اسسامبلەيا وكىلدەرىنىڭ ەلباسى تۋرالى پىكىرى
قازاقستان پرەزيدەنتى يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىن تاعايىنداۋ تۋرالى شەشىم قابىلداعان بولاتىن.
ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ يادرولىق قارۋسىزدانۋ ىسىنە قوسقان جانە قوسىپ كەلە جاتقان ۇلەسى ۇشان-تەڭىز. مەملەكەت باسشىسى 29 تامىز – يادرولىق سىناقتارعا قارسى ءىس-قيمىلدىڭ حالىقارالىق كۇنى قارساڭىندا استانادا بولىپ وتكەن «يادرولىق قارۋسىز الەم قۇرۋ» دەپ اتالاتىن حالىقارالىق كونفەرەنتسيادا سويلەگەن سوزىندە قازاقستاندا يادرولىق قارۋسىزدانۋ جانە بەيبىتشىلىك جولىندا ەڭبەك سىڭىرگەن ادامدارعا حالىقارالىق سىيلىق تاعايىندالاتىنى تۋرالى حابارلاعان ەدى. جانە بۇل سىيلىقتىڭ ءوزىنىڭ باستاماسىمەن الداعى قاراشا ايىندا استانادا وتەتىن بەيبىتشىلىك ءسامميتى بارىسىندا تاپسىرىلاتىنىن دا اتاپ كورسەتكەن بولاتىن.
ءسويتىپ، ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن دەپ اتالاتىن حالىقارالىق سىيلىق تاعايىندادى. قازاقستان پرەزيدەنتى اتالعان العاشقى سىيلىقتى يوردانيا كورولى ابداللا II-گە بەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداعانىن جاريا ەتتى. بۇل حالىقارالىق سىيلىق وعان يادرولىق قارۋسىز الەم قۇرۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن بەرىلگەلى وتىر.
قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى بۇل باستامانى ءبىراۋىزدان قولدايتىندىقتارىن بىلدىرۋدە.
قازاقستاننىڭ ورىس، سلاۆيان جانە كازاك ۇيىمدارى قاۋىمداستىعى مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىن يوردانيا كورولى ءىى ابداللاعا تاعايىنداۋ تۋرالى شەشىمىنە تولىق قولداۋ بىلدىرەدى.
وسى سىيلىقتى تاعايىنداۋ ەلباسىنىڭ پلانەتانى يادرولىق قارۋدان ازات ەتۋ جونىندەگى وراسان جۇمىسىنىڭ جالعاسى بولىپ وتىر.
سەمەي يادرولىق پوليگونىن جابۋ، يادرولىق قارۋدان ەرىكتى تۇردە باس تارتۋ ادامزاتتىڭ حالىقارالىق ساياساتتاعى جاڭا بيىك مورالدىق ستاندارتىنا اينالدى.
بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى باس اسسامبلەياسى قازاقستاننىڭ 29 تامىزدى يادرولىق سىناقتارعا قارسى حالىقارالىق ءىس-قيمىل كۇنى دەپ جاريالاۋ جونىندەگى باستاماسىن قولدادى.
2015 جىلى بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 70-ءشى مەرەيتويلىق سەسسياسىندا نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ جاھاندىق ستراتەگيالىق باستاما – 2045 جوسپارىن ءازىرلەۋدى ۇسىندى، سونىڭ اياسىندا بۇۇ-نىڭ يادرولىق قارۋدان ازات الەمگە قول جەتكىزۋ ءجونىندەگى جالپىعا ورتاق دەكلاراتسياسىن قابىلداۋ ۇسىنىلدى.
قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ پلانەتادا ءادىل ءارى قاۋىپسىز الەم قۇرىلىمىن قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان «الەم. ءححى عاسىر» مانيفەسى كەڭ اۋقىمدى حالىقارالىق رەزونانسقا يە بولدى.
قازاقستان وسى سىيلىقتىڭ تولىق قۇقىلى قۇرىلتايشىسى، ال ونى تاعايىنداۋ ادامداردىڭ ءححى عاسىردا قاۋىپسىز جانە ءادىل الەم ءتارتىبىن ورناتۋعا دەگەن تالپىنىسىن جاھاندىق ىنتالاندىرۋ بولادى.
