كينووندىرىس سالاسىنا ەرەكشە لەپ كەلدى. قازىر جاڭا تولقىننىڭ ناعىز ونەر جاساۋىنا مۇمكىندىك تۋعان ۋاقىت. اسىرەسە، بۇعان ەلىمىزدە ءداستۇرلى تۇردە ءوتىپ كەلەتىن «ەۋرازيا»، «شاكەن جۇلدىزدارى» حالىقارالىق كينوفەستيۆالدەرىنىڭ قوسار ۇلەسى كوپ. ال وسىمەن التىنشى مارتە جالاۋىن جەلبىرەتكەن «باستاۋ» كينوفەستيۆالىنىڭ جاستار شىعارماشىلىعىن شىڭداۋداعى الار ورنى تۋرالى اڭگىمە باسقا.

فەستيۆالدىڭ باستى ماقساتى – ەۋروپا مەن ازيانىڭ جاس كينەماتوگرافيستەرىنىڭ اراسىندا ىنتىماقتاستىق ورناتۋ، ولاردىڭ جۇمىستارىن قولداپ، دامىتۋعا قول ۇشىن بەرۋ، ءتۇرلى جانرلاردا كينو تۇسىرۋگە دەگەن قىزىعۋشىلىقتى ارتتىرۋ.

الماتىدا 24-29 قازان ارالىعىندا وتەتىن ستۋدەنتتىك فيلمدەر مەن كينومەكتەپتەردىڭ VI حالىقارالىق «باستاۋ» كينوفەستيۆالى سالتاناتتى  تۇردە شىمىلدىعىن ءتۇردى. بيىل «باستاۋ» فەستيۆالىنە قازاقستاندى قوسا العاندا، 36 الەم ەلدەرىنەن 305 ءوتىنىم كەلىپ تۇسكەن. قۇرامىنا رەجيسسەر رىمبەك الپيەۆ جەتەكشىلىك ەتكەن، سونىمەن قاتار رەجيسسەرلەر دامير ماناباي، ازات حاكيموۆ، ەليا گيلمان، كينوسىنشى كارىم قادىرباەۆ ەنگەن ىرىكتەۋ كوميسسياسى كونكۋرستىق باعدارلاماعا 57 ءفيلمدى تاڭداپ الدى. بۇل فيلمدەر Bekmambetov Cinema 3D كينوتەاترىندا قازاننىڭ 25-27 ارالىعىندا كورسەتىلىپ، كورەرمەن كوزايىمىنا اينالدى.

 «باستاۋ» – ءتۇرلى جانرلارداعى قىسقا مەتراجدى فيلمدەر سايىسى. ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ايتۋىنشا، كينو ءتىلىن دامىتاتىن ءدال وسى قىسقا مەتراجدى فيلمدەر. ال، ستۋدەنتتىك فيلمدەر جاڭا ستيلگە تولى. ولار ماڭگىلىك تاقىرىپتارعا جاڭا دەم بەرىپ، زامانىنىڭ جاڭا كەيىپكەرلەرىن سومداي بىلەدى. «باستاۋ» كينوفەستيۆالىنىڭ «ەرەكشە وقيعا» باعدارلاماسى اياسىندا تاياۋدا 21-ءىنشى پۋسان حالىقارالىق كينوفەستيۆالىندە «ۇزدىك قىسقامەتراجدى فيلم» اتالىمى بويىنشا رەجيسسەر ەلزات ەسكەندىردىڭ ء«ولىارا» اتتى تۋىندىسى كوپشىلىكتىڭ قوشەمەتىنە بولەنىپ، جۇلدەلى ورىنعا يە بولعانى كينو ءوندىرىسى سالاسىنداعى ۇلكەن مارتەبە. سونداي-اق، «ەرەكشە وقيعا» باعدارلاماسى اياسىندا ۆلاديمير مەنشوۆتىڭ «قۇدايلاردىڭ قىزعانىشى» جانە جاقىندا ومىردەن وتكەن يراندىق كينورەجيسەر ابباس كياروستاميدىڭ «مەنى ۇيىڭە الا كەت» اتتى كينولەنتالارى كينوسۇيەر قاۋىمنىڭ كوڭىلىنەن شىقتى.

