ءبىلىم سالاسىنداعى جىلدار بويى شەشىمىن تاپپاي، جۇيەگە تۇسپەي، ۇنەمى سىنعا ۇشىراپ كەلە جاتقانى ماسەلەنىڭ ءبىرى – وقۋلىق جايى. قانشا ايتىلىپ، جازىلىپ جاتسا دا جونگە كەلمەي جاتقان وقۋ قۇرالى ماسەلەسىندە كوشىرمە كىتاپتار كوپ. سونداي وقۋلىقتىڭ ءبىرى جايلى شورمان مۇحيتدەنۇلىنىڭ «قاناەۆتار قايدان العان؟ قالاي العان؟» دەگەن ماقالا جاريا بولعان ەدى. ماقالادا «پولەزنىە راستەنيا ي بيوتەحنولوگيا يح پريگوتوۆلەنيا»  اتتى بيولوگيا فاكۋلتەتىنە ارنالعان وقۋ قۇرالى تۋرالى ايتىلادى. ماتەريال كوپ وقىلىپ، پىكىرتالاس تۋدىردى. وسى وقۋلىق جانە جالپى قازۇۋدىڭ بيولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ وقۋ، وقىتۋشىلار ماسەلەسى توڭىرەگىندە بيولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور نۇعىمان ارالباي مىرزامەن (سۋرەتتە) از-كەم سۇحباتتاسىپ، ويىن بىلگەن ەدى.

Abai.kz

- باق-تا جارىق كورگەن وي-پىكىرلەرىڭىزدى سارالاپ كوردىك. سوڭعى جىلدار ىشىندە قازاقتىڭ بوتانيكا عىلىمىنىڭ جاي-كۇيىنە، بولاشاعىنا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىرىپ جاتقان جايىڭىز بار ەكەن.  بىراق، «قاناەۆتار قايدان العان، قالاي العان؟» دەگەن ماقالاعا قاتىستى ءۇنسىز قالىپسىز. نەگە؟

 - اباي kz.سايتىندا جاريالانعان مەنىڭ ماقالاما پىكىرىن بىلدىرگەن ءبىر ازامات:

«بي جوقتا، قۇل جۇرەدى جوراعا،

يت جوقتا، شوشقا ۇرەدى قورادا» - نىڭ كەرى بولىپ تۇر ەكەن، - دەپتى.

بۇكىل سانالى ءومىرىمدى بوتانيكا عىلىمىنا ارنادىم.  مەن قازاقتىڭ بوتانيكا عىلىمىنىڭ ۇلىمىن، ءھام قۇلىمىن. مەن ونى ماقتان ەتەمىن، ونىڭ «قۇلى» بولعانىما نامىستانبايمىن. گاپ – باسقادا. ول ازامات، مەنى – بيولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورىن، پروفەسسوردى «بي» ەمەس، «قۇل» دەپ قاراستىرىپ وتىر. جانە دە، جالپى قوعامدا وسىنداي ءۇردىس قالىپتاستى  ما دەگەن قورقىنىشىم دا بار.

بوتانيكا عىلىمى دەگەنىمىز ول تەك قانا عىلىمي-ماتەريالدار، كافەدرالار، زەرتحانالار، كىتاپتار عانا ەمەس، ول – ادامدار: عالىمدار، زەرتتەۋشىلەر، وقىتۋشىلار مەن وقۋشىلار. ادامسىز – عىلىم مەن ءىلىم بولمايدى. ال ادام جۇرگەن جەردە ار-ۇيات، نامىس، مورال، جازىلماعان زاڭدار مەن داستۇرلەر بولادى، قالىپتاسادى.

ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ ناقتى سالاسىنداعى عىلىم دوكتورى دەگەنىمىز – سول سالانىڭ مورالدىق قاعيداتتارىن بويىنا سىڭىرگەن ادام. سوندىقتان، ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ-دەگى «گەوبوتانيكا» ماماندارىن دايىنداۋداعى كوزگە كورىنىپ تۇرعان ولقىلىقتارعا ۋنيۆەرسيتەت رەكتورىنىڭ نازارىن اۋدارعىم كەلىپ اشىق حات جاريالاعانىم راس.

ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعىندا مەنىڭ سول اشىق حاتىم سونشاما ۇرەي تۋدىرادى دەپ ويلاماپپىن. ماعان جازعان جاۋابىنان سونى ۇقتىم.  سودان سوڭ جاۋابىنا جاۋاپ بەرۋگە ءماجبۇر بولدىم. ءسىزدىڭ ايتىپ وتىرعان اباي kz.-تە جاريالانعان سول جاۋاپ بولاتىن. مەنىڭ اشىق حاتىمنىڭ سونشاما ۇرەي تۋدىرۋى – ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتتە مەن كوتەرگەن ماسەلەگە تورەلىك ايتاتىن «بي» جوقتىعىنىڭ كورىنىسى. ال «بي» جوقتا، «قۇلدىڭ جوراعا ءجۇرۋى» – ايقىن دۇنيە، امالسىزدان.

ال ەندى ءسىزدىڭ ساۋالىڭىزدىڭ ەكىنشى بولىگىنە كەلسەك، بۇل جاريالانعان وقۋ قۇرالىنا ايتىلىپ جاتقان سىن-پىكىرلەر ورىندى دەپ ەسەپتەيمىن. مەن قازاقستاننىڭ بوتانيكا عىلىمىندا 35 جىلداي كاسىبي عىلىمي-جۇمىستارمەن اينالىسىپ كەلەمىن. وسى وقۋلىق اۆتورلارىنىڭ بوتانيكا عىلىمىنداعى باسقا جۇمىستارى تۋرالى حابارسىزبىن. سوندىقتان، ول كىسىلەردىڭ مۇنداي وقۋ قۇرالىن جازۋعا «مورالدىق قۇقى» بار ما؟ – دەگەن زاڭدى سۇراق مەنى مازالايتىنىن جاسىرمايمىن.

ونداي «مورالدىق قۇقىقتى» ۋنيۆەرسيتەتتىڭ باسپا-ساراپتامالىق كوميسسياسى (ريسو) مەن بيولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ عىلىمي كەڭەسى بەرىپتى، ءسويتىپ بۇل وقۋ-قۇرالىن زاڭداستىرىپتى. مەن فاكۋلتەت دەكانىنا – عىلىمي كەڭەستىڭ توراعاسىنا 2-3 رەت رەسمي تۇردە، زاڭ اياسىندا تۇسىنىكتەمە بەرۋ تۋرالى ءوتىنىش بەردىم.

دەكان ءۇنسىز. دەكاننىڭ ۇنسىزدىگى زاڭ تالاپتارىنا قايشى بولعاندىقتان ۋنيۆەرسيتەت رەكتورىنا شاعىم دا جازدىم. مەنىڭ شاعىم-ارىزىما پرورەكتور م. بۇركىتباەۆتىڭ جاۋاپتارىن دا الدىم. الدىم دا اڭ-تاڭ بولدىم. پرورەكتور م. بۇركىتباەۆتىڭ جاۋاپتارىنىڭ مايەگى مىناداي ەكى ويعا سايادى:

1) وقۋلىق اۆتورلارى كوشىرسە، سىزدەن كوشىرگەن جوق قوي، ءسىزدىڭ اۆتورلىق قۇقىعىڭىزعا تيگەن جوق، ءسىزدىڭ نە شارۋاڭىز بار؟ – دەگەندەي;

2) بيولوگيا فاكۋلتەتىنىڭ دەكانى، پروفەسسور ب. زاياداننىڭ «زاڭسىز ۇنسىزدىگى» تولىق زاڭدى، - دەگەندەي. سوندىقتان، بۇل ماسەلەدە مەن ءسىز ايتقانداي ءۇنسىز ەمەسپىن.