جاھاندىق بەيبىتشىلىك جانە قاۋىپسىزدىك ءجونىندەگى جاڭا ارناۋلى سىيلىق تاعايىنداۋ ماسەلەسى وتە وزەكتى.
ءبىزدىڭ ءبارىمىز الەمدە نە بولىپ جاتقانىنىڭ كۋاسىمىز. ءبىزدىڭ ەلباسى 2016 جىلعى 29 تامىزداعى «يادرولىق قارۋسىز الەم قۇرۋ» اتتى كونفەرەنتسيادا جاساعان بايانداماسىندا يادرولىق قارۋلانۋ جارىسىنىڭ سالدارىن ايقىنداپ بەردى. پلانەتانىڭ بولاشاعىنا الاڭدايتىن ادام رەتىندە بۇل زۇلىمدىق ەشكىمگە پايدا اكەلمەيتىنىن ايتتى. مۇنداي اۋقىمداعى ءىس-شارا الەمنىڭ بارلىق الاڭدارىندا ءوتۋى ءتيىس دەپ ەسەپتەيمىز.
سىيلىق جىل سايىن 29 تامىزدا، يادرولىق سىناقتارعا قارسى ءىس-قيمىلدىڭ حالىقارالىق كۇنى تاپسىرىلاتىن بولادى. جانە دە قازاقستان نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ باسشىلىعىمەن جاھاندىق قوعامداستىقتى كەلىسىمگە جانە يادرولىق قارۋسىز الەم قۇرۋعا شاقىراتىنىنا اسا قۋانىشتى.
2016 جىلى 29 تامىزدا استانا قالاسىندا پرەزيدەنت ن.نازارباەۆ جاريالاعان بەيبىت باستامالارعا، بەيبىتشىلىك سىيلىعىن تاعايىنداۋعا قولداۋ رەتىندە قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ انالار كەڭەسىنىڭ جانە ەلوردا جۇرتشىلىعىنىڭ قاتىسۋىمەن «اق ورامال» اكتسيا-ميتينگى ءوتتى.
پلانەتانىڭ بارشا انالارى ءۇشىن بۇل قادام بالالار قاۋىپسىزدىگىنىڭ كەپىلى بولىپ سانالادى، بۇل بارلىق الەمدىك كوشباسشىلار ءۇشىن ۇلگى بولۋى ءتيىس.
اقمولا وبلىسى قازاقستان
حالقى اسسامبلەياسىنىڭ انالار كەڭەسى
* * *
قازاقستان يادروسىز الەم قۇرىلىسى سياقتى ىزگى قوزعالىستىڭ ءاردايىم كوش باسىندا تۇردى. مەملەكەت باسشىسى اتاپ ءوتكەندەي، الەمدەگى بارلىق حالىق پەن ەلدەردىڭ كۇش-جىگەرىمەن شەشىلۋى ءتيىس يادرولىق قارۋ ماسەلەسىنەن وزگە جاھاندىق ماڭىزدى ماسەلە جوق. قايشىلىق مىنادا: كەزىندە وسى ىزگىلىككە قارسى قارۋدى جاساعاندار الەمنىڭ ەڭ جوعارى ماراپاتتارىن الدى.
ال پلانەتامىزدى جانە ونى قونىستانعان ادامداردى اپاتتان قورعاۋعا ۇمتىلىپ جۇرگەن، بەيبىتشىلىك پەن ادىلدىك ءۇشىن كۇرەسۋشىلەر، سونىڭ ءبىرى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆ، ءالى كۇنگە دەيىن حالىقارالىق ۇيىمدار تاراپىنان لايىقتى ناگرادا العان جوق.
بيىل سىيلىق لاۋرەاتى يوردانيا كورولى ابداللا ءىى يبن-حۋسەين بولدى.
مەن ادامزاتتىڭ ىلگەرىشىل بولىگى ءبىزدىڭ ءداۋىرىمىزدىڭ ۇلى گۋمانيسىنە، قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆقا العىس بىلدىرەتىنىنە سەنىمدىمىن.
