ەكسپو-2017. حالىقارالىق قاتىسۋشىلاردىڭ ماڭىزدى جينالىسى باستالدى
بۇگىن ەكسپو-2017 كورمەسىنە قاتىسۋشىلاردىڭ III جينالىسى ءوز جۇمىسىن باستادى. بۇل ءىس-شارا حالىقارالىق كورمەنىڭ ورتالىق جانە سوڭعى مارەسى بولىپ وتىر. حالىقارالىق جينالىس - ەكسپو-نى ۇيىمداستىرۋداعى ماڭىزدى جيىن. جينالىس جىل سايىن ءوتىپ، حالىقارالىق كورمەگە قاتىسۋشىلار مەن قىزىعۋشىلىق بىلدىرگەن تاراپتارعا اقپارات الماسۋعا ارنالعان ۇلكەن مۇمكىندىك. جينالىس 2 كۇن بويى (22-23 اقپان ارالىعىندا) وتەدى.
2012 جىلعى 22 قاراشادا حالىقارالىق كورمە بيۋروسىنىڭ (حكب) 152-ءشى باس اسسامبلەياسى كەزىندە حالىقارالىق كورمە بيۋروسىنا 161 مۇشە-مەملەكەت وكىلدەرىنىڭ قۇپيا داۋىس بەرۋى بارىسىندا استانا ەكسپو-2017 حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسىن وتكىزۋ ورنى بولىپ تاڭدالدى. استانا ءوتىنىمىن 103 مەملەكەت قولدادى.
2014 جىلعى 11 ماۋسىمدا پاريجدە (فرانتسيا) حالىقارالىق كورمە بيۋروسى (حكب) باس اسسامبلەياسىنىڭ 155-ءشى سەسسياسى ءوتتى، ونىڭ بارىسىندا «ەكسپو-2017» حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسى رەسمي مويىندالىپ، قازاقستانعا حكب-نىڭ تۋى تابىس ەتىلدى. وسى كەزدەن باستاپ قازاقستان شەتەلدىك قاتىسۋشىلاردى تارتۋ، كورپوراتيۆتىك قاتىسۋشىلارمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزۋ، كورمەنى يميدجدىك ىلگەرىلەتۋمەن اينالىسۋ قۇقىعىنا يە بولدى.
استانا ق. EXPO-2017 حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسى 2017 جىلعى 10 ماۋسىمدا باستالىپ، 10 قىركۇيەكتە اياقتالادى.
ەكسپو-2017 كورمەسىنە 100 مەملەكەتتىڭ وكىلدەرى قاتىسادى دەپ جوسپارلايمىز. جالپى، 2 ميلليوننان ارتىق كەلۋشىلەر كۇتىلەدى، ولاردىڭ ارقايسىسى شامامەن 2 رەت جانە ودان ارتىق كورمەگە كەلەدى. وسىلايشا، جالپى كەلۋشىلەردىڭ سانى 5 ميلليوندى قۇرادى. جالپى كەلۋشىلەر سانىنىڭ 85%-ى قازاقستاندىقتار بولاتىنى كۇتىلەدى، ال 15%-ى – شەتەلدىك مەملەكەتتەردىڭ ازاماتتارى، ولاردىڭ كوپشىلىگى تمد جانە قىتاي مەملەكەتتەرىنەن كەلەدى. سونداي-اق ەۋروپادان، تۇركيا مەن اقش-تان تۋريستەر كۇتىلەدى.
ەكسپو-2017 حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسى باستى تاقىرىبى – «بولاشاق ەنەرگياسى». بۇل حالىقارالىق قاۋىمداستىقتىڭ جەر شارىنا زور اسەرىن تيگىزەتىن ەنەرگيانى تۇتىنۋ ماسەلەسىنە الاڭداۋشىلىعىن كورسەتەدى. كورمەنىڭ نەگىزگى ماقساتى: جاۋاپكەرشىلىككە شاقىرۋ، پىكىرتالاستارعا ىنتالاندىرۋ جانە ادامداردىڭ جەر شارىندا ەنەرگيانى تۇتىنۋىن جوسپارلاۋ جانە باقىلاۋ قابىلەتىن قالىپتاستىرۋ، تابيعاتقا تيگىزەر زالالدى بارىنشا ازايتۋ. وسى مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋ «ادامزاتتىڭ وراسان زور ماسەلەلەرىن شەشۋ» اتتى كورمە تاقىرىبىنىڭ تاقىرىپشاسى ارقىلى كورىنىس تاپقان.
كورمەنىڭ باستى تاقىرىبى تاقىرىپشالار ارقىلى اشىلادى:
• Cو2 شىعارىندىلارىن قىسقارتۋ;
• ەنەرگيا ءتيىمدى ءومىر سالتى;
بارلىعى ءۇشىن ەنەرگيا.
