بانك اكتسيالارىن ەكسپروپرياتسيالاۋ زاڭسىز جانە قازاقستان كونستيتۋتسياسىنا قايشى كەلەدى
باقىت جۇماباەۆ، اليانس بانكتىڭ بۇرىنعى اكتسيونەرى:
بانك اكتسيالارىن ەكسپروپرياتسيالاۋ زاڭسىز جانە قازاقستان كونستيتۋتسياسىنا قايشى كەلەدى
ۇاق مەن رەتتەۋىش بالىقتى دا جەگىسى كەلەدى جانە سۇيەگىن دە ساتقىسى كەلەدى
الماتى. 11 قاڭتار. قازتاگ – يگور كيندوپ. «اليانس بانك» اق مينوريتارلى اكتسيونەرلەرى 30-شى جەلتوقساندا بانك اكتسيالارىنىڭ ماجبۇرلەپ ساتىپ الىنعانىنا نارازى. ولار مۇنى وزدەرىنىڭ مەنشىكتەرىن ەكسپروپرياتسيالاۋ دەپ اتاپ وتىر. بانك اكتسيالارىن ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋ زاڭسىز، ال رەتتەۋىشتىڭ ارەكەتىندە، «سامۇرىق-قازىنا» ۇلتتىق ءال-اۋقات قورى (ۇاق) مەن بانك كرەديتورلارىنىڭ اراسىندا ءوزارا كەلىسكەندىكتىڭ ەلەمەنتتەرى انىق كورىنىپ تۇر. قازتاگ ءتىلشىسى سول جۇرگىزىلگەن مەملەكەت مەنشىگىنە قايتارۋ شاراسى مەن قازاقستان قور بيرجاسىنىڭ كەلەشەگى تۋرالى بانكتىڭ بۇرىنعى مينوريتارلى ەڭ بەلسەندى اكتسيونەرى باقىت جۇماباەۆپەن سۇحباتتاسقان ەدى.
- ءسىز اليانس بانكتىڭ 100% اكتسيالارىن ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋ تۋرالى جاڭالىقتى قالاي تۇسىندىرگەن بولار ەدىڭىز؟
باقىت جۇماباەۆ، اليانس بانكتىڭ بۇرىنعى اكتسيونەرى:
بانك اكتسيالارىن ەكسپروپرياتسيالاۋ زاڭسىز جانە قازاقستان كونستيتۋتسياسىنا قايشى كەلەدى
ۇاق مەن رەتتەۋىش بالىقتى دا جەگىسى كەلەدى جانە سۇيەگىن دە ساتقىسى كەلەدى
الماتى. 11 قاڭتار. قازتاگ – يگور كيندوپ. «اليانس بانك» اق مينوريتارلى اكتسيونەرلەرى 30-شى جەلتوقساندا بانك اكتسيالارىنىڭ ماجبۇرلەپ ساتىپ الىنعانىنا نارازى. ولار مۇنى وزدەرىنىڭ مەنشىكتەرىن ەكسپروپرياتسيالاۋ دەپ اتاپ وتىر. بانك اكتسيالارىن ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋ زاڭسىز، ال رەتتەۋىشتىڭ ارەكەتىندە، «سامۇرىق-قازىنا» ۇلتتىق ءال-اۋقات قورى (ۇاق) مەن بانك كرەديتورلارىنىڭ اراسىندا ءوزارا كەلىسكەندىكتىڭ ەلەمەنتتەرى انىق كورىنىپ تۇر. قازتاگ ءتىلشىسى سول جۇرگىزىلگەن مەملەكەت مەنشىگىنە قايتارۋ شاراسى مەن قازاقستان قور بيرجاسىنىڭ كەلەشەگى تۋرالى بانكتىڭ بۇرىنعى مينوريتارلى ەڭ بەلسەندى اكتسيونەرى باقىت جۇماباەۆپەن سۇحباتتاسقان ەدى.
