قوي جىلىنىڭ العاشقى ايىنىڭ العاشقى كۇنىنىڭ تاۋەلسىز قازاق ەلىنىڭ تاريحىنا قانداي ارىپتەرمەن جازىلاتىنىن ۋاقىت ءوزى كورسەتە جاتار، ويتكەنى بۇل كۇنى قازاقستان رەسپۋبليكاسى رەسمي تۇردە ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ بوساعاسىن اتتادى.

وداقتىڭ «تۋعان كۇنىنىڭ تاريحي قۇجاتىنا» قازاقستان، رەسەي جانە بەلارۋس مەملەكەتتەرىنىڭ باسشىلارى قولدارىن قويىپ، كەلىسىم-شارت رەسمي تۇردە كۇشىنە ەندى. اتالمىش وداقتىڭ «تاسقا باسىلعان تاريحي» قۇجاتتارىنىڭ كوزىمىزگە ىلىنگەن كەيبىر پاراقتارىنا ۇڭىلەتىن بولساق، ەكونوميكالىق وداق اۋماعىندا وزگەلەردەن وزگەشە، باستى-باستى دەگەن ءتورت ماقسات ەدەل-جەدەل قوزعالىسقا ەنبەك. ولار – تاۋارلار قوزعالىسىنىڭ، قىزمەت كورسەتۋ مەن كاپيتالدىڭ، سونىمەن بىرگە جۇمىس كۇشىنىڭ بوستاندىعى. مۇنى بىرىنشىدەن دەسەك، ەكىنشىدەن – وداققا مۇشە ەلدەردىڭ كەلىسىم-شارتتارى نەگىزىندە ەكونوميكانىڭ ەنەرگەتيكا، ونەركاسىپ، اۋىلشارۋشىلىعى سياقتى سالالارىنا قاتىستى ساياسات ءۇش ەلدىڭ ءوزارا كەلىسىمى نەگىزىندە عانا جۇزەگە اسىرىلىپ وتىراتىن بولادى. سونداي-اق، اتالمىش ءۇش ەلدىڭ كەلىسىم-شارتتارى بويىنشا 2016 جىلى فارماتسەۆتيكا سالاسى بويىنشا، 2019 جىلعا قاراي ەلەكتر ەنەرگياسى سالاسى بويىنشا، ال 2025 جىلعا قاراي مۇناي-گاز جانە مۇناي ونىمدەرى سالالارى بويىنشا ورتاق رىنوك «ومىرگە كەلۋگە» ءتيىستى.

كوڭىلىمىزگە قونا قويمايتىن، الايدا كوڭىلىمىزگە اجەپتاۋىر ءۇمىت ۇيالاتىپ وتىرعان تاعى ءبىر ماسەلە – ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق تەرريتورياسىندا مەملەكەتتىڭ ءوزى كەپىلدىك بەرەتىن تەگىن مەديتسينالىق قىزمەت پەن الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ ماسەلەسى. بۇل نە دەگەن ءسوز؟ بۇل – قازاقستاننان رەسەيگە نەمەسە رەسەيدەن قازاقستانعا كەلگەن جەكە نەمەسە زاڭدى تۇلعالار جەرگىلىكتى ازاماتتارمەن ءبىر دەڭگەيدە مەديتسينالىق جانە الەۋمەتتىك قىزمەت تۇرلەرىن پايدالانا الادى دەگەن ءسوز. اتالمىش ماسەلەلەر كەيبىرەۋلەردىڭ «تاقيالارىنا تار كەلىپ» وتىرسا، بۇلارمەن قوسا بالاباقشاعا كەزەككە تۇرۋ، مەكتەپتەر مەن جوعارعى وقۋ ورىندارىندا ءبىلىم الۋ سياقتى ماسەلەلەر دە وداققا مۇشە ەلدەردىڭ اتا زاڭىندا كورسەتىلگەن قۇقىقتار بويىنشا جۇزەگە اسىرىلادى.

ايتە دە وسى تۇستا كوپشىلىكتىڭ كوڭىلىن كۇپتى ەتىپ وتىرعان تاعى ءبىر ماسەلە بار، ول – زەينەتاقى ماسەلەسى. اشىعىن ايتۋ كەرەك، ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق ەلدەرى شەڭبەرىندە بىرىڭعاي زەينەتاقى ستاۆكاسى ازىرگە دۇنيەگە كەلگەن جوق، ويتكەنى وداققا مۇشە ەلدەردىڭ ارقايسىسىندا زەينەتاقى ستاۆكاسى ءارتۇرلى. دەگەنمەن، رەسمي مالىمەتتەرگە قاراعاندا، وداققا مۇشە ەلدىڭ كەز-كەلگەنىندە ميگرانت ءۇشىن زەينەتاقى جيناقتاۋ ماسەلەسى سول ميگرانت تۇراتىن ەلدىڭ قولدانىستاعى زاڭناماسى نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلىپ وتىراتىن بولادى. ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ «وتە-موتە تيىمدىلىگى» جونىندە      «جاراپازان» ايتىپ جۇرگەن كەيبىر بىلگىشتەردىڭ ايتۋلارىنا قاراعاندا، اتالىپ وتىرعان زەينەتاقى ماسەلەسى كادرلار تاپشىلىعى مەن ازاماتتىق الۋ ماسەلەلەرىن دە وپ-وڭاي شەشەتىن كورىنەدى. راس، كۇدىكتى جانە كۇماندى تۇيتكىلدەرىن كوڭىلىمىزگە كوبىرەك ۇيالاتاتىن اتالمىش ماسەلەلەردىڭ قالايشا «وپ-وڭاي» شەشىلە سالاتىنى «مەن بىلەم» دەيتىن كەيبىرەۋلەر ءۇشىن ازىرگە جۇمباقتاۋ بولىپ تۇر.

القيسسا، شتاب-پاتەرى ماسكەۋدە ورنالاسقان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ بيىلعى جىلعى توراعاسى بەلارۋس ەلى. بۇگىن، ياعني ەكىنشى قاڭتار كۇنى وسىناۋ وداقتىڭ تولىققاندى مۇشەلىگىنە ارمەنيا ەلى ەنگەن بولسا، وسى قوي جىلىنىڭ مامىرىنا قاراي قىرعىز ەلى دە وداقتىڭ ەسىگىنەن ەنەتىن بولادى. ءادىلىن ايتايىق، وتە كۇردەلى ساياسي-ەكونوميكالىق، قارجىلىق جاعدايدا ء«ومىر سۇرۋگە ماندات العان» ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ قانشالىقتى ومىرشەڭ بولاتىندىعىن، ونىڭ قازاق ەلى ءۇشىن قانشالىقتى ءتيىمدى بولاتىندىعىن عاسىرلار مەن جىلدار ەمەس، اينالدىرعان ايلاردىڭ وزدەرى-اق دالەلدەيتىن شىعار دەپ ويلايمىز؟!

مارات ماداليموۆ.

اباي.kz