قازاق مۇسىلماندارىنىڭ باسشىلىعى استانادا تىعىلىپ جينالىپ، ءدىنباسىلارىن سايلاپ جاتقان كەزدە، رەسەي مۇفتيلەرى كەڭەسىنىڭ باسشىسى راۆيل عاينۋتدين حازىرەت كرەملگە قارسى شىعىپ، ونى «رەسەيدەگى يسلام ءدىنىن ەزىپ-جانشىپ»، «مۇسىلمانداردىڭ بىرىگۋىنە قارسى اشىقتان-اشىق كۇرەسىپ»، «قۋىرشاق ۇيىمداردى قۇرۋمەن اينالىسىپ جاتىر» دەپ ايىپتادى.

رەسەي مۇسىلماندارى جەتەكشىسىنىڭ بۇلاي بۇزىلۋى زاڭدى. بىرنەشە كۇن بويى كرەملدىڭ توڭىرەگىنەن باستاپ ونداعان قالاسىن قامتىعان سكينحەدتەردىڭ ۇلكەندى-كىشىلى «جەلتوقساندارى» نەگىزىنەن مۇسىلمان قاۋىمىنا قارسى باعىتتالعانى كورىنىپ تۇر. جىل سايىن ورىس فاشيستەرى جۇزدەگەن مۇسىلمانداردى ءولتىرىپ، مىڭداعان ادامدى تەپكىگە الىپ جاتادى. سوڭعى ءۇش كۇننىڭ وزىندە رەسەي قالالارىندا بيلىككە قارسى كەلگەن 2 مىڭعا جۋىق سكينحەدتەر تۇتقىندالدى. بۇنىڭ بارلىعى بۇگىنگى كرەملدىڭ ساياساتىنىڭ جەمىسى ەمەس پە؟

بارلىق ماسەلەنى ءوزىنىڭ بويىنان ىزدەۋدىڭ ورنىنا ۇرەيلەنگەن كرەمل نەگىزگى جاۋاپكەرشىلىكتى وپپوزيتسيا مەن قاپقاز مۇسىلماندارىنا جاۋىپ سالماقشى. ونىسى از بولعانداي كرەمل مۇسىلمانداردىڭ «قۋىرشاق» بىرەلەستىكتەرىن قۇرىپ، ءبىر-بىرىنە ايداپ سالۋدى كوزدەگەن ءتورتىنشى ءمۇفتياتتى - يسلام كەلىسىمىنىڭ رەسەي اسسوتسياتسياسى دەگەندى قۇرماقشى. بۇنى اتقارىپ جۇرگەن رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ ءدىني بىرلەستىكتەرمەن قارىم-قاتىناس جونىندەگى كەڭەسشىسى گريشين دەگەن الدەبىرەۋ ەكەن...

قازاق مۇسىلماندارىنىڭ باسشىلىعى استانادا تىعىلىپ جينالىپ، ءدىنباسىلارىن سايلاپ جاتقان كەزدە، رەسەي مۇفتيلەرى كەڭەسىنىڭ باسشىسى راۆيل عاينۋتدين حازىرەت كرەملگە قارسى شىعىپ، ونى «رەسەيدەگى يسلام ءدىنىن ەزىپ-جانشىپ»، «مۇسىلمانداردىڭ بىرىگۋىنە قارسى اشىقتان-اشىق كۇرەسىپ»، «قۋىرشاق ۇيىمداردى قۇرۋمەن اينالىسىپ جاتىر» دەپ ايىپتادى.

رەسەي مۇسىلماندارى جەتەكشىسىنىڭ بۇلاي بۇزىلۋى زاڭدى. بىرنەشە كۇن بويى كرەملدىڭ توڭىرەگىنەن باستاپ ونداعان قالاسىن قامتىعان سكينحەدتەردىڭ ۇلكەندى-كىشىلى «جەلتوقساندارى» نەگىزىنەن مۇسىلمان قاۋىمىنا قارسى باعىتتالعانى كورىنىپ تۇر. جىل سايىن ورىس فاشيستەرى جۇزدەگەن مۇسىلمانداردى ءولتىرىپ، مىڭداعان ادامدى تەپكىگە الىپ جاتادى. سوڭعى ءۇش كۇننىڭ وزىندە رەسەي قالالارىندا بيلىككە قارسى كەلگەن 2 مىڭعا جۋىق سكينحەدتەر تۇتقىندالدى. بۇنىڭ بارلىعى بۇگىنگى كرەملدىڭ ساياساتىنىڭ جەمىسى ەمەس پە؟

بارلىق ماسەلەنى ءوزىنىڭ بويىنان ىزدەۋدىڭ ورنىنا ۇرەيلەنگەن كرەمل نەگىزگى جاۋاپكەرشىلىكتى وپپوزيتسيا مەن قاپقاز مۇسىلماندارىنا جاۋىپ سالماقشى. ونىسى از بولعانداي كرەمل مۇسىلمانداردىڭ «قۋىرشاق» بىرەلەستىكتەرىن قۇرىپ، ءبىر-بىرىنە ايداپ سالۋدى كوزدەگەن ءتورتىنشى ءمۇفتياتتى - يسلام كەلىسىمىنىڭ رەسەي اسسوتسياتسياسى دەگەندى قۇرماقشى. بۇنى اتقارىپ جۇرگەن رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ ءدىني بىرلەستىكتەرمەن قارىم-قاتىناس جونىندەگى كەڭەسشىسى گريشين دەگەن الدەبىرەۋ ەكەن...