- ءسىز اليانس بانكتىڭ 100% اكتسيالارىن ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋ تۋرالى جاڭالىقتى قالاي تۇسىندىرگەن بولار ەدىڭىز؟
- مينوريتاريلەر ماجبۇرلەر ساتىپ الۋ تۋرالى ققا قاۋلىسىن زاڭسىز دەپ سانايدى. ونىڭ قاراپايىم سەبەبى - ول قايتا قۇرىلىمداۋ جوسپارىنان شىعىپ وتىرعاندىعىندا. ءبىز، «اليانس بانك» اق قازىرگى توراعاسىنىڭ زاڭ بويىنشا باسقانىڭ جەكە مەنشىگىنە قاتىستى كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋگە قۇقىعى جوق دەپ ەسەپتەيمىز. وسىدان شىعاتىن بولساق، جوسپاردىڭ ءوزى زاڭسىز بولىپ شىعادى، جانە تيىسىنشە، وسىدان كەلىپ ققا شەشىمى دە زاڭعا ساي كەلمەيتىنى شىعادى.
قاراڭىزشى، وندا تۇجىرىمداما قالاي دەپ كورسەتىلگەن! ققا، بانكتىڭ ءىرى قاتىسۋىشىلارىنا تەرىس ماندەگى كاپيتالدىڭ بارلىعى جانە قارجى ينستيتۋتىن قوسىمشا كاپيتالداندىرۋ قاجەتتىگى كورسەتىلدى دەپ ايتادى. بىراق تەرىس ماندەگى كاپيتال ءىرى اكتسيونەر - «سەيمار اليانس» قارجىلىق كورپوراتسياسى» اق قۇقىعى مەن مىندەتتەرى «سامۇرىق-قازىنا» قورىنا، ياعني مەملەكەتكە وتكەن سوڭ پايدا بولدى. جانە بانكتە ودان باسقا ءىرى قاتىسۋشىلار دا جوق – باسقا بارلىق مينوريتاريلەر اكتسيالاردىڭ 5%-دان ازىن يەلەنگەن. سوندا مەملەكەت، بانكتى قوسىمشا كاپيتالداندىرۋ قاجەتتىگى تۋرالى وزىنە-ءوزى كورسەتكەن بولىپ تۇر. ودان باسقا، بانك قارىزدارىن قايتا قۇرىلىمداۋداعى ارەكەتتەردىڭ ءوزى، شىن مانىندە، بانك كاپيتالىنىڭ تەرىس ءمانىن جويۋ، ياعني ونى پرۋدەنتسيالدىق نورمالاردىڭ تالاپتارىنا سايكەستەندىرۋ شارالارى بولدى.
- سوندا، ققا كەيپىندەگى مەملەكەت ءوز قاۋلىسىندا، ءىس جۇزىندە ۇاق كەيپىندەگى مەملەكەتتى ارەكەتسىزدىگى ءۇشىن ايىپتاعان بولىپ شىعادى عوي؟
- يا! كورىپ وتىرعاندارىڭىزداي، ولار وزدەرى وزدەرىنە قايشى كەلىپ وتىر.
- ساتىپ الۋ سوماسىن 1 تەڭگە دەپ مالىمدەنگەنى قۇنىنا قانشالىقتى بارا-بار؟
- سوماسىن ايتپاعاندا، ءبىزدى جەكە مەنشىگىمىزدەن ايىرىپ وتىرعان ءتاسىلدىڭ ءوزى ءدال كەلمەيدى. ءبىز ەلىمىزدە نارىقتىق ەكونوميكانى قۇرىپ جاتىرمىز. ال ۋنيۆەرسيتەتتەردىڭ ەكونوميكا فاكۋلتەتتەرىندە نارىق - سۇرانىس پەن ۇسىنىس ارقىلى رەتتەلەدى دەپ وقىتادى. ال بۇل جەردە بىزدەن سۇراعان دا جوق، جانە ءبىز ەشنارسە ۇسىنعان دا جوقپىز. ءىس جۇزىندە بۇل «1 تەڭگەنى» وتكەن عاسىرداعى كۋلاكتاردان مۇلىكتەرىن تارتىپ الۋمەن سالىستىرۋعا بولادى.