زياتدين كاسانوۆ،
قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى
كەڭەسىنىڭ مۇشەسى
* * *
شىنتۋايتىندا، الەمدە بىردە-ءبىر ەل، ءبىردە-ءبىر ساياسي كوشباسشى ادامزاتتى وسى ءبىر ادامشىلىققا جاتپايتىن جويعىش قۇرالمەن تۇبەگەيلى جويۋدان ساقتاۋ ءۇشىن يادرولىق قارۋعا تىيىم سالۋ ىسىنە وسىنشا كۇش-جىگەر جۇمساعان ەمەس.
پرەزيدەنت نازارباەۆ ەندى يادرولىق قارۋسىزدانۋعا جانە قاۋىپسىزدىككە قوسقان ۇلەسى ءۇشىن جاڭا ارناۋلى سىيلىق تاعايىنداۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادى، سونداي-اق ونىڭ يوردانيا كورولىنە بەرىلەتىنىن جاريالادى.
ابداللا ءىى – كۇمانسىز لايىقتى تاڭداۋ. قازاقستاننىڭ دوسى، مەملەكەتتىك قايراتكەر، ونىڭ ەلى قاقتىعىستار بەلەڭ الىپ جاتقان تاياۋ شىعىستاعى تۇراقتىلىقتىڭ ارالى بولىپ وتىر. سوندىقتان، وسى حالىقارالىق سىيلىقتى تاعايىنداۋ قازاقستاننىڭ تاياۋ شىعىستى رەتتەۋگە قوسقان ۇلەسى بولىپ سانالادى.
ءبىز، «باربانگ» قازاقستان كۇردتەرىنىڭ قاۋىمداستىعى» بىتىمگەر، گۋمانيست، پلانەتارلىق دەڭگەيدە ويلايتىن ادامنىڭ – ەلباسىمىزدىڭ باستاماسىن قولدايمىز.
كنياز ميرزوەۆ،
قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ «باربانگ» قازاقستان كۇردتەرىنىڭ قاۋىمداستىعى» ەتنومادەني بىرلەستىگى، قحا عىلىمي ساراپشىلىق كەڭەسىنىڭ مۇشەسى
* * *
مەملەكەت باسشىسىنىڭ بەيبىتشىلىك سىيلىعىن تاعايىنداۋ تۋرالى شەشىمىن بىزدەر، قازاقستان كورەيلەرى قاۋىمداستىعىنىڭ مۇشەلەرى زور ريزاشىلىقپەن قابىلدادىق.
وسىنداي بىرەگەي سىيلىق پەن ماراپاتتاردى تاعايىنداۋعا الەمدىك قوعامداستىق مويىنداعان، بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم يدەياسىن ادامزاتتىڭ ەڭ جوعارعى قۇندىلىعى سانايتىن ساياسي كوشباسشىلاردىڭ عانا مورالدىق قۇقىعى بار.
تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىندا ەلىمىزدىڭ بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 2017-2018 جىلدارداعى تۇراقتى ەمەس مۇشەلىگىنە سايلانۋى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى نىعايتۋداعى جانە قازاقستاننىڭ جالپى الەمدىك جانە وڭىرلىك پروبلەمالاردى شەشۋگە جاھاندىق قاتىسۋىنداعى ماڭىزدى تاريحي جەتىستىگى بولدى.
ءبىزدىڭ پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان نازارباەۆ ايتقانداي، قازاقستاننىڭ بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىندەگى باستامالارى يادرولىق قارۋدان جانە سوعىستار مەن قاقتىعىستار ۆيرۋسىنان ازات الەم قۇرۋعا باعىتتالادى.
ءبىز ەلىمىز تاعايىنداعان بەيبىتشىلىك سىيلىعى بەيبىتشىلىك پەن قاۋىپسىزدىك ءۇشىن قوعامدىق جانە ساياسي كوشباسشىلاردىڭ كۇش-جىگەرىن توپتاستىرۋعا ىقپال ەتەتىنىنە نىق سەنىمدىمىز.
رومان كيم،
پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى، قازاقستان كورەيلەرى قاۋىمداستىعىنىڭ باسشىسى
* * *
ءبىزدىڭ ەل – بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىمنىڭ ۇلكەن حالىقارالىق ءۇيى.