- ءوزىڭىز ايتىپ وتكەندەي – بۇل اۆتورلارعا «مورالدىق قۇقىق» سىيلاعان فاكۋلتەتتىڭ عىلىمي كەڭەسى مەن ۋنيۆەرسيتەتتىڭ باسپا-ساراپتامالىق كەڭەسى ەكەن. ولاردىڭ وسىنداي شەشىم شىعارۋعا قانداي نەگىزى بولدى ەكەن، نەگە ارقا سۇيەدى ەكەن؟ ءسىز قالاي ويلايسىز؟

- لوگيكاعا سالساق، ونداي شەشىم شىعارۋعا رەتسەزەنتتەردىڭ وڭ پىكىرى مۇرىندىق بولعانداي. دەسەك تە، فاكۋلتەتتىڭ عىلىمي كەڭەسى دە، باسپا-ساراپتامالىق كەڭەس تە (ريسو) ء وز پىكىرلەرىن اشىق ايتا الاتىن، اۆتونوميالى قۇزىرەتتى قۇرىلىمدار.

تاڭ قالارلىعى – رەتسەنزەنتتەر دە، عىلىمي كەڭەس پەن ريسو دا، بىردەن كوزگە تۇسكەن ولقىلىقتار مەن كەمشىلىكتەردى بايقاماعانى. ول كەمشىلىكتەر مەن ولقىلىقتار قوعامدا ازدى-كوپتى وي-پىكىرلەر مەن دۇربەلەڭ تۋعىزىپ وتىرعانىن ءبارى كورىپ وتىر.

فاكۋلتەت دەكانىنىڭ «ۇنسىزدىگى» مەن پرورەكتور م. بۇركىتباەۆتىڭ ماعان جولداعان جاۋاپتارىنا قاراپ، تۇسىنگەنىم – سول رەتسەنزەنتتەردىڭ جازباشا رەسمي پىكىرلەرى دە، عىلىمي كەڭەس پەن ريسو-نىڭ حاتتامالارى دا ومىردە جوق سياقتى.ايتپەسە، مەنىڭ رەسمي جولداعان ءوتىنىشىمدى ورىنداۋ ءۇشىن سول قۇجاتتاردىڭ كوشىرمەسىن جىبەرسە جەتكىلىكتى ەدى-عوي.

لاۋازىمدى تۇلعا، باسشى رەتىندە فاكۋلتەت دەكانى زاڭ تالاپتارىنا سايكەس رەسمي جاۋاپ بەرۋى ءتيىس، مىندەتتى. سوندىقتان، دەكان، ءارى عىلىمي كەڭەستىڭ توراعاسى، ءارى رەتسەزەنت – پروفەسسور ب. زاياداننىڭ «ۇنسىزدىگىن» مەن زاڭ تالاپتارىنا قايشى، ءتىپتى قارسى ارەكەت دەپ تۇسىنەمىن. بۇل – بىرىنشىدەن.ەكىنشىدەن، رەتسەنزەنتتەردىڭ قاتارىنداعى جالعىز كاسىبي بوتانيك ن.م. مۇحيتدينوۆ مىرزانىڭ مۇنداي جۇمىسقا وڭ پىكىر ءبىلدىرۋى – مەن ءۇشىن، كۇماندى دۇنيە. بالكىم، سىن پىكىر بىلدىرگەن بولار...

