بىزگە دە ءبىر سۇلتان كابۋس كەرەك-اق!
ماسكەۋگە العاش كەلگەندە قازاق قۇربىمنىڭ جاتاقحاناسىندا ۋاقىتشا تۇردىم. قۇربىم، وماندىق اراب قىز، مەن، قىسقاسى، ۇشەۋمىز ءۇش ايداي بىرگە ءومىر سۇردىك. رۋدن-گە ماگيستراتۋراعا وقۋعا تۇسكەنىم تۋرالى بۇيرىق شىقتى دا، مەن ءوز ۋنيۆەرسيتەتىمنىڭ جاتاقحاناسىنا اۋىستىم.
...وماندىق قىز دۇكەننەن قۇستارعا ارنايى كۇرىش، قاراقۇمىق، باسقا داندەر ساتىپ اكەلەتىن. كەيىن قۇستارعا ارنايى ءدان ساتىپ اكەلۋ ءبىزدىڭ دە ادەتىمىزگە اينالدى. قولدان ءدان جەپ ۇيرەنگەن قۇستار ءبىزدىڭ تەرەزەمىزدىڭ قاسىنان كەتپەيتىن. نامازىن وقىپ بولعان اراب قىز: «بۇلار دا ناماز وقيدى. مەن ناماز وقىپ جاتقاندا ولار ءان سالدى عوي. سول ساتتە ناماز وقىدى» دەپ كۇلىمسىرەپ، قۇستارعا ءدان بەرەتىن. جاتاقحانادا سيريالىق اراب جىگىت تۇراتىن. ادام رەتىندە وتە جاقسى جىگىت. مەنىڭ نەتبۋگىمدى تەگىن جاساپ بەردى. ەكىنشى رەت نوۋتبۋگىما پروگرامما ورناتقاندا ۇرسىپ ءجۇرىپ، «اقشانى الماساڭىز، ەشقاشان سىزبەن سويلەسپەيمىن» دەپ ءجۇرىپ، اقشانى الدىرتتىم. قۇربىما دا ءبىر-ەكى رەت تەگىن جاساپ بەردى، قۇربىم دا ۇرسىپ ءجۇرىپ، اقشانى الدىرتتى. ول جىگىت بولمەمىزگە مەنىڭ نە قۇربىمنىڭ، بولماسا، اراب قىزدىڭ كومپيۋتەرى بۇزىلعاندا عانا كەلەتىن، بىراق ەشقاشان ءدىن تۋرالى ايتىپ، ۋاعىز وقىمايتىن. تەك سيريادا بولىپ جاتقان ساياسي-ءدىني جاعدايلارعا ءوزىنىڭ نارازىلىعىن ءبىلدىرىپ، قىنجىلاتىن. بايقاعانىم، اراب قىز دا، اراب جىگىت تە ءبىر-ءبىرىن ادامگەرشىلىك تۇرعىدان قاتتى سىيلايدى. تۇيسىگىممەن اراب قىز اشىپ ايتپاسا دا، سەزىمدەرىن سەزىپ قويدىم. «ول – ءبىلىمدى، جاقسى جىگىت. اسىرەدىنشىل ەمەس. سول جىگىتكە تۇرمىسقا شىققىڭ كەلمەي مە؟» دەپ سۇرادىم ءبىر كۇنى. «ونىڭ وتە جاقسى ادام ەكەنىن بىلەم. بىراق ماعان سۇلتان كابۋس رۇقسات ەتپەيدى» دەدى اراب قىز. بۇل كەزدە ءبىز قۇربىم ەكەۋمىز سۇلتان كابۋستىڭ كىم ەكەنىن جاقسى ءبىلىپ العانبىز. وماننىڭ بيلەۋشىسى عوي. «سەن باسقا ۇلتقا ەمەس، ارابقا تۇرمىسقا شىعاسىڭ عوي» دەسەم، «سۇلتان كابۋستىڭ جارلىعى بويىنشا تەك قانا وماندىق ارابقا تۇرمىسقا شىعۋعا ءتيىسپىن» دەيدى. ءتىپتى باسقا ۇلتقا تۇگىلى، ۇلتى ءبىر، بىراق مەملەكەتى باسقا (ۇستانىپ وتىرعان ء«دىني ساياساتى» باسقا) ارابقا تۇرمىسقا شىعۋعا تىيىم سالعان.
بىزگە دە قازاق قىزدارىنىڭ باسقا ۇلتقا تۇرمىسقا شىعۋىنا تىيىم سالاتىن، قازاق پەن قازاقتىڭ ورىسشا سويلەۋىنە تىيىم سالاتىن، ون قازاقتىڭ ورتاسىندا ءبىر ورىس بولسا، سول ءۇشىن ون قازاقتىڭ ءتىلىن بۇراپ، ورىسشا سويلەۋىنە تىيىم سالاتىن ءبىر سۇلتان كابۋس كەرەك-اق!
اياگۇل مانتاي.
(الەۋمەتتىك جەلىدەن)