ۇكىمەت: 6 ملن ىشكى تۋريست جانە 224 ملرد تەڭگە كىرىس...
2024 جىل قازاقستان ءتۋريزمى ءۇشىن ايتۋلى جىل بولدى. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا ەلىمىزدە تۋريزم سالاسىن جاڭعىرتۋعا، ونىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋعا جانە جاھاندىق ەكونوميكاعا كىرىگۋگە باعىتتالعان جۇيەلى شارالار كەشەنى جۇزەگە اسىرىلۋدا، دەپ جازدى primeminister.kz.
مەملەكەتتىك قولداۋدىڭ، ينۆەستيتسيا تارتۋ مەن حالىقارالىق ارەنادا ىلگەرىلەتۋدىڭ ارقاسىندا ەلىمىز ەكونوميكالىق ءوسۋ مەن مادەنيەتارالىق ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ ماڭىزدى قوزعاۋشى كۇشىنە اينالىپ وتىرعان تۋريزم سالاسىنداعى وڭ ناتيجەلەر كورسەتىپ وتىر.
ەلىمىزدىڭ تۋريزم سالاسى تۇراقتى تۇردە دامىپ كەلەدى. 2024 جىلدىڭ 9 ايىندا ىشكى تۋريستەر سانى 562 مىڭعا ارتىپ، 6 ملن ادامعا جەتتى. شەتەلدەن كەلەتىن تۋريستەر لەگى 11,5 ملن ادامدى قۇرادى، بۇل 2023 جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىندەگى كورسەتكىشپەن سالىستىرعاندا ەكى ەسەگە جۋىق كوپ. ونىڭ ىشىندە شەتەلدىك 969 مىڭ تۋريست ورنالاستىرۋ ورىندارىنا جايعاستى. بۇل كورسەتكىشتەر قابىلدانىپ جاتقان شارالاردىڭ تيىمدىلىگى مەن تۋريستىك باعىت رەتىندە قازاقستانعا قىزىعۋشىلىقتىڭ ارتىپ كەلە جاتقانىن ايعاقتايدى.
سالانىڭ ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرى دە ايتارلىقتاي ءوسىم كورسەتىپ وتىر. ورنالاستىرۋ نىساندارىنىڭ جالپى كىرىسى 27%-عا ءوسىپ، 224 ملرد تەڭگەنى قۇرادى. ورنالاستىرۋ نىساندارىنىڭ سانى 306 بىرلىككە ءوسىپ، 4 315-كە جەتتى، ال ولاردىڭ سىيىمدىلىعى 18 مىڭ توسەك-ورىنعا دەيىن ارتىپ، 226 مىڭدى قۇرادى. بۇل قازاقستاننىڭ ىشكى جانە حالىقارالىق تۋريستەردى قابىلداۋعا دايىندىعىن ەداۋىر ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
تۋريزمگە سالىنعان ينۆەستيتسيا كولەمى قارقىندى ءوسىپ كەلەدى. 2024 جىلدىڭ 10 ايىندا ولاردىڭ كولەمى 33,6%-عا ارتىپ، 668,1 ملرد تەڭگەنى قۇرادى. نەگىزگى جوبالار قاتارىندا الدىن الا قۇنى 194 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن استانا تۋريستىك اۋدانى بار، ول 2 مىڭعا جۋىق جۇمىس ورنىن اشىپ، تولىق ىسكە قوسىلعاندا جىل سايىن 10 ملرد تەڭگە سالىق اۋدارىمدارىن تۇسىرەدى. جوبانىڭ اياقتالۋى 2026 جىلعا جوسپارلانعان.
ەكىنشى جوبا – ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى كاسپي ريۆەراسى، وندا قر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ قاتىسۋىمەن تۋريزم بويىنشا حالىقارالىق اۋقىمدى فورۋم ءوتتى. جوبا جاعاجاي دەمالىس ورنى، گولف قوناق ءۇيى، ۆيللالار كەشەنى، اكۆاپارك جانە ويىن-ساۋىق ورتالىعى سياقتى بىرنەشە باستاما اياسىندا «جىلى جاعاجاي» اۋماعىن كەشەندى يگەرۋدى قامتيدى. جوبانىڭ جالپى باعالاۋ قۇنى 137,4 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى، ال جوسپارلانعان ىسكە اسىرۋ مەرزىمى – 2024–2026 جىلدار.