مۇنى جاھاندىق بەيبىتشىلىك جانە قاۋىپسىزدىك ءۇشىن ارناۋلى سىيلىعىن يوردانيا حاشيميتتىك كورولدىگىنىڭ كورولى ابداللا ءىى يبن-حۋسەينگە تاعايىنداۋ تۋرالى شەشىم تاعى دا ايعاقتاپ وتىر.
تەرروريزم، ەكسترەميزم، راديكاليزم قاۋپى ۇلعايىپ جاتقان كەزدە الەم سىن-قاتەرلەرگە رۋحاني باستاۋدىڭ تۇتاستىعى، بەيبىتسۇيگىشتىك جانە قوعامدىق ىنتىماق ارقىلى عانا قارسى تۇرا الادى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى ساياساتىنىڭ تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلىندا جەتكەن باستى تابىستارىنىڭ ءبىرى ن.نازارباەۆتىڭ ەسىمىمەن بايلانىستى ءارى بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم ساياساتىنىڭ حالىقارالىق ەتالونى رەتىندە تانىلعان قوعامدىق كەلىسىم مەن جالپىۇلتتىق بىرلىكتىڭ قازاقستاندىق ۇلگىسىن جاساعانى بولىپ سانالادى.
ءبىز مەملەكەت باسشىسىنىڭ قازاقستان حالقىنىڭ تاريحىن، مادەنيەتى مەن ءداستۇرلەرىن ساقتاي وتىرىپ، تاتۋلىق پەن كەلىسىمدە ءومىر سۇرۋگە، ورتاق بولاشاق قالىپتاستىرۋعا ۇمتىلۋ ساياساتىن قولدايمىز.
الەكساندر دەدەرەر،
«ۆوزروجدەنيە» قازاقستان نەمىستەرى قوعامدىق بىرلەستىكتەرى قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى
* * *
تۋرا 25 جىل بۇرىن، 1991 جىلعى 29 تامىزدا قازاقستاندا سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونى جابىلدى.
ول «نەۆادا-سەمەي» انتيادرولىق قوزعالىسىنا قاتىسۋشىلاردىڭ بەلسەندىلىگىنىڭ، بۇكىل ەل حالقىنىڭ – شاحتەرلەر مەن مەتاللۋرگتەردىڭ، مۇعالىمدەر مەن دارىگەرلەردىڭ، ۇلان-عايىر وتانىمىزدىڭ قالالارى مەن اۋىلدارى تۇرعىندارىنىڭ قولداۋىنىڭ ارقاسىندا جابىلدى.
قازاقستاندىقتاردىڭ انتيادرولىق يممۋنيتەتى تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن دە كورىنىس تاپتى.
قازاقستان رەسپۋبليكاسى وزىنە مۇرا بولىپ قالعان وراسان يادرولىق ارسەنالدان باس تارتىپ، ءبۇكىل الەمگە بەيبىتسۇيگىشتىك بولمىسىن جانە سىرتقى ساياساتتا يادرولىق بوپسالاۋ ءتاسىلىنىڭ قيسىنسىزدىعىن كورسەتتى.
مەملەكەت باسشىسى ن.نازارباەۆ ءجۇرگىزگەن يادرولىق قاتەردى تومەندەتۋگە جانە قاۋىپسىز الەمدى قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان جۇيەلى ساياسات ەلىمىزگە يادرولىق قارۋ تاراتپاۋ قوزعالىسىنىڭ بەلسەندى جاقتاۋشىسى رەتىندە جوعارى حالىقارالىق بەدەل اپەردى.
ءبىز العاشقى لاۋرەاتى يوردانيا كورولى ابداللا ءىى بولعان يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن حالىقارالىق سىيلىعى ءبىزدىڭ ورتاق قاۋىپسىزدىگىمىزگە ناقتى ۇلەس قوسقانى ءۇشىن تاپسىرىلاتىن ەڭ بەدەلدى سىيلىقتاردىڭ بىرىنە اينالاتىنىنا سەنىمدىمىز.
