قر سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ وتكەن جىلعى ەسەبى بويىنشا، جەمقورلىق ىستەرى ەڭ كوپ تىركەلگەن سالا - ءبىلىم بەرۋ سالاسى ەكەن.

باسقاسىن ايتپاقاندا جاقىندا عانا ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ ۆيتسە-ءمينيسترى ەلميرا سۋحانبەرديەۆا سوتتى بولدى. بىراق، بۇل جەردە سوتتى بولدى دەگەننەن گورى سوت زالىن كورىپ شىقتى دەگەن ءجون شىعار. پارا الدى دەپ ايىپتالعان ەكس-مينيستر جەڭىل جازامەن قۇتىلدى. بوستاندىققا شىعا سالا "بيزنەسپەن اينالىسام نەمەسە مۇعالىم بولام" دەپ سىردىڭ سۋى سيراعىنان كەلمەي كۇلىپ جۇرگەنىن كوز كوردى.

جەمقولارلار - مۇعالىم، مۇعالىمدەر - جەمقور بولدى. "ەت ساسىسا تۇز سەبەدى، تۇز ساسىسا نە سەبەدى" دەگەندى وسىندايدا ايتادى. قازاقستاننىڭ بولاشاعى بولعان جاستاردى جەمقورلار تاربيەلەپ جاتسا، ەلدىڭ ەرتەڭى نە بولماق؟ قاسقىرعا قوي باقتىرىپ وتىرعان مىنا تۇرىمىزبەن الداعى ءجۇز جىلدا دا جەمقورلىقتى جويا المايتىن شىعارمىز.

ءبىز ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنە ورىنسىز ءمىن تاعىپ وتىرعان جوقپىز. جەمقورلىقپەن كۇرەس اگەنتتىگىنىڭ ءوزى بۇل سالادا جەڭ ۇشىنان جالعاسقان قىلمىستىڭ كوپ ەكەنىن ايتىپ وتىر. ونىمەن قوسا، مينيستر اۋىسقان سايىن رەفورما جاسالاتىن بۇل سالانىڭ داۋ-دامايى باسىنان اسادى. مەملەكەت ءۇشىن ەڭ ماڭىزدى مينيسترلىكتىڭ مۇنشا بىلىققا باتىپ جاتقانى جانىمىزدى اۋىرتادى.

سول بعم-دان تاعى ءبىر داۋ شىقتى. بۇل جولى ايىپتاۋشى دا، ايىپتالۋشى دا اتالعان مينيسترلىكتىڭ وزىنەن. تارقاتىپ ايتساق، بعم اكىمشىلىك جۇمىس جانە مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ دەپارتامەنتىنىڭ ديرەكتورى انار قايىربەكوۆا كۇتپەگەن مالىمدەمە جاسادى. ول جاۋاپتى حاتشى ارىن ورساريەۆ پەن ۆيتسە-مينيستر رۇستەم بيعاريدى قىزمەتتىك كەلىسىمشارتقا قول قويۋ كەزىندە قىسىم كورسەتتى دەپ ايىپتادى.

انار قايىربەكوۆا

ونىڭ ايتۋىنشا، سەرۆەرلىك جابدىقتاردى كوشىرۋگە بيۋدجەتتەن 48 ميلليون تەڭگە بولىنگەن، بىراق جەتكىزۋشى جۇمىستى اياقتاماعان. سوعان قارامستان، جاۋاپتى حاتشى ورساريەۆ اقشانى تولىعىمەن اۋدارىپ بەرگەن.

