استانادا «فيليپ مورريس» كومپانياسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن حالىقارالىق TECHNOVATION فورۋمى ءوتتى. باسقوسۋدا تەمەكى شەگۋدەن تۋىندايتىن زياندى ازايتۋ جولدارى جانە ءتۇتىنسىز يننوۆاتسيالىق ونىمدەردىڭ قوعام دەنساۋلىعىن قالىپتاستىرۋداعى ءرولى تالقىلاندى. شاراعا قازاقستانمەن قاتار رەسەي، ازەربايجان، ارمەنيا، قىرعىزستان، تاجىكستان جانە وزبەكستاننان كەلگەن قوناقتار قاتىستى.

فيليپ مورريس قازاقستان

فورۋمنىڭ باستى ماقساتى – مەديتسينا سالاسىنىڭ ماماندارى، عالىمدار جانە يندۋستريا وكىلدەرى اراسىندا كاسىبي پىكىر الماسۋعا مۇمكىندىك بەرۋ، سونداي-اق ەرەسەك تەمەكى شەگۋشىلەرگە ءداستۇرلى سيگارەتتەن بالامالى ونىمدەرگە كوشۋ جولدارىن قاراستىرۋ.

تەمەكىدەن تەحنولوگياعا

«فيليپ مورريس» 2014 جىلدان بەرى ءتۇتىنسىز بولاشاق يدەياسىن ناسيحاتتاپ كەلەدى. سول جىلى العاش رەت يتاليانىڭ ميلان جانە جاپونيانىڭ ناگويا قالالارىندا شىلىمقورلارعا ارنالعان يننوۆاتسيالىق ونىمدەرىن تانىستىرعان بولاتىن. بۇل كومپانيانىڭ دامۋىنداعى بەتبۇرىس كەزەڭى بولدى.

بۇگىندە بۇل باستاما 97 ەلدى قامتىپ وتىر، ونىڭ ىشىندە تمد-نىڭ 10 نارىعى بار. وڭىردە ءتورت وندىرىستىك الاڭ جۇمىس ىستەيدى: قازاقستان، رەسەي، وزبەكستان جانە پاكىستاندا. سونىمەن بىرگە ارمەنيادا عىلىمي ورتالىعى اشىلعان.

فيليپ مورريس قازاقستان

PMI كومپانياسىنىڭ كوممۋنيكاتسيالار جانە سەرىكتەستىك جونىندەگى ۆيتسە-پرەزيدەنتى توممازو دي ءدجوۆاننيدىڭ ايتۋىنشا، تەك تمد ەلدەرىندە عانا شامامەن بەس ميلليون ادام ءداستۇرلى تەمەكىدەن ءتۇتىنسىز ونىمدەرگە اۋىسقان.
– وڭىردە 70 ميلليونعا جۋىق شىلىمقور بار. سونىڭ بەسەۋى ميلليونعا جۋىعى زيانى ازداۋ بالامانى تاڭدادى. بىراق الدا ءالى ۇلكەن جۇمىس تۇر. جاڭا ءونىم ۇسىنۋمەن شەكتەلمەي، عىلىم مەن بىلىمگە ينۆەستيتسيا قۇيا وتىرىپ، يننوۆاتسياعا جاعداي جاساۋ ماڭىزدى، – دەدى ول.

دارىگەرلەر داۋسى

فورۋم اياسىندا «تەمەكى زيانىن ازايتۋ: مەديتسينا قاۋىمداستىعىنىڭ كوزقاراسى» اتتى پىكىرتالاس الاڭى ۇيىمداستىرىلدى. وندا دارىگەرلەر مەن زەرتتەۋشىلەر قازىرگى تەحنولوگيالاردىڭ تەمەكى شەگەتىن ادامدار ءۇشىن دەنساۋلىققا كەلتىرەر زياندى ازايتۋداعى مۇمكىندىكتەرىن تالقىلادى.
ماماندار قوعامدا تاراعان جالعان اقپارات پەن ميفتەردىڭ كوپتىگىن ايتىپ، عىلىمي دەرەكتەردى اشىق جەتكىزۋدىڭ قاجەتتىلىگىن اتاپ ءوتتى.

مەديتسينا وكىلدەرىنىڭ پىكىرىنشە، ءتۇتىنسىز تەحنولوگيالار قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ىسىندە ماڭىزدى قۇرالعا اينالا الادى. ول ءۇشىن دارىگەرلەر، عالىمدار، مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار مەن بيزنەس اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق پەن حالىققا ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى قاتار جۇرگىزىلۋى قاجەت.

نيكوتين تۋرالى قاتە تۇسىنىكتەر

فورۋمدا تالقىلانعان نەگىزگى تاقىرىپتاردىڭ ءبىرى – نيكوتين جايلى ميفتەر بولدى. «فيليپ مورريس» زەرتتەۋىنە سايكەس، قازاقستاندىقتاردىڭ 38%-ى تەمەكى تۇتىنىندەگى ەڭ زياندى زات – نيكوتين دەپ قاتە ويلايدى.

