ەلىمىزدەگى جەتەكشى ساياسي قۇرىلىم - «نۇر وتان» پارتياسى پارلامەنت ماجىلىسىنە سايلاۋعا 127 كانديداتتىڭ ءتىزىمىن جاريالادى. پارتيالىق ءتىزىم ىعاي مەن سىعايعا تولى. جەتەكشى پارتيا تىزىمىنەن قازاق ەلىندەگى بۇگىنگى ساياسي قۇرىلىمنىڭ احۋالى مەن رۋحاني-مورالدىق جاعدايدىڭ اۋانىن بايقاۋعا بولادى. وسىناۋ ىعاي-سىعايدىڭ ۇلتى مەن ەلى ءۇشىن «سىڭىرگەن» ەڭبەكتەرىنە شولۋ جاساپ، قولدان كەلگەنشە، قويدىڭ ون ەكى مۇشەسىندەي بۇتارلاپ كورەيىك.

«نۇر وتان» پارتياسى ءتىزىمىنىڭ سەركەسى - مەملەكەتتىك حاتشى گۇلشارا ابدىحالىقوۆا. بۇل كىسى الەۋمەتتىك قورعاۋ سالاسى ءۋازىرىنىڭ قاتارداعى ورىنباسارى، ءۋازىردىڭ ءوزى، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىندەگى ايەلدەر ءىسى كوميسسياسىنىڭ جەتەكشىسى بولدى. قاي قىزمەتىندە دە قاراپايىم حالىققا جاقىن جۇرگەنىن كورگەمىز جوق. ساياسي تۇلعاسى دا جارقىراپ كورىنگەن ەمەس. كوپتىڭ ىشىندەگى كۇڭگىرت بەينە. قاڭقۋ ءسوز «ابدىحالىقوۆانىڭ ارباسىن كوڭىلى جاقىن بەردىبەك ساپارباەۆ سۇيرەپ ءجۇر» دەيدى...

جاڭا دەپۋتاتتىققا باقانداي التى ءوڭىردىڭ باسشىسى ات قوسىپتى: اليك ايدارباەۆ، دانيال احمەتوۆ، سەرگەي كۋلاگين، اماندىق باتالوۆ، بەردىبەك ساپارباەۆ، باقتىقوجا ىزمۇحامبەتوۆ.

ماڭعىستاۋدىڭ «مىرزاسى»، ماماندىعى مۇنايشى اليك ايدارباەۆ ەكپىندەپ بارىپ، ەتپەتىنەن ءتۇستى. باتىستىڭ اق شاعىلدارىنىڭ استى قارا ماي بولعانىمەن، ءۇستى ۇسكىرىك ءۇستىرت ەكەن، ەكىنىڭ بىرىنە شاعىلاتىن جۇمساق جاڭعاق بولماي شىقتى. جەرگىلىكتى جۇرتتىڭ عاسىرلار بويى قالىپتاسقان سالت-سانا، ادەت-عۇرپى مىزعىماي قويدى، الەكەڭ قۇپيانىڭ كىلتىن تابا المادى. بالكىم، كەرىسىنشە، قارا مايدى سورا بەرمەي، اۋليەلەر مەكەنىنە جاڭا تەحنولوگيالاردى تارتىپ، اۋىلشارۋاشىلىعىن مىقتاپ قولعا الۋ كەرەك پە ەدى، قالاي بولعاندا دا، العا باسقان قادام كەرى كەتە بەردى... ياعني، نۇكتە (كنوپكا) باسۋعا شاماسى جەتەر...

كوشتەن قالعان تايلاقتاي اداسىپ-اڭىراپ جۇرگەن دانيال احمەتوۆءتىڭ قولىنا شىعىستىڭ تىزگىنى تيگەندە، وسكەمەندى قانشا كۇشەنسە دە قازاق قىلا الماعان بەردىبەك ساپارباەۆتان كەيىن جاڭا لەپ، تىڭ سامال ەسە مە دەپ دامەتتىك. دامەمىز دامەگۇل اپامدىكىندەي بولدى. دانيال كوكەمنىڭ «اتقان وعى» ايدالاعا كەتە بەردى، ءدوپ تيمەدى. ەشتەڭە وزگەرتە المادى...

