بولات ايۋحانوۆ: «ماعان الاتاۋ مەن مال وتان ەمەس»
www.russianskz.info سايتى قازاقتى قالايدا قاعىتىپ قالۋدىڭ قام-تىرىلىگىنە شىنداپ كىرىسكەنگە ۇقسايدى. اتالعان سايتتىڭ الگىندەي ارەكەتى قازاقستان مەن بەلورۋسسيا جانە رەسەي مەملەكەتتەرىنىڭ اراسىنداعى كەدەندىك وداق قىزمەتىنە كىرىسكەلى بەرى ءتىپتى ۇدەپ كەتتى. شاماسى، رەسەيلىك ارىپتەستەرىمىز كرەملدەن استىرتىن تاپسىرما الىپ، كەدەندىك وداقتان كەشەگى كەڭەستىك وداقتى جاساۋدىڭ امالىنا ءبىرجولا بەت بۇرعانداي. ازىرگە ولار وراشولاق ويلايتىن ورىستىڭ اۋزىمەن وپىرىپ سويلەمەي، قازاقتى قازاقپەن مازاق ەتۋدە. ول قازاقتار - ءۇشجۇز جىل سوقالاپ ءجۇرىپ ورىستىڭ ءوزى وسىرگەن قازاقتار. اتى قازاق، زاتى - قارا ورىس. سونداي ءبىر قارا ورىسىمىز بولات ايۋحانوۆ دەيتىن كىسىمىز بولىپ شىقتى. ءبيشى. بالەت ءبيشىسى. بوكەڭ شۋ دەگەننەن «قازاقتا بي بولماعان، قازىرگى قازاقتىڭ ۇلتتىق ءبيى چەرنىشەۆانىڭ قازاقستانعا دەگەن سۇيسىپەنشىلىگىنىڭ ناتيجەسىندە دۇنيەگە كەلگەن» دەپ سوقتىرتىپ كەلەدى دە، شەتەلدەرگە قازاقتىڭ «مورداسىن» الىپ بارۋ ۇيات دەيدى. شاماسى، سايتتىڭ ءتىلىشىسى بولسا كەرەك، كسەنيا ەۆدوكيمەنكو دەيتىن ارىپتەسىمىز ونىڭ قولتىعىنان دىم بۇركىپ سويلەتە تۇسەدى. بىلاي دا قازاق مادەنيەتىنە تۇكىرىپ جۇرگەن ءبىزدىڭ كىسىمىز بىرەۋ جەل بەرىپ جەلپىلدەتكەن سوڭ ايانىپ قالسىن با، بۇگىنگى كورەرمەن بىتكەندى «بىدلو» دەپ بايلام جاسايدى. قازاقشا جالپاق ماعاناسىندا ايتساق، ايۋحانوۆ ءۇشىن بۇگىنگى كورەرمەن «ايۋان» كورىنەدى.
www.russianskz.info سايتى قازاقتى قالايدا قاعىتىپ قالۋدىڭ قام-تىرىلىگىنە شىنداپ كىرىسكەنگە ۇقسايدى. اتالعان سايتتىڭ الگىندەي ارەكەتى قازاقستان مەن بەلورۋسسيا جانە رەسەي مەملەكەتتەرىنىڭ اراسىنداعى كەدەندىك وداق قىزمەتىنە كىرىسكەلى بەرى ءتىپتى ۇدەپ كەتتى. شاماسى، رەسەيلىك ارىپتەستەرىمىز كرەملدەن استىرتىن تاپسىرما الىپ، كەدەندىك وداقتان كەشەگى كەڭەستىك وداقتى جاساۋدىڭ امالىنا ءبىرجولا بەت بۇرعانداي. ازىرگە ولار وراشولاق ويلايتىن ورىستىڭ اۋزىمەن وپىرىپ سويلەمەي، قازاقتى قازاقپەن مازاق ەتۋدە. ول قازاقتار - ءۇشجۇز جىل سوقالاپ ءجۇرىپ ورىستىڭ ءوزى وسىرگەن قازاقتار. اتى قازاق، زاتى - قارا ورىس. سونداي ءبىر قارا