كىتاپحانادا تۇراتىن تىشقان مەن استىق قامباسىندا تۇراتىن تىشقان جول-جونەكەي كەزدەسىپ قالادى. كىتاپحاندا تۇراتىن تىشقان ءوزىن ءبىلىمدى، مادەنيەتتى ەكەنىن كورسەتكىسى كەلىپ، قامبادا تۇراتىن تىشقاندى ونشا مەنسىنبەي:

– ەي، بەيشارا، باۋىرىم! سەن سول قۋ قارنىڭنىڭ قامى ءۇشىن قۇعاق، اۋاسى تار، استىق قامباسىن ادەيى قالاپ تۇرىپ جاتىرسىڭ عوي، ءا؟ وندا استىقتان باسقا ەشتەمە جوق قوي. بەينەلەپ ايتار بولسام، سەندە مەتەريالدىق بايلىق كوپ تە، ال رۋحاني بايلىق اتىمەن جوق. ال كىتاپحانا بولسا تازا، تىنىش، ءبىراۋىز سوزبەن ايتقاندا وتە جايلى قونىس. مەن بۇرىنعى جانە بۇگىنگى، ءوزىمىزدىڭ جانە شەتەلدىڭ اتاقتى كىتاپتارىن كورىپ، وقىپ تۇرامىن. ودان الاتىن رۋحاني بايلىعىم ۇشان تەڭىز، – دەپ كۇلدى.

ونىڭ بۇل ءسوزىن ەستىگەن استىق قويماسىندا تۇراتىن تىشقاننىڭ وعان دەگەن سىي-قۇرمەتى ودان ارى ارتا ءتۇسىپ:

– وندا ءسىز ءبىلىم مەن عىلىمدى ونەبويىڭىزعا سىڭىرگەن وقىمىستى عالىم بولدىڭىز عوي، – دەدى.

– ارينە، ءاربىر كىتاپتى سوزبە-ءسوز، سويلەم-سويلەمىمەن جۇتامىن. ءتىپتى ءبىر بەت، ءبىر بەتتەن كەمىرىپ قارنىما تاستايمىن، – دەدى ودان ارى شىرەنە ءتۇسىپ.

ونىڭ اڭگىمەسىن اۋزىن اشا، تاڭعالا تىڭداعان استىق قامباسىندا تۇراتىن تىشقاننىڭ كوپتەن بەرى ىزدەپ جۇرگەنى جانىنان تابىلعانىنا قۋانىپ:

– وي، اسا قۇرمەتتى مىرزا! بۇل ءبىر جاقسى كەزدەسۋ ورايى بولدى. مەن كوپتەن بەرى ءسىز سەكىلدى وقىمىستى، دانىشپان تىشقاننىڭ كومەگىنە ءزارۋ بولىپ ءجۇر ەدىم. ۋاقىتىڭىز بولسا ءدال قازىر سىزگە بىرنارسەنى كورسەتسەم قايتەدى، – دەپ ءوتىندى.

كىتاپحانادا تۇراتىن تىشقان ونىڭ ايتقانىن كورگىسى كەلىپ، ونىڭ ءوتىنىشىن قۇپ كورىپ:

– ول سونشالىق نە نارسە ەدى؟ كورسەك كورەلىك، – دەدى.

قۋانىشى قوينىنا سيماعان استىق قامباسىنداعى تىشقان ونى ەرتىپ قامباعا كىرەدى دە كوپتەن بەرى بۇرىشتا تۇرعان ءبىر بوتەلكەنى كورسەتىپ:

– ءسىز حات تانيسىز عوي. كورىڭىزشى، ول زىعىردىڭ مايى ما، الدە ءبىزدى ولتىرەتىن ۋ ما؟ – دەدى.

كىتاپحاناشى تىشقان بوتەلكەنىڭ سىرتىنداعى ۇلكەن قارا جازۋدى كورىپ، اڭىرىپ تۇرىپ قالدى. سالدەن سوڭ زىعىر مايىنىڭ ءيسى اڭقي تۇسەدى. سوندا بارىپ ول باسىن كوتەرىپ سەنىمدى تۇردە:

– وي، اقماق باۋىرىم! مەن ساعان شىنىن ايتايىن، بۇل ۋ ءدارى ەمەس، كادىمگى زىعىردىڭ مايى عوي، – دەپ كۇلدى.

– راس پا، انىق كوردىڭىز بە؟ – دەيدى استىق قامباسىندا تۇراتىن تىشقان ونىڭ سوزىنە ونشا سەنىڭكىرەمەي.

– سەنبەسەڭ ساعان ءوزىم ءىشىپ كورسەتەيىن، – دەدى ول.

ءوزىنىڭ ساۋاتسىزدىعىن، بىلىمسىزدىگىن، ناداندىعىن استىق قامباسىندا تۇراتىن تىشقانعا سەزدىرگىسى، بىلدىرگىسى كەلمەگەن ماقتانشاق تىشقان ونىڭ الدىندا زىعىر مايىنىڭ ءدامىن ءوزى تاتىپ كورسەتۋگە بەل بۋادى. ول قولىنا بوتەلكەنى الىپ، اۋزىن اشىپ جۇتا باستايدى. كىم ءبىلسىن، ونىڭ نەشە جۇتىم زىعىر مايىن ىشكەنىن، ءبىرازدان كەيىن ونىڭ دەنەسى ۇيىپ، قول-اياعى قۇرىسىپ ءولىپ تىنادى.

ءاسىلى، كىتاپحانادا تۇراتىن تىشقان حات تانىمايتىن بولاپتىن، بىراق بوتەلكە سىرتىندا «تىشقان ءدارىسى» دەپ انىق جازىلعان ەدى.

شەتەل باسىلىمىنان اۋدارعان ءالىمجان ءاشىمۇلى

Abai.kz