بيىل «باستاۋ» كينوفەستيۆالىنىڭ ەرەكشەلىگى – كوپتەگەن ەلدەردە تانىمالدىلىققا يە بولعان «كوشە كينو فەستيۆالى» («فەستيۆال ۋليچنوگو كينو») جوباسىنىڭ ءساتتى جۇزەگە اسۋى. ال فەستيۆالدىڭ ۇيىمداستىرۋشىسى جانە ديرەكتورى الەكساندر ششەرياكوۆ «باستاۋ» اياسىندا شەبەرلىك ءدارىسىن وتكىزىپ، كولەمدى كينوجوبانى قالاي جۇزەگە اسىرۋعا بولاتىندىعى تۋرالى اسەرلى اڭگىمەسىن باياندادى. سونىمەن قاتار فەستيۆال اياسىندا وتكەن «تەلەۆيدەنيە جانە جاڭا مەديا: ءتىلى، تەحنولوگيالار جانە مودەلدەر» اتتى عىلىمي-تەحنولوگيالىق كونفەرەنتسيادا حالىقارالىق كينومەكتەپتەر  قاۋىمداستىقتىعىنا جاڭا مۇشەلەر قابىلداۋعا بايلانىستى    قول قويۋ ءراسىمى ءوتتى. 

«باستاۋ-2016» حالىقارالىق قازىلار القاسىنىڭ قۇرامىنا كەڭەستىك جانە رەسەيلىك تەاتر جانە كينو اكتەرى، كينورەجيسسەر، ستسەناريست، پروديۋسەر، «وسكار» جۇلدەسىنىڭ يەگەرى ۆلاديمير مەنشوۆ (قازىلار القاسىنىڭ توراعاسى), گولليۆۋدتىق قويۋشى وپەراتور حيرو ناريتا («جۇلدىزدى جول ءVى»،  «تابىتتىڭ اڭگىمەلەرى»، «قىمباتتىم، مەن بالالاردى كىشىرەيتتىم»), بريتاندىق جازۋشى، كۋراتور، رەجيسسەر، ازيالىق كينو مامانى دجاسپەر شارپ، رەسەيلىك اكتريسا اننا گورشكوۆا («بايعۇس ناستيا»), سونىمەن قاتار تانىمال قازاقستاندىق اكتەر، ستسەناريست، رەجيسسەر جانە پروديۋسەر نۇرتاس ادامباي كىردى. سونداي-اق فەستيۆالعا قۇرمەتتى مەيمان رەتىندە سانكت-پەتەربور كينو جانە تەلەارنا ينستيتۋتىنىڭ رەكتورى الەكساندر ەۆمەنوۆ، New York Film Academy پروفەسسورى ليديا سەدرونە، Whistling Woods  International ءۇندى كينومەكتەبىنىڭ ستسەناريستى، پروفەسسور اشۆيني ماليك، يران پروديۋسەرى الي كامالي، شوتا رۋستاۆەلي اتىنداعى تبيليسي تەاتر ينستيتۋتىنىڭ پروفەسسورى داۆيد دجانەليدزە جانە يراننىڭ  Karnameh Institute of Arts and Cultures اتتى كينومەكتەبىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءبىرى الي رەزا سولتاني شيرازي شاقىرىلعانىن ايتا كەتكەن ءجون.

كينوفەستيۆال اياسىندا CILECT كينومەكتەپتەرىنىڭ حالىقارالىق قاۋىمداستىعى ساتتى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. قاۋىمداستىق ارقاسىندا ستۋدەنتتەر ءوزارا تاجىريبە الماسىپ، اقش، رەسەي، تۇركيا جانە باسقا دا ەلدەردە كاسىبي بىلىكتىلىگىن جەتىلدىرىپ، بەدەلدى كينوفەستيۆالدەردە جۇلدەگە يە بولۋدا. اسىرەسە، قاۋىمداستىق جۇمىسىنىڭ ناتيجەسى ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسى ستۋدەنتتەرى ەڭبەگىنەن كورىنەدى. بۇگىندە اكادەميانىڭ ستۋدەنتتەرى «ەۋرازيا» جانە «شاكەن جۇلدىزدارى» حالىقارالىق كينوفەستيۆالدەرىنىڭ، «شابىت» جانە «جىگەر» جاستار شىعارماشىلىق فەستيۆالىنىڭ، «اۋليە اننا» جانە «جاڭا كوزقاراس» ستۋدەنتتىك كينوفەستيۆالدەرىنىڭ جەڭىمپازدارى اتانىپ ءجۇر. 

«باستاۋ» كينوفەستيۆالى – ۇلكەن جولدىڭ باستاۋى. ول جاڭا يدەيالار، كوزقاراستار مەن شەشىمدەر كورىنىس تاپقان كينو تۋىندىلارى. ءدال وسى فەستيۆال جاس رەجيسسەرلەر مەن ستسەناريستەردىڭ ءوز جوبالارىن ىسكە اسىرۋىنا مۇمكىندىك تۋعىزىپ، شىعارماشىلىق جۇمىستارىنا شابىت سىيلايدى.  