ورىسىمىز بولات ايۋحانوۆ دەيتىن كىسىمىز بولىپ شىقتى. ءبيشى. بالەت ءبيشىسى. بوكەڭ شۋ دەگەننەن «قازاقتا بي بولماعان، قازىرگى قازاقتىڭ ۇلتتىق ءبيى چەرنىشەۆانىڭ قازاقستانعا دەگەن سۇيسىپەنشىلىگىنىڭ ناتيجەسىندە دۇنيەگە كەلگەن» دەپ سوقتىرتىپ كەلەدى دە، شەتەلدەرگە قازاقتىڭ «مورداسىن» الىپ بارۋ ۇيات دەيدى. شاماسى، سايتتىڭ ءتىلىشىسى بولسا كەرەك، كسەنيا ەۆدوكيمەنكو دەيتىن ارىپتەسىمىز ونىڭ قولتىعىنان دىم بۇركىپ سويلەتە تۇسەدى. بىلاي دا قازاق مادەنيەتىنە تۇكىرىپ جۇرگەن ءبىزدىڭ كىسىمىز بىرەۋ جەل بەرىپ جەلپىلدەتكەن سوڭ ايانىپ قالسىن با، بۇگىنگى كورەرمەن بىتكەندى «بىدلو» دەپ بايلام جاسايدى. قازاقشا جالپاق ماعاناسىندا ايتساق، ايۋحانوۆ ءۇشىن بۇگىنگى كورەرمەن «ايۋان» كورىنەدى. ناعىز كورەرەمەن، ونەردى شىن ءتۇسىنىپ باعالايتىن جۇرت ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە ءولىپ قالىپتى.
- ءبىزدىڭ ۇرپاق ورىس مادەنيەتىنىڭ ساياسىندا ءوسىتى، - دەيدى ايايۋحانوۆ، - تاپ سودان جامانشىلىق كورگەن ەمەسپىز. ال قازىر نە، ورىس ءتىلىن پايدالاندىق، ديسسەرتاتسيا قورعادىق، شەتەل تەحنولگياسىن ورىس ءتىلى ارقىلى يگەردىك، سويتتىك دە وعان «ساۋ بول» دەدىك. ەندى ات جارىس، الامان بايگەگە، كيىز ۇيگە قايتىپ ورالىپ، «مىنە، ءبىزدىڭ ۇلتتىق ونەرىمىز - وسى» دەپ كورسەتۋىمىز كەرەك ەكەن؟ قازاقستاننىڭ مادەنيەتى - قازاق ۇلتىنىڭ مورداسى ەمەس. رەسەيدە پليسەتسكايا مەن تاركوۆسكيدى ەشكىم ەۆرەي دەمەيدى عوي. ولار ءبىزدىڭ، سوۆەتتىڭ، ورىستارى. مەنى رەسەيدە ۇلتتىڭ تۇعىرلى تۇلعاسى دەسەدى، سەبەبى مەن ورىستىڭ ءداستۇرلى بالەت مەكتەبىنىڭ شاكىرتىمىن ، سول مەكتەپتىڭ ءداستۇرىن جالعاستىرۋشىمىن.
- ءسىز ماسەلەگە وتانشىلدىق تۇرعىسىنان قارامايدى ەكەنسىز... (دەپ قويادى ەۆدوكيمەنكو ءبىزدىڭ ەس-اقىلىنان ايرىلىپ، ەسىپ وتىرعان اعامىزعا)
- مەن،- دەيدى، - وعان ايۋحانوۆ اعىنان جارىلىپ، - «وتانشىل»، ياعني «پاتريوت» دەگەن ءسوزدى جەك كورەمىن. ماعان دالانىڭ اق سەلەۋى، الاتاۋ مەن مال - وتان ەمەس. مەن قاي ەلگە كەرەكپىن، سول ەل مەنىڭ وتانىم.
سۇحباتتىڭ تولىق نۇسقاسىن مىنا سىلتەمەدەن وقۋعا بولادى: http://www.russianskz.info/society/1933-o-bydlovatom-zritele-iskusstve-i...
«اباي-اقپارات»