كەشە تۇركيا اقپارات قۇرالدارى «كۇرد جۇمىسشىلار پارتياسى» (PKK) سول كۇنى اتىستى توقتاتاتىنىن، تۇرمەدەگى باسشىسى ابدۋللا ءوجالاننىڭ ۇندەۋىنە جاۋاپ رەتىندە قارۋىن تاستاپ، تارايتىنىن مالىمدەگەنىن جارىسا جازدى.

PKK جاۋاپتى وكىلدەرى سونىمەن بىرگە تۇرىك ۇكىمەتىنەن ءوجالاندى بوساتۋدى جانە ونىڭ قالىپتى جۇمىس ىستەۋىنە جانە ءومىر سۇرۋىنە مۇمكىندىك بەرۋدى تالاپ ەتكەن.

بيىل 75 جاستاعى ءوجالان اقپاننىڭ 27-ءسى كۇنى تۇرمەگە بارعان تۇركيا شەنەۋنىكتەرىمەن كەزدەسكەننەن كەيىن مالىمدەمە جاساپ، PKK-نىڭ بارلىق مۇشەلەرى قارۋلارىن تاستاپ، PKK ءوزىن-ءوزى تاراتۋى كەرەك دەپ مالىمدەپ، بۇل ءۇشىن تاريحي جاۋاپكەرشىلىكتى ءوز موينىنا الاتىنىن ايتقان ەدى.

ءوجالاننىڭ مالىمدەمەسىن تۇركيادان بولەك يراق پەن يران، سونداي-اق اقش پەن ەۋرووداق قۇپتايتىنىن جەتكىزدى.

تۇركيا پرەزيدەنتى رەجەپ تايىپ ەردوعان اقپاننىڭ 28-ءى كۇنى ءوجالاننىڭ مالىمدەمەسى – «تۇركيانىڭ تەرروريزمدى جويۋ كۇرەسىنىڭ جاڭا كەزەڭگە قادام باسۋى» دەدى.

ەردوعان تۇركيا ۇكىمەتىنىڭ ءوجالاننىڭ نۇسقاۋلارىنىڭ ورىندالاتىن-ورىندالمايتىنىن مۇقيات قاداعالايتىنىن، بىتىمگەرشىلىك ۇدەرىسى كەزىندە ارانداتۋشىلىق ورىن السا، تۇركيا ۇكىمەتى «بارلىق قاجەتتى شارالاردى قابىلدايتىنىن» ەسكەرتتى.

تۇركيانىڭ بيلىكتەگى ادىلەت جانە دامۋ پارتياسىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى ەرمەر چەليك 28 اقپان كۇنى «ءوجالاننىڭ نۇسقاۋلارىنا تۇركياداعى كۇرد قارسىلىق كۇشتەرى عانا ەمەس، سيريا مەن يراكتاعى وسى ۇيىممەن بايلانىسى بار كۇرد قارۋلى كۇشتەرى دە مويىنسۇنىپ، قارۋلارىن تاستاۋى كەرەك» دەدى.

PKK-نى 1970 جىلداردىڭ سوڭىندا ءوجالان قۇردى جانە تۇركيانىڭ يراك، يران جانە سيريامەن شەكاراسىنداعى كۇردتەر قونىستانعان ايماقتاردا تاۋەلسىز مەملەكەت قۇرۋدى كوزدەدى. PKK-نىڭ شتاب-پاتەرى يراكتىڭ سولتۇستىگىندەگى كۇردىستان اۆتونوميالىق ايماعىندا (كۇردىستان) ورنالاسقان جانە يراك پەن سيرياداعى كۇرد قارۋلى كۇشتەرىمەن تىعىز بايلانىسى بار. ءوجالاننىڭ پورترەتتەرىن ەكى ەلدىڭ كۇردتەر مەكەندەگەن كوشەلەرىنىڭ كەز كەلگەن جەرىنەن كورۋگە بولادى.

ءوجالاندى 1999 جىلى تۇرىك ۇكىمەتى تۇتقىنداپ، ىستامبۇل ماڭىنداعى يملال ارالىنداعى تۇرمەگە قامادى. 2012 جىلدىڭ قازان ايىندا تۇرىك ۇكىمەتى تۇركياداعى كۇرد ماسەلەسىن شەشۋ ماقساتىنداعى «بەيبىتشىلىك ۇدەرىسى» بويىنشا كەلىسسوزدەردى باستاۋ ءۇشىن وجالانمەن بايلانىسا باستادى.

ءوجالاننىڭ مالىمدەمەسىنەن كەيىن كۇردىستان ايماعىنىڭ توراعاسى نەچيرۆان بارزاني 27 اقپاندا بەيبىتشىلىك ۇدەرىسىن تولىق قولدايتىنىن جانە بەيبىت كەلىسسوزدەردى جالعاستىرۋعا كومەكتەسۋگە دايىن ەكەنىن ايتتى.

27 اقپاندا ءوجالاننىڭ ۇندەۋىن سيريالىق كۇردتەردىڭ «سيريا دەموكراتيالىق كۇشتەرى» قولباسشىسى مازلۋم ابدي دە قۇپتايتىنىن جەتكىزدى. الايدا ول ءوجالاننىڭ قارۋدى تاستاۋ تۋرالى نۇسقاۋى تەك تۇركياداعى PKK ءۇشىن بەرىلگەنىن جانە ونىڭ سيرياداعى كۇرد كۇشتەرىنە ەش قاتىسى جوق ەكەنىن اتاپ كورسەتتى.

«سيريا دەموكراتيالىق كۇشتەرىنىڭ» نەگىزگى كۇشى سانالاتىن «حالىق قورعاۋ بولىمشەلەرى» تۇركيا تاراپىنان ركك-نىڭ سيرياداعى تارماعى رەتىندە قاراستىرىلادى. تۇركيا PKK-نى جويۋ ماقساتىندا سيريانىڭ سولتۇستىگىنە بىرنەشە رەت شەكارادان اسكەر جىبەردى. وتكەن جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا سيرياداعى ساياسي جاعداي كۇرت وزگەرگەننەن كەيىن تۇركيانىڭ قولداۋىمەن سيريا قارۋلى كۇشتەرى «حالىق قورعاۋ بولىمشەلەرىنە» شابۋىل جاساپ، سوڭعىسىنىڭ تەرريتورياسىنىڭ ءبىر بولىگىن باسىپ الدى.

سيرياداعى كۇرد قارۋلى كۇشتەرى سيريا اۋماعىنىڭ تورتتەن ءبىر بولىگىن، سونىڭ ىشىندە مۇناي مەن ازىق-تۇلىك وندىرەتىن نەگىزگى ايماقتاردى باقىلايدى جانە ولارعا اقش قولداۋ كورسەتەدى.

ەردوعان 1 ناۋرىزدا ەل الدىندا سويلەگەن سوزىندە: «ەگەر ركك ءوز ۋادەلەرىن ورىنداماسا، الداۋعا تىرىسسا نەمەسە ۋاقىت وزدىرۋ تاكتيكاسىن قولدانسا، ولارعا قارسى اسكەري وپەراتسيالاردى قايتا باستايمىز، قاجەت بولعان جاعدايدا تۇركيانىڭ وپەراتسيالارى «سوڭعى تەرروريست جويىلعانعا دەيىن» جالعاسادى» دەدى.

Abai.kz