ەلىمىزدە تۋريزم سالاسىن مەملەكەتتىك قولداۋ كۇشەيتىلدى. بيىل مەملەكەتتىك قولداۋعا ماقۇلدانعان وتىنىمدەر كولەمى 3 ەسەگە ارتتى. تەك 2024 جىلدىڭ وزىندە 37 تۋريستىك نىسان مەن 6 تۋريستەر تاسىمالدايتىن اۆتوبۋسقا 2,1 ملرد تەڭگە ماقۇلداندى.
حالىقارالىق ىنتىماقتاستىققا ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى. 2024 جىلدى قىتايداعى قازاقستاندىق تۋريزم جىلى دەپ جاريالاۋ قازاقستاندى ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن ماڭىزدى قادام بولدى. قىتايدىڭ ءىرى قالالارىندا 30-دان استام ءىس-شارا ءوتتى.
18 قاراشادا قازاقستان «تسيفرلى» كوشپەندىلەرگە ارنالعان Neo Nomad Visa ەنگىزدى، بۇل ەلىمىزدى قاشىقتان جۇمىس ىستەيتىن ساياحاتشىلاردىڭ جاڭا بۋىنى ءۇشىن تارتىمدى ەتەدى. پروگرەسس حالىقارالىق رەيتينگىدە دە كورىنىس تاپتى: قازاقستان 2019 جىلعى 80-ءشى ورىننان پوزيتسياسىن جاقسارتىپ، 119 ەلدىڭ ىشىندە 52-ءشى ورىنعا كوتەرىلدى.
5-ءشى دۇنيەجۇزىلىك كوشپەندىلەر ويىندارىنىڭ استانادا ءوتۋى حالىقارالىق ارەنادا ماڭىزدى وقيعاعا اينالدى. ويىندارعا 89 ەلدەن 2 700 قاتىسۋشى جينالدى. «استانا – ارەنا» جانە «قازانات» يپپودرومى سياقتى سپورت نىساندارىن قايتا جاڭارتۋ قالانىڭ ينفراقۇرىلىمىن جاقسارتتى.
سونداي-اق قازاقستان اۋىلدىق ءتۋريزمدى دامىتقانى ءۇشىن ماراپاتتارعا يە بولدى: ساتى اۋىلى Best Tourism Village Award جۇلدەسىن الدى، ال كاتونقاراعاي اۋدانىنىڭ جوباسى ITB Berlin 2024 كورمەسىندە ءۇشىنشى ورىن يەلەندى.
2024 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن جالپى قۇنى 120,4 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن 119 ينۆەستيتسيالىق جوبانى اياقتاۋ جوسپارلانىپ وتىر، بۇل 1 319 جۇمىس ورنىن اشۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. نەگىزگى باستامالار قاتارىنا تۇركىستانداعى «Medina Palace» قوناق ءۇيىنىڭ قۇرىلىسى مەن جاڭا قوناق ءۇي نىساندارىن قوسۋ ارقىلى «اقسۋ – جاباعىلى» شيپاجايىن جاڭعىرتۋ كىرەدى.
شىعىس قازاقستان وبلىسى، گلۋبوكوە اۋدانى
گلەمپينگ الاڭدارى مەن قوناق ۇيلەر قۇرۋ ارقىلى 10 مىڭ اۋىل تۇرعىنىن قوسىمشا جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتەتىن اگروتۋريزمدى دامىتۋعا ەرەكشە كوڭىل بولىنۋدە. ۇلتتىق پاركتەر اۋماقتارىنداعى ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋعا ارنالعان قوناقۇيلەردى جىكتەۋ جۇيەسىن جاڭارتۋ جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار وكىلەتتىكتەرىن كەڭەيتۋ جوسپارلانىپ وتىر.
