اباي.kz پورتالى الاش اقپارات الەمىندە اتوي سالىپ كەلە جاتقانىنا ون جىلعا جۋىق ۋاقىت بولدى. وسى ارالىقتا اتقارىلعان ىستەر مەن جەتكەن جەتىستىك جايلى وقىرمان قاۋىم باعا بەرەر. ال ءبىز پورتالىمىزدى ۇنەمى وقىپ، پىكىر جازىپ وتىراتىن بەلسەندى ، "شاتاق وقىرماندارىمىز" جايلى ءسوز قوزعاماقشىمىز.

بىراق، سايتتىڭ سانسىز كوپ وقىرمانى تۋرالى تولىق جازا المايتىنىمىز ءسوزسىز. ءبىز تەك پورتالعا تۇراقتى تۇردە پىكىر جازىپ، وي ءبولىسىپ تۇراتىن بەلسەندى وقىرمانداردى عانا اتاپ وتەمىز. وسى جەردە سايتتا پىكىر جازۋشىلاردىڭ كوبى ءوزىنىڭ شىن ەسىمىن ەمەس، بۇركەنشىك اتتار پايدالاناتىنىن ايتا كەتەيىك. ءبىز دە شىن ەسىمىن جاسىرعانداردىڭ ىزىنەن مايشام الىپ ءتۇسۋدى ماقسات ەتپەيمىز.

ءار ماتەريالدىڭ سوڭىنداعى پىكىر الاڭىندا ەركىن وي بولىسكەن وقىرماننىڭ جازعانىنان ونىڭ كوزعاراسىن، ءبىلىم دەڭگەيىن، تاريحي تانىمىن اڭعارۋعا بولادى. ءبىزدىڭ سايتتا جاريالانعان ماقالالارعا بايلانىستى پىكىر جازۋشىلاردىڭ كوبى ءوز ايتارى بار، ءوز ءۋاجىن دالەلدەي الاتىن ادامدار. كەيبىر پىكىرلەر ءتىپتى جاريالانعان ماقالانىڭ وزىنەن كولەمدى بولاتىنى تاڭقالدىرادى. ارينە، تەرىس پىكىر جازاتىن تەنتەكتەر دە تابىلادى. بۋىنسىز جەردەن پىشاق سالىپ، بۇرىس ويلارىن بارىنە تاڭىپ وتىراتىندار جوق دەي المايمىز. بىراق، پورتالدا بىلاپىت ءسوز ايتىپ، بەرەكەنى بۇزاتىندارعا ورىن جوق ەكەنىن ەسكەرتەمىز.

ءوز ەلىنىڭ، ۇلتىنىڭ بولاشاعىنا بەي-جاي قارامايتىن كوپتەگەن ادام ءوزىنىڭ ورىندى ويلارىن ورتاعا سالىپ، ناقتى ۇسىنىستار ايتۋدان قاشپايدى. ءوزىنىڭ تولىق اتى-ءجونىن جازىپ ءسوزدىڭ ءجونىن ايتاتىن بەلگىلى ازاماتتار دا بار. ولاردىڭ ويى - جازىلعان ماقالاعا ءۇن قوسىپ، ەل ومىرىندەگى جاقسىلىقتار مەن كەمشىلىكتەردى شىنايى كورسەتىپ بەرۋ.

ءبىر وكىنىشتىسى، پىكىر جازعان وقىرمانداردىڭ كوبى داۋ-دامايعا ءۇيىر ەكەنى بايقالادى. ماقالا تاقىرىبىنا ساي ناقتى ويلارىن ايتىپ، كوتەرىلگەن ماسەلەنىڭ باسى اشىلۋىنا ات سالىسقاننىڭ ورنىنا كىشىگىرىم داۋلى تۇسىنا جارماسىپ الىپ، جەرىنە جەتكەنشە تۇرتپەكتەيدى دە وتىرادى. ماسەلەن، جەرگە، رۋعا ءبولىنىپ جەكە ادامنىڭ باسىنا تيسۋ قازاق قوعامىنىڭ جازىلمايتىن جاراسىنا اينالىپ وتىر. بۇعان باسىنان داۋى ارىلمايتىن ءدىني تاقىرىپتاردى قوسىڭىز. وسىلارعا قاراپ ەل ازاماتتارىنىڭ عىلىم مەن بىلىمگە قاراعاندا قىسىر كەڭەسكە بەيىم ەكەنىن بايقاۋعا بولادى.