ءبىز قازاقستان پرەزيدەنتى تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىندا تاعايىنداعان وسى سىيلىعى بەيبىتشىلىك جونىندەگى نوبەل سىيلىعى، قىتايدىڭ «كونفۋتسي سىيلىعى» سياقتى سىيلىقتارمەن ءبىر قاتاردا تۇراتىنىنا سەنىمدىمىز.
قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى
عىلىمي-ساراپشىلىق كەڭەسىنىڭ مۇشەلەرى
* * *
XXI عاسىردا بالالارىمىز مەن نەمەرەلەرىمىزدىڭ بولاشاعى، وتكەن عاسىرلاردىڭ قاسىرەتتى قاتەلىكتەرىنە جول بەرمەۋ جانە الەمدى سوعىس قاتەرىنەن ماڭگىلىك ارىلتۋ ءۇشىن ويلانىپ، بەيبىتشىلىك جولىندا كۇرەسۋگە ابدەن بولادى.
ءبىز قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ءوز ەلىمىزدە جانە بۇكىل الەمدە بەيبىتشىلىكتى نىعايتۋعا جانە ساقتاۋعا باعىتتالعان ساياساتىن تولىقتاي قولدايمىز.
شاحيسمايل اسيەۆ, تۇرىكتىڭ الماتى قالاسىنداعى «احىسكا» بىرلەستىگى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى
* * *
ۋكرايننىڭ الماتى قالاسىنداعى ەتنومادەني بىرلەستىگى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىن يوردانيا كورولى ابداللا II-گە يادرولىق قارۋسىز الەم قۇرۋعا قوسقان ۇلەسى ءۇشىن بەرۋ تۋرالى باستاماسىن قولدايدى.
ءبىز بەيبىتشىلىك ءۇشىن بەيبىت سىيلىقتى ناق قازاقستاننىڭ، ءبىزدىڭ كوشباسشىمىزدىڭ تاعايىنداعانىن ماقتان تۇتامىز.
ءبىز ادامزاتقا ءوزىمىزدىڭ بولاشاعىمىز ءۇشىن ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇگىن ارقالايتىنىمىزدى ايعاقتاي وتىرىپ، الەمدىك قوعامداستىقتى ادامزاتتى ءولىم سەبەتىن سوعىس قاتەرىنەن ماڭگىلىككە بىرگە ارىلتۋعا شاقىرامىز.
تامارا اگاپوۆا، الماتى قالاسىنداعى ۋكراين ەتنومادەني بىرلەستىگىنىڭ ءتورايىمى
* * *
سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونىن جاپقان جانە الەمدە العاش بولىپ اتوم قارۋىنان باس تارتقان پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ يادرولىق قارۋدى تاراتپاۋ رەجىمىنىڭ كوشباسشىسى بولىپ تابىلادى.
يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىن تاعايىنداۋ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ بارلىق جاھاندىق باستامالارىنىڭ قيسىندى جالعاسى بولىپ وتىر.
قازاقستان جانە مەملەكەت باسشىسى باستامالارىنىڭ ءمانى – بۇكىل ادامزاتتى اقىلعا جانە ىزگى نيەتكە شاقىرۋ.
يۋري تيموششەنكو،
پارلامەنت ماجىلىسىنە قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنان سايلانعان دەپۋتات، حالىقارالىق ىستەر، قورعانىس جانە قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ مۇشەسى
* * *
مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ باستاماشىلىق تانىتقان «الەم. XXI عاسىر» مانيفەسى قازىرگى الەمدەگى ءومىر شىندىعىنا ناقتى دا شىنايى باعا بەرىپ قانا قويماي، بەيبىتشىلىك پەن قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدىڭ ماڭىزدى جانە قاجەتتى جاھاندىق قاعيداتتارىن ۇسىنادى.
ن.ءا.نازارباەۆتىڭ يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىن تاعايىنداۋى قيسىندى ءارى ونىڭ سالماعى مەن بەدەلىن ارتتىرا تۇسەدى.