استانا ق. ەكسپو-2017 حالىقارالىق مامانداندىرىلعان كورمەسىن وتكىزۋ - قازاقستاننىڭ نەگىزگى ۇلتتىق جوبالارىنىڭ ءبىرى. ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ ەلورداسىندا وسىنداي اۋقىمدى ءىس-شارانى ۇيىمداستىرۋعا باستاما كوتەرگەن قر پرەزيدەنتى نۇرسۇتان نازارباەۆ بولدى.
ەلباسىنىڭ حالىقارالىق بەدەلى جانە جان-جاقتى قولداۋى استانانىڭ ەكسپو-نى وتكىزۋ قۇقىعىنا داۋىس بەرۋدە ماڭىزدى جەڭىس فاكتورىنا اينالدى.
قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ كورمەنى وتكىزۋ جوباسىن ءوزىنىڭ جەكە باقىلاۋىنا الۋىنا بايلانىستى اتالمىش جوبا جىلدام ءارى ءساتتى دامۋدا. استانانى ەكسپو-2017 قوجايىنى رەتىندە مويىنداعاننان كەيىنگى ەكى جىل ىشىندە اۋقىمدى جۇمىس جاسالدى: «استانا ەكسپو- 2017» ۇلتتىق كومپانياسى قۇرىلدى، تىركەۋ قۇجاتتاماسى بەكىتىلدى، كورمە كەشەنىنىڭ ۇزدىك جوباسى بويىنشا حالىقارالىق ساۋلەت كونكۋرسىنىڭ جەڭىمپازى انىقتالدى، ەكسپو ۇيىمداستىرۋ جانە وتكىزۋ تۋرالى زاڭ قابىلداندى.
بولاشاق كورمە مەملەكەتتىڭ بارلىق وڭىرلەرىنىڭ باسىن قوسقان ۇلتتىق جوباعا اينالدى.
ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ قازاقستاندىقتارعا ۇندەۋ جاساپ، استانا ق. ەكسپو-2017 وتكىزۋ تۋرالى شەشىمنىڭ تاريحي وقيعا بولىپ تابىلاتىنىن اتاپ ءوتتى.
- ەكسپو كورمەلەرىندە الەمنىڭ بارلىق مەملەكەتتەرى وزدەرىنىڭ ۇزدىك تەحنولوگيالىق، عىلىمي، مادەني جەتىستىكتەرىن كورسەتەدى. ولار جاھاندىق دامۋدىڭ جاڭا كۇن ءتارتىبىن قالىپتاستىرادى. مۇنداي ءىس-شارالارعا بارلىق قۇرلىقتاعى ونداعان مەملەكەتتىڭ ميلليونداعان حالقى قاتىسادى. اسا باسەكەلى كۇرەستە استانانىڭ جەڭىمپاز اتانۋى كەزدەيسوق قۇبىلىس ەمەس. بىرىنشىدەن، بۇل ءبىزدىڭ ەلوردانى الەمدىك دارەجەدەگى وقيعانى قابىلداۋعا لايىقتى ورتالىق رەتىندە مويىنداۋى. ەكىنشىدەن، قازاقستاننىڭ پايداسىنا تاڭداۋ جاساۋ مەملەكەت جەتىستىكتەرىنىڭ جوعارى باعالانۋىن كۋالاندىرىپ، ونىڭ، جالپى ەۋرازيالىق ايماقتىڭ دامۋ كەلەشەگىن اتاپ كورسەتەدى. ۇشىنشىدەن، ءبىزدىڭ ۇسىنعان «بولاشاق ەنەرگياسى» تاقىرىبىنىڭ وزەكتىلىگى دە جەڭىسكە وڭ اسەرىن تيگىزدى. اقىرىندا، ەڭ باستىسى –استاناعا تاڭداۋ جاساۋ بۇكىل قازاقستاندىق حالىقتىڭ ورتاق كۇشىنىڭ جەمىسى بولدى، - دەپ بەلگىلەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
نۇرسۇلتان نازارباەۆ بۇكىل قازاقستاندىقتاردى جەڭىسپەن قۇتتىقتاپ، ولارعا ەكسپو-2017 لايىقتى دەڭگەيدە وتكىزۋ مىندەتىن جۇكتەدى. قازاقستان پرەزيدەنتى ءبىزدىڭ مەملەكەتتىڭ وسىنداي اسا جوعارى مىندەتتى ورىنداپ شىعاتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.
- كورمە مەملەكەت ءۇشىن ۇلكەن سىناق بولىپ قانا قويماي، ءبىزدىڭ جاسامپاز الەۋەتىمىزدى اشۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. استانا ق. ەكسپو رەسپۋبليكانىڭ يننوۆاتسيالىق دامۋىنا تۇرتكى بولادى، – دەپ اتاپ كورسەتتى ەلباسى.
قر ۇكىمەتىنىڭ قاۋلىسىمەن 2013 جىلدىڭ قاڭتارىندا بارلىق مەملەكەتتىك جانە جەكە قۇرىلىمداردىڭ، دەمەۋشىلەردىڭ، وبلىستاردىڭ، مينيسترلىكتەر مەن مەكەمەلەردىڭ قىزمەتىن ۇيلەستىرۋ ءۇشىن «استانا ەكسپو-2017» ۇلتتىق كومپانياسى قۇرىلدى.