- سەرۆەرلەردى كوشىرۋگە جۇمسالعان 48 ميلليون تەڭگەنىڭ جۇمىسى ءىس-جۇزىندە ورىندالعان جوق. مەن بۇل تۋرالى مينيسترلىكتىڭ جاۋاپتى حاتشىسى ارىن ورساريەۆكە حات جازىپ، جەتكىزىپ بەرۋشىمەن كەلىسىم بويىنشا تولەم تولەۋدى توقتاتۋ كەرەكتىگىن ايتتىم. بىراق، وعان قاراماستان ورساريەۆ پەن قارجى دەپارتەمەنتى ديرەكتورى اقشانى تولىق تولەدى. بۇعان دەيىن دە بيعاري مەن ورساريەۆ مەنى 100 ملن تەڭگەنىڭ زاڭسىز كەلىسىمشارتىنا قول قويۋعا ماجبۇرلەدى. مەن ودان باس تارتتىم. سودان كەيىن ورساريەۆ "سىزبەن جۇمىس جاساۋ قيىنعا سوقتى" دەپ ەسكەتتى، - دەيدى قايىربەكوۆا.

انار قايىربەكوۆا بۇل ماسەلەنى جەمقورلىقپەن كۇرەس اگەنتتىگىنە مالىمدەگەنىن، ولاردىڭ تەكسەرىس جۇرگىزىپ جاتقانىن ايتتى. بىراق، جەمقورلىقپەن كۇرەس اگەنتتىگىندە جاۋاپتى حاتشىنىڭ وزىنە ەمەس، ونىڭ ورىنباسارى كۇدەروۆكە قاتىستى قىلمىستىق ءىس قارالىپ جاتىر ەكەن. "الايدا ورىنباسار حاتشىنىڭ قارجىلىق قۇجاتتارعا قول قويۋعا قۇزىرەتى جەتپەيدى. سوندىقتان جاۋاپتى حاتشىنىڭ ورىنباسارى جەكە ءوزى مۇنداي قىلمىس جاساي المايدى" دەيدى ول.

ال ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ قول استىنداعى قىزمەتكەرلەرگە تاعىلعان ايىپتارعا قاتىستى تۇسىنىكتەمە بەرىپ، قىزمەتتىك تەكسەرىس ءجۇرىپ جاتقانىن ايتتى.

- ول كىسى (انار قايىربەكوۆا) كەشە عانا بىزگە وسىنداي شاعىمىن جەتكىزدى. قۇزىرلى ورگاندار قاجەتتى قىزمەتتىك تەكسەرىس جۇرگىزەدى. جاۋاپتى ورگاندار اشىق جانە ءادىل تەرگەۋ جۇرگىزەدى دەپ ويلايمىن. قۇزىرلى ورگانداردىڭ شەشىمىن كۇتىپ وتىرمىز. وسىدان كەيىن عانا تولىق اقپارات بەرە الامىز, - دەدى مينيستر.

انار قايىربەكوۆانىڭ ايتۋىنشا، "سىزبەن جۇمىس جاساۋ قيىنعا سوقتى" دەپ قوقان-لوقى كورسەتكەن ارىن ورساريەۆ وعان جالا جاۋىپ، ءتۇرلى اكىمشىلىك ءىس قوزعاتىپ، سوگىس جاريالاتقان. ءوزىنىڭ ايتقانىن ىستەتە الماعان شەنەۋنىك ەندى دەپارتامەنت ديرەكتورىن جۇمىستان شىعارۋعا ارەكەتتەنىپ جاتقان كورىنەدى. بىراق، قايىربەكوۆا ورساريەۆتىڭ ۇيىمداسقان توپپەن اقشا جىمقىرىپ وتىرعانىن دالەلدەيتىن مالىمەتتەر بار ەكەنىن ايتىپ وتىر.

ارىن ورساريەۆ

بۇل ىسكە بايلانىستى بۇگىن ارىن ورساريەۆ Facebook جەلىسىندەگى جەكە پاراقشاسىندا جاۋاپ بەرىپتى. جاۋاپتى حاتشى جاۋابىندا ءوز ءىسىنىڭ اقتىعىن ايتىپ، دەپارتامەنت ديرەكتورىنىڭ ءسوزىن جوققا شىعارۋعا تىرىستى.

