قايراتتىڭ "سوڭعى ءسوزى". تالاس تۋدىرعان قوس ولەڭ
«اباي.كz» پىكىرتالاس الاڭىندا ماقالامىز جاريالانعان سوڭ، ءبىراز اڭگىمەنىڭ تيەگى اعىتىلدى. جازىلعان پىكىرلەردىڭ دۇرىسى بار، بۇرىسى بار، ءبىراز تياناقتى ويلار ايتىلىپتى، ءتىپتى، جەكە باسقا ءتىل تيگىزگەن جەلوكپەلەر دە جاسىرىنىپ قيقۋلاپتى. ونىڭ بارىنە جاۋاپ بەرۋ شارت ەمەس.
سولاردىڭ اراسىنان اتالى ءسوز ايتقان بەلگىلى عالىم، قوعام قايراتكەرى سوۆەت-حان عابباسوۆ اعامىز، ەلامان، الي دەگەن ازاماتتار قازاق حالقىنىڭ بىرلىگى ءۇشىن، جاس ۇپاقتىڭ تاربيەسى ءۇشىن ءبارىمىزدى ىنتىماققا شاقىرعان ەكەن. اسىرەسە، سابەڭنىڭ «ال، ەكى ماقالاداعى ايتىلىپ وتىرعان – قايشىلىقتار – سونشاما دابىرالايتىن ءىس ەمەس. ءجونىن ايتىپ ەكى نۇسقانى دا... قايراتتىڭ كىتابىنا ەنگىزگەن ءجون» – دەگەن توقتامىن مەن دە قۇپ كورىپ وتىرمىن.
ەندى عابباس قابىشۇلىنىڭ ماقالاسىنا كەلسەك... عابباس اعا، بويىڭىزعا قاراپ، ءوزىڭىزدى قارا نارداي مىقتى ەكەن دەپ جۇرسەم، كوڭىلىڭىز بالاداي نازىك ەكەن عوي. «ۇيگە كەلمەدى، ايتپادى...» دەپ، ءبىراز بۇرقىلداپسىز. وكپەڭىز ورىندى. باياعىدا الدى ارتىمىزعا قاراتپايتىن جاستىقتىڭ بۋىمەن ۇيىڭىزگە ەركەلەپ كىرۋشى ەدىك. تسك-نىڭ مۇشەسى-اۋ، «ارا» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى ەكەن-اۋ دەگەن وي، ول كەزدە، «زىرقىراپ» تۇرعان باسىمىزعا كىرىپ تە، شىقپايتىن. ءسىز دە تۇسىنە قوياسىز. جەڭگەمىزدىڭ «الىسقا» تىعىپ قويعان ءتاتتى-ءدامدىسىن، وي، كەشىرىڭىز، «اششى-تۇششىسىن» ارقالاتىپ جىبەرۋشى ەدىڭىز. «اشارشىلىقتا جەگەن قۇيقانىڭ ءدامى ۇمىتىلا ما؟ جوق، ارينە. بىراق، قازىرگى ۋاقىت مۇلدە باسقا عوي، ادامداردى دا وزگەرتىپ جىبەردى. شاقىرماسا، بىرگە تۋعان باۋىرىڭنىڭ ۇيىنە دە بەيساۋات بارمايتىن بولدىق. ماقالانى كورسەتىپ، وزىڭىزگە كىرىپ-شىقسام با دەپ وقتالعانىم راس، بىراق باتپادىم. الدىڭىزدان وتپەگەنىم ءۇشىن – عافۋ وتىنەمىن، عابباس اعا! «جاقسىنىڭ اشۋى ءشايى ورامال كەپكەنشە» دەيدى عوي، ءسىزدىڭ ارقاشان مەيىرىم توگىلىپ تۇراتىن ءجۇزىڭىزدى ەشقاشان كىربىڭ شالماسىن دەيمىن.
تەك، وتىنەرىم، مەنى روللان سەيسەنباەۆتىڭ «ادۆوكاتى» دەپ بوسقا كۇيدىرمەڭىزشى! ءمۇيىزى قاراعايداي كىلەڭ مىقتىلارمەن ماسكەۋدە «وبەد» ءىشىپ، لونداندا «ۋجين» جاسايتىن ايگىلى جازۋشى ءبىز سياقتى جالاڭاياق جۋرناليسكە قاراپ قالماعان شىعار. وزدەرىڭىزدىڭ ارالارىڭىزداعى ادەبي داۋدى مەنسىز دە شەشىپ الارسىزدار.
ال، ء«وزىمىزدىڭ ماسەلەمىزگە» كەلسەك، مەن دە سىزگە تارتقان بىربەتكەي ەكەنىمدى جاقسى بىلەسىز – ايتقانىمنان قايتا قويۋ جوق. سوندىقتان، ءوز پىكىرىمدە قالامىن. بىراق، ءوزىڭىز ايتقانداي، ويلانا كەلە، وقىرمانداردىڭ دا وتىنىشتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، ەكى ولەڭدى قاتار جاريالاۋدى ۇسىنىپ وتىرمىن. ءار اۆتوردىڭ ولەڭدەرىندە جوق شۋماقتاردى قىزىلمەن بوياپ كورسەتتىم. اق-قاراسىن وقىرمان ءوزى ايىرىپ الار.
وسىمەن، بۇل اڭگىمەنىڭ نۇكتەسىن قويساق، قولدايتىن بولارسىزدار، اعايىندار.
|
قايرات رىسقۇلبەكوۆ
اقتىق ءسوز
ەلبەڭ-ەلبەڭ جۇگىرگەن، ۇلى لەنين بابامىز قايمانا قازاق قامى ءۇشىن تۇتقىنعا ءتۇستىم جاۋتاڭداي، كۇنادان تازا باسىم بار،
قازاق سسر جوعارعى سوتىندا وقىلعان كۇنى: 16 ماۋسىم، 1987 جىل
(1994 جىلى «اتامۇرا» باسپاسىنان جارىق كورگەن ك.تابەەۆتىڭ «قايسار رۋحتى قازاق» كىتابىنا ەنگىزىلگەن)
|
توقتارحان ءشارىپجانوۆ
قوش بول، تاڭدارىم! ەلبەڭ-ەلبەڭ جۇگىرگەن،
قايمانا قازاق قامى ءۇشىن، جالعاندا مىناۋ، جالعاندا، كۇنادەن تازا باسىم بار،
سۋسىلداپ كەلىپ شەشىنگەن، ايتىلعان ءسوزىم جەتەر دەپ، قايعىنىڭ بۇلتى تورلادى، مەن نە ەتەرمىن، نە ەتەرمىن؟ كورە دە الماي وتەرمىن.
جيىرما ءبىر جاسىندا،
«قازاق ادەبيەتى»، 16.09.2016 ج.
(2003 جىلى ء«ۇش قيان» باسپاسىنان شىققان ت.ءشارىپجانوۆتىڭ «قالدىردىم مۇرا حالقىما» دەگەن كىتابىنا سىلتەمە بەرىپ جاريالاعان ع.قابىشەۆ)
|
قايىم-مۇنار تابەەۆ
Abai.kz