كورمە كەشەنىنىڭ ۇزدىك جوباسىن انىقتاۋ ماقساتىندا ارنايى كونكۋرس وتكىزىلدى، وعان الەمنىڭ ءتۇرلى مەملەكەتتەرىنەن 50-دەن ارتىق ساۋلەتشىلەر قاتىستى. كونكۋرستا «Adrian Smith+Gordon Gill Architecture LLP» امەريكالىق كومپانياسى جەڭىسكە جەتتى. مۇندا اتالمىش كومپانيانىڭ تەك قۇرىلىستا عانا ەمەس، ال "جاسىل ەنەرگەتيكا" سالاسىندا دا تاجىريبەسىنىڭ بولۋى ەسكەرىلدى.
ەكسپو-نىڭ باس عيماراتى – بۇل وزىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ ارقىلى سفەرا تۇرىندە سالىناتىن قازاقستاننىڭ ۇلتتىق پاۆيلونى. ونىڭ قۇرىلىسىنا عيماراتتى سىرتقى تەمپەراتۋرا مەن دىبىستان وقۋشاۋلايتىن ەكى قاباتتى جوعارى تەحنولوگيالىق بەرىك شىنىلار قولدانىلادى. بۇل پاۆيلون «جاسىل تەحنولوگيالاردى» پايدالانۋعا نەگىزدەلگەن ۇلگىلىك جوباعا اينالادى.
سفەرانىڭ ىشىندە جوعارى تەحنولوگيالار مۇراجايىمەن قاتار قازاقستان مەملەكەتىنەن، حالقىنىڭ تاريحىنان سىر شەرتەتىن مۇراجاي ورنالاسادى.
ەلباسى 2014 جىلعى 24 ساۋىردە كورمە كەشەنىنىڭ كاپسۋلاسىن قالاۋ شاراسىنا قاتىسىپ، ەكسپو-قالاشىعىنىڭ قۇرىلىسىنا جول اشتى.
«استانا ەكسپو-2017» كورمە كەشەنىنىڭ جالپى اۋدانى 174 گەكتاردى قۇرايدى، ونىڭ 25 گا ەكسپو-نىڭ نىساندارى - قازاقستاننىڭ ۇلتتىق پاۆيلونى، حالىقارالىق، تاقىرىپتىق جانە كورپوراتيۆتىك پاۆيلوندار، ساۋدا-ويىن-ساۋىق ورنالاسادى. قۇرىلىس جۇمىستارى كەستە بويىنشا جۇرگىزىلۋدە. بارلىق نىسانداردى 2016 جىلدىڭ قىركۇيەگىندە پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارلانادى. بۇل ەلباسى ن.ءا.نازارباەۆتىڭ ۇلتتىق كومپانيا الدىنا قويعان مىندەتى بولدى.
سونداي-اق ۇلتتىق كومپانياعا كورمەدەن كەيىن ونىڭ نىساندارىن پايدالانۋ بويىنشا مىندەت جۇكتەلدى. كورمە اياقتالعاننان كەيىن سالىنعان پاۆيلوندار مەن باسقا دا نىساندار جاندانا تۇسەدى دەپ جوسپارلانادى. «ەكسپو-2017» جوعارى تەحنولوگيالىق ينفراقۇرىلىم بازاسىندا ەرەكشە مارتەبەگە يە «استانا» قارجى ورتالىعى قۇرىلادى»، - دەپ ايتتى مەملەكەت پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.
قازىرگى تاڭدا ەكسپو-2017 شەتەلدە ىلگەرىلەتۋ بويىنشا بەلسەندى جۇمىس جۇرگىزىلۋدە. مەملەكەت پرەزيدەنتىنىڭ اتىنان 139 مەملەكەتكە جانە 12 حالىقارالىق ۇيىمعا رەسمي شاقىرۋ قاعازى جولداندى. ناتيجەسىندە، بۇگىنگى كۇنى 112 مەملەكەت (رەسەي، گەرمانيا، جاپونيا، تۇركيا، يزرايل، فرانتسيا، ءۇندىستان، ۆەتنام، ارمەنيا، پاكىستان، ازەربايدجان، انگولا، بەلارۋس، سەنەگال، گرۋزيا، كۋبا، تۇركمەنستان، سەنت-كيتس جانە نەۆيس، ليبەريا، تاجىكستان، قحدر، رۋمىنيا، موناكو) جانە 18 حالىقارالىق ۇيىم (ەسكاتو، وەسر، يۋنيدو، يۋنەسكو، ماگاتە، دۇنيەجۇزىلىك بانكى، پروون، شىۇ جانە تاعى باسقالار) وزدەرىنىڭ كورمەگە قاتىساتىندارىن رەسمي تۇردە راستادى.
اbai.kz