بىراق، بۇل ءبىزدىڭ پورتالدا عانا ەمەس بۇكىل قازاق قوعامىندا قالىپتاسقان جاعداي. كەز-كەلگەن الەۋمەتتىك جەلىنى اشىپ قالساڭىز ەلگە، جەرگە، ءدىني سەكتالارعا ءبولىنىپ قىرىق پىشاق قىرقىسىپ وتىرعان قازاقتاردى كورەسىز. ۇلتتىق بىرلىك، ۇلتتىق سانا جايىندا قالعان. اركىمنىڭ ايتقانىنا سەنىپ، ايتاعىنا ەرىپ ءوز قانداسىن اتارعا وق تاپپاي جۇرگەن قازاقتى كورسەڭ جان شوشيدى. قازاق قوعامىنىڭ بۇلاي بۇلىنۋىنە ەل بيلىگىنىڭ ۇستانعان ساياساتى سەبەپ بولىپ وتىر. ۇلتتىق يدەولوگيا تۋىن بيىك ۇستاپ، قازاقستاننىڭ دامۋىن قازاقتىڭ بولاشاعىمەن بايلانىستىرعاننىڭ ورنىنا، «ىنتىماعى جاراسقان كوپ ۇلتتى ەلمىز» دەپ اركىمگە ءبىر جالتاقتاپ ءجۇرمىز.

سۇزگىدەن وتپەگەن سانسىز اقپاراتقا ۋلانعان قازاق بۇگىندە كىمگە سەنەرىن بىلمەيدى. وسىدان بارىپ كوزى قارايعان تام سۇزەدى بولىپ، اركىمنىڭ جەتەگىندە كەتۋدە. جاقىندا ءماسليحات سەسسياسىنا قاتىسقان اقتوبە وبلىسى ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى ماحامبەت ابيساتوۆ پوليتسەيلەرگە شابۋىل جاساۋدى جوسپارلاعان 147 راديكالدىڭ ۇستالعانىن مالىمدەدى. ءبىر وڭىردەن وسىنشا ادام باسقا-باسقا ءدىني ۇستانىمعا بولا ءوز ەلىنىڭ پوليتسياسىنا شابۋىل جاساۋعا ۇرىنىپ وتىر. سوندا دا سەلك ەتپەيدىن ەل بيلىگى ەلدەگى ۋشىققان ءدىني ماسەلەلەردى شەشۋگە اسىعار ەمەس. ءدال وسى ءبىز ءسوز ەتىپ وتىرعان ماحامبەت ابيساتوۆ 147 راديكالدى ۇستاعانىن جاقسىلىققا جورىپ وتىر:

- جاقسىلىق جاريا بولماۋى كەرەك. ءبىز مۇنى ەشقانداي پيارسىز، تىپ-تىنىش جاسادىق، - دەپ ەسەپ بەردى ابيساتوۆ سول ءماسليحات سەسسياسىندا. ءبىزدى تاڭقالدىرعانى بىلدەي ءبىر ءوڭىردىڭ ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى ەل بيلىگىنە وق اتۋعا ۇرىنعان 150 ادام ۇستالعانىن ماقتان ەتىپ وتىر. ولار ءۇشىن وسىنشا ادامدى ۇستاپ، ەسەپ بەرۋ ماڭىزدى. ال مۇنشا كوپ ادامنىڭ ءوز ەلىنە ءوزى جاۋ بولىپ، پوليتسياعا شابۋىل جاساۋعا نيەتتەنۋىنە كىم كىنالى. وسىنى ويلاپ، بۇنداي باسسىزدىقتىڭ الدىن الۋعا ۇمتىلعان كىم بار؟

قاي جەردە دە قىزۋ تالقىعا تۇسەتىن ءدىني تاقىرىپ ءبىزدىڭ سايتتا دا كەڭىنەن تالقىلانىپ جاتادى. ءدىن جايلى جازىلعان كەز-كەلگەن ماقالانىڭ سوڭعى ءوز كوزقاراسىن تىقپالاعان پىكىرلەرگە تولادى. ارينە، ساۋاتتى تۇردە ايتىلعان ساليحالى پىكىرلەر ءبىز ءۇشىن دە، وقىرمان ءۇشىن دە قول جەتپەس بايلىق ەكەنى شىن. الايدا، ءدىني تاقىرىپتا ءبىر كىتاپ وقىماعان، اركىمنەن ەستىگەن ۋاعىز-ءناسيحاتتارىنا سۇيەنىپ جۇرگەن كەيبىر وقىرماندارىمىز ءوزىنىڭ شالا ساۋات ويلارىن اقتارىپ، پىكىر الاڭىن ءدىني سەكتالار سوعىسىنىڭ شاڭىنا كومەدى. ءدىن جايلى پىكىر جازعانداردىڭ ءبارى ساۋاتسىز دەمەيمىز، اراسىندا ويلى وقىرماندارىمىزدىڭ ايتارىنا قول سوعىپ قوياتىنىمىز بار. وسى جەردە سايتتا جاريالانعان ماقالالارعا وزدەرىنىڭ ءدىني كوزقاراسىن جازۋدان جالىقپايتىن «جەبە»، «DANA QAZAQ» قاتارلى وقىرماندارىمىز بار ەكەنىن ايتا كەتەيىك.