ارتۋش كاراپەتيان,
ارميانداردىڭ قازاقستان رەپسۋبليكاسىنداعى «نايري» مادەني بىرلەستىگى قاۋىمداستىعىنىڭ توراعاسى
* * *
يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىنىڭ قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ باستاماسى بويىنشا تاعايىندالۋىنىڭ تەرەڭ نىشاندىق ءمانى بار. ەندى بۇل سىيلىق جىل سايىن سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونى جابىلعان 29 تامىز – يادرولىق سىناقتارعا قارسى ءىس-قيمىلدىڭ حالىقارالىق كۇنى تاپسىرىلاتىن بولادى.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ سەمەي سىناق پوليگونىن جاۋىپ، اتوم قارۋىنان باس تارتۋ تۋرالى تاريحي قادامى الەمدىك تۇراقتىلىققا، ءتارتىپ پەن قاۋىپسىزدىككە قوسىلعان سۇبەلى ۇلەس بولدى.
نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ساياسي ەرىك-جىگەرىنىڭ ارقاسىندا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ باس اسسامبلەياسى قازاقستاننىڭ 29 تامىزدى يادرولىق سىناقتارعا قارسى ءىس-قيمىلدىڭ حالىقارالىق كۇنى دەپ جاريالاۋ تۋرالى باستاماسىنا قولداۋ كورسەتكەنىن ءبارىمىز دە جاقسى بىلەمىز.
ال يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىنىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعى جىلى تاعايىندالۋى بۇكىل ءدۇنيە جۇزىنە بارلىق حالىقارالىق قوعامداستىق ءۇشىن سەنىمگە، بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىمگە دەگەن بەلگى بولعانى انىق.
بۇل – يادرولىق قارۋسىزدانۋ ءۇشىن جانىن سالىپ كۇرەسىپ جۇرگەندەردىڭ بارىنە سالماقتى سىيلىق!
شايماردان نۇرىموۆ,
پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى، قازاقستان ۇيعىرلارى رەسپۋبليكالىق ەتنومادەني بىرلەستىگىنىڭ جەتەكشىسى
* * *
مەملەكەتتەر اراسىنداعى بارلىق تالاس-تارتىستاردى رەتتەيتىن نەگىز بەيبىت ۇنقاتىسۋ مەن كونسترۋكتيۆتى كەلىسسوز بولۋى ءتيىس. بۇل قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ساياسي باعىتىنىڭ دۇرىستىعى مەن دايەكتىلىگىن، ونىڭ بۇكىل الەمدەگى بەيبىتشىلىك پەن تۇراقتىلىققا دەگەن ساياسي ەرىك-جىگەرىن كەزەكتى مارتە ايعاقتايدى.
اتالعان ارنايى سىيلىقتىڭ يوردانيا حاشيميتتىك كورولدىگىنىڭ باسشىسى ابداللا II يبن-حۋسەينگە تاپسىرىلۋى قازاقستاننىڭ تاياۋ شىعىستى بەيبىت رەتتەۋ ىسىندە ىنتىماعىن كورسەتەتىن دانا شەشىم بولىپ تابىلادى.
25 جىل بۇرىن قازاقستان الەمدە تۇڭعىش بولىپ سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونىن جاپتى.
بەيبىتشىلىك پەن سوعىستىڭ قۇنىن ءاربىر بەلورۋس جاقسى بىلەدى. سوندىقتان مەن، قازاقستان ازاماتى رەتىندە، كوشباسشىمىزدىڭ بۇكىل الەمدە بەيبىتشىلىك قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان باستامالارىن تولىقتاي قولدايمىن.
بەيبىتشىلىك پەن قاۋىپسىزدىك جولىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى تولىقتاي سەزىنە وتىرىپ، قازاقستان حالقى مەملەكەت باسشىسىنىڭ بەيبىتشىلىك پەن قاۋىپسىزدىككە باعىتتالعان بارلىق يدەيالارىن قولدايدى.
ەلىمىزدىڭ ءوز تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعى جىلىندا بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە مۇشە بولىپ سايلانۋى كەزدەيسوق ەمەس. بۇل – ءبىزدىڭ پرەزيدەنتىمىز ساياساتىنىڭ مويىندالۋى، بۇل – قازاقستان حالقىنىڭ بەيبىتشىلىك ءۇشىن كۇرەستەگى جەڭىسى.
