ەكسپەديتسيا: ءۇشىنشى كۇن...

Abai.kz پورتالى قىرىلىپ جاتقان كيىكتەر زوبالاڭى تۋرالى شىندىق ەكسپەديتسياسى ساپارىنان جالعاستى ماقالانى نازارلارىڭىزعا ۇسىنادى. بۇعان دەيىنگى ماقالالاردى مىنا سىلتەمەلەردەن وقي الاسىزدار.

قوستاناي وبلىسى، جانگەلدين اۋدانىنىڭ بىزدەن ءۇش كۇن قاشقان اكىمىنىڭ ەكونوميكا جونىندەگى ورىنباسارى بيداشەۆ دىنمۇحامبەت سەرىكۇلى مىرزا تۋرالى ءبىر-ەكى اۋىز ءسوز، باياعى...

بەيسەنبى كۇنى ءبىز اۋداندىق اكىمشىلىككە بارىپ بۇل ازاماتپەن تىكەلەي تانىسىپ، ەكسپەديتسيانىڭ ماقساتىن ايتىپ، ءتۇسىندىرىپ كەتكەنبىز. سونداعى بىزگە ايتقانى:
- مەنىڭ بۇل ەكولوگيالىق جاعداي تۋرالى ەشقانداي اقپاراتتان حابارىم جوق. بىردەڭە دەۋگە قۇزىرەتىم جوق. قوياتىن سۇراقتارىڭىزدى اكىمنىڭ وزىنە نەمەسە اۋىل شارۋاشىلىعى جونىندەگى ورىنباسارىنا قويىڭىز.
التىنشى ايدىڭ جيىرماسى، جۇما كۇنى تاڭەرتەڭگى ساعات 10-نان باستاپ تۇستەن كەيىنگى ساعات 14:30-عا دەيىن جانگەلدين اۋدانىنىڭ اكىمشىلىگىندە ەشكىم ءبىزدى ادام با، يت پە دەپ ەلەمەي، كىرگىزبەي قويدى. اۋدان پروكۋرورىنىڭ ورىنباسارى، ءارى وسى كەزدە مىندەتىن اتقارۋشى (مىڭ بولعىر) قوزىباقوۆا مەيرامگۇل حانىمنىڭ تەلەفون سوعىپ، ءبىزدى قابىلداۋىن وتىنۋىنەن كەيىن بارىپ قانا قابىلدادى. قابىلداعان: اكىمشىلىك اپپاراتىنىڭ جەتەكشىسى اميروۆ تالعات قويشىبەكۇلى. سونداعى سۇراعانىمىز: كيىكتىڭ قىرىلعان اۋماعىنا ء(بىزدىڭ كولىكتەردىڭ جەتە المايتىندىقتارىن ەستىگەننەن كەيىن) اۋىلدان جالداپ الۋعا استى بيىك ءبىر كولىك تاۋىپ بەرۋ ەدى. العان جاۋابىمىز: بىزگە ءابسوليۋتتى تۇردە ەشقانداي كومەك كورسەتپەيتىندىگى... اماندىق تىلەدىك تە دەرەۋ شىقتىق. قۇداي قولداپ باۋىرجان دەگەن ازاماتپەن كەلىسىپ جولعا شىقتىق.