ن.م. مۇحيتدينوۆ اعامىز قازىرگى ۋاقىتتاعى قازاق بوتانيكا عىلىمىنىڭ الدىڭعى قاتارىنداعى ءىرى عالىم، ۇستاز، بيولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور، ۇعا-نىڭ اكادەميگى. ونىڭ ۇستىنە، وسىدان 3-4 جىل بۇرىن عانا ءوزىنىڭ شاكىرتتەرىمەن بىرىگىپ قازاقستاننىڭ دارىلىك وسىمدىكتەرى تۋرالى وقۋلىق قۇرالىن دايىنداپ، وسى «قازاق ۋنيۆەرسيتەتى» باسپاسىنان شىعارعان. بىراق، بۇل مەنىڭ لوگيكاعا نەگىزدەلگەن جورامال-تۇسپالداۋىم عانا. تولىق جاۋاپتى تەك قانا رەسمي رەتسەنزيالار عانا بەرە الادى. ال ولاردى ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعى مەن فاكۋلتەت دەكانى كورسەتپەي وتىر. بار، بولسا، كورسەتپەي مە؟ كورسەتە الماي وتىر. جوق بولعانى دا! ايتپەسە، كورسەتەر ەدى-عوي.

ال ەندى، ب. زايادان، ك.ج. جامباكين، گ.ك. ساتىبالديەۆا – قالعان ءۇش رەتسەزەنتتەردىڭ ەشقايسىسىنىڭ بوتانيكا عىلىمىنا تىكەلەي قاتىسى جوق. بالكىم بار شىعار، بىراق مەن بىلمەيمىن. بۇل كىسىلەردىڭ بوتانيكا عىلىمى سالاسىنداعى ەڭبەكتەرىمەن تانىس ەمەسپىن. سوندىقتان كەسىپ ەشتەڭە ايتا المايمىن. بۇل مەنىڭ كۇمانىم مەن سەنىمسىزدىگىمدى قويۋلاتپاسا، سەيىلتكەن جوق.

- بالكىم، پرورەكتور م. بۇركىتباەۆتىڭ پىكىرىمەن كەلىسۋ كەرەك شىعار؟ جۇرتتى شۋلاتىپ كەرەگى نە؟ بولار ءىس بولدى...

-  بۇل ەندى وتە قىزىق سۇراق. جانە دە ونىڭ جاۋابى دا وپ-وڭاي بولا قويماس، ءسىرا. ەگەر جاۋابى تابىلىپ جاتسا، ارينە ...

بىلاي-عوي: «التىن تاباققا اس سالۋعا دا بولادى، تاس سالۋعا دا بولادى. بىراق التىن تاباقتىڭ ىشىندە ەكەن دەپ استى دا، تاستى دا جەي بەرۋگە بولمايدى عوي». قازۇۋ-ءىن ءبىلىم وشاعىنىڭ «التىن تاباعى» دەسەك، مىناۋ وقۋلىق قۇرال «اس» ەمەس، جەۋگە جارامسىز «تاس». بىراق، رەتسەنزەنتتەر بار،  فاكۋلتەتتىڭ عىلىمي كەڭەسى بار،  ريسو بار،  پرورەكتور م. بۇركىتباەۆ بار – بارلىعى ءبىر اۋىزدان بۇل «تاستى» «اس» دەپ وتىر، سوعان بار بەدەلىن سالىپ سەندىرىپ وتىر.

ەگەر م. بۇركىتباەۆتىڭ پىكىرىمەن كەلىسسەك، وندا ول «تاستى» جەۋىمىز كەرەك. ال ءسىزدىڭ پىكىرىڭىزدى باسشىلىققا الساق – شۋلاماي، ءۇنسىز جەۋىمىز كەرەك. ال «تاس» جەگەن كەزدە ءتىس سىنۋى زاڭدى، ال ءتىسىڭ سىنىپ – قاقساعاندا ءۇنسىز قالۋىڭ مۇمكىن ەمەس. ءتىسى سىنىپ، ويبايلاپ جاتقان ادام اشۋمەن «التىن تاباقتى» قارعاپ-سىلەپ، بالاعاتتاپ جىبەرۋى دە مۇمكىن، بالكىم تەۋىپ جىبەرۋى مۇمكىن، ءتىپتى ونى مايىستىرىپ، جانشىپ تاستاۋى مۇمكىن.

