مەن اككۋمۋلياتورلار وندىرىسىندە كەڭىنەن پايدالانىلاتىنى بەلگىلى.

اۋعان ءليتيىنىڭ ەداۋىر قورى پارۋن كەن تورابىندا - شامامەن 3 ملن توننا وكسيدى بار. بۇدان باسقا، تسەري قورى بار، از مولشەردە - لانتان، پرازەوديم، نەوديم، تانتال، نيوبي، تسەزيا جانە بەريللي كەزدەسەدى. جالپى اۋعان رەسۋرستارىنىڭ جيىنتىق قۇنى $1 ترلن-نان اسادى دەپ باعالانۋدا.

وا-دا اۋعانستاندى ۇزاق ۋاقىت بويى لاڭكەستىكپەن، ەسىرتكى ترافيگىمەن جانە شەكسىز سوعىستارمەن بايلانىستىرىپ كەلدى. الايدا «تاليبان» بيلىككە كەلگەننەن كەيىن بۇل كوزقاراس مۇلدەم وزگەرە باستادى.

اۋعانستاننىڭ كورشىلەرىمەن ساۋدا-ەكونوميكالىق ينتەگراتسياعا قوسىلۋى جانە حالىقارالىق قوعامداستىقتىڭ ورتاق تانىمىنا يە بولۋى ءۇشىن ءالى دە جاسايتىن قىرۋار شارۋاسى بار. بىراق وسى جولدا العاشقى قادامدار جاسالدى.

ءابىل-سەرىك الىاكبار

Abai.kz