ال، ءوزىن اقمولا ءوڭىرىنىڭ باقۋاتتى «بولىسىنداي» سەزىنەتىن سەرگەي كۋلاگين بالاسىن استانانىڭ ءار اۋدانىنا اكىم قىلىپ اۋىستىرۋمەن الەك بولىپ ءجۇر. گۋ-گۋگە قۇلاق سالساق، وبلىستىڭ وراسان جەرى «بولىستىڭ» قۇزىرىندا كورىنەدى. استاناعا كىم اكىم بولىپ كەلسە دە، جەردىڭ تارلىعىنان ءوڭىر «بولىسىنان» بولىسۋىن وتىنەدى ەكەن. كۋلاگيننىڭ ەسەبى تۇگەل، جاۋابى قىسقا: «داش نا داش...»، ياعني، «مەن ساعان جەر بەرەمىن، سەن مەنىڭ بالامدى اكىم قىلاسىڭ» «ساۋدا - ساقال سيپاعانشا»: استانا اكىمى جەر الادى، كۋلاگيننىڭ بالاسى اكىم بولىپ بارادى...

الماتى وبلىسىنىڭ باسشىسى اماندىق باتالوۆء ومىربويى №2 كەزەكتەگى ادام بولىپ كەلدى. كەنەت، ول №1 تۇعىرعا توپ ەتە تۇسكەندە، باسقا تۇگىلى، ءوزى سەنبەدى. سەنىم ءبىلدىرىلدى، جارلىققا قول قويىلدى، امال نەشىك، تىرمىسۋ كەرەك. تىرمىسىپ تا، تىرىسىپ تا كەلەدى. 

اقتوبەگە ات جەتەكتەپ جەتكەن بەردىبەك ساپارباەۆ جاڭا ءادىس ىزدەپ اۋرە-سارساڭعا تۇسپەدى. اينالاسىنا جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىنىڭ ەسىگىن اشپاعان، ءتىپتى، اشسا دا العان باعاسى «ۇشتىكتەن» اسپاعان ورتانقول، ورتاشا ويلاپ، ورتاشا جازاتىن قابىلەتى كەمشىن گازەتشىلەردى جيناپ، ءوزىن-ءوزى ماقتاتىپ، اشىق پيارعا باس سالدى. مىسالى، ايدالادا «اۆاريادان» اۋىر حالدە جاتقان پوليتسەيلەردىڭ شىرقىراعان جانىن ساپارباەۆ «ساقتاپ قالدى»، جەر تۇبىندەگى جات ەلدىڭ استاناسىن «بىلمەگەن» مۇعاليماعا بەردىبەك «ساباق ۇيرەتتى»، ورىسشا سويلەگەن قىتايلىق ينۆەستوردىڭ قازاقشا بىلمەگەنىنە ساپارباەۆ «قاتتى وكپەلەپ قالدى»... ت.س.س. قىسقاسى، كىندىك قانى تامعان قىزىلورداعا باسى ارتىق ءبىر قاۋىن ەكپەگەن، ءشوبى شۇيگىن شىمكەنتتىڭ شىرايىن ۇقساتا الماعان، توقسان تىلسىم تابيعاتى تامساندىرعان التايدىڭ ابىرويىن اسىرۋعا شاماسى كەلمەگەن بەردىبەك ساپارباەۆ قالقايعان توبەسىنەن جالپايعان تاقىرى باسىم اقتوبەدە اسىپ-ساسىپ، اقىرعا قۇلادى... باسشىعا قاي قىلىعىمەن جاعاتىنان قۇداي ءبىلسىن، ايتەۋىر، ساپارباەۆ بارعان جەردەن قاپ-قاپ ماقتاۋ ەستىگەنىمەن، ىلكىمدى ىلگەرىلەۋ كورىنگەن جوق. بۇل سوزىمىزگە دانىشپان ابايدىڭ ازىپ-توزعان تۋعان توپىراعىنىڭ ادام شوشىرلىق احۋالى كۋا...