سەرگەي ازيموۆ، «باستاۋ» حالىقارالىق كينو فەستيۆالىنىڭ پرەزيدەنتى:

– بايقاۋعا كينو سالاسىنداعى جوو-نىڭ ستۋدەنتتەرى دە، اۋەسقوي رەجيسسەرلەر دا قاتىسا الادى. ءبىز ءوز مىندەتىمىزگە ادال، ءوز اتىمىزعا لايىق بولۋعا تىرىسامىز. ويتكەنى «باستاۋ» – جاڭا كوزقاراس پەن شىعارماشىلىق ەركىندىكتىڭ باستاۋى بولۋى ءتيىس. بايقاۋعا 18 بەن 35 جاس ارالىعىنداعى قازاقستان ازاماتتارى قاتىسا الادى. ۇسىنىلعان جۇمىستار دراماتۋرگيا، ۆيزۋالدى شەبەرلىك جانە ستسەناريدە ءسوز بولعان تاقىرىپتىڭ وزەكتىلىگى سىندى ءۇش تالاپ بويىنشا باعالانادى.

«باستاۋ» – كينومەكتەپتەردىڭ فەستيۆالى. ءبىز وسى ارقىلى الەمدەگى كينومەكتەپتەردىڭ قاۋىمداستىعىن قۇردىق. كەزىندە ء ى، ءىى «باستاۋ» كينو فەستيۆالىنە قاتىسقان كينومەكتەپتەر مەموراندۋمعا قول قويعان بولاتىن. بۇگىندە بۇلاردىڭ سانى 50-گە جەتىپ وتىر. بيىل فەستيۆالگە بىرنەشە كينومەكتەپتىڭ وكىلدەرى قاتىستى. كينويندۋسترياسى دامىعان ءۇندىستان، يران، گرۋزيا، امەريكا، ۇلىبريتانيا، ت.ب. مەملەكەتتەردەن ماماندار كەلدى. ءبىز كينومەكتەپتەر قاۋىمداستىعىن نە ءۇشىن قۇردىق؟ بۇگىندە ستۋدەنتتەر جەكە كەلىسىم بويىنشا كينومەكتەپتەرگە ەركىن بارىپ، ءبىلىم الىپ، تاجىريبە الماسا الادى. سەنەسىز بە، نيۋ-يورك كينواكادەمياسىندا 50-دەن استام قازاق جاستارى وقىپ جاتىر. مۇنداي مۇمكىندىك ەشبىر مەملەكەتتە جوق.

ارينە، «باستاۋدى» العاش وتكىزگەن جىلدارى ءبىراز كەدەرگى تۋىندادى. ول كەزدە  كينوفەستيۆال جاۋىندا جۇرت بىلە بەرمەيتىن. قازىر ستۋدەنتتەردىڭ شىعارماشىلىق جۇمىسى بارىسىندا ەداۋىر تانىمال بولدىق. سول سياقتى كينوفەستيۆالدىڭ ادىلقازى القاسى دا  وسال ەمەس. «وسكار» جۇلدەگەرى ۆلاديمير مەنشوۆتىڭ ادىلقازى توراعاسى بولۋى كينوفەستيۆالدىڭ ماڭىزدىلىعىن ارتتىرا تۇسەدى. ال قارجىلاندىرۋى جاعىنان «ەۋرازيا» كينوفەستيۆالىمەن سالىستىرساق، جەر مەن كوكتەي. ونىڭ بيۋدجەتى ون، ون بەس ەسە كوپ. ماسەلە تەك اقشادا ەمەس. ءار فەستيۆالدىڭ ءوز تالابى، اتقارار مىندەتى بار. ءبىزدىڭ فەستيۆال جاستارعا اۋاداي قاجەت. ياعني، جاستار فەستيۆالدى وزدەرى وتكىزىپ، وزدەرى باسقارادى. حالىقارالىق قازىلار القاسىمەن قاتار فەستيۆال اياسىندا ءداستۇرلى تۇردە ستۋدەنتتىك قازىلار القاسى دا جۇمىس ىستەيدى. سەبەبى ولار قۇرداستارىنىڭ جۇمىسىن باعالايدى.  ولاردىڭ قاتارىندا تۇركيا،  قازاقستان، گرۋزيا، قىرعىزستان، رەسەي وكىلدەرى بار.

abai.kz