ولاردا بۇل اكتسيالاردى تارتىپ الۋعا نەگىزدەرى جوق بولاتىن. قاراڭىزشى، ديرەكتورلار كەڭەسى تولىعىمەن «سامۇرىق-قازىنا» كومانداسىنان قۇرىلعان، ال قوسىمشا ەميسسيا تۋرالى شەشىمدى ءدال سول ديرەكتورلار كەڭەسى قابىلدايدى. بۇل ورگان ونداي شەشىم قابىلداماعانى بەلگىلى. بىزگە ءتىپتى جاڭا ەميسسيانى ۇسىنعان دا جوق.
مىسالى، قايتا قۇرىلىمداۋ مىناداي ستسەناري بويىنشا وتسە: ققا الدىمەن تەرىس ماندەگى كاپيتالدى انىقتادى، ودان سوڭ 1 تەڭگەگە ساتىپ الدى، ودان سوڭ قايتا قۇرىلىمداۋ جۇرگىزدى – بۇل زاڭعا جاقىن جانە تۇسىنىكتى دە، قيسىندى دا بولار ەدى. بىراق قازىرگىدەي، تەرىس ماندەگى كاپيتالدى جويۋ مەن «كاپيتالدىڭ ءوزىن تارتىپكە كەلتىرۋ» شارالارى جۇرگىزىلىپ جاتقان كەزدە ەمەس. ەگەر ۇاق-ءنىڭ بانكتەرگە كىرۋ تاريحىن ەسكە الساق، الدىمەن اكتسيالار پاكەتىنىڭ 25%-ىن ساتىپ الۋ جوسپارلانعان، ودان سوڭ سەيمار ۇاق-عا ءوزىنىڭ 76%-ىن 100 تەڭگەگە كەپىلدىككە قويدى، ال قورىتىندىسىندا بارلىق 100%-ىن ساتىپ الدى.
اكتسيونەرلەردەن اكتسيالارىنىڭ 100%-ىن ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋدان باسقا امال جوق.
بانكتىڭ باسقارما توراعاسى، قارجىلىق سوتپەن قايتا قۇرىلىمداۋعا جاۋاپتى جالعىز ادام دەپ تاعايىندالعان ماقسات قاباشەۆ، ماعان بۇرىندارى بەرگەن جاۋابىندا، قايتادان شىعارىلاتىن اكتسيالار بىزگە زاڭناماعا سايكەس ۇسىنىلادى دەپ ايتقان. ەندى ونى وتىرىك ايتقانى ءۇشىن ايىپتاۋعا بولاتىنداي، سەبەبى ول بانكتىڭ رەسمي تۇلعاسى رەتىندە، مەنى بانك اكتسيونەرى رەتىندە شاتاستىرىپ تۇر. سەبەبى قاباشەۆ ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋ بولاتىنىن بىلگەن.
ال جالپى ايتقاندا، ەگەر ءبىز ءوز اكتسيالارىمىز ءۇشىن ءىس جۇزىندە نول الاتىن بولساق، ول دەگەنىڭىز اكتسيالاردى جويۋ دەگەندى بىلدىرەدى.
ودان باسقا، ققا شەشىمى قايتا قۇرىلىمداۋدىڭ ءبىر بولىگى بولىپ تابىلادى. ققا ارەكەتى ازاماتتاردىڭ جانە جالپى ايتقاندا قۇندى قاعازدار نارىعىنا قاتىسۋشىلاردىڭ مەملەكەت پەن ونىڭ ورگاندارىنا دەگەن سەنىمىنە نۇقسان كەلتىرەدى. ققا-نىڭ رەتتەۋشى رەتىندەگى نەگىزگى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى – مينوريتاريلەردىڭ مۇددەلەرىن ءار ءتۇرلى الاياقتاردان قورعاۋ بولىپ تابىلادى. ءبىزدىڭ جاعدايدا ءبىزدى «لاقتىرىپ» تاستادى، الدىمەن ماجوريتارلى اكتسيونەرلەر، ەندى مەملەكەت تۇبىمىزگە جەتىپ وتىر. ءىس جۇزىندە ءبىز ۇلەسكەرلەرمىز، بىراق ءبىزدىڭ ۇلەسىمىز قۇرىلىس سالاسىندا ەمەس، قارجى سالاسىندا.
- ەگەر قايتا قۇرىلىمداۋ جوسپارىن اكتسيونەرلەر جينالىسىنا داۋىسقا سالسا، وندا ۇاق فورمالدى تۇردەگى اكتسيونەر رەتىندە سول ءۇشىن داۋىس بەرەتىنى تۇسىنىكتى، جانە قۇجات ءبارىبىر قابىلدانار ەدى...
- ۇاق ەكونوميكانى دامىتۋمەن اينالىسۋى ءتيىس. بىراق قازىر بۇل قور اقشا تابۋ ماشيناسىنا اينالدى. ولار قازىر اليانس بانككە $860 ملن سالىپ، ال كەيىن ءوز ۇلەسىن $1 ملرد-قا ساتپاقشى. ۇاق مەملەكەتكە تيەسىلى، قوعام مەن حالىقتىڭ اقشاسىن امالدارعا پايدالانىپ ءجۇر. بىراق، سالىق تولەۋشىلەردىڭ اقشاسىن پايدالانا وتىرىپ، قور ولاردى ۇنەمدەمەيدى.
ەگەر بىزگە كرەديتورلار مەن ۇاق سياقتى كاپيتالعا ارالاسۋعا مۇمكىندىك بەرسە، بيۋدجەت قاراجاتىن ۇنەمدەۋگە بولار ەدى. ءبىز كاپيتالدىڭ 33%-ىن كرەديتورلارعا بەرگەن بولار ەدىك تە، قالعاندارىن ءوز ارامىزدا ءبولىپ الار ەدىك. قور ازداۋ - 67% ەمەس، 51% العان بولار ەدى. بىراق بارلىعى دا ساتىپ الۋداعى باسىم قۇقىعىن پايدالانباس ەدى. سوندا، ۇاق مينوريتاريلەرگە اكتسيا ساتىپ الۋ مەن بانك كاپيتالىنا ارالاسۋعا مۇمكىندىك بەرمەي، بيۋدجەت قاراجاتىن تالان-تاراجعا سالعان بولىپ تۇر عوي.
2009 جىلدىڭ باسىندا اليانس بانك اكتسيالارىنىڭ بالانستىق قۇنى 15 مىڭ تەڭگە بولعان. بانك مەنەدجمەنتى – باسقارماسى، باسقارۋشى ديرەكتورلارى، باسقارما توراعاسى، ديرەكتورلار كەڭەسى - «سامۇقرىق-قازىنامەن» قۇرىلعان سوڭ، بانكتە تەرىس ماندەگى كاپيتال پايدا بولدى. بانكتى قوسىمشا كاپيتالداندىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋ، قوردىڭ ءوزى مەن بانكتىڭ ديرەكتورلار كەڭەسىنە بايلانىستى بولاتىن، بىراق مۇنداي شەشىم قابىلدانبادى.
جاڭا باسشىلىق بىردەن قايتا قۇرىلىمداۋ شارالارىنان باستادى. بارلىق جاڭالىق قايتا قۇرىلىمداۋ ءجۇرىپ، بانك قۇتقارىلاتىنى تۋرالى ايتىلدى.
ادەتتە قارجىلىق ينستيتۋتتاردى اكتسيونەرلەرىمەن بىرگە قۇتقارادى. بۇل جەردە قارىزداردى قايتا جازۋ ەمەس، بىرەۋلەرى ءۇشىن – بانكروتتىق، ال باسقالارى ءۇشىن - قايتا قۇرىلىمداۋ ءجۇردى.
بۇكىل الەمدە قايتا قۇرىلىمداۋ – قارىزداردىڭ شارتىنىڭ وزگەرۋى. ال بىزدە مينوريتريلەردى جەكە مەنشىگىنەن ايىرىپ، ولار ءبىزدىڭ ارقامىزدا اقشا تاپپاقشى. بۇل قايتا قۇرىلىمداۋ ەمەس، بۇل كۋلاكتاردان مۇلكىن تارتىپ الۋ. قايتا قۇرىلىمداۋدىڭ كەز كەلگەن پروتسەسسىندە اكتسيالار كرەديتورلار مەن اكتسيونەرلەر اراسىندا بولىنەدى. اكتسيونەرلەر مۇنداي جوسپاردى ماقۇلدايدى. الەمدىك ءىس-تاجىريبەدە قايتا قۇرىلىمداۋدىڭ مۇنداي تاجىريبەسى بولعان ەمەس جانە جوق تا.
- نەگە ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋدى تەرىس كاپيتال قالىپتاسقان سوڭ – 30-شى جەلتوقساندا ەمەس، ايتالىق، ساۋىردە، اليانستىڭ GDR-ى لوندون قور بيرجاسىنىڭ ليستينگىنەن الىنىپ تاستالعاندا جۇرگىزۋگە بولمادى؟
- ماسەلە مىنادا، ەگەر ۇاق بانكتى بىردەن الىپ قويعاندا، وندا بانكتىڭ نەگىزگى اكتسينەرى مەملەكەت بولعان بولار ەدى. جانە كرەديتورلار مەملەكەتكە ۇلكەن جەڭىلدىكتەرگە بارماس ەدى. سوندىقتان «سامۇرىق-قازىنا» الدىمەن قايتا قۇرىلىمداۋ تۋرالى كەلىستى، ال ودان سوڭ ققا ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋدى جۇرگىزدى. بارلىعى دا «بالىقتى دا جەپ، سۇيەگىن دە ساتقىسى كەلەدى».
- سىزدەردىڭ بۇدان كەيىنگى ارەكەتتەرىڭىز قانداي بولماق؟
- ءبىز ءوز قۇقىقتارىمىز ءۇشىن زاڭ بەرەتىن بارلىق تاسىلدەرمەن ودان ارى كۇرەسەمىز. بارلىق ساتىلارعا جۇگىنەمىز. بىراق ءبىز شاعىمدانعان بارلىق سوتتار ازىرگە شاعىمدارىمىزدى كەرى قايتاردى. ءبىزدىڭ تالاپتارىمىز مامانداندىرىلعان ەكونوميكالىق سوت قاراۋىندا جاتىر. ءبىز قارجىلىق سوتتىڭ انىقتاماسىنا جوعارعى سوتقا اپپەلياتسيالىق شاعىم تۇسىرگەن جوقپىز. سونداي-اق ءبىز كونستيتۋتسيالىق كەڭەسكە ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋ تۋرالى وسى باپتىڭ قولدانىستاعى كونستيتۋتسياعا قايشىلىعى تۋرالى ساۋالمەن جۇگىنبەكشىمىز.
ءىستىڭ قيسىنىنا جۇگىنسەك، اكتسيالاردى بىزدەن ماجبۇرلەپ ساتىپ الۋ سوت شەشىمى ارقىلى جۇرگىزىلۋى ءتيىس ەدى. ال قازىر ساتىپ الۋ ارقىلى ولار زاڭدى بۇزىپ وتىر. سوت شەشىمىمەن جوسپار ءالى ماقۇلدانعان جوق، ال ونى قازىردىڭ وزىندە ءىس جۇزىنە اسىرىپ جاتىر. بۇل دا قايشىلىق. رەتتەۋشىنىڭ ارەكەتىنىڭ قيسىنى جوق.
وسى جاعدايدىڭ بارلىعىنا قاراپ، وزدىگىنشە الدىن الا كەسىپ-پىشىلگەن دەگەن بولجام جاساۋعا بولادى. ال ازاماتتىق كودەكسكە ساي، الدىن الا كەلىسىممەن جاسالعان مامىلە - زاڭسىز دەپ تانىلادى. بىراق مەن ولاردى تىكەلەي وسىلاي دەپ ايىپتاي المايمىن. بىراق كرەديتورلار، ۇاق مەن ققا مينورتاريلەردىڭ جەكە مەنشىگىن تارتىپ الۋ ماقساتىندا كەلىسكەن دەپ بولجاۋدىڭ قيسىنى بار. ال مۇنىڭ ءوزى كونستيتۋتسياعا دا، ازاماتتىق كودەكسكە دە قايشى كەلەدى.
ال ولار اۋەلىدە، قازىرگى اكتسيونەرلەردىڭ جەكە مەنشىگىن ساقتايمىز دەپ ايتىپ ەدى عوي. بىراق، وكىنىشكە قاراي، قازاقستان زاڭدارى قاراما-قايشى، ولاردا ايقىندىق جوق. كىم قالاي دەسە ، سول بۇل زاڭدى سولاي تۇسىندىرەدى.
شىنىمدى ايتسام، ءبىر نارسەگە قول جەتكىزەتىنىمىزگە كۇماندانامىن. بىراق ءبىز ءوز ارەكەتىمىزبەن نارىقتى دامىتىپ وتىرمىز. كەلەسى جولى ولار وسىلاي ىستەۋ كەرەك پا، جوق پا - سونى ويلانادى. نارىق ءۇشىن، اسىرەسە مەملەكەتتىك ورگىنداردىڭ قاتىسۋىمەن وسىنداي زاڭسىزدىق بولىپ جاتقانى وتە جامان عوي.
- ءسىز قالاي ويلايسىز، بتا بانكتىڭ مينوريتاريلەرىنىڭ اكتسيالارىمەن نە بولادى؟
- بتا بانك مينوريتاريلەرىنە كەلسەك، وندا دا جاعداي بىزدەگىدەي ءوربيدى دەپ ايتۋدىڭ قيسىنى بار سياقتى. بتا بانكتىڭ جوسپارىندا 85/15 دەگەن تارماق بار. وندا قاراپايىم اكتسميالاردىڭ قايتا قۇرىلىمداۋ قورىتىندىسى بويىنشا پايىزدىق قاتىناستا ۇاق مەن كرەديتورلار اراسىندا بولىنەتىندىگى ايتىلعان. مينوريتاريلەر وندا دا قاراستىرىلماعان.
ەگەر قور مەن رەتتەۋشى باسقا ستسەناريمەن كەتسە، وندا ولاردىڭ ءىس-ارەكەتىنىڭ ەشقانداي قيسىنى بولمايدى.
ىزامىزدى كەلتىرەتىنى، ەڭ الدىمەن، وسىنىڭ بارلىعىنىڭ جاسىرىن جاسالاتىندىعىندا. ەگەر ققا مەملەكەتتىك ورگان بولاتىن بولسا، وندا ول بارلىعىن اشىق جانە ايقىن جاساۋى كەرەك. وعان قوسا ۇكىمەت قور نارىعىنىڭ دامۋىن جاقتاپ، وڭىرلىك قارجىلىق ورتالىق قۇرىپ، حالىقتىڭ ەكونوميكالىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋ باعدارلاماسىن جۇرگىزىپ وتىرعانىن ايتپاعاندا. ال ىستەپ وتىرعان ارەكەتى - نارىقتىق ءتاسىل ەمەس.
- مۇنىڭ ءبارىنىڭ بانك سەكتورىنىڭ ينۆەستيتسيا ءۇشىن تارتىمدىلىعى مەن جالپى قور نارىعى ءۇشىن قانداي اسەرى بولادى؟
- جاقسى ساۋال. اليانس بانكتىڭ ءمينوريتاريلى اكتسيونەرلەرى قاتارىندا شەتەلدىك ينۆەستورلار دا بولدى. اليانس بانكتىڭ IPO-سى لوندون قور بيرجاسىندا وكىزىلىپ تۇرعانى ءبىزدىڭ ءبارىمىزدىڭ ەسىمىزدە. ەندى باتىستاعى ادامدار ءبىزدىڭ بانكتەرگە اقشاسىن سالار الدىندا ويلانادى. قازاقستاندا قازىردىڭ وزىندە «مەملەكەتتىك تاۋەكەل» (رەسمي بيلىكتىڭ وسى مەملەكەتتەگى بيزنەسكە تەڭبە-تەڭ كەلمەيتىن ارەكەتتەرگە بارۋ تاۋەكەلى) بار، جانە ونىڭ تەرىس سالدارى بار.
مەن رەتتەۋىش قالىپتاسقان جاعدايعا ايىپتىلاردىڭ نەگىزگىلەرىنىڭ ءبىرى دەپ ەسەپتەيمىن. ول كەپىلسىز زاەمداردىڭ، شەتەلدىك كومپانيالاردىڭ كوپتەپ بەرىلگەن كرەديتتەرىنىڭ تاۋەكەلىن رەتتەي ادى عوي. شەتەلدەن تارتىلعان اقشا دا كوپ بولاتىن. وسىنىڭ ءبارىن رەتتەۋگە بولاتىن. تۇراقتى تۇردە تەكسەرىستەر جۇرگىزىلىپ تۇردى، جانە قالايشا ققا وسىنداي جاعدايدا اكتيۆتەردىڭ بانكتەن شىعارىلىپ جاتقانىن بايقاماي قالدى؟
ەگەر اليانس بانكتىڭ $4,5 ملرد پروۆيزياسىن ايتساق... مەيلى، $1 ملرد-ىن ۇرلاسىن، بىراق وندا $3,5 ملرد قايتا كەتتى؟ شىعىن مەن پروۆيزيالار نەدەن پايدا بولدى؟ نەگە وسى تاۋەكەلدەردى ققا 2008 جىلعى تەكسەرۋدە انىقتاي المادى؟ وسىنىڭ ءبارى تۇسىنىكسىز، جانە تاڭ قالارلىقتاي.
ءىس جۇزىندە اكتسيونەرلەر ءۇشىن بانك بانكروت، ال كرەديتورلار ءۇشىن – جاڭا گۇلدەنگەن بانك بولىپ شىقتى. ەگەر بانكروت بولعاندا ءبىز جەكە مەنشىگىمىزدى جوعالتۋعا دايىن ەدىك. ال بۇل جەردە ەشقانداي بانكروتتىق بولعان جوق – بانك قارىزدارىن كەشىرەدى، ال ءبىز ءبارىبىر اكتسيالارىمىزدى جوعالتامىز. بۇل وقيعا ءبىزدىڭ ەندى دامىپ كەلە جاتقان قور نارىعىمىزعا ۇلكەن مينۋس.
قازىر جالپى ويلانۋ كەرەك، قازاقستان ەكونوميكاسىنا اقشا سالۋدىڭ قاجەتى بار ما؟ ەگەر قور نارىعى، ينستيتۋتتاردا وقىتاتىنداي، ەكونوميكانىڭ ءبىر بولىگى بولسا، وندا قور نارىعىن دا قۇتقارۋ كەرەك ەدى. وندا زارداپ شەككەن جەكە تۇلعالار تەك ءبىز عانا ەمەس قوي. اليانس بانككە قانشا زەينەتاقىلىق قورلار سالعانى بەلگىسىز. ول قورلاردىڭ سالۋشىلارى قانشا ەكەنى دە بەلگىسىز. وسىدان قانشا ادام اقشالارىن جوعالتتى؟
بارلىعى دا قور نارىعىن دامىتۋ كەرەكتىگىن ايتادى، ال بۇل دامۋ جولىنداعى ءبىر ادىم كەرى كەتۋ. شىنىمەن وسى نارىقتا جۇمىس ىستەۋدىڭ قاجەت بار ما دەپ ويلانۋدىڭ ءمانىسى بار عوي.