ايماقتارداعى تۋريزم: ءوسۋ، ينۆەستيتسيا جانە ينفراقۇرىلىمنىڭ دامۋى
اقمولا وبلىسى
بيىلعى 9 اي قورىتىندىسى بويىنشا وڭىرگە كەلگەن تۋريستەر لەگى 1 ملن-نان استام تۋريستكە جەتتى، ونىڭ ىشىندە 404,7 مىڭ ادامعا ورنالاستىرۋ ورىندارى قىزمەت كورسەتتى. بۋراباي كۋرورتتىق ايماعىنا 932 مىڭ ادام كەلدى. تۋريزم سالاسىنان بيۋدجەتكە تۇسەتىن سالىقتىق ءتۇسىم مولشەرى 3,1 ملرد تەڭگەنى قۇرادى، ءوسىم 30%-دى قۇرادى.
بيىلعى 10 اي قورىتىندىسىنا سايكەس، نەگىزگى كاپيتالعا سالىنعان ينۆەستيتسيا كولەمى 23,1 ملرد تەڭگەنى قۇراپ وتىر.
الماتى وبلىسى
2024 جىلدىڭ 9 ايىندا تۋريستەر سانى 384,1 مىڭ ادامدى قۇرادى، بۇل 2023 جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 19%-عا كوپ (322,3 مىڭ ادام).
تۋريستەر اراسىندا «ىلە-الاتاۋ»، «كولساي كولدەرى»، «شارىن» ءوڭىرىنىڭ مەملەكەتتىك ۇلتتىق تابيعي پاركتەرى پايدالانىلادى.
بيىلعى 10 اي قورىتىندىسى بويىنشا نەگىزگى كاپيتالعا سالىنعان ينۆەستيتسيا كولەمى 24,4 ملرد تەڭگەنى قۇرادى.
الماتى وبلىسى ەلىمىزدىڭ تۋريستىك ستراتەگياسىنداعى نەگىزگى باعىتتاردىڭ بىرىنە اينالعان بىرەگەي تاۋ كلاستەرىن بەلسەندى دامىتىپ كەلەدى. تۋريستىك سالانى دامىتۋدىڭ 2023–2029 جىلدارعا ارنالعان بەكىتىلگەن تۇجىرىمداماسى شەڭبەرىندە تۇرگەن كوركەم شاتقالىنان قاسكەلەڭ شاتقالىنا دەيىن تاۋ شاڭعىسى بازالارىن قۇرۋ مەن جاڭعىرتۋدى قامتيتىن كەشەندى جوسپار ازىرلەنىپ جاتىر. اتالعان جوبا تاۋلى دەمالىس ءۇشىن زاماناۋي جانە سۇرانىسقا يە ينفراقۇرىلىمدى قالىپتاستىرۋعا، سونداي-اق الماتى ءوڭىرىنىڭ حالىقارالىق دەڭگەيدەگى تۋريزم ورتالىعى رەتىندەگى مارتەبەسىن نىعايتۋعا قابىلەتتى جاڭا تارتىمدى ورىندار اشۋعا باعىتتالعان.
الماتى قالاسى
9 ايدىڭ قورىتىندىسىنا سايكەس، 2024 جىلى تۋريستەردىڭ جالپى سانى 14%-عا (2023 جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا) ءوسىپ، 1,7 ملن ادامعا جەتتى. شەتەلدىك تۋريستەر سانى 24%-عا ءوسىپ، 507,5 مىڭ ادامعا جەتتى. ىشكى تۋريستەر سانى 1,2 ملن ادامدى قۇرادى، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 1,1%-عا ارتىق. تۋريستەر لەگىنىڭ ارتۋى نەگىزگى كاپيتالعا ينۆەستيتسيانىڭ ۇلعايۋىمەن قاتار جۇرەدى. 2024 جىلدىڭ 10 ايىندا 29,3% وسىممەن 86,6 ملرد تەڭگە ينۆەستيتسيا تارتىلدى. تۋريزمنەن تۇسكەن سالىق تۇسىمدەرى 76,9 ملرد تەڭگەنى قۇرادى، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 2 ەسەگە جوعارى. قالانىڭ تۋريزم سالاسىندا 83,1 مىڭ ادام جۇمىسپەن قامتىلعان.
