ارمان جاقىپجان. ءابليازوۆ پەن «رەسپۋبليكا» قازاق ۇلتىن قورلاي بەرە مە؟
قاشقىن ميللياردەر مۇحتار ءابليازوۆتىڭ ءسوزىن سويلەپ، ساياسي قولشوقپارىنا اينالعان «رەسپۋبليكا» گازەتىنىڭ ەلدى دۇرلىكتىرىپ، قازاق ۇلتىنا ونىڭ مۇددەسىنە قارسى شىعىپ جۇرگەنى ەشكىمگە دە تاڭسىق ەمەس بولار. الايدا، شەكتەن شىققاننىڭ دا شەگى بولادى ەمەس پە؟
مىسالى، قازاق ەلى قاسيەتتى ناۋرىز مەيرامىن تويلاپ جاتقان كۇندەرى ياعني 23-ءنشى ناۋرىزدا گازەت بەلگىسىز بىرەۋدىڭ ««و دوسروچنىح پرەزيدەنتسكيح ۆىبوراح (منەنيە ريادوۆوگو يزبيراتەليا)» اتتى ماقالاسىن جاريالادى. شامامەن قازاق ەلىنىڭ كوركەيىپ، اياعىنان تىك تۇرىپ كەلە جاتقانىنا ءىشى كۇيگەن ورىس حالقىنىڭ وكىلى بولار دەدىك. ونىڭ ساياسي پىكىرىنە، مەملەكەت باسشىسىنا قاتىستى كوزقاراستارىندا شارۋامىز جوق. الايدا، قازاق جەرى مەن ۇلتىندا نە شاتاعى بار؟
قاشقىن ميللياردەر مۇحتار ءابليازوۆتىڭ ءسوزىن سويلەپ، ساياسي قولشوقپارىنا اينالعان «رەسپۋبليكا» گازەتىنىڭ ەلدى دۇرلىكتىرىپ، قازاق ۇلتىنا ونىڭ مۇددەسىنە قارسى شىعىپ جۇرگەنى ەشكىمگە دە تاڭسىق ەمەس بولار. الايدا، شەكتەن شىققاننىڭ دا شەگى بولادى ەمەس پە؟
مىسالى، قازاق ەلى قاسيەتتى ناۋرىز مەيرامىن تويلاپ جاتقان كۇندەرى ياعني 23-ءنشى ناۋرىزدا گازەت بەلگىسىز بىرەۋدىڭ ««و دوسروچنىح پرەزيدەنتسكيح ۆىبوراح (منەنيە ريادوۆوگو يزبيراتەليا)» اتتى ماقالاسىن جاريالادى. شامامەن قازاق ەلىنىڭ كوركەيىپ، اياعىنان تىك تۇرىپ كەلە جاتقانىنا ءىشى كۇيگەن ورىس حالقىنىڭ وكىلى بولار دەدىك. ونىڭ ساياسي پىكىرىنە، مەملەكەت باسشىسىنا قاتىستى كوزقاراستارىندا شارۋامىز جوق. الايدا، قازاق جەرى مەن ۇلتىندا نە شاتاعى بار؟
مىسالى، «رەسپۋبليكا» گازەتىنىڭ اۆتورى بىلاي دەپ لاعادى: «... ەيفوريا نەزاۆيسيموستي پروشلا. كازاحي پروترەزۆەلي. نا رەفەرەندۋمە بولشينستۆو يز نيح پروگولوسۋەت زا دۆۋيازىچيە، نە گوۆوريا ۋج و درۋگيح ناروداح. يبو، چتو تاكوە «گوسۋدارستۆەننىي يازىك»، كاك نە ديالەكت پلەمەني، يز كوتوروگو ۆىشەل نازارباەۆ. ون دەلال كونستيتۋتسيۋ «پود سەبيا». پو سلوۆام نازارباەۆا، وپۋبليكوۆاننىم ۆ پەچاتي، «42% كازاحوۆ ۆلادەيۋت گوسۋدارستۆەننىم يازىكوم ۆ نەدوستاتوچنوي ستەپەني» پوچەمۋ؟ دا پوتومۋ، چتو گوسۋدارستۆەننىي يازىك دليا نيح رودستۆەننىي، ا نە رودنوي. كازاحي - ەتو پروزۆيششە نارودوۆ، ناسەليايۋششيح كازاحستان، ا ۆوت تو، چتو نازىۆايۋت كازاحسكيمي پلەمەنامي، ەتو نەبولشيە، كاك ۆ داگەستانە، نارودنوستي ي نەوبيازاتەلنو تيۋركسكوگو پرويسحوجدەنيا. ۋ كاجدوي يز نيح سۆوي ديالەكت. نا يۋگە ون بليزوك ك ۋزبەكسكومۋ».
