ماجىلىستە پالاتا سپيكەرى قابيبوللا جاقىپوۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن جالپى وتىرىستا دەپۋتات گۇلنار سەيتماعانبەتوۆا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەمەر-ءمينيسترى ك.ماسىموۆكە دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى.

«وسى دەپۋتاتتىق ساۋال جاساۋىما بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ بەتتەرىندە جاريالانعان ماقالالار مەن سايلاۋشىلاردىڭ ۇسىنىستارى نەگىز بولدى.

ەلىمىزدە جەر-سۋدىڭ، ەلدى مەكەندەردىڭ اتاۋلارى كەڭەستىك كەزەڭدە ۇلكەن وزگەرىستەرگە تۇسكەنى بەلگىلى. ءاربىر جەر-سۋدىڭ اتاۋىنىڭ شىعۋ تاريحى بار، ولاردىڭ ءاربىرى سول جەردىڭ شەجىرەسىنەن سىر شەرتەدى. سول سەبەپتەن دە كەڭەستىك سولاقاي ساياسات ۇرپاق جادىنان تاريحي اتاۋلاردى جويۋعا تىرىستى، تاۋەلسىزدىك اتالعالى كوپتەگەن ەلدى مەكەندەرگە، نىساندارعا تاريحي اتاۋلارى قايتا بەرىلدى. ياعني، ءبىز ەسكى اتاۋلاردى قالپىنا كەلتىرۋ ارقىلى تاريحي ادىلەتتىلىكتى قالپىنا كەلتىرەمىز دەگەن ءسوز. سوندىقتان جەر-سۋ اتتارى، ەلدى مەكەندەر اتاۋلارىن بايىرعى تاريحي اتاۋىنا اۋىستىرۋ جاي تا­ري­حي-مادەني مۇرامىزدى ساقتاۋ عانا ەمەس، سونىمەن قاتار قوعامدىق-ساياسي ماڭىزدى ماسەلە بو­لىپ تابىلادى.

ءسىزدىڭ نازارىڭىزعا ناقتى ەلدى مەكەن اتىنا قاتىستى بولماسا دا وسى كۇنگە دەيىن بۇرىنعى اتىن ساقتاپ وتىرعان پويىز باعىتى جانە تەمىر جول ستانساسى تۋرالى ماسەلەنى قاراۋىڭىزعا جولداپ وتىرمىن. استانا، الماتى قالالارى مەن اقتاۋ قالاسىنىڭ اراسىنا قاتىنايتىن پويىز باعىتى «استانا-ماڭعىشلاق»، «الماتى- ماڭعىشلاق» دەپ اتالادى. سول سياقتى پوەزداردىڭ ءجۇرۋ كەستەلەرىن الىپ قاراساق، «موسكۆا-مانگىشلاك»، «كۋنگراد-مانگىشلاك»، «استراحان-مانگىشلاك» سياقتى اتاۋلاردان تۇنىپ تۇر. ماڭعىستاۋدىڭ بۇرىن ماڭعىشلاق وبلىسى اتانعانى راس، بىراق تاريحي ادىلەتتىلىك ورناپ، ماڭعىستاۋ وبلىسى بولىپ وزگەرگەنىنە دە ونداعان جىلدان استام ۋاقىت ءوتتى. ادەتتە، پويىزدىڭ باعىتىنىڭ باراتىن ەلدى مەكەنىنىڭ اتاۋىنا بايلانىستى الىنادى دەپ پايىمدايتىن بولساق تا باعىتتىڭ «استانا-ماڭعىشلاق» دەپ اتالۋى قيسىنعا كەلمەيدى. ويتكەنى ماڭعىشلاق ستانساسى ورنالاسقان ەلدى مەكەن مۇنايلى اۋدانىنىڭ اشىلۋىنا بايلانىستى «ماڭعىستاۋ» اۋىلى بولىپ 2007 جىلدىڭ 04 ماۋسىمدا پرەزيدەنتتىڭ №338 جارلىعىمەن وزگەرتىلگەن بولاتىن. جالپى كولىك باعىتتارىنىڭ، تەمىر جول ستانسالارىنىڭ اتاۋلارى دا سول ەلدى مەكەندەردىڭ اتاۋىنا نەگىزدەلۋى ءتيىس ەمەس پە؟

بۇل پويىز باعىتىنىڭ بۇرىنعى ەسكى اتاۋىنىڭ ساقتالىپ قالۋىن ەسكىنى كوكسەۋ دەپ تۇسىنەمىز بە، الدە سالاقتىقتىڭ سالدارى دەپ قانا قارايمىز با؟ ءتىپتى، كەڭەستىك داۋىردە ءومىر سۇرمەگەن، بۇرىڭعى اتاۋلارىن بىلمەيتىن وبلىسقا العاش كەلە جاتقان جولاۋشىلار تاراپىنان وسى جاعدايعا تۇسىنبەستىك تانىتىپ، «ماڭعىشلاك» دەگەن باعىتقا بيلەت الساق، ماڭعىستاۋ وبلىسىنا بارامىز با دەگەن سۇراقتار دا تۋىنداعان كەزدەر بولعان.

ەلىمىزدەگى ءاربىر اۋىل، ءاربىر جەر-سۋ اتاۋلارى ەلىمىزدىڭ تۇتاستاي تاريحىمەن جالعاسىپ جاتىر. سوندىقتان ءبىز كولىك باعىتتارىنىڭ، تەمىر جول ستانسالارىنىڭ اتاۋلارى ارقىلى قازاقتىڭ جەر-سۋ اتاۋلارىن ناسيحاتتاپ، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى ۇلىقتاپ، حالىقتى وتانشىلدىققا، (پاتريوتيزمگە) شاقىرىپ، مەملەكەتتىك يدەولوگيامىزعا پايدالانۋعا ءتيىستىمىز دەپ ويلايمىن.

وسى دەپۋتاتتىق ساۋالدى كوتەرگەن ماسەلەنىڭ وڭ شەشىمىن تابۋىنا ىقپال ەتۋىڭىزدى سۇراي وتىرىپ، جاۋابىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىنا سايكەس جازباشا بەرۋىڭىزدى سۇرايمىن.

Abai.kz