پىكىر جازعىش وقىرمانداردىڭ كوبى قازاق جازۋىنىڭ ورفوگرافيالىق زاڭدىلىقتارىن ساقتاي بەرمەيتىنى قىنجىلتادى. قازاقتىڭ جاناشىرى كەيپىندە كوپ ءسوزىن كولدەي ساپىرىپ وتىرعان كەيبىر جازارمان قازاقتىڭ ءتول ارىپتەرىن بەلدەن باسىپ، ساقاۋ سويلەگەنە اۋەس. بۇدان بولەك، ءبىزدىڭ وقىرماندار اراسىندا «كالبيت» دەگەن كەرتارتپا بىرەۋ بار. ەلدى جامانداۋ، جەردى جامانداۋدان الدىنا جان سالمايتىن وسى «ازامات» ءار ماقالانىڭ سوڭىنا قازاقشا مەن ورىسشانى ارالاستىرىپ ارنەنى جازىپ كەتەدى. ءبىزدىڭ ويىمىزشا، بۇل ادام نە ومىردەن وڭباي تاياق جەپ تاعدىرىنان تۇڭىلگەن بىرەۋ، نە ەشتەڭە ويلامايتىن اقىلسىز ادام. اقىرى ايتقان ەكەنبىز، ورىندى پىكىر جازىپ تۇراتىن «فيدەل»، «بەكجان»، «وقىرمان»، «مارات ومار»، «داستان»، «QAZAQ»، «Shindik» قاتارلى بەلسەندى وقىرماندارىمىزدىڭ اتىن اتاۋدى ۇمىت قالدىرمايىق.

ءبىزدى تاعى ءبىر تاڭقالدىراتىنى، پورتالدا جاريالانىپ تۇراتىن ەلباسى تۋرالى، نە باسقا دا مەملەكەتتىك باعدارلامالار، جيىندار جايلى حابار-ماقالالاردىڭ پىكىر الاڭى مازداۋى جەتكەن قازانداي قاينايدى. اتالعان باعدارلاماعا، جينالىسقا دەگەن العىسقا تولى پىكىرلەر جارىسا جازىلىپ جاتادى. 10, 20, 30 ءتىپتى 50-70 ادام ءبىر اۋىزدان ماقتاۋ-ماداقتاۋعا تولى ويلارىن جازادى. وسىنشا كوپ وتانسۇيگىش، ومىرگە رازى ادامدار شىنىمەن بار ما، الدە ماقالادا اتى اتالعان مەملەكەتتىك تۇلعالاردىڭ تاپسىرىسىمەن جازىلا ما ول جاعى بىزگە قاراڭعى. ءارى وسىنشا كوپ ءبىراۋىزدى پىكىر جازۋدان سايت قىزمەتكەرلەرىنىڭ «قولى تازا» ەكەنىن ايتا كەتكەنىمىز ءجون.

سايت وقىرماندارىنىڭ پىكىرىن وقىپ وتىرىپ اراسىندا وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ دە بار ەكەنىن بايقايمىز. اسىرەسە وتكەندە كوشپەندىلەر ويىنى كەزىندە شىققان كوكپار داۋى جايلى جازىلعان قوس بىردەي ماقالاعا كورشىلەس قىرعىز اعايىندار تاراپىنان كوپ پىكىر جازىلدى. وزبەكتەن جەڭىلۋىمىز قىرعىزعا كورسەتكەن قىرىمىز با، بەكبولات قانايۇلى! جانە قىرعىز كوكپارشىسىنا بەكبولات قانايۇلى جاۋاپ بەرسىن! دەگەن ماقالالارعا قاتىستى «قىرعىز بايكەلەر» بەلسەندىلىك تانىتىپ باقتى.

ءسوز سوڭىندا بارشا وقىرمانعا ەلدە بولىپ جاتقان ماڭىزدى وقيعالارعا بەي-جاي قاراماي، ءوز ويلارىن ايتىپ پىكىر جازىپ جۇرگەنى ءۇشىن العىس بىلدىرەمىز. ءارى ات باسىنداي التىنعا ايىرباستامايتىن اسىل سوزدەرىڭىزدى ءبىزدىڭ پورتال ارقىلى كوپشىلىككە ۇسىنۋدان جالىقپاڭىزدار دەيمىز.

قۋانىش قاپپاس

Abai.kz