الەكساندر ماتروسوۆتان بۇرىن ەرلىك جاساعان بوران باتىر ەدى
ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا ەرلىكپەن قازا تاپقان قازاقستاندىق-قاھارمان بوران نىسانباەۆتىڭ زيراتى رەسەي فەدەراتسياسى ورلوۆ وبلىسىنىڭ اۋماعىندا جاتىر. 1943 جىلعى 23 قىركۇيەكتەگى كسرو جوعارى كەڭەسى پرەزيديۋمىنىڭ جارلىعىمەن نەمىس-فاشيست باسقىنشىلارىنا قارسى سوعىستا اسكەري تاپسىرماسىن ءمىنسىز اتقارعانى جانە كورسەتكەن ەرلىگى ءۇشىن قازا تاپقان بوران نىسانباەۆقا كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى بەرىلگەن بولاتىن. شابۋىلعا شىعىپ، جاۋدىڭ بەتىن قايتارىپ، لەسكي دەرەۆنياسىن جاۋدان ازات ەتكەندە بوران دەنەسىنىڭ جانىندا جاۋدىڭ 28 جاۋىنگەرىنىڭ ءولى دەنەسى جاتىپتى. شىندىعىندا ول الەكساندر ماتروسوۆتان 17 كۇن بۇرىن ەرلىك جاساپ، جاۋ ۇياسىن كەۋدەسىمەن جاۋىپ، بەلىنە بايلانعان گراناتالارىن دزوت ىشىندە جارىپ ۇلگەرگەن. ءسويتىپ ءوزى مەرت بولسا دا دۇشپاندارىن جەر جاستاندىرىپ، شابۋىلداۋشى جاۋىنگەرلەردىڭ جولىن اشقان.
تاياۋدا «ارداگەرلەردى ارداقتايىق» پارتيالىق جوباسىنىڭ شەڭبەرىندە «نۇر وتان» پارتياسى يندەر اۋداندىق توراعاسى سەرىك ارىستاننىڭ باستاماسىمەن ورلوۆ وبلىسىندا جاتقان كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى بوران نىسانباەۆتىڭ زيراتىنا تاعزىم ەتىپ قايتۋ ساپارى ۇيىمداستىرىلدى (سۋرەتتە).
قازاق باتىرى بوران نىسانباەۆتىڭ تاريحىن زەرتتەۋگە 40 جىل بۇرىن زور ەڭبەك سىڭىرگەن مۇعالىم كەنجەعالي قايۋپوۆتىڭ «داۋىلپاز» كىتابىندا جازىلعانىنداي «بوراننىڭ بەيىتى بەزىمياننايا دەپ اتالاتىن تەرەڭ سايدىڭ قاباعىندا تۇر. بۇل ساي لەسكيدىڭ شىعىس بەتىن ءتىلىپ جاتىر. بەيىتتىڭ سول جاعى «بليجنىي لۋگ»، «بەزىمياننايا»، «سۋحودول» سايلارى بولىپ ءۇش ايىرىلادى. لەسكي بيىك قاباق باسىندا تۇرعان دەرەۆنيا» («داۋىلپاز»13 بەت).
باتىردى ەسكە الۋعا بارعان دەلەگاتسيا قۇرامىندا – اۋداندىق ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى وتەپ نۇريەۆ، ب.نىسانباەۆ اتىنداعى مەكتەپتىڭ ۇستازى گۇلايىم شابدىروۆا جانە اتالعان مەكتەپتىڭ مۇعالىمى پەريزات ءابدىراحمانوۆ جانە جۋرناليست سۇيەۋ حالىقوۆ بولدى.
قازاقستاندىق دەلەگاتسيانى ورلوۆ وبلىسى، پوكروۆ اۋداندىق اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى اندرەي رەشەتنيكوۆ، اۋداندىق اكىمشىلىك ءىس باسقارماسىنىڭ باستىعى الەكسەي كۋستوۆتار قوناقجايلىلىقپەن قارسى الدى.
بۇگىنگى تاڭدا ب.نىسانباەۆتىڭ باتىرلىعى جونىندە جازباعان ادام ءار وڭىردە دە از ەمەس. 1974 جىلى گۋرەۆ پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىندا وقىعان قابدىعالي سەيىتوۆ ءوز جەرلەسى، ءارى تۋىسى بولىپ كەلەتىن بوران نىسانباەۆ تاقىرىبىن الىپ، ديپلوم قورعادى.
جۋرناليست تولەۋباي ىسقاقوۆ «بۇل لەسكيدە بولعان ەدى» دەگەن درامالىق شىعارما جازدى. ول شىعارما يندەر اۋدانىندا جىل سايىن بوران باتىردى ەسكە الۋ كۇنى قويىلادى. سونداي-اق، تۇراقتى تۇردە كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى بوران نىسانباەۆ اتىنداعى ۆولەيبولدان جارىس وتكىزىلىپ كەلەدى.
سونىمەن قاتار قازاقستاننىڭ قۇرمەتتى ءجۋرناليسى سانسىزباي بازارباەۆ سوعىس جىلدارى جازىلعان ۆ.پولياكوۆتىڭ بوران نىسانباەۆ ەرلىگىنە باعىشتالعان پوەماسىن انا تىلىمىزگە اۋدارىپ، ول دا ءتۇرلى شارالاردا ءجيى ورىندالىپ ءجۇر.
نۇرجان جولداسبەك،
اتىراۋ وبلىسى.
اباي-اقپارات