عابيدوللا جادىگەر. باقيلىق بولعاندار كۇتە تۇرسىن با؟
«نۇر استانا» رەسپۋبليكالىق جاستار اپتالىعىندا «جەتپىس جەتى جىلدان كەيىنگى جانازا نەمەسە ۇلت زيالىلارى نەگە ءۇنسىز؟» (27.02.2011) دەگەن ماقالا جارىق كورگەن بولاتىن. جاريالانىمدا الاش قايراتكەرى سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگى ەلگە جەتكىزىلگەندىگىنەن وقىرماندى حاباردار ەتە وتىرىپ، ۇلت زيالىلارىنا دەگەن بازىنامىزدى دا جەتكىزگەنبىز. ايتسە دە، زيالىلار سول ۇنسىزدىگىن ءالى بۇزعان ەمەس. ارۋاق سىيلاعان ەل ەدىك، جاڭا عاسىردا ول قاسيەتىمىزدەن دە اجىراپ قالعاندايمىز. امال جوق، سول ماسەلەگە قايتا ورالىپ وتىرعان جايىمىز بار. ويتكەنى، قازاق ەلى ءۇشىن وپات بولعان سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگى ءالى جەر قوينىنا تابىستالعان جوق. ارىس سۇيەگىنىڭ كۇلى استانا قالاسىنداعى سادۋاقاس قاجى عىلماني اتىنداعى مەشىتتە ءالى ساقتاۋلى تۇر. «قاۋىپ ەتكەننەن ايتامىن» دەمەكشى، جوعارىداعى ماقالادا وسىعان بايلانىستى ءوز ويىمىزدى دا بىلدىرگەن ەدىك:
«ءولى ريزا بولماي، ءتىرى بايىمايدى». قازاق اسىل ازاماتتارىنىڭ سۇيەگىن جەر قوينىنا ارۋلاپ جونەلتكەن. ولىك جونەلتۋدى داۋعا اينالدىرماعان. ەندەشە، ماسكەۋدەن جەتكىزىلگەن سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگىن مۇسىلماندىق ءجون-جورالعىمەن تۋعان توپىراعىنا تابىستاۋ - قازاق ەلىنە ۇلكەن سىن. ەل تۇتقاسىن ۇستاعاندارعا سىن. تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعى اتالىپ وتەتىن جىل ەل ازاتتىعى ءۇشىن جانىن قيعان قايراتكەر سماعۇل سادۋاقاسۇلىنا قۇرمەت كورسەتۋ - تاۋەلسىزدىككە ءتاۋ ەتۋدىڭ وزىندىك ءبىر ۇلگىسى بولماق.
«نۇر استانا» رەسپۋبليكالىق جاستار اپتالىعىندا «جەتپىس جەتى جىلدان كەيىنگى جانازا نەمەسە ۇلت زيالىلارى نەگە ءۇنسىز؟» (27.02.2011) دەگەن ماقالا جارىق كورگەن بولاتىن. جاريالانىمدا الاش قايراتكەرى سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگى ەلگە جەتكىزىلگەندىگىنەن وقىرماندى حاباردار ەتە وتىرىپ، ۇلت زيالىلارىنا دەگەن بازىنامىزدى دا جەتكىزگەنبىز. ايتسە دە، زيالىلار سول ۇنسىزدىگىن ءالى بۇزعان ەمەس. ارۋاق سىيلاعان ەل ەدىك، جاڭا عاسىردا ول قاسيەتىمىزدەن دە اجىراپ قالعاندايمىز. امال جوق، سول ماسەلەگە قايتا ورالىپ وتىرعان جايىمىز بار. ويتكەنى، قازاق ەلى ءۇشىن وپات بولعان سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگى ءالى جەر قوينىنا تابىستالعان جوق. ارىس سۇيەگىنىڭ كۇلى استانا قالاسىنداعى سادۋاقاس قاجى عىلماني اتىنداعى مەشىتتە ءالى ساقتاۋلى تۇر. «قاۋىپ ەتكەننەن ايتامىن» دەمەكشى، جوعارىداعى ماقالادا وسىعان بايلانىستى ءوز ويىمىزدى دا بىلدىرگەن ەدىك:
«ءولى ريزا بولماي، ءتىرى بايىمايدى». قازاق اسىل ازاماتتارىنىڭ سۇيەگىن جەر قوينىنا ارۋلاپ جونەلتكەن. ولىك جونەلتۋدى داۋعا اينالدىرماعان. ەندەشە، ماسكەۋدەن جەتكىزىلگەن سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگىن مۇسىلماندىق ءجون-جورالعىمەن تۋعان توپىراعىنا تابىستاۋ - قازاق ەلىنە ۇلكەن سىن. ەل تۇتقاسىن ۇستاعاندارعا سىن. تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعى اتالىپ وتەتىن جىل ەل ازاتتىعى ءۇشىن جانىن قيعان قايراتكەر سماعۇل سادۋاقاسۇلىنا قۇرمەت كورسەتۋ - تاۋەلسىزدىككە ءتاۋ ەتۋدىڭ وزىندىك ءبىر ۇلگىسى بولماق.
...جەتپىس جەتى جىل جات جەردە جاتقان سۇيەكتى ەندى اتاجۇرتىندا التى كۇن ساقتاۋدىڭ ءجونى جوق، ءسىرا.
حالىقتىڭ قاھارمان پەرزەنتتەرىن قاستەرلەۋ وسىنداي يگى شارالاردان باستاۋ الار بولار؟!
...ءبىز ايتتىق، كەلەسى قادام - بيلىكتە!»
تاعى دا ۇنسىزدىك. زيالىلاردىڭ قوعامدىق پىكىرگە قۇلاق اسپاۋىندا ءبىر گاپ بار ما، ايتەۋىر قۇزىرلى كەڭسەدەگىلەر دە قيمىلسىز. انشەيىندە ناۋقاندىق شارالارعا بەلسەنە كىرىسەتىن شەنەۋنىكتەر شوعىرى سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگى اتاجۇرتقا جەتكىزىلگەنىنەن ءتىپتى بەيحابار ءتارىزدى...
الاش قايراتكەرىنىڭ سۇيەگى اتاجۇرتقا جەتكىزىلگەنىنە دە كەشە 40 كۇن تولدى! 40 كۇن! و زامان دا، بۇ زامان قاي قازاق باباسىنىڭ سۇيەگىن 40 كۇن بويى كومۋسىز ساقتاعان؟! سۇيەكتى وسىلاي قورلاۋعا بولا ما؟ سۇيەگىن جەر قوينىنا بەرۋدى كىدىرتە تۇراتىنداي تۇلعا ما ەدى سماعۇل؟! ول سادۋاقاستىڭ پەرزەنتىنەن الاشتىڭ قايراتكەرىنە اينالدى ەمەس پە؟!
«ءولى رازى بولماي، ءتىرى بايىمايدى». بۇرىن-سوڭدى قازاق اۋەلى باقيلىق بولعان ازاماتىن الىس ساپارعا اتتاندىرىپ الىپ، تىرشىلىكتىڭ تىرباڭىنا سوسىن كىرىسپەۋشى مە ەدى؟! الدە، قازىر الدىمەن تىرىلەردىڭ ماسەلەسى شەشىلىپ، ناۋقاندىق شارالار وتكىزىلىپ، كەيىنگى كەزەك باقيلىق بولعاندارعا كەلە مە؟ «جۇرە بەرسەڭ، كورە بەرەسىڭ» دەگەن وسى شىعار، بالكىم؟!
«نۇر استانا» گازەتى