2024 جىلى الماتىدا جەكە قاراجات ەسەبىنەن 25 تۋريستىك نىسان اشىلدى، اتاپ ايتقاندا، 15 قوناق ءۇي، 4 گلەمپينگ الاڭى، 4 جاتاقحانا جانە 2 قوناق ءۇي. سونداي-اق جەكە ينۆەستيتسيا ەسەبىنەن 2027 جىلعا دەيىن 339,5 ملرد تەڭگەگە قوناقۇي قۇرىلىسى بويىنشا 30 جوبانى اياقتاۋ جانە 125 ملرد تەڭگەگە 29 تۋريستىك نىسان سالۋ جوسپارلانىپ وتىر.
باتىس قازاقستان وبلىسى
2023 جىلدىڭ 9 ايىمەن سالىستىرعاندا ەلىمىزگە كەلۋشىلەر سانىنىڭ 18%-عا ارتقانى بايقالادى. تۋريزم سالاسىندا 2024-2026 جىلدارعا جالپى قۇنى 25 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن 14 جوبادان تۇراتىن پۋل قالىپتاستىرىلدى. بيىلعى 10 ايدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا تۋريزم سالاسىنا تارتىلعان ينۆەستيتسيا كولەمى 14,5 ملرد تەڭگەنى قۇرادى، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 47%-عا ارتىق.
جەتىسۋ وبلىسى
جالپى، وڭىردە تۋريزم سالاسىن دامىتۋ 5 نەگىزگى باعىت: الاكول جانە بالقاش كولدەرى، «التىن-ەمەل» جانە «جوڭعار-الاتاۋ» ۇلتتىق پاركتەرى، سونداي-اق جوڭعار الاتاۋى تاۋ سىلەمى الەۋەتىنە نەگىزدەلگەن.
2024 جىلعى 9 ايدا تۋريستىك نىساندارعا 253 مىڭنان استام ادام كەلگەن، بۇل 2023 جىلدىڭ وسى كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 15%-عا ارتىق. 10 ايداعى نەگىزگى كاپيتالعا سالىنعان ينۆەستيتسيا كولەمى بيىل 9,4 ملرد تەڭگەنى قۇرادى.
ءۇشارال اۋەجايىنىڭ ۇشۋ-قونۋ جولاعىن رەكونسترۋكتسيالاۋ جۇمىسى اياقتالدى، «تالدىقورعان – ءۇشارال» اۆتوموبيل جولدارىنىڭ (313,5 شاقىرىم) اسفالتبەتون جابىنى قامتاماسىز ەتىلدى، «تالگو» جۇردەك پويىزى ىسكە قوسىلدى.
قاراعاندى وبلىسى
2024 جىلى 9 ايدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا تۋريزم سالاسىندا كورسەتىلگەن قىزمەت كولەمى – 7 ملرد تەڭگە نەمەسە وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭى كورسەتكىشىمەن سالىستىرعاندا 75%. سالاعا قۇيىلعان ينۆەستيتسيا 17,4 ملرد تەڭگەنى قۇرادى.
جىل باسىنان بەرى جالپى قۇنى 4,1 ملرد تەڭگە بولاتىن 7 ينۆەستيتسيالىق جوبا ىسكە قوسىلىپ، 23 جۇمىس ورنى اشىلدى.
سونداي-اق 2025–2027 جىلدارى تۋريزم سالاسىندا ءىرى ينفراقۇرىلىمدىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋ جوسپارلانعان: بالقاشتاعى قالالىق جاعاجاي جاعالاۋى ايماعىن اباتتاندىرۋ جانە قالاداعى اۋەجايدى رەكونسترۋكتسيالاۋ جۇمىستارىن اياقتاۋ.