وسىدان كەيىن «التىن تاباقتا» نە قادىر-قاسيەت قالادى؟ قازىرگى تىلمەن ايتساق، ءيميدجى قانداي بولماق؟ قالاي بولعاندا دا، بىلايعى جۇرتتىڭ «تاس» جەگىسى كەلمەيتىنى انىق. ال ماعان كەلسەك، جۇرتتى شۋلاتقان مەن ەمەس. سول شۋدى ەستىگەن سوڭ زاڭ اياسىندا فاكۋلتەت باسشىلىعىنان ءجون سۇراعانىم راس.

فاكۋلتەت باسشىلىعى مەن سول فاكۋلتەتتىڭ كۋراتورى، پرورەكتور م. بۇركىتباەۆتىڭ «اس» پەن «تاستى» اجىراتا الماۋى، بالكىم، اجىراتقىسى كەلمەۋى – وتە قورقىنىشتى جاعداي. ۋنيۆەرسيتەتتىڭ ريسو-سىنىڭ فاكۋلتەت عىلىمي كەڭەسى شەشىمىمەن، فاكۋلتەت عىلىمي كەڭەسىنىڭ رەتسەنزەنتتەردىڭ پىكىرىمەن وپ-وڭاي كەلىسە سالۋى دا – ءارتۇرلى مازاسىز ويلارعا جەتەلەيتىنى راس. پرورەكتور، م. بۇركىتباەۆتىڭ پىكىرىمەن كەلىسەسىز بە، كەلىسپەيسىز بە؟ – ەندى ول اركىمنىڭ ءوز ەركى. قالاي بولعاندا دا، بولار ءىس بولدى.

- ايتىپ كەتكەن «مازاسىز ويلار» تۋرالى كەڭىرەك ايتىپ بەرمەس پە ەكەنسىز؟

- ەڭ الدىمەن مازالايتىن ماسەلە – قازۇۋ-ندە بوتانيكا عىلىمىنىڭ ماسەلەلەرىنە بيلىك ايتاتىن «داناگوي قاريا» تابىلماي تۇرعانى. كوزگە كورىنىپ تۇرعان ولقىلىقتار مەن كەمشىلىكتەردى مەن ايتىپ ەدىم، مەنى جاۋ كورىپ، ۇرەيلەنىپ، بايبالام سالدى. ورىن الىپ وتىرعان ماسەلەلەردى قازۇۋ-ءنىڭ بيولوگيا فاكۋلتەتىندە ءتۇسىنىپ، شەشۋگە ۇمتىلماۋى – ونداعى باسشىلار مەن عىلىمي-پەداگوگيكالىق كادرلاردىڭ بىلىكتىلىگىنىڭ دەڭگەيىنە كۇمانمەن قاراۋعا نەگىز بەرەتىندەي.

ەكىنشىدەن، «گەوبوتانيكا» ماماندىعى بويىنشا دا، ءسىز بەن ءبىز اڭگىمە قىلىپ وتىرعان «وسى وقيعاعا» بايلانىستى فاكۋلتەت باسشىلىعى دا، م. بۇركىتباەۆتى بەتكە ۇستاعان ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعى دا قۇقىقتىق، پراۆولىق باعا بەرمەي وتىر. ەگەر لوگيكاعا سالساق، 3 ساتىلى وقۋ ستاندارتتارى ساقتالماي «گەوبوتانيكادان» بەرىلىپ جاتقان ماگيسترلىك جانە PhDدوكتورلىق ديپلومدار «لەگيتيمدى» - زاڭدى ما؟ – دەگەن سۇراق تۋىندايدى.

گەوبوتانيكا ماماندىعى مەن ونىمەن تىعىز بايلانىستى بوتانيكا كافەدراسى تۋرالى مەنىڭ اشىق حات جازعانىما ءبىر جىلدان استى. ناقتى ەشتەڭە ىستەلگەن جوق.سوعان قاراعاندا «گەوبوتانيكا» ماماندىعىنىڭ اينالاسىندا «سىبايلاس-جەمقورلىق» ورىن الدى ما؟ – دەگەن قاۋىپ بار. تاعى دا لوگيكاعا سالساق، وعان مۇددەلى توپتىڭ باسىندا فاكۋلتەت دەكانى مەن ونىڭ كۋراتورى م. بۇركىتباەۆ مىرزا تۇرعانداي.