– نيكوتين قاتەرلى ىسىك تۋدىرمايدى جانە تەمەكىگە بايلانىستى اۋرۋلاردىڭ باستى سەبەبى ەمەس. نەگىزگى قاۋىپ – تەمەكىنى جاققاندا پايدا بولاتىن جانۋ ونىمدەرى، – دەدى PMI-ءدىڭ وڭتۇستىك-شىعىس ازيا، تمد جانە تاياۋ شىعىس ەلدەرىندەگى عىلىمي ىنتىماقتاستىق ديرەكتورى توموكو يدا. – سول سەبەپتى ءتۇتىنسىز تەحنولوگيالاردىڭ دەنساۋلىققا زياندى ازايتۋعا الەۋەتى جوعارى.

فيليپ مورريس قزاقستان

ول سونداي-اق بىرقاتار ەلدەردىڭ، سونىڭ ىشىندە ۇلىبريتانيانىڭ، نيكوتيننىڭ سالىستىرمالى تۇردە تومەن قاۋىپ دەڭگەيىن رەسمي تۇردە مويىنداعانىن ەسكە سالدى. دەگەنمەن، ايماقتا جاڭا تەحنولوگياعا دەگەن سەنىمسىزدىك ءالى دە باسىم، سوندىقتان اشىق ديالوگ پەن ءبىلىم بەرۋ باستامالارى قاجەت.

قازاقستان – كوشباسشى ەل

2024 جىلى قازاقستان تمد مەن ورتالىق ازياداعى كەيبىر مەملەكەتتەر اراسىندا شىلىمقورلار سانىن ازايتۋ بويىنشا ەڭ جوعارى كورسەتكىشكە قول جەتكىزدى. ەلدە تەمەكى شەگۋدىڭ تارالۋ دەڭگەيى 5,5%-عا تومەندەدى. بۇل كورسەتكىش رەسەي (-3,2%) مەن ارمەنيادان (-3,1%) دا جوعارى بولدى.

مۇنداي ناتيجەگە مەملەكەتتىك باعدارلامالار، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ باستامالارى جانە ءتۇتىنسىز ونىمدەر نارىعىنىڭ دامۋى ىقپال ەتتى.

دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى 2015 جىلى تەمەكى شەگۋدىڭ سالدارىمەن كۇرەستەگى نەگىزگى باعىتتاردى بەلگىلەگەن ەدى: ەڭ زياندى نيكوتين ونىمدەرىن ازايتۋ، قاۋىپى تومەن بالاما جۇيەلەردى دامىتۋعا قولداۋ كورسەتۋ جانە مۇنداي ونىمدەردى تۇراقتى تۇردە باقىلاۋ. فورۋم وسى قاعيداتتاردى وڭىرلىك دەڭگەيدە ىسكە اسىرۋ جولدارىن تالقىلاۋعا مۇمكىندىك بەردى.

فيليپ مورريس قازاقستان

زاڭسىز نارىق ماسەلەسى

جيىندا زاڭسىز ءونىم اينالىمى دا ءسوز بولدى. PMI-ءدىڭ تمد ەلدەرىندەگى كورپوراتيۆتىك ىستەر جونىندەگى ديرەكتورى الەكسەي كيمنىڭ ايتۋىنشا، قازاقستان بيۋدجەتى كونتراباندا مەن جالعان تاۋارلاردان جىل سايىن شامامەن 32 ملرد تەڭگە جوعالتادى.
بۇل تەك قارجىلىق شىعىن عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ساپاسىز ءارى باقىلاۋسىز ونىمدەردىڭ حالىق دەنساۋلىعىنا توندىرەر قاۋپى زور.

Technovation – جاڭا باستاما

استانادا وتكەن العاشقى Technovation فورۋمى قازاقستان مەن كورشىلەس ەلدەر ءۇشىن ماڭىزدى الاڭعا اينالدى. ساراپشىلار، مەملەكەتتىك قۇرىلىمدار جانە يندۋستريا وكىلدەرى بىرىگىپ، تەمەكى زيانىن ازايتۋعا باعىتتالعان ورتاق قادامداردى تالقىلادى.

قاتىسۋشىلاردىڭ پىكىرىنشە، تەك اشىقتىق پەن عىلىمعا سۇيەنگەن ءتاسىل عانا قوعامداعى جاعىمسىز ۇردىستەردى ەڭسەرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. سول ارقىلى ادامداردىڭ دەنساۋلىعى باستى قۇندىلىق سانالاتىن «ءتۇتىنسىز بولاشاققا» قادام جاساۋعا بولادى.

Abai.kz