قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى مەكتەپتەگى قىزداردىڭ ورامال تاعۋ ماسەلەسىنە قاتىستى ءوز ۇستانىمىن مالىمدەيدى.

قمدب جاماعات تاراپىنان كيىم ماسەلەسىنە قاتىستى جولدانعان سۇراقتارعا شاريعات بويىنشا، باليعات جاسىنا تولعان مۇسىلمان قىزعا ورامال تاعۋ مىندەت ەكەنىن مالىمدەيدى. قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى ەلىمىزدەگى مۇسىلمان قىز-كەلىنشەكتەر مەن ايەلدەردى كيىم كيۋ ۇلگىسىندە قازاق حالقىنىڭ سالت-داستۇرلەرىن ساقتاي وتىرىپ، جيناقى كيىنۋگە كەڭەس بەرەدى. ال پارانجا (نيقاب) كيۋدىڭ سالتىمىزدا بولماعان، باسقا ەلدىڭ ۇلگىسى ەكەنىن دە ەرەكشە اتاپ وتكەنىمىز ءجون.

يسلام شاريعاتىندا قىز بالانىڭ باليعاتقا تولۋىن 9 جاسپەن شەكتەۋ دۇرىس ەمەس. مۇسىلمان عالىمدارى قىز بالالاردىڭ فيزيولوگيالىق ەرەكشەلىكتەرىنە ساي، كوپشىلىكتىڭ جاعدايىن نازارعا الا وتىرىپ، 15 جاسپەن شەكتەگەن.

يسلام ءدىنى باليعات جاسىنا تولماعان، ساناسى تولىق قالىپتاسىپ ۇلگەرمەگەن، ورامال تاعۋدىڭ تۇپكى ءمانى مەن ماڭىزىن، ۇكىمىن تۇسىنبەيتىن كىشكەنتاي قىز بالاسىنا ورامال تاعۋدى مىندەتتەمەيدى. ءاربىر مۇسىلمان قىز بالا ورامالدىڭ قادىر-قاسيەتىن تەرەڭ ءتۇسىنىپ، جاۋاپكەرشىلىگىن سانالى تۇردە سەزىنىپ، اللانىڭ ءامىرىن ءوز ەركىمەن ورىنداۋى باستى ماقسات. مەكتەپ تابالدىرىعىن ەندى عانا اتتاعان ءبۇلدىرشىندى جاۋلىق جابۋعا ماجبۇرلەۋدەن بۇرىن وعان ەڭ اۋەلى ءبىلىم مەن تاربيە بەرگەن ابزال. بۇل – اتا-انانىڭ باستى مىندەتى.

اللا تاعالا كۇللى ادامزات بالاسىنا يماندى بولۋدى ءارى ءبىلىم الۋدى ءامىر ەتكەن. قۇران كارىمنىڭ ەڭ العاش تۇسكەن اياتىنىڭ ءوزى «وقى!»، دەگەن بۇيرىقپەن باستالۋى ەرەكشە نازار اۋدارارلىق.

سونداي-اق قۇراندا: «راببىم، ءبىلىمىمدى ارتتىر!»، («تاھا» سۇرەسى، 114), «بىلەتىندەر مەن بىلمەيتىندەر بىردەي بولا ما؟» («زۋمار» سۇرەسى، 9), «اللا تاعالا سەندەردىڭ ارالارىڭدا يمان كەلتىرگەندەر مەن بويلارىنا ءبىلىم دارىتقانداردىڭ دارەجەلەرىن وسىرەدى» («ءمۋجادالا» سۇرەسى، 11) دەپ ءىلىم يەلەرىنىڭ مارتەبەسىنىڭ جوعارىلىعىن اتاپ وتكەن.

ارداقتى پايعامبارىمىز (اللانىڭ سالاۋاتى مەن سالەمى بولعاي): «ءبىلىم الۋ ءاربىر مۇسىلمان ەر كىسىگە دە، ايەلگە دە پارىز»،– دەپ ءبىلىم ىزدەنۋدىڭ ايەلدەرگە دە ءتيىستى ەكەنىن ايتقان.