ال ەندى ەكىنشى وقيعاعا كەلسەك، فاكۋلتەت دەكانى مەن پرورەكتور قىزعىشتاي قورعاشتاپ وتىرعان مىنا وقۋلىقتىڭ «ىشەك-قارنىن» اقتارىپ قاراعاندا ول ماتەريالداردىڭ قايدان الىنعانى، ينتەرنەت-سايتتاردىڭ اتى-ءجونى، مەكەن-جايى تولىق كەلتىرىلىپتى. ينتەللەكتۋالدىق مەنشىك ماسەلەسى بۇگىنگى كۇننىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىنىڭ ءبىرى ەكەنى داۋسىز. ول ينتەرنەت-سايتتاردىڭ قوجايىندارى بار جانە ولاردىڭ سول اقپاراتتارعا قۇقىعى بولۋى دا بەك مۇمكىن.

سۋدىڭ دا سۇراۋى بار. ايتقان جەردەن اۋلاق، بىراق سول سايتتاردىڭ قوجايىندارى ەرتەڭ: ء«بىزدىڭ ينتەللەكتۋالدىق مەنشىگىمىزگە قول سۇعىپسىزدار، ات-شاپان ايىبىن تولەڭىزدەر»، - دەسە، نە بولادى؟ ماڭدايىمىزداعى جالعىز ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتتىمىزدىڭ ابىرويى كوك تيىن بولماي ما؟ سوندا، ۋنيۆەرسيتەتتىڭ بەدەلى مەن ابىرويىن ويلاپ جۇرگەندەر ينتەرنەتتە شۋ كوتەرگەندەر مە، جوق الدە ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعى ما؟

ۇشىنشىدەن،ۋنيۆەرسيتەتتىڭ وقۋ-ادىستەمەلىك سالاسىنىڭ باسشىلارى مەن فاكۋلتەتتىڭ، سول كىتاپتى شىعارۋعا ۇسىنعان كافەدرانىڭ وقۋ-ادىستەمەلىك بيۋرولارىنىڭ ۇنسىزدىگى دە مازالايتىن، كوڭىلگە كوپ تۇيتكىل سالاتىن فاكت.

- سوندا نە ىستەۋ كەرەك؟ بۇل تىعىرىقتان شىعاتىن جول بار ما؟ بالكىم، بۇل سونشاما الاڭدايتىن، ۋايىمدايتىن دۇنيە ەمەس شىعار؟

- مەنىڭ جازعان حاتتارىم مەن وتىنىشتەرىمە ۋنيۆەرسيتەت باسشىلىعى، ارينە فاكۋلتەت دەكانى دا بار، ء«سىزدىڭ حاتتارىڭىزدا كەلتىرىلگەن ماسەلەلەردى قاراستىرىپ، تەكسەرىپ جاتىرمىز. مىناداي ءىس-شارالار جاساۋدى زاڭ اياسىندا جوسپارلاپ وتىرمىز» - دەسە بولار ەدى. ونىڭ ورنىنا ويبايلاپ، بايبالام سالىپ، مەنى كىنالاپ جاۋاپ جازدى. ال فاكۋلتەت دەكانى ءتىپتى ءۇنسىز. ياعني، ارەكەتسىز.

