كۇنى كەشە عانا الماتى قالاسىنىڭ اكىمى «ۆەچەرني الماتى» گازەتىنىڭ 75-جىلدىق مەرەيتويىنا قاتىسىپ، ارىپتەستەرىمىزدى شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتاپ، ءسوز سويلەدى. اكىمنەن كەيىن قالانىڭ ىعايى مەن سىعايى كەزەككە تۇرىپ، ۇنگە - ءۇن، سىيعا - سىي قوستى. قۋانارلىق جاعداي، ارينە. اكىمنىڭ جۇرەكجاردى سوزدەرىنە الماتى تۇرعىندارى رەتىندە بىزدەر دە ءبىراۋىزدان قوسىلامىز. الايدا...

گازەت ۇجىمىنىڭ سوزىنە سەنەر بولساق، بۇگىنگى «ۆەچەرني الماتى» باسىلىمى ءوزىنىڭ تاريحىن 1936 جىلدىڭ 28 ساۋىرىندە العاش جارىق كورگەن «سوتسياليستيچەسكايا الما-اتا» گازەتىنىڭ شىعۋ كۇنىنەن باستايدى-مىس. ارتىنان نە بولعانىن كىم ءبىلسىن، ايتەۋىر، «كازپراۆدانىڭ» الماتىلىق «قارىنداسى» 1968 جىلدىڭ 2-ءشى قاڭتارىنان باستاپ «ۆەچەرنيايا الما-اتا» دەپ شىعادى. بۇل كۇندى گازەت ۇجىمى ءوزىنىڭ ۆەب-سايتىندا «ەكىنشى تۋعان كۇنىمىز» دەپ اتاپ ءجۇر.

كەمەلىنە جەتكەن كەزدەرىندە اپتاسىنا التى رەت 200-مىڭدىق تارالىممەن شىققان گازەتكە تاعار ءمىنىمىز جوق. 1968 جىلدان بەرى باسىلىمنىڭ 12200 ءنومىرى 300 ميلليوننان استام دانامەن تاراعان كورىنەدى. گازەت قالا ءوز وقىرماندارىن قالا ومىرىندە بولىپ جاتقان بارلىق جاعدايلارمەن تانىستىرىپ، ءوز قىزمەتىن ادال اتقارىپ كەلەدى. وعان تاعار ءمىنىمىز جوق.

كۇنى كەشە عانا الماتى قالاسىنىڭ اكىمى «ۆەچەرني الماتى» گازەتىنىڭ 75-جىلدىق مەرەيتويىنا قاتىسىپ، ارىپتەستەرىمىزدى شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتاپ، ءسوز سويلەدى. اكىمنەن كەيىن قالانىڭ ىعايى مەن سىعايى كەزەككە تۇرىپ، ۇنگە - ءۇن، سىيعا - سىي قوستى. قۋانارلىق جاعداي، ارينە. اكىمنىڭ جۇرەكجاردى سوزدەرىنە الماتى تۇرعىندارى رەتىندە بىزدەر دە ءبىراۋىزدان قوسىلامىز. الايدا...

گازەت ۇجىمىنىڭ سوزىنە سەنەر بولساق، بۇگىنگى «ۆەچەرني الماتى» باسىلىمى ءوزىنىڭ تاريحىن 1936 جىلدىڭ 28 ساۋىرىندە العاش جارىق كورگەن «سوتسياليستيچەسكايا الما-اتا» گازەتىنىڭ شىعۋ كۇنىنەن باستايدى-مىس. ارتىنان نە بولعانىن كىم ءبىلسىن، ايتەۋىر، «كازپراۆدانىڭ» الماتىلىق «قارىنداسى» 1968 جىلدىڭ 2-ءشى قاڭتارىنان باستاپ «ۆەچەرنيايا الما-اتا» دەپ شىعادى. بۇل كۇندى گازەت ۇجىمى ءوزىنىڭ ۆەب-سايتىندا «ەكىنشى تۋعان كۇنىمىز» دەپ اتاپ ءجۇر.

كەمەلىنە جەتكەن كەزدەرىندە اپتاسىنا التى رەت 200-مىڭدىق تارالىممەن شىققان گازەتكە تاعار ءمىنىمىز جوق. 1968 جىلدان بەرى باسىلىمنىڭ 12200 ءنومىرى 300 ميلليوننان استام دانامەن تاراعان كورىنەدى. گازەت قالا ءوز وقىرماندارىن قالا ومىرىندە بولىپ جاتقان بارلىق جاعدايلارمەن تانىستىرىپ، ءوز قىزمەتىن ادال اتقارىپ كەلەدى. وعان تاعار ءمىنىمىز جوق.