كرەملدىڭ بۇل ارەكەتتەرىنە راۆيل حازىرەت بىلاي جاۋاپ بەردى: «جاڭادان جاسالعان «قۋىرشاق مۇفتيلەر» مۇىسلمانداردىڭ بىرىگۋىنە، دامۋىنا قارسى شىعادى. بۇل «قۋىرشاقتار» مەملەكەتكە جۇمىس ىستەپ جۇرگەن گريشين سياقتى يسلاموفوبتارمەن بىرىگىپ، رەسەيدەگى يسلامدى ەزىپ-جانشۋعا تىرىساتىنى ءسوزسىز. بۇلار يسلامنىڭ رەسەي ومىرىندەگى ۇلكەن كۇشكە اينالىپ كەلە جاتقانىن ايقىن ءتۇسىنىپ، يسلام دامۋىن توقتاتۋ ماقساتىندا جۇمىس جاساپ جاتىر. ونداي ىستەر ءدال قازىر اتقارىلىپ جاتىر».

«2009 جىلى قۇربان-ايت كەزىندە تالعات ءتادجۋددين ءمۇفتي رەسەيدەگى بارلىق ءمۇفتياتتاردى بىرىكتىرۋ تۋرالى ۇسىنىس ايتتى. سودان كەيىن مەن ونىمەن دە، قاپقاز مۇسىلماندارى ءمۇفتيى بەرديەۆپەن دە كەزدەستىم. ۇشەۋىمىز دە بىرىگۋ كەرەك دەگەن ويعا كەلىپ، ارنايى بىرىكتىرۋ جۇمىس توبىن قۇردىق. الايدا، بۇل تىرلىگىمىز مەملەكەتكە ۇنامادى. بيلىكتەگىلەر بىزگە تالعات ءتادجۋدديننىڭ تىرلىگى مەملەكەت ساياساتىنا قايشى دەگەن پىكىردى ايتتى» - دەدى عاينۋتدين مىرزا «ازاتتىق» راديوسىنىڭ تاتار قىزمەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا.

جاقىندا ماسكەۋ مەن ورىس قالالارىندا ورىن العان تولقۋلار مەن باس كوتەرۋلەرگە قاتىستى جاعدايعا بايلانىستى عاينۋتدين بىلاي دەپ وتىر: «بۇل تولقۋلاردىڭ نەگىزىندە يسلامعا دەگەن كوزقاراستار بار. ەسەسىنە مەيرام كۇندەرى، جۇما-ناماز كۇندەرى مۇسىلماندار مەشىتتەردىڭ جوقتىعىنان دالادا، ترامۆاي جولدارىنا شىعىپ قۇدايعا عيبادات ەتىپ جاتادى. ءتىپتى، ورىس شىركەۋلەرىنىڭ اۋلاسىنا كىرىپ ناماز وقۋعا ءمازجۇر. مۇسىلمانداردى قورلاۋ، ولاردىڭ ادامي جانە ازاماتتىق قۇقىقتارىن تاپتاۋ جالعاسىپ جاتىر. بۇنى بارلىق مۇسىلمان بالاسى، بار يسلام الەمى كورىپ وتىر».

«ماسكەۋ مەن پيتەردەگى تولقۋلاردى يسلامعا قارسى كۇشتەر ۇيىمداستىردى. ونى توبىردىڭ قولىنداعى «قاپقازدىقتار مەن مۇسىلمانداردى ەلدەن قۋ قاجەت» دەگەن پلاكاتتار مەن ايقايلاعان ۇراندارى ايقىن دالەلدەيدى» - دەپ وتىر ءمۇفتي. بۇنداي جاعدايعا بيلىك تە كىنالى. سوڭعى جيىرما جىلداعى ساياسات كىنالى. سەبەبى، دەيدى، عاينۋتدين، «سوڭعى جيىرما جىلدا رەسەي بيلىگى جۇمىس ىستەگىسى كەلمەيتىن، اراق پەن ەسىرتكىگە قۇمار، پورنو مەن بي بيلەۋگە قۇمار ۇرپاقتى، جاستاردى ءوسىردى. بۇل جاستار ەڭبەك ەتىپ، ەگىن ەگۋدى مۇلدەم قالامايدى. وسى ۇرپاق سولاردىڭ ورنىنا ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن ميگرانتتاردى ءوزىنىڭ جاۋ سانايدى، ولاردى قۇل دەپ ەسەپتەيدى. بارلىق قىلمىستاردى ميگرانتتار جاسايدى دەپ ويلايدى. ال شىن مانىندە ميگرانتتار بارلىق قىلمىستىڭ تەك 4 پايىزىن عانا ىستەيدى عوي».

كۇندە قىسىم كورىپ جۇرگەن رەسەي مۇسىلماندارىنىڭ ءمۇفتيى راۆيل عاينۋتدين مىرزانىڭ اقتى - اق، قارانى - قارا دەۋگە، جاماعاتىنىڭ ويىندا، كوكەيىندە جۇرگەندەرىن بيلىككە جەتكىزۋگە باتىلدىعى جەتەدى ەكەن. ال ءبىزدىڭ ءمۇفتي شە؟

قالعانىن وزدەرىڭىز توپشىلاي بەرىڭىزدەر...

«اباي-اقپارات»