بولاشاقتىڭ ىرگەتاسى بۇگىن قالانادى. ياعني، بۇگىنگى كەمشىلىكتەر ەرتەڭگى كۇنگى ءوز زالالىن كەلتىرەدى. بۇگىنگى ارەكەتسىزدىك، شاراسىزدىق ءوزىڭ وتىرعان بۇتاقتى ءوزىڭ تۇبىنەن بالتالاعانمەن بىردەي. كەشەگى جەر كوميسسياسى ءموراتوريدى تاعى 5 جىلعا سوزۋدى ۇسىنعانداعى ماڭىزدى سەبەبىنىڭ ءبىرى – قازاقتىڭ جەرىنىڭ گەوبوتانيكالىق باعالانۋى جەتكىلىكسىز. ال گەوبوتانيكادان جەتىسپەي جاقتان مامانداردى دايىنداۋ ءۇردىسىنىڭ ءتۇرى مىناۋ. مۇنى قالاي ۋايىمداماسسىڭ؟ بۇل تىعىرىق ەمەس پە؟

اقپارات كىمنىڭ قولىندا بولسا، دۇنيەنىڭ قوجايىنى سول»، - دەگەن قاناتتى ءسوز بار. تۇپتەپ كەلگەندە، قازاق ءوز جەرىنە تولىق يە بولۋى ءۇشىن ونىڭ وسىمدىگى، توپىراعى، اۋاسى مەن سۋى، اڭ-قۇسى تۋرالى تولىق اقپاراتپەن قارۋلانعان بولۋى كەرەك. سونىڭ ىشىندەگى گەوبوتانيكالىق اقپاراتتار ونىڭ ماڭىزدى ءبىر بولىگى، ءارى بىرەگەيى. بۇل، - بىرىنشىدەن.

ەكىنشىدەن، «دارىگەر قاتەلەسسە – ءبىر ادام زارداپ شەگەدى، ۇستاز قاتەلەسسە – ۇرپاق زارداپ شەگەدى»، - دەگەن دە بار. مىنا شۋ بولىپ وتىرعان وقۋ قۇرالىن ۇستازداردىڭ قاتەلىگى دەپ بىلگەن ءجون. اڭگىمەمىزدىڭ باسىندا ايتىپ كەتكەن – فاكۋلتەت باسشىلىعى مەن پرورەكتور م. بۇركىتباەۆتىڭ «اس» پەن «تاستى» اجىراتا الماۋىنان قورقامىن دەۋىم سودان. بۇل شىنىندا دا قورقاتىندۇنيە.

ال ەندى نە ىستەۋ كەرەك دەگەنگە كەلسەم، ۋنيۆەرسيتەتتىڭ وقۋ-ادىستەمەلىك باسقارماسى بۇل وقۋلىقتى «كوميسسيامەن» قايتا قاراپ شىقسا، بارلىق رەتسەنزەنتتەر، عىلىمي كەڭەس پەن ريسو-نىڭ حاتتامالارى قاراستىرىلسا، تاۋەلسىز ساراپشىلار توبى دا قاراستىرىپ ءبىر قورىتىندى بەرسە. ءسويتىپ، بۇل وقۋ قۇرالىن وقۋ ۇردىسىندە قالدىرۋ، قالدىرماۋ تۋرالى شەشىم شىعارۋ كەرەك سياقتى. قالاي بولعاندا دا، رەتسەنزەنتتەر، عىلىمي كەڭەستىڭ توراعاسى جانە ريسو جاريا تۇردە تۇسىنىكتەمە بەرۋى دە قاجەت سياقتى.

بۇل وقيعادا اۋىرتپاشىلىق پەن جاۋاپكەرشىلىكتىڭ باسىم بولىگى فاكۋلتەت دەكانى ب. زايادانعا ءتۇسىپ تۇر. سوندىقتان، جاريا تۇردە تۇسىنىكتەمە بەرگەنى وتە ورىندى بولار ەدى. ايتپەسە بيولوگيا فاكۋلتەتى مەن ونىڭ عىلىمي كەڭەسى ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ ورداسى ەمەس، بۋكمەكەرلىك كەڭسەگە ۇقساپ تۇرعانداي...

-  اڭگىمەڭىزگە راحمەت!

سۇحباتتاسقان – نۇرا ماتاي

Abai.kz