قازاق جەرىندە قۇجاتسىز قازاقتار ءجۇر...
«نۇر وتان» پارتياسى
توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى
م.ا.قۇل-مۇحاممەدكە
دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعى
توراعاسىنىڭ ورىنباسارى
ز.ق. تۇرىسبەكوۆكە
اشىق حات
قۇرمەتتى مۇحتار ابرارۇلى!
قۇرمەتتى زاۋىتبەك قاۋىسبەكۇلى!
11 قىركۇيەك كۇنى «QAZAQSTAN» ۇلتتىق ارناسىنان بەرىلگەن «قاراكەت» حابارىنىڭ تۇڭعىش ءتۇسىرىلىمى شەتەلدەن ورالعان قانداستارىمىزدىڭ قۇجاتتانۋ ماسەلەسىن كوتەرىپتى.
حابارعا قاتىسقان ءۇش انانىڭ ۇشەۋى دە وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنان كوشىپ كەلگەن اعايىندارىمىز ەكەن. الدىنىڭ كەلىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتىعىن الا الماي، قۇجاتسىز جۇرگەنىنە 17 جىل بولىپتى. سول قۇجاتسىزدىقتىڭ كەسىرىنەن روزا اتتى ايەلدىڭ بالالارى مەكتەپكە دە بارماعان. «قاراكەت» حابارىنا ءتۇسىرۋ قارساڭىندا ءۇش بالاسى بىردەن مەكتەپ پارتاسىنا وتىرۋ مۇمكىندىگىن العان. ۇلكەن قىزى 13 جاسقا كەلگەندە ءبىرىنشى سىنىپتىڭ بوساعاسىن اتتاپ وتىر.
ەكىنشى انا بالالارىنىڭ تۋ تۋرالى كۋالىگىن راسىمدەتە الماي دال.
ءۇشىنشى انانىڭ بالالارىنىڭ ازاماتتىعى جوق...
حابار بارىسىندا ءۇش انانىڭ سوزىنەن تۇسىنگەنىمىز مىناۋ بولدى:
بۇل اعايىندارىمىز قۇجات الامىز دەپ، قۇزىرلى مەكەمەلەردىڭ ەسىگىن ءبىر-ەكى مارتە قاعىپ كورگەن كورىنەدى. جۇمىسى بىتپەگەن سوڭ، ارى قاراي اقشا بەرىپ دەلدالداردىڭ كومەگىنە جۇگىنگەن. ال، ءتارتىپ ساقشىلارى تەكسەرىس جۇرگىزىپ، قۇجاتتارىن سۇراسا، تيىن-تەبەن بەرىپ، قۇتىلىپ وتىرعان سەكىلدى...
قازاق كوشى باستالعان 27 جىلعا تاياۋ ۋاقىت ىشىندە كوشىپ كەلىپ، ازاماتتىق الا الماي سارساڭعا ءتۇسىپ جۇرگەن قانداستارىمىزدىڭ سانى وسى ءۇش ايەلمەن شەكتەلمەيدى. كوپ. وتە كوپ! ول تاعى ءبىر وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنان كوشىپ كەلگەن قازاقتار ەمەس، باسقا ەلدەردەن كەلگەندەردەن دە بارشىلىق. سول قۇجاتسىزدىقتىڭ سالدارىنان، كوشى-قون قىزمەتى پوليتسياسى جاعىنان حاتتاما تولتىرىلىپ، سوتتىڭ شەشىمىمەن كەلگەن ەلىنە قايتارىلىپ جىبەرگەن قاراكوزدەرىمىز قانشا ما؟! ءوز ەلىنە قايتارىلىپ جىبەرگەننىڭ كەسىرىنەن ءبولىنىپ-جارىلعان وتباسى قانشا ما؟!
تاۋەلسىزدىك جىلدارى اتاجۇرتقا كوشىپ كەلىپ، قۇجاتتانا الماي قالىپ قويعان، كورىنگەنگە جەم بولىپ جۇرگەن، وسى قانداستارىمىزدىڭ تاعدىرى قابىرعامىزعا ايازداي باتادى. بۇل جايت سىزدەردى دە بەي-جاي قالدىرماسى انىق!
ەندى وتكەن ءىس – ءوتتى. ءبىز بىرەۋدى كىنالاۋدان، جاۋاپقا تارتۋدى تالاپ ەتۋدەن اۋلاقپىز.
دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ V قۇرىلتايىندا ۇلت كوشباسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «مەن ءۇشىن شەتتە جۇرگەن باۋىرلارعا جاناشىر بولۋ، ءار قازاقستاندىققا قامقورلىق جاساۋمەن بىردەي ماڭىزدى. «ءار قازاق – مەنىڭ جالعىزىم» دەگەن ولەڭ جولىن قۇرىلتاي مىنبەسىنەن الەمدەگى ءاربىر قازاققا جولدايمىن. قازاق بالاسى قاي ەلدە تۇرسا دا، ولار ۇلى دالادا ماڭگىلىك ەل قۇرىپ جاتقان بايتاق قازاقستاننىڭ اجىراماس بولشەگى بولىپ تابىلادى. جۇرەگىنىڭ تۇبىندە وسىنى ۇستاسىن!»-دەدى.
قۇدايعا شۇكىر، ەلباسىمىزدىڭ تىكەلەي تاپسىرماسىمەن پارلامەنتتە توعىز اي بويى تالقىلانىپ، وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلىپ قايتا قابىلدانعان، 2016 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان بەرى قولدانىسقا ەنگەن «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ مۇنداي سەرگەلدەڭگە تۇسكەن جانداردى قۇجاتتاندىرىپ، ءوز وتانىنىڭ ازاماتى ەتىپ قالدىرۋعا تولىق مۇمكىندىگى بار.
ول ءۇشىن، الدىمەن قر ىشكى ىستەر مينيسترلىگى ارنايى رەيد جۇرگىزىپ، ولاردىڭ اتى-ءجونىن، تۇرعان جەرىن، جالپى سانىن، تۇراقتى تىركەۋگە تۇرۋ ءۇشىن قانداي قۇجاتتاردىڭ كەرەكتىگىن انىقتاپ، مالىمەتتەر قورىنا ەنگىزۋى ءتيىس.
ول رەيد الىستان كەلگەن اعايىندى جيىپ الىپ، توپىرلاتىپ كەلگەن ەلىنە قايتارۋدىڭ ەمەس، قامقورلىق كورسەتۋدىڭ، قۇجاتتاندىرۋدىڭ رەيدى بولۋى ءتيىس!
ولاردىڭ قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى مەن الاياقتاردان ونسىز دا قاتتى قاعاجۋ كورگەنى، مورلدىق تۇرعىدان ەڭسەلەگەنى، وزدەرىن قوعامنىڭ ەڭ ءبىر كەرەكسىز ادامدارى ساناي باستاعانى، ۇمىتتەرىنىڭ ۇزىلگەنى انىق كورىنىپ تۇر.
سوسىن، تۋعان بالالارعا انىقتامالار الۋ ءۇشىن دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىمەن; نەكەگە تۇرۋ، تۋ تۋرالى كۋالىكتەر الۋ ءۇشىن ادىلەت مينيسترلىگىمەن; مەرزىمى ءوتىپ كەتكەن تولقۇجاتتاردى جاڭالاۋ، كەلگەن ەلىنەن تىركەۋدەن شىعارۋ، سوتتالعان-سوتتالماعانى جايلى انىقتاما تۋرالى سۇرانىستار جىبەرۋ ءۇشىن سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىمەن; «ورالمان» مارتەبەسىن الۋ ءۇشىن ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىمەن سايكەسە وتىرىپ، جىل سوڭىنا دەيىن شەتتەن كەلىپ قۇجاتسىز جۇرگەن قازاقتىڭ بىردە-ءبىرىن قالدىرماي، «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتى» دەگەن مارتەبەگە جەتىزسە، نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى.
قۇرمەتتى مۇحتار ابرارۇلى!
قۇرمەتتى زاۋىتبەك قاۋىسبەكۇلى!
ۇلى دالا ەلىندە رۋحاني جاڭعىرۋ، ۇلتتىق بولمىستى قالپىنا كەلتىرۋ پروتسەسى ءجۇرىپ جاتقان وسىناۋ تاريحي كەزەڭدە «نۇر وتان» پارتياسى مەن دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعى وسى ماسەلەنى ءوز قاراۋىنا الىپ، اتالعان ءتورت مينيسترلىكتىڭ بىرلەسە، سايكەسە وتىرىپ، سول قۇجاتسىز قالعان قانداستارىمىزدىڭ 2017 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تولىققاندى ازاماتى بولۋىنا ىقپال ەتۋىن سۇرايمىز.
قۇرمەتپەن،
«وتانداس-ەل» رەسپۋبيليكالىق قوعامدىق بىرلەستىگى
Abai.kz