«ءانۇراندى دەپۋتات تا، دياسپورا دا بىلە بەرمەيدى»
جۋىردا الەۋمەتتىك جەلىدە استاناداعى تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىنىڭ بىرىندە تۇرعىنداردىڭ «بالكونعا» شىعىپ ەلىمىزدىڭ مەملەكەتتىك ءانۇرانىن ورىنداعان بەينەجازباسى تارادى. كوپشىلىك بۇل ارەكەتتىڭ ەلدەگى توتەنشە جاعداي كەزىندە ادامداردىڭ ءبىر-ءبىرىن قولداۋعا، كوڭىلدەرىن كوتەرۋگە سەپ بولاتىنىن ايتادى.
ەلوردالىقتاردىڭ ءانۇران ورىنداۋى الەۋمەتتىك جەلى قولدانۋشىلارىمەن قاتار ەل پرەزيدەنتىن دە بەي-جاي قالدىرماعان ەكەن. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ «Twitter» جەلىسىندە بۇل تۋرالى:
«ەلوردا مەن ەلىمىزدىڭ باسقا قالالارى تۇرعىندارىنىڭ ءانۇرانىمىزدى بىرگە ورىنداۋى - وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتىڭ كورىنىسى. حالقىمىزدىڭ بۇل ارەكەتى زور قۇرمەتكە لايىق»، - دەپ جازدى.
ءاسىلى، كارانتين كەزىندە تەرەزەگە شىعىپ ءان ايتىپ، كوڭىل كوتەرۋ دەيتىن چەللەندج يتاليانداردان باستاۋ العان. يتالياداعى ىندەت كەزىندە ەل تۇرعىندارى وسىلايشا ءبىر-بىرىنە كومەكتەسىپ، اينالاسىنداعى ادامدارعا جاقسى كوڭىل-كۇي سىيلاۋعا تىرىساتىندارىن ايتقان.
سونداي-اق، رەسەيدىڭ كراسنوگورسك قالاسىندا دا تۇرعىندار «بالكوندا» ءانۇران ورىندادى.
قىرعىزستاندا دا بۇل ءۇردىس جالعاسىن تاپتى. 1 ءساۋىر كۇنى كەشكە بىشكەك قالاسىنداعى تۇرعىن ۇيلەردىڭ بىرىندە ەل ازاماتتارى بىرىگىپ، قىرعىزستاننىڭ ءانۇرانىن ورىندادى.
ارينە، قيىن كەزەڭدە ەل رۋحىن كوتەرەتىن مۇنداي ارەكەتتەر قاجەت-اق. ءتىپتى، قاراپايىم ازاماتتاردىڭ وسى ءبىر ارەكەتى قازاق ەلىنىڭ ءانۇرانى تۇگىلى ءتىلىن بىلمەيتىن ءھام بىلگىسى كەلمەيتىن بيلىكتەگى كەيبىر شەندىلەرگە ۇلگى بولۋى ءتيىس.
ال جازۋشى، پۋبليتسيست مارات توقاشباەۆ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسىندا دەپۋتاتتار مەن ەلىمىزدەگى وزگە دياسپورا وكىلدەرىنىڭ مەملەكەتتىك ءانۇراندى بىلمەيتىنىن العا تارتادى. ونىڭ ايتۋىنشا، پرەزيدەنت كوروناۆيرۋس كەزىنىڭ وزىندە ءتۇرلى دياسپورا وكىلدەرىنىڭ انۇرانعا كوزقاراسىن وزگەرتۋگە بايلانىستى يدەولوگيالىق شارالار قابىلداۋى ءتيىس.
- «قاسىم-جومارت توقاەۆ ءوزىنىڭ «Twitter» پاراقشاسىندا بالكوننان ءانۇران شىرقاعاندارعا باعا بەرىپتى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءانۇران تۋرالى ايتقانى وتە قۋانتتى. بۇل كەزىندە «گيمن» سوزىنە قازاقشا «ءانۇران» ءسوزىن بالاماعا ۇسىنعان اۆتور رەتىندە ماعان دا قىمبات. مەملەكەتتىك رامىزگە بايلانىستى وزەكتى تاقىرىپ بولعاندىقتان كوپ جۇرتتى بەي-جاي قالدىرماسى تاعى انىق.
ەرتەرەكتە، جيىرما جىلداي بۇرىن «مينيسترلەر ءانۇراندى بىلە مە؟» دەگەن ماقالا جازعانىم ەسىمدە. وكىنىشكە قاراي بۇگىنگى مينيسترلەردىڭ ءبارى ءانۇراندى جاتقا بىلەتىندىگىنە قازىر دە كۇمانىم بار. پارلامەنت دەپۋتاتتارى دا سونداي.
اناۋ كوسارەۆ، قازاقشا ەكى ءسوزدىڭ باسىن قوسا المايتىن قاراعۇسوۆا، «عاشىقتىق وقىتۋدى» ناسيحاتتايتىن پارتيا قالاۋلىلارى ءانۇراندى جاتقا ايتادى دەگەنگە كىم سەنەدى؟! مەملەكەتتىك ءتىل – قازاق تىلىنە شەكەدەن قاراۋ انۇرانىمىزعا دا سالقىنىن تيگىزىپ كەلەدى. اسىرەسە بيلىكتىڭ «قازاقستاندىق ۇلت» جاساۋ يدەياسى كوپ نارسەنى ءبۇلدىردى. بىزدە سانى 100 مىڭنان اساتىن توعىز دياسپورا تۇرادى. قازاعىڭدى دا، قازاقستاننىڭ ءانۇرانىن دا كەرەك قىلاتىندارى شامالى.
اقتاۋدا اسكەردەگى ەكى ساربازدىڭ ءانۇران ايتۋدان باس تارتقانى ءۇشىن تاياق جەگەنى ينتەرنەتتە ءجۇر. قازاقستاندا ءانۇراندى قازاقتان باسقا ۇلت وكىلدەرىنىڭ جاتقا ايتاتىندارى نەكەن-ساياق. ورىس تۇگىلى ءورىستىلدى قازاقتاردىڭ ءوزى انۇرانعا كەلگەندە سيپاقتاپ قالادى. سوندايلاردىڭ ءبىرى قازاق ەلىنىڭ ءانۇرانىن ورىسشا ايتۋعا ