جۇما, 22 قاراشا 2024
الاڭ 6289 21 پىكىر 4 قاڭتار, 2018 ساعات 08:57

ءتاۋبا ەتىڭدەر، قازاق قىزدارى!

جەزوكشە دەيمىز، جەڭىل ءجۇرىستى قىز، تۇنگى كوبەلەك، جەڭگەتاي دەيمىز، بۇل جاماناتتىڭ ارعى جاعىنداعى كەيىپكەر بەينەلەرى راسىندا دا، ءوزىمىزدىڭ قازاقتىڭ اياۋلى قاراگوز قىزدارى ەمەس پە؟ وسى جامان جولدى و باستا نازىك جاندىلار شىن جۇرەگىمەن قالادى دەيسىڭدەر مە، ولاردىڭ مۇنداي جولعا تۇسۋىنە قانداي دا ءبىر اششى سەبەپتەر بولعان بولار، ولاردىڭ دا نازىك جانىن قازاقى جومارت پەيىلمەن تۇسىنۋگە بولادى.

بۇلاردىڭ وسى جۇرىستەرىنىڭ شەگى بار ما، جوق ۋاقىتشا ما، الدە ومىرلىككە جالعاسا ما؟ بۇدان شىعار جول بار ما؟ بولسا قانداي؟ قاتەلەسكەن قىزداردى ءتۇزۋ باعىتقا تۇسۋىنە ارەكەت جاساپ كوردىڭدەر مە؟ قوعام بولىپ، ەل-جۇرت بولىپ وتىرىپ بۇلاردىڭ ءتۇزۋ جولعا تۇسۋىنە سەبەپكەر بولماعان ەكەنبىز، دەمەك، بۇلاردىڭ ارتىنان عايبات سوزبەن تاس بوران اتۋدىڭ دا قاجەتى جوق! اۋىز تولتىرىپ تۇشىمدى پىكىر ايتۋدىڭ، پىكىر جازۋدىڭ ءوزى بەكەر! بۇعان بيلىك باسىنداعى ەل اعالارى، مەشىت يمامدارى نەگە ارالاسپايدى؟ ولاردى قارگوز قىزدارىنىڭ تاعدىرى الاڭداتپاي ما؟  نەگە ءبىز كۇنانىڭ جويىلۋىنا ەمەس، كەرىسىنشە جاندانۋىنا ىڭعايلى جول بەرەمىز؟ دۇرىس باعىتتا وسى قىزدارمەن كەزدەسۋ جاساپ، ولاردىڭ زارىنا، مۇڭىنا قۇلاق ءتۇرىپ، تەبىرەنگەن ىشكى جان دۇنيەسىمەن ءبولىسىپ، پىكىرلەرىن تىڭداپ، اقىل قوسىپ، شىن نيەتپەن جۇرەكجاردى تىلەك تىلەپ، كەڭ وتىرىپ سۇحباتتاسىپ، شۇيىركەلەسىپ، ارى قاراي دۇرىس سانالى قىز بولۋىنا جاعداي جاساپ، ەل قاتارىنا قوسىپ جىبەرۋىمىزگە بولماي ما؟ ەل بولىپ وتىرىپ، ومىردە جاپا شەككەن قاراگوزدەرىمىزدى جامان جولدان شىعارىپ، دۇرىس جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتىپ، تاۋبە ەتكىزىپ، سىڭارىن تاۋىپ بەرىپ، ساليحالى ادامزات قاتارىنا قوسىپ، جانۇيالى بولۋىنا سەبەپكەر بولىپ،  قىسقاسى جاقسىلىققا شاقىرۋعا ىقپال ەتۋگە بولماي ما؟

ءسوزدىڭ شىندىعى كەرەك پە، قىزدى بۇزعان – ەركەك! ياعني، قىزدى بۇزعان – ءبىز، ءبىزدى قۇرتقان – قىز! ال ەندى قازىرگى تاڭدا: "بۇلار جەزوكشەلەر، بۇلاردى جوندەۋ پايداسىز، بۇلاردى كىم السىن، بۇلار سولاي كەتەدى، سولاي ولەدى، ەلدى بۇزادى، جانۇيانى بۇزادى، ولار لاس، حارام، بۇكىردى مولا تۇزەيدى، بۇلارعا داۋا جوق" - دەپ، دانىشپانسىپ، اقىلگويسىپ، اياق استىنان پەرىشتە بولا قالامىز. بۇلار قازىر بىلمەستىكپەن شوق باسىپ ءجۇر، شوق باسقانىن كورە تۇرا، ارا ءتۇسۋدىڭ ورنىنا ەركەكتەرىمىز ولاردى ودان بەتەر كۇناعا يتەرىپ جىعىپ، ودان بەتەر شوققا كۇيدىرۋدە. اقىل ايتار، جاناشىرلارى بولماعاندىقتان، قورعان بولار دەگەن ەركەكسىماقتارىمىز اقشاسىن تولەپ پايدالانىپ كەتۋدەن ءارى اسپاعاندىقتان، قوعام، ۇكىمەت، بيلىك بۇلارعا جانى اشىماعاندىقتان، بۇل بەيشارالار جىلىلىق پەن اراشانى، قورعاندى كىمنەن كۇتپەك، كىمنەن دامەتپەك؟ ياعني، بۇلار باتپاققا ودان بەتەر بەلشەسىنەن باتا تۇسپەسە باسقا شارالارى جوق! قول سوزار ەشكىم بايقالمايدى.

ءومىر وتكىنشى، بىرقالىپتى تۇرمايدى. "قىز كۇنىندە ءبارى جاقسى، جامان قاتىن قايدان شىعادى" دەگەندەي، بۇل قىزدارىمىز دا ەرتەڭ قارتايادى. جۇزىنەن نۇر كەتىپ، سىنى كەتىپ، اۋرۋشاڭ بولىپ، بۇ دۇنيە بازارىندا قۇنى تومەندەيدى. سول كەزدە بۇلار ەشكىمگە كەرەكسىز بولىپ قالادى. ارتىندا جامان اتاعى قالادى. ولگەننەن سوڭ قۇدايدىڭ ازابى جانە كۇتۋدە. دەمەك، ەكى ءدۇنيادا دا باقىتسىز، سورلى بوپ كۇي كەشەدى. بۇلاردىڭ بەيشارالىق حال كەشىپ، و دۇنيەدە توزاققا تۇسۋىنە دە قوعام، قوعامدى قۇرايتىن حالىق سەبەبكەر بولىپ قالادى. ياعني، كورە تۇرا كۇناھارلىقتى قايتارماعانىمىز ءۇشىن بىزدە كىنالىمىز، بىزدە قۇداي الدىندا جاۋاپ بەرەمىز! ال اۋزىن بۋعان وگىزدەي كۇي كەشىپ جاتقان، «ءالحامدۋ ءليللا، مەن مۇسىلمانمىن!» دەگەن نامازحاندار بالەنباي ەسە كىنالى بولادى. سوندىقتان دا، مەن بۇل قىزداردى، جامان جولدان تيىلىپ، قۇدايعا تاۋبە ەتىپ، جەزوكشە اتىنان، قىلىعىنان، جامان ءىس-ارەكەتىنەن تۇبەگەيلى قۇتىلۋعا ارەكەت جاساۋىنا شاقىرامىن!

سىرلاسامىن، مۇڭىمدى ايتامىن دەگەندەرمەن شىن جۇرەكتەن شىنايى بايلانىس جاسايمىز! كومەگىمىزدى ايامايمىز، قول ۇشىن بەرەمىز، جۇمىسپەن، ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋگە، پروبلەمالارىن شەشۋگە، قىسقاسى جامان جولدان تىيىلۋلارىنا سەپتىگىمىزدى تيگىزەمىز! سىزدەر بىرەۋگە ۇلپا عىپ باققان، قيماس التىن قىزىسىڭدار، بىرەۋگە قايتالانباس اپا، بىرەۋگە جاناشىر قارىنداس، بىرەۋگە ماڭگىلىك اسىل جار، بىرەۋگە اياۋلى اناسىڭدار! قوعامداعى سىزدەردىڭ ورىندارىڭ بولەك! سەندەر وسى قوعامنىڭ ءبىر مۇشەسىسىڭدەر! سەندەر جامان جولدا بولساڭدار وندا قوعام اقساق دەگەن ءسوز. سىزدەر وسى قوعامنىڭ گۇلىسىڭدەر! ەرتە سولماڭدار، ويلانىڭدار! ء"ۇمىتسىز - شايتان دەگەن", قۇداي تاۋبەلەرىڭدى قابىل ەتەدى، مەيىرىمدى قۇداي سەندەردى كەشىرەدى، تەك قانا وزدەرىڭ جاقسىلىققا ۇمتىلىڭدار، قۇتىلۋعا ارەكەتىن جاساڭدار! قايتا شىققان كوكتەمگى قىر گۇلىندەي قۇلپىرىپ، جايقالىپ قايتا گۇلدەڭدەر! اعالىق، جاناشىرلىق اقىلعا قۇلاق اسىڭدار! قىزداردى ۇيىمداستىرۋشى ەرەسەكتەرىنە ايتارىمىز، بۇل ىستەرىڭدى قويىپ، باسقا دا ادال كاسىپپەن اينالىسىڭدار! ەز ەركەكتەردىڭ كوڭىلدەرىن اۋلاماي-اق قويىڭدار! بۇل ەركەكتەر ەكىنشى قاتىن الۋعا قاتىندارىنان قورقىپ، زينا جاساۋعا قۇدايلارىنان قورىقپايتىن ەكىجۇزدى مۇنافيقتار! زيناقور ەركەكتەر – ازعىرىندى ءىبىلىس-شايتاننىڭ اسكەرلەرى! الەمگە كۇنا تاراتۋشى، كۇنانى جويماي قالىپتى ۇستاپ تۇرۋشى مالعۇندار!

ارتى قايىرسىز ىستە ەشۋاقىتتا بەرەكەت بولمايدى، بولعان دا ەمەس. ەركەكتەر، سەندەر «ناپسىقۇمارلىقتارىڭدى» جۇگەندەڭدەر! قازاق قىزىن قورلاماڭدار! ولاردىڭ تاعدىرىن ۇرلاماڭدار! ولاردى "سوڭعى ادام" دەپ ويلارىڭا كەلگەنىن جاساپ زورلاماڭدار! الدارىڭا كەلەدى، ەرتەڭگى كۇن باعىپ وتىرعان قىزىڭنىڭ الدىنا كەلسە قۇدايعا قاي وكپەلەرىڭدى ايتپاقشىسىڭدار؟ قىزداردى قادىرلەڭدەر! اقىلدارىڭدى ايتىپ، جامان جولدان شىعۋلارىنا سەبەپ بولىپ، ولارعا جاعداي جاساۋلارىڭدى سۇرايمىز! قىزدارىم، سەندەر جەزوكشە دەگەن اتقا لايىقتى ەمەسسىڭدەر، سەندەر بار بولعانى قاتەلەسكەن كۇناھار قۇلسىڭدار! قاتەلەرىڭدى جويىڭدار، ءتۇزۋ جولعا تۇسىڭدەر! ءبىز، جىلويدىڭ نامىستى جاستارى سەندەر ءۇشىن قۇدايعا دۇعا قىلامىز!

تۇرار شاپقارا

Abai.kz

 

21 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1455
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3218
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5265