قوس مينيستر استارىنان سۋ شىققانداي نەمەسە ەلگە ەڭبەگى اسىرە ءوتىپ كەتكەندەي دەپۋتاتتىڭ تىنىش ومىرىنە ۇمتىلىپتى: ءبىرى - قارجى ءۋازىرى باقىت سۇلتانوۆ, ەكىنشىسى - مادەنيەتشىل ارىستانبەك مۇحامەديۇلى.

ءا دەگەندە، باقىت سۇلتانوۆ ءبىلىمدى جىگىتتەي اسەر قالدىردى. بىراق، بىلىكتىلىگىن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ دالىزدەرىندە جوعالتىپ العان سەكىلدى. ايتپەسە، «اكەلەرى» كۇشىگىندە تالاپ تاستادى. قازىر قارجى مەن مارجانى شاتاستىرىپ الدى...

ەشكىمنىڭ كوڭىلىنە كەلمەسىن، ارىستانبەك مۇحامەديۇلىنىڭ ءحانتاڭىرى، ەڭ بيىك شىڭى - رەكتورلىق لاۋازىم ەدى. كوتەرە الماس بەلبەۋدى بەلىنە بايلادى. «قابىرعالارى كورىنىپ، وكپەسى ءوشتى». قازاق حاندىعىنىڭ مەرەيتويى - بالاباقشاداعى ەرتەڭگىلىكتەن الىس كەتپەدى. كوپسەريالى كوركەمفيلم كومىلىپ قالدى. باسقاسىنا باس اۋىرتىپ قايتەمىز...

سوسىن، ءبىر شوعىر باسقارۋ قۇرىلىمدارىنىڭ فۋنكتسيونەرلەرى جالاۋلاتىپ شىقتى. قازاقتىڭ بۇگىنگى ەكونوميكاسىنىڭ اۋىر جاعدايى بۇلاردىڭ قانشالىقتى ناشار باسقارۋشى ەكەندىكتەرىن دالەلدەپ بەرسە دە، شەشىنگەندەر سۋدان تايىناتىن ەمەس. احمەتجان ەسىموۆ - قازاقتىڭ اۋىلشارۋاشىلىعىن كۇيرەتىپ، ەڭ ءىرى قالامىز الماتىنى ۇيەلەتتى. ەلىمىزدىڭ ەرەن ەكى وڭىرىندە، قوس وبلىستا ەكونوميكالىق تۇعىرناما جاساپ، ناقتى جۇمىس ورىندارىن اشۋ ارقىلى حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىنا اسەر ەتۋگە قاۋقارلارى جەتپەگەندەر جىلى جەر، جۇمساق ورىنعا ۇمىتىلىپ وتىر. ال، ەڭ ءالسىز مينيستر بولۋدىڭ «شەبەرلىك ساباقتارىنىڭ» دارىسكەرى مىڭباي دارحاننان، «بايتەرەك» ۇلتتىق باسقارۋشى حولدينگىندە جوعارى جالاقى الۋعا عانا جاراعان قۋاندىق بيشىمباەۆتان، ايەل بوساندىراتىن گەنيكولوگ-دارىگەر زاۋرەش امانجولوۆادان، پارتيا اپپاراتىنىڭ «ينتريگالارىنىڭ مامانى» مۇحتار ەرماننان، جىلۋ جيناپ، جان باققان «باۋىرجان» قوعامدىق قورىنىڭ جەتەكشىسى جۇلدىز وماربەكوۆادان، تەلەجۇرگىزۋشىلەر ارتۋر پلاتونوۆ مەن مايا ۆەرونسكايادان نەندەي ناتيجەلى جۇمىس كۇتەمىز؟!. بۇل اعايىنداردىڭ وزگەلەرگە قاراعاندا تاۋىرلەۋ اتقاراتىن وزدەرىنىڭ كاسىپتەرىمەن اينالىسا بەرگەنى ءجون ەمەس پە؟!.