ونىڭ ايتۋىنشا، ا.قايىربەكوۆا ەكى سەبەپتى جەلەۋ ەتىپ شاعىم بىلدىرگەن. ول ءوزىن سىبايلاس جەمقورلىق سحەمالارىنا قارسى "كۇرەسكەر" ەتىپ كورسەتىپ وتىر.  بىرىنشىدەن، سەرۆەرلىك جابدىقتى كوشىرۋ جۇمىستارى تولىق جۇرگىزىلگەن. بۇعان دالەل رەتىندە "گتس" رمك بەرگەن اقپاراتتىق قاۋىپسىزدىك اتتەستاتى بار ەكەن. سونىمەن قاتار، اتالعان جابدىقتاردىڭ قايدا تۇرعانىن دا ايتىپتى.

ال «ستۋدەنتتەرگە ارنالعان جازعى ستارتاپتار مەكتەبى» جايلى ماسەلەدە، دەپارتامەنت ديرەكتورى ا. قايىربەكوۆا وسى بايقاۋدى وتكىزۋ باستاماسىن كوتەرىپ، قىزمەتتى قابىلداۋعا ءوزى جاۋاپتى بولعان. سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى ستارتاپ-لاگەردە بولۋى مۇمكىن زاڭ بۇزۋشىلىقتاردى تەرگەپ جاتىر ەكەن. ونىڭ ناتيجەلەرى كەيىنىرەك جاريالاناتىن كورىنەدى.

ورساريەۆتىڭ ايتۋىنشا، ءۇشىنشى ماسەلە 2014 جىلعى جاتاقحانالار قۇرىلىسىنا قاتىستى. ا.قايىربەكوۆا بۇل ىسكە بايلانىستى بەس جىل بۇرىن شاعىمدانعان. الايدا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى اگەنتتىكتىڭ تەكسەرىپ، ەشقانداي زاڭ بۇزۋشىلىقتار تابا الماعان ەكەن.

انار قايىربەكوۆاعا جالا جاۋىپ، سوگىس جاريالاتقانى جايلى ماسەلەگە دە ورساريەۆتىڭ جاۋابى دايىن ەكەن. ونىڭ ايتۋىنشا، ءساۋىر ايىندا ا.قايىربەكوۆا ادەپسىز قىلىقتارى ءۇشىن تارتىپتىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلعان. بۇعان سەبەپ، قىزمەتكەرلەر جۇمىس ۋاقىتىندا ءوز جۇمىسىنا قاتىسى جوق سايتتارعا كىرگەن كورىنەدى.

ارىن ورساريەۆ ءسوزىنىڭ سوڭىندا، قايىربەكوۆانىڭ شاعىمىندا سىبايلاس جەمقورلىق جاسادى دەپ ايىپتالعان مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر ار-نامىسى مەن ابىرويىن قورعاۋ ءۇشىن ءتيىستى ورگاندارعا جۇگىنەتىنىن ايتىپتى.

قوس تاراپتىڭ ايتارى وسى. ەندىگى ماسەلە جاۋاپتى ورگانداردىڭ بۇل ءىستى قالاي بىرجاقتى ەتەتىنىندە بولىپ تۇر. وسى دەڭگەيگە جەتكەن داۋ ەندى جىلى جابىلا قويماس. بىراق، جاڭبىردىڭ اراسىنان سۋ بولماي شىققان سۋحانبەرديەۆا ءىسىن دە ەستەن شىعارماعان ءجون. سول ءۇشىن بۇل ماسەلەنىڭ ءتۇپ-تامىرىنا ءۇڭىلۋ كەرەك. بىلدەي مينيسترلىكتىڭ بۇنشا بىلىققا باتۋىنا نە سەبەپ؟ مينيسترلىك باسشىلارى نەگە ءبىر-ءبىرىن اشكەرەلەپ جاتىر. بۇل شىنىمەن دە ادىلەتسىزدىككە توزبەيتىن ادال شەنەۋنىكتىڭ ءىسى مە، الدە "تاققا" تالاس بارىسىندا جاسالعان ارانداتۋ ما؟ سونى انىقتاۋ كەرەك. ەڭ ماڭىزدىسى، حالىقتىڭ اقشاسىن اساعان جەمقورلار قاتاڭ جازالانۋ كەرەك...

قۋانىش قاپپاس

Abai.kz