تورعايدان شامامەن 85 شاقىرىمداي جول جۇرگەندە جالداعان كولىگىمىز بۇزىلىپ، ارتقا، ەڭبەكشى اۋىلىنا دەيىن قايتۋعا ءماجبۇر بولدىق (شامامەن 15 شاقىرىمداي). سول جەردە جاسۇلان ەسىمدى ازاماتتىڭ جيگۋلي ماشيناسىمەن، نە بولسا دا تاۋەكەلگە بەل بايلاپ، كيىك قىرىلعان جاققا قايتا شىقتىق. جولسىز دالادا ساندالىپ ءبىراز اداستىق تا. تۇنگە دەيىن قايتاتىن نيەتپەن شىققانىمىزعا قاراماستان سول يەن دالادا تۇنەپ شىقتىق. تاڭنىڭ اتۋىمەن وتكەندە كيىك قىرىلىپ كومىلگەن جەردى دە تاپتىق، ونىڭ ءسال عانا ءارى جاعىندا جاتقان كومىلمەگەن كيىكتەردىڭ قاڭقالارىن دا  تاپتىق. ۆيدەو-فوتو ماتەريالدى جەتكىلىكتى قىلىپ جينادىق. سونىمەن شارۋا ءبىتىپ، كەرى قايتتىق. قىزىقتىڭ ءبارى سوندا باستالدى. ەڭبەك اۋىلىنا جاقىنداعاندا ءوزىنىڭ اكىمشىلىكتەگى نيۆا اۆتوكولىگىنە اسقاربەك اتتى پوليتسيا كاپيتانىن قوسا وتىرعىزىپ العان دىنمۇحامبەت مىرزا كۇتىپ الدى. ءسويتتى دا ەرەكشە دورەكىلىك كورسەتىپ، ءبىزدى كولىگىمەن الىپ بارىپ قايتقان جاسۇلان دەگەن جىگىتتىڭ اناسىنىڭ اۋدان اكىمىنە، اۋداندىق ىشكى ىستەر بولىمىنە، توتەنشە جاعدايلار كوميتەتىنە دامىلسىز حابارلاسىپ جاتقاندىعىن، ۇلىنا ىزدەۋ جاريالاۋدى سۇراپ وتىرعاندىعىن، دەنساۋلىعىنىڭ كۇرت ناشارلاپ كەتكەندىگىن، قان قىسىمىنىڭ كوتەرىلىپ كەتكەندىگىن ايتىپ دالادا 20 مينۋتتاي ۋاقىت زىركىلدەدى. مەملەكەت قىزمەتكەرى كودەكسىن كوبىڭىز وقىعان شىعارسىزدار؟ سونداعى «بولمايدىنى» «مىندەتتىگە»، «مىندەتتىنى» ء«وزى بىلەدىگە» اۋىستىرىپ العان ادامشا ارەكەت قىلىپ تۇردى قىسقاشا ايتقاندا. ەڭ كۇلكىلىسى: كولىگىنىڭ الدىڭعى جانە ارتقى مەملەكەتتىك ءنومىرىن سىلاپ قويىپتى. سول نيۆا-دان ءتۇسىپ جاتقان جەرىن سۋرەتكە ءتۇسىرىپ تە الدىق. جانىڭ اشيدى وسىنداي ادامدارعا... الدىنداعى كۇنگى پوليتسيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ زاڭسىز ارەكەتىنە پروكۋراتۋراعا بۇلتارتپاس دالەل-دايەكتەرمەن قوسىپ تۇرىپ ارىز تۇسىرگەنىمىزدى ەستىگەن بولۋ كەرەك، ماشينەسىنىڭ سىلانعان نومىرىنە قاراي بەرىپپىن دە كۇلە بەرىپپىن عوي. كۇيىكتەن بە، جاننىڭ اشىعانىنان با، جاساعان ارەكەتىنە نارازىلىقتان با... ايتەۋىر قۋانىشتان ەمەس ەكەنى حاق.

نە كەرەك، جاسۇلاننىڭ ۇيىنە بارىپ اناسىنىڭ الدىنان ءوتىپ، كەشىرىم سۇراپ جاتساق، بومبانىڭ اكەسىن اپامىز جاردى. سۇيتسەەەك، دالاعا جاسۇلاننىڭ ماشينەسىمەن كەتكەنىمىزدى ەستىپ العان بۇلار جان جاقتان ءتۇنى بويى اپانىڭ مازاسىن الىپ، وزدەرى تەلەفون سوعىپتى، اسىرەسە، اۋداندىق اكىمشىلىكتەن. بۇنى بىزگە اپانىڭ ءوزى كاپيتاننىڭ كوزىنشە ايتىپ بەردى، اۋديوجازبا قىلىپ تاسپاعا ءتۇسىرىپ الدىق دالەلدى. سوندا بۇلارعا جاندايشاپتىڭ زاڭسىز ءامىرىن ورىنداۋ ءۇشىن ءبىر انانىڭ جۇرەگى جارىلىپ كەتسە دە ءبارىبىر بوپ تۇر. سونىمەن نە كەرەك، تورعايدان ءبىز قاشانعى شىعىپ كەتكەنگە دەيىن بۇل كاپيتانعا ءبىزدى باقتىرىپ قويدى. ءبىر ەلى قالماي ءجۇرىپ شىعارىپ سالدى ونىسى.

سونىمەن، كەشكىسىن عانا ەكولوگيالىق جاعدايعا ەش قاتىسى جوق ادام تاڭ اتىپ بولماي جاتىپ ءوزىنىڭ وسى ماسەلە بويىنشا اۋداندىق اكىمشىلىكتەن سايلانعان باستى «فيگۋرا» ەكەندىگىن ايتىپ تۇرا بەردى. سوندا ول تاعايىندالۋ كەشكى ساعات 7 مەن تاڭعى ساعات 8-ءدىڭ اراسىندا بولعان بوپ تۇر. وكىنىشتىسى تىم قۇرىعاندا بەتىنەن ۇيالعانى دا بايقالمادى. قارتايعان انانىڭ زارە قۇتىن ۇشىرعان «ەركەكتىگى، جىگىتتىگى اناۋ!»... كەيدە ويلايسىڭ، اباي زامانىنان بەرى قازاق ساحاراسىنداعى «وسىندايلار» ورىندارىنان ءبىر ميلليمەتر دە جىلجىمادى عوي، شىركىن دەپ. سىرەسىپ قاتىپ العان نە دەگەن توڭ دەسەڭىزشى...

 اماندىق داۋلەتبەكۇلى, «شىندىق ەكسپەديتسياسىنىڭ» مۇشەسى

Abai.kz