قىزىلوردا وبلىسى
بيىل ءوڭىر 9 ايدا 116,6 مىڭ تۋريست قابىلدادى. بيىلعى 10 ايدىڭ قورىتىندىسىنا سايكەس، تۋريزم سالاسىنا قۇيىلعان ينۆەستيتسيا كولەمى – 26,1 ملرد تەڭگە، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 40,5%-عا ارتىق.
ماڭعىستاۋ وبلىسى
2024 جىلدىڭ قاڭتار-قىركۇيەك ايلارىنداعى رەسمي دەرەكتەر بويىنشا وبلىسقا 367,4 مىڭ تۋريست كەلگەن، بۇل وتكەن كەزەڭمەن سالىستىرعاندا 13%-عا ارتىق. وڭىردە كورسەتىلگەن تۋريستىك قىزمەتتەردىڭ جالپى قۇنى 15,2 ملرد تەڭگەگە جەتىپ، 34,7%-عا ءوستى. بيىلعى 10 ايدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا تۋريزم سالاسىنا قۇيىلعان ينۆەستيتسيا كولەمى – 6,6 ملرد تەڭگە، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 50%-عا ارتىق.
2024 جىلى جالپى ينۆەستيتسيا كولەمى 8,5 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن 3 جوبا ىسكە قوسىلدى، بۇل 80 جۇمىس ورنىن اشۋعا مۇمكىندىك بەردى.
2025–2027 جىلدار ارالىعىندا جالپى قۇنى 100 ملرد تەڭگە بولاتىن 500-گە جۋىق جۇمىس ورنىن قۇرا وتىرىپ، 11 جوبانى ىسكە اسىرۋ جوسپارلانىپ وتىر. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگىمەن بىرلەسىپ، كەندىرلى تۋريستىك ايماعىن دامىتۋ بويىنشا ماستەر-جوسپار ازىرلەنىپ جاتىر.
ۇلىتاۋ وبلىسى
2024 جىلعى 9 ايدا ورنالاستىرۋ ورىندارىندا قىزمەت كورسەتىلگەن تۋريستەر سانى 21,2 مىڭنان استام ادامدى قۇرادى، ونىڭ ىشىندە 732-دەن استامى – شەتەلدىك تۋريستەر. ورنالاستىرۋ ورىندارىندا كورسەتىلگەن قىزمەتتەر وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 23,5%-عا ارتىپ، 497,9 ملن تەڭگەدەن استى.
بيىلعى 10 ايدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا تۋريزم سالاسىنا تارتىلعان ينۆەستيتسيا كولەمى – 2 ملرد تەڭگە، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 50,6%-عا ارتىق.
سونىمەن قاتار 1 ملرد تەڭگە سوماسىنا 3 قوناق ءۇي كەشەنى ىسكە قوسىلدى. 2025 جىلى جالپى قۇنى 1,5 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن ەكى قوناق ءۇيدى پايدالانۋعا بەرۋ، تاريحي ورىندار بويىنشا جەڭىل ينفراقۇرىلىم مەن دالالىق ناۆيگاتسيا ورناتۋ جوسپارلانۋدا. سونداي-اق جەكە ينۆەستيتسيالار ەسەبىنەن 2025 جىلى تاسبۇلاق بقلاعى اۋماعىن اباتتاندىرۋ جانە ساتباەۆ قالاسىنان جوشى حان جانە دومباۋىل كەشەنىنە دەيىن قۇنى 12,5 ملرد تەڭگەنى قۇرايتىن تاس جولىن سالۋ جۇمىستارى دا قاراستىرىلعان.
قازاقستان مادەني باي مۇرانى، تابيعي ارتۇرلىلىكتى جانە زاماناۋي ينفراقۇرىلىمدىق شەشىمدەردى ۇيلەستىرە وتىرىپ، ساياحات ءۇشىن ەڭ تارتىمدى باعىتتاردىڭ ءبىرى رەتىندە ءوزىنىڭ ءيميدجىن قالىپتاستىرۋدى جالعاستىرىپ كەلەدى.
Abai.kz