ماسەلە، ءدال وسى گازەتتىڭ تۋعان كۇنىنە قاتىستى بولىپ وتىر.  ەسىمىزدە بولسا، وسىدان بىرەر جىل بۇرىن، دالىرەك ايتساق، 2008 جىلدىڭ كوكتەمىندە اتالمىش گازەتتىڭ 40 جىلدىق تويى دۇركىرەپ وتكەن بولاتىن. سول كەزدە دە الماتى قالاسىنىڭ اكىمشىلىگى مەن ءماسليحاتى ارنايى قاۋلىلارىن قابىلداپ، مەرەيتويدى وتكىزۋگە بيۋدجەتتەن ءبىراز قاراجات قاراستىرعان ەدى. سول كەزدەگى قالا اكىمى يمانعالي تاسماعامبەتوۆ جيىنعا قاتىسىپ، ءدال بۇگىنگىدەي جالىندى سوزدەردىن ايتىپ، ءدال بۇگىنگى تسيفرلاردى دالەل رەتىندە كەلتىرگەن بولاتىن.

ەندى، مىنە، اراعا ءۇش جىل سالىپ باسىلىم 35 جىلعا «كونەرىپ» شىعا كەلدى! قىزىق! ەلىمىزدىڭ باس مەگاپوليسىنىڭ تاريحشىلار مەن ارحەولوگتار ىزدەنگەن سايىن، تاريحي قاتپارلارىن قازعان سايىن «كونەرە» تۇسەتىن ادەتى بار ەدى. ورىستار قالانىڭ تاريحى تەك ۆەرنىي بەكىنىسىن سالۋدان باستالادى دەپ شەكتەگەن سايىن تاريحشىلار مەن شەنەۋنىكتەر تەرەڭگە بويلاي بەرەدى، تەرەڭدەي بەرەدى. بۇگىنگى كۇنى الماتىنىڭ تاريحى كەم دەگەندە ءبىر مىڭ جىلدىڭ كولەمىندە. تاعى ىزدەنسەك بابىلدىڭ «قۇرداسى» قىلۋعا دا تولىق مۇمكىندىگىمىز بار سەكىلدى. ىشقىنساق، نۇح پايعامباردىڭ كەمەسى قازىعۇرتقا ەمەس، كوكتەبە قونعانىن «دالەلدەۋگە» دە بولار...

وسىنداي سانقۇمارلىق پەن تويقۇمارلىقتى قاشان قويامىز؟ ءاربىر اكىم كەلگەن سايىن قالانى «كونەرتە» بەرسە، ونىڭ گازەتىنىڭ جاسىن «ۇلعايتسا» قايدا بارامىز؟ ءجاي عانا «كونەرتىپ»، «ۇلعايتا» بەرگەنى ەشتەڭە ەمەس، وعان مەملەكەتتىڭ، سالىق تولەۋشىلەردىڭ قاراجاتىن ميلليونداپ توگە بەرەدى! سۋدىڭ دا سۇراۋى بار ەمەس پە؟ قالا قازىناسى سۋ ما، الدە؟ اكىمدەر اۋىسار، كەلەر-كەتەر، ال قالا تۇرعىندارىنىڭ كوزى مەن قۇلاعى بولىپ جاتقان الماتى قالالىق ءماسليحات دەپۋتاتتارى اي قاراپ وتىر ما؟ ولار نەگە «ازاماتتار! كەشە عانا وسىنشاما ميلليون اقشا جۇمساپ تويلاعان ەدىك. جۇرتتان ۇيات ەمەس پە؟» دەمەيدى؟ الماتىنىڭ ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك ماسەلەلەرى جەتىپ جاتىر. سول قاراجاتتى ناقتى شارۋاعا جۇمساساق نەتتى؟

ەرتەڭ گازەتكە باسقا باس رەداكتور، قالاعا جاڭا اكىم كەلەدى. ولار دا قاراپ وتىرماس. سوندا نە ىستەيمىز؟ «گازەت گەنەرال-گۋبەرناتوردىڭ گازەتىنىڭ ءىزىن جالعاستىرۋشى، اتام زامانداعى بالەنشەكە حان-سۇلتاننىڭ ءسوزىن جەتكىزۋشى» دەپ جۇرسە شە؟ تاعى دا شاشىلامىز با؟ توي-توي دەپ اتويلاپ جۇرگەن شەنەۋنىكتەرگە قاراپ قالىڭ بۇقارا نە دەپ ويلاۋى ءتيىس؟ اشىنعاننان باسقا امالى بار ما؟

«اباي-اقپارات»