سوندىقتان دا، دىنىمىزدە مۇسىلمان ەر كىسى مەن ايەلگە ءبىلىم الۋ – مىندەت. ال مەكتەپ جاسىنداعى بالاعا يماندىلىققا باۋلىپ، ءبىلىم ۇيرەتۋ – ءاربىر ادامنىڭ ازاماتتىق ءارى مۇسىلماندىق بورىشى. ءدىني ءھام زايىرلى ءبىلىم الۋ – جارقىن بولاشاقتىڭ كىلتى.

بۇگىنگى زاماننىڭ ۇدەرىسى ەلىمىزدىڭ ءاربىر ازاماتى مەن لاۋازىمدى تۇلعاسىنا ءبىلىمدى، يماندى، وتانشىل ۇرپاق قالىپتاستىرۋدى تالاپ ەتۋدە. بۇل – بارشامىزدىڭ ۇلى بورىشىمىز، اسىل مىندەتىمىز.

ءبىز مۇسىلمان جاماعاتى مەن اتا-انالاردى وقۋ ورىندارىنىڭ مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ كيىم ۇلگىسىنە قاتىستى قويىلاتىن تالاپتارىنا تۇسىنىستىكپەن جانە سابىرلىقپەن قاراۋعا شاقىرامىز. بۇل ماسەلەنى ۋشىقتىرۋ دۇرىس ەمەس. ويتكەنى ەلىمىزدە ورامالعا تۇبەگەيلى تىيىم سالىنباعانىن ءتۇسىنۋىمىز كەرەك. تەك ورتا مەكتەپتەردە كيىم ۇلگىسىن بىرىزدىلىككە ءتۇسىرۋ ماقساتىندا شەشىم قابىلدانعان.

كونستيتۋتسياعا سايكەس، ەلىمىز زايىرلى مەملەكەت بولىپ تابىلادى، وندا ازاماتتاردىڭ ار-وجدان بوستاندىعىنا ەركىندىك بەرىلگەن. سونىمەن قاتار، «ءدىني قىزمەت جانە ءدىني بىرلەستىكتەر تۋرالى» زاڭدا ءدىني بىرلەستىكتەردىڭ مەملەكەتتىڭ قىزمەتىنە ارالاسپايتىنى كورسەتىلگەن. اتالعان زاڭدا ەلىمىزدەگى ءبىلىم بەرۋ جانە تاربيەلەۋ جۇيەسى ءدىن مەن ءدىني بىرلەستىكتەردەن بولىنگەندىگى جانە زايىرلى سيپاتتا بولاتىندىعى ايتىلعان.

ءدىندار ازاماتتار قوعامنان بولەك ءومىر سۇرمەيدى. دىنىمىزدەگى بويۇسىنۋ – نەگىزگى مىندەتتەردىڭ ءبىرى. سوندىقتان مۇسىلماندار زاڭعا قۇرمەتپەن قاراۋى ءتيىس.

ەلىمىزدىڭ زاڭنامالارى بىزگە بالالارىمىزدىڭ ورتا ءبىلىم الۋىن قامتاماسىز ەتۋىمىزدى مىندەتتەيدى. بىلىمسىزدىك بۇلىككە باستايتىنىن ۇمىتپايىق. سوندىقتان قىز بالانىڭ تولىققاندى زايىرلى ءبىلىم الۋىن اتا-انالارى ەلىمىزدىڭ زاڭناماسى تالاپتارى شەڭبەرىندە قامتاماسىز ەتكەندەرى ءجون.

اللا تاعالادان ەلىمىزدى ءتۇرلى بۇلىكتەن ساقتاۋىن تىلەيمىز. حالقىمىزدىڭ بىرلىگى مەن بەرەكەسى ارتا بەرگەي!

قازاقستان مۇسىلماندارىنىڭ ءدىني باسقارماسى

Abai.kz