لەونيد پيتالەنكو,
قحا توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى بەلورۋس ەتنومادەني بىرلەستىگىنىڭ جەتەكشىسى
* * *
بۇگىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى جاھاندىق انتيادرولىق قوزعالىس كوشباسشىلارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. بۇل جوعارى مارتەبەگە نەگىزىندە سانسىز يادرولىق سىناقتار، ونىڭ ىشىندە جەر بەتىندە ءجانە اۋەدە جاسالعان جارىلىستار وشاعىن جاپقان ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ قاعيداتتى بەيبىتسۇيگىش ساياساتىنىڭ ارقاسىندا يە بولدىق. ال اجال سەپكەن پوليگون ءبىرنەشە ونداعان جىلدار بويى تىنىم تاپقان جوق.
بۇل – اتوم رادياتسياسىنىڭ بارلىق سالدارىن باستارىنان وتكىزگەن سان مىڭداعان قازاقستاندىقتار ۇرپاعىنىڭ تاعدىرىمەن كەلگەن ساياسات. سوندىقتان بارشامىز قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىن تاعايىنداۋ تۋرالى باستاماسىن تولىقتاي قولدايمىز.
بۇل – قادام ءبىزدىڭ بۇكىل الەمدەگى بەيبىتشىلىك پەن قاۋىپسىزدىككە دەگەن ورتاق ۇستانىمىمىز جانە دە مەملەكەتىمىزدىڭ بەيبىتسۇيگىش سىرتقى ساياساتىنىڭ تاعى ءبىر جارقىن كورىنىسى بولىپ تابىلادى.
اقمولا وبلىستىق قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى
* * *
قۇرمەتتى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى!
العاشقى كۇنىنەن بەيبىت دامۋ جولىن تاڭداعان ەلىمىزدىڭ جاھاندىق قاۋىپسىزدىك باستامالارى الەمدىك قوعامداستىقتى مويىنداتۋدا.
ءسىزدىڭ تاۋەلسىزدىك تۇعىرىنداعى تۇڭعىش شەشىمدەرىڭىزدىڭ ءبىرى – سەمەي يادرولىق پوليگونىن جابۋ جانە الەمدەگى ءتورتىنشى يادرولىق ارسەنالدان ءوز ەركىمەن باس تارتۋ تۋرالى جارلىعىڭىز وتە ورىندى جانە ۋاقتىلى بولعان دەپ ەسەپتەيمىز.
ويتكەنى، كورەگەن قادامدارىڭىز بەن قاجىرلى ەڭبەگىڭىزدىڭ ارقاسىندا قازاقستان بەدەلدى مەملەكەتتەردىڭ ساناتىنا ەنىپ قانا قويماي، الەمنىڭ الپاۋىتتارىن وزىنە قاراتا ءبىلدى.
يادرولىق قارۋسىزدانۋ مەن جاھاندىق قاۋىپسىزدىككە قوسقان ۇلەسى ءۇشىن حالىقارالىق سىيلىق تاعايىنداعانىڭىز ەلىمىزدىڭ حالىقارالىق ساياسي ارەناداعى يميدجىن ودان ءارى ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەتىنىنە ەش كۇمانىمىز جوق.
قادىرمەندى ەلباسى! الەم تىنىشتىعىنا قوسقان ۇلەسىڭىز ەلەنىپ، ەڭبەگىڭىز جانسىن دەپ تىلەيمىز!
حاسان ءشارىپوۆ،
استانا قالاسىنداعى وزبەك ەتنومادەني بىرلەستىگى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى
* * *
قازاقستان – الەمگە بەيبىتشىلىك پەن دوستىقتىڭ التىن بەسىگى رەتىندە تانىلعان مەملەكەت. ەلىمىز سىرتقى ساياساتىندا الەم نازارىن جاھاندىق قاۋىپسىزدىك پەن بەيبىتشىلىك ماسەلەلەرىنە اۋدارىپ كەلەدى. ەلباسىنىڭ ايماقتىق جانە الەمدىك ماسەلەلەرگە قاتىستى بەيبىت باستامالارى ۇنەمى حالىقارالىق قوعامداستىق الدىندا قولداۋ تاۋىپ، ءوز ناتيجەلەرىن بەرۋدە.