«... يتاك، گوسۋدارستۆەننىم يازىكوم نە ۆلادەەت وكولو پولوۆينى كازاحوۆ. رۋسسكيم جە يازىكوم ۆلادەەت 90 پروتسەنتوۆ ۆسەگو ناسەلەنيا. پوچەمۋ جە توگدا رۋسسكي يازىك نە يمەەت ستاتۋسا گوسۋدارستۆەننوگو؟ ۆ تسيۆيليزوۆاننوم ميرە تاكۋيۋ سيتۋاتسيۋ پوسچيتالي بى نەدوپۋستيموي ديسكريميناتسيەي. ۆوت، ۆ فينلياندي 92% فيننوۆ، ا گوسۋدارستۆەننىح يازىكا دۆا: فينسكي ي شۆەدسكي. ۆ شۆەيتساري چەتىرە گوسۋدارستۆەننىح يازىكا. ۆ تاكيح ستراناح كاك ينديا ي پاكيستان، ودنيم يز گوسۋدارستۆەننىح يازىكوۆ ياۆلياەتسيا انگليسكي، حوتيا انگليسكيم يازىكوم ۆلادەەت تولكو ينتەلليگەنتسيا. رودنوي يازىك زابىۆات نە گوديتسيا، نو ي ناۆيازىۆات ەگو درۋگيم - توجە».
«... نازارباەۆ سيليتسيا پرەدستاۆيت كازاحسكي پەرەد ميروۆىم سووبششەستۆوم تسيۆيليزوۆاننىم پراۆوۆىم گوسۋدارستۆوم. ناپراسنىە پوتۋگي. يز كازاحستانا نەت ۆىحودا داجە ۆ ەۆروپەيسكي سۋد. مى كاك بىلي دليا نيح ديكاريامي، تاك يمي ي وستاليس، ي پرەدسەداتەلستۆو نازارباەۆا ۆ وبسە، تولكو ۋكرەپيلو يح ۆ ەتوم منەني. ي ولجاس سۋلەيمەنوۆ سوگلاسەن س تاكوي وتسەنكوي. ون توجە گوۆوريت، چتو ناشيم ديكاريام ني پود كاكيم پرەدلوگوم نەلزيا داۆات ۆ رۋكي «يادەرنۋيۋ دۋبينكۋ»، پۋست دەرۋتسيا نا سويلاح».
وسىندايدى شاتپاقتى جاريالاعان گازەتتى، ونىڭ ارتىندا تۇرعان قاشقىن بيزنەسمەندى «قازاققا جانى اشيدى» دەپ كىم ايتتى؟ بۇل ەلدى، ۇلتتى، مەملەكەتتى قورلاۋ ەمەس پە؟ ءجۇز جەردەن وپپوزيتسياشىل بولسا دا، مۇنداي گازەتتى سوت ارقىلى جابۋ قاجەت. قازاققا قۇن تولەتۋ قاجەت! بۇنداي گازەتكە، ونى قارجىلاندىرىپ وتىرعان توپتارعا، پارتيالارعا لاعنەتتەن باسقا ايتارىمىز جوق. وسىدان كەيىن ابليازوۆشىل «العا» پارتياسىنىڭ بەلسەندىلەرى بولىپ جۇرگەن جاسارال قۋانىشالين، ايسۇلۋ قادىرباەۆا، حاسەن قوجا-احمەت سىندى ازاماتتار نە دەيدى ەكەن؟
«اباي-اقپارات»
