«ەۋرازيا» ارناسى جانە «جەتىمەك» ءونىم
ءوزىن "قازاقستاننىڭ ءبىرىنشى ارناسى" دەپ اتايتىن ەۋرازيا ارناسىنان قازاق تىلىندە اۋىز تۇششىرلىق ەشتەڭە تاپپادىم. "كەشكى كەزدەسۋ" مەن "اشىعىن ايتقاندا" توك-شوۋىن ەسەپتەمەگەندە. قازاق تىلىندە شىعاتىن جاڭالىقتار ۇجىمىنا ەرەكشە العىس. ەفير ۋاقىتى وتە ىڭعايسىز ۋاقىتقا قويىلعان. كەشكى 18-19 - ادامداردىڭ جۇمىستان قايتىپ، ۇيىنە جەتە المايتىن ۋاقىتى. بىراق جۋرناليستەر ماتەريالداردى وتە ىقشام، ناقتى ءارى سەنىمدى ەتىپ دايىندايدى. تەك، ءبىر اتتەگەن-ايى - جاڭالىقتاردىڭ ءسانى مەن ءارىن كىرگىزەتىن ينديرا تۇرسىنبايقىزى كورىنبەيدى.
"112" ايدارى دا ءساتتى شىققان. "پ@ۋتينانىڭ" اتىن وزگەرتسە، ءتىپتى دۇرىس بولار ەدى. گيبريد اتاۋ ءتىپتى جاراسپاي تۇر. ال باعدارلاما جاستاردىڭ سۇيىكتى كوزايىمىنا اينالعان. جالپى، تەلەارناداعى باعدارلامالاردى ەكى توپقا سۇرىپتاۋعا تۋرا كەلەدى. ءتىلى مەن ەفير سەتكاسىنا قويىلعان كەستە بويىنشا. وتاندىق ءونىم وسى عانا. قالعاندارى كىلەڭ - شەتەلدىك "جەتىمەك" باعدارلامالار.
"1-سورتتى" توپقا - "داۆاي، پوجەنيمسيا", "دوبرىي ۆەچەر، كازاحستان", "پۋست گوۆوريات" دەگەن سياقتى باعدارلامالاردى جاتقىزامىز. ويتكەنى، بۇل ونىمدەر پرايم-تايمنان جىلجىعان ەمەس، جىلجىمايدى دا. سوعان قاراعاندا، ءورىستىلدى باعدارلامالاردى "1-سورتقا" جانە قازاق ءتىلدى باعدارلامالاردى "2-سورتقا" تەلەارنا باسشىلىعى قاساقانا ءبولىپ تاستاعان ءتارىزدى.
ترۋحاچەۆ جۇرگىزەتىن "اناليتيكا" باعدارلاماسىنا توقتالساق. ساراپتامانىڭ سارىنى - كرەملدىڭ ساياساتىنان شىعا المايدى. ۋكرايناداعى سوعىستى رەسەي قىرىنان سۋرەتتەيدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇستانىمى، سىرتقى ساياساتى مۇلدەم ەسكەرىلمەگەن. ءبىر قىزىعى، تەلەارنا باسشىسى س.كيسەلەۆ، نەگە ەكەنى بەلگىسىز، "اناليتيكا" باعدارلاماسىنىڭ قازاقشا نۇسقاسىن مۇلدەم شىعارماي وتىر.
ارينە، ولاردىڭ ءبىرىنشى ارگۋمەنتى رەيتينگكە قاتىستى شىعار-اق. ادەتتە، باعدارلامالار رەيتينگىن تۇزەتىن "گەللاپ-مەديا" دەگەن مەدياولشەم بار. تەلەارناعا جارناما بەرۋشىلەر الدىمەن سول كومپانيانىڭ كورسەتكىشتەرىنە نازار اۋدارادى. گەللاپ بولسا، پيپلمەتر دەگەن قۇرال ارقىلى كىمنىڭ قاي ارنانى، قايسى باعدارلامانى كوپ كورەتىنىن "انىقتايدى". بىراق ونىڭ ناقتى دەرەگى كۇمان تۋدىرادى. ويتكەنى، پيپلمەتردىڭ قاي قالادا، قانداي ءتىلدى وتباسىعا، ءتىپتى كىمگە تاعىلعانى بەلگىسىز. سوندىقتان، رەيتينگتىڭ بەلگىلى ءبىر جارناعا تاۋەلدى بولۋى، تەلەارنالارمەن "جەڭ ۇشىنان جالعاسۋى" دا ابدەن مۇمكىن. بىلۋىمىزشە، گەللاپ 100 مىڭنان كەم تۇرعىنى بار قالالاردا ونداي زەرتتەۋ جۇرگىزبەيدى. ياعني، قازاق حالقىنىڭ 45 پايىزى قونىستانعان اۋىلدار مەن ەلدى-مەكەندەر مۇلدەم ەسكەرۋسىز قالادى. اينالىپ كەلگەندە، مونوپوليست گەللاپتىڭ كەسىرى - مەملەكەتتىڭ ءتىل تۋرالى زاڭىنا كەسىرىن تيگىزىپ وتىر. سوندىقتان، "نۇر-مەديا" جانىنان قازاق ءتىلدى اۋديتوريانىڭ پىكىرى مەن قازاق باعدارلامالارىنىڭ رەيتينگىن تۇزەتىن مەملەكەتتىك، كەرەك دەسەڭىز، ۇلتتىق مەدياولشەم قۇراتىن ۋاقىت جەتتى. ەۋرازيا، 31-ارنا، كتك، نتك، وتىرار، تدك سياقتى ارنالاردىڭ ءورىستىلدى باعدارلامالارىنا جەل بىتىرگەن گەللاپتىڭ اۋسەلەسى سوندا بەلگىلى بولار ەدى.
P.S. ءبىز قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى رەتىندە ەلىمىزدەگى بۇكىل جارناما نارىعىنداعى قارجىنىڭ 80 پايىزىن ءبىر ءوزى "اساپ" جاتقان "ەۋرازيا" ارناسىنان قازاق تىلىندەگى باعدارلامالاردى كوبەيتۋىن تالاپ ەتەمىز!
توقتار جاقاش،
جۋرناليست.
(جازبا اۆتوردىڭ facebookتەگى پاراقشاسىنان الىندى).