ەندى ءانشى-بيشىلەر مەن سپورتشىلار قايرات نۇرتاس، جانار دۋگالوۆا، نۇرلان ءالىمجانوۆ، گەننادي گولوۆكين، يليا يلين، سەرىك ساپيەۆ، ولگا شيشيگينا - ءماجىلىستىڭ ونسىز دا ويسىراعان بەدەلىن ويرانداپ، تابىتقا تاستادى...

ءماجىلىستىڭ V-شاقىرىلىمىنداعى ەسكى دەپۋتاتتار (ۇزىن-ىرعاسى 30 شاقتى ادام) زاعيپا باليەۆا، ماۋلەن اشىمباەۆ، قۋانىش سۇلتانوۆ، گۇلجان قاراعۇسوۆا، مايرا ايسينا، سەرگەي دياچەنو، قابيبوللا جاقىپوۆ، باقىتجان ەرتاەۆ، گۇلنار يحسانوۆا، مەيرام پىشەمباەۆ، سەرىك سەيدۋمانوۆتار بۇعان دەيىن بۇلدىرگەندەرى از بولعانداي، قايتا ەسىك قاعىپ تۇر. ء«بىزدى ءتاراتىڭىزشىى» دەپ، كۇنى كەشە قيىلعان وزدەرى ەدى عوي، ۇياتتى ۇرلاتىپ الۋ - اۋىر ەكەن...

سوندا ۇمىتكەرلەردىڭ تۇگەلى ءۇمىتسىز ءارى لايىقسىز با؟ جوق، ارينە. قازاقتىڭ قامىن ايتىپ، ۇلتتىڭ ۇلىقتىعىن تانىعان ازاماتتار جوق ەمەس. مىسالى، بەكبولات تىلەۋحان، ومارحان وكسىكباەۆ، نۇرتاي سابيليانوۆ، باقىتبەك سماعۇل، اباي تاسبولاتوۆ، مۇحتار تىنىكەەۆ...

ەلدىڭ زاڭ شىعارۋشى قابىرعالى قۇرىلىمىنىڭ - توي-ماجىلىسكە نەمەسە شوۋ-ماجىلىسكە اينالىپ بارا جاتقانىن بايقاعان الىستاعى عالىم بوقاش باۋىرىمىز «فەيسبۋكتەگى» پاراقشاسىندا: «...25 جىل بويى «اۋەلى - ەكونوميكا، سوسىن - ساياسات» دەپ كەلگەن «دۋالى اۋىزدىڭ» «ەكونوميكاسى» قايدا كەتتى؟ ءبىرىنشى ورىنعا قويعانداعى كۇيى مىناۋ بولسا (EIU «قازاقستان 2016 جىلى 2.2 پايىز­دىق رەتسەسسياعا كەتەدى» دەپ بولجادى، 1998 جىلعى سياقتى قۇلدىراۋ), وندا ەكىنشى ورىندا تۇرعانداعى جايى نە بولار ەدى؟ 25 جىل بويى ءبىر ساتتىك «سپەتسپروەكتىلەرمەن» كوز الداعان ناۋقانيزم يدەولوگياسىنان باس تارتىپ، ناقتى ىسپەن اينالىساتىن مەزگىل باياعىدا تۋعانىن ايتاتىن ەتى ءتىرى ءبىر مۇشە شىعار ما ەكەن؟..» - دەپ جازىپتى...

ءاي قايدام، كۇنى كەشە بۇگىننىڭ بۇقارىنداي بولعان ءابىش كەكىلباەۆتان قىزعانعان دەپۋتاتتىعىمىزدى - بۇگىن كوللەدجدىڭ تۇلەگى قايرات نۇرتاسقا تىقپالاعانداردان تاتىمدى ەشتەڭە شىعا قويماس؟!.

قاجىمۇقان عابدوللا

Abai.kz