بۇل ەلىمىزدىڭ بەدەلىن ارتتىرىپ، سەنىمدى سەرىكتەس رەتىندەگى الەۋەتىن ۇلعايتۋدا. بۇعان قازاقستاننىڭ 2017-2018 جىلدارعا بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ مۇشەسى بولىپ سايلانۋى دالەل.
ەلباسى ن.نازارباەۆ استانا قالاسىندا وتكەن «يادرولىق قارۋدان ازات الەم قۇرۋ» اتتى حالىقارالىق كونفەرەنتسيادا جاھاندىق بەيبىتشىلىك پەن قاۋىپسىزدىك بويىنشا ارنايى سىيلىق تاعايىنداۋ تۋرالى باستاما كوتەرگەن بولاتىن. ەلباسىنىڭ بەيبىتشىلىكتى ساقتاۋداعى يگى باستاماسى قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعىمەن جانە الەمدەگى ەڭ ءىرى سەمەي يادرولىق سىناق پوليگونىنىڭ جابىلۋىمەن تۇسپا-تۇس كەلدى.
بۇگىن يوردانيا كورولى ابداللا II يبن-حۋسەينگە ۇسىنىلىپ وتىرعان حالىقارالىق سىيلىق – قازاقستاننىڭ ءدۇنيە ءجۇزى الدىنداعى باتىل دا بەيبىت ۇستانىمىنىڭ ايعاعى.
قازاقستان – اتوم بومباسىنان تىكەلەي زارداپ شەككەن جانە يادرولىق ارسەنالىنان ءوز ەركىمەن باس تارتقان الەمدەگى بىردەن-ءبىر ەل. ولاي بولسا، پرەزيدەنت نۇرسۇلتان
نازارباەۆ تاعايىنداعان بۇل سىيلىق بارشا الەم الدىندا سالماقتى ورىن الاتىنى حاق.
ناتاليا جۇمادىلداەۆا، پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى
* * *
يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىنىڭ تاعايىندالۋى قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى نازارباەۆتىڭ كوپقىرلى بەيبىتسۇيگىش ساياساتىنداعى جاڭا قادام بولىپ تابىلادى.
بۇگىن، بۇكىل الەم جانجالدارمەن ءدۇر سىلكىنىپ، قاۋىپتى قۇزدىڭ شەتىندە قالت-قۇلت ەتىپ تۇرعان ساتتە پرەزيدەنتىمىزدىڭ ارنايى تاعايىندالعان سىيلىقتى يوردانيا كورولى ابداللا II يبن-حۋسەينگە بەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداۋى قازاقستاننىڭ بۇكىل جەر شارىنا جانجالداردى تەك بەيبىت قۇرالدارمەن شەشۋ باعىتىنان اينىمايتىندىعىن ايعاقتادى.
بۇل، ەكىنشى جاعىنان، الەم ەلدەرىنىڭ كوشباسشىلارىن ەشكىمنىڭ دە وسى اسا وتكىر حالىقارالىق ساياسات پروبلەماسىنان تىس قالۋى ءتيىس ەمەس ەكەندىگىنە ۇندەيدى. ءبىز «قاۋىپسىزدىك تابالدىرىعى» تومەندەپ، يادرولىق قاتەرگە قاراي كەزەكتى مارتە جىلجىپ بارا جاتقاندايمىز. ءسويتىپ، يادرولىق ريتوريكا تاعى دا حالىقارالىق لەكسيكوننان ورىن الا باستادى.
يادرولىق سوعىستا جەڭىمپازدىڭ بولمايتىنىن ەشقاشان ەستەن شىعارماعانىمىز ءجون. سوندىقتان، قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ يادرولىق قارۋسىز الەم جانە جاھاندىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن سىيلىعىن تاعايىنداۋى حالىقارالىق قوعامداستىققا جاۋاپكەرشىلىك، يادروسىز الەم قۇرۋ جولىندا كەزەكتى مارتە ەسكەرتۋ بولىپ تابىلادى.
نارينە ميكاەليان،
پارلامەنت ماجىلىسىنە قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنان سايلانعان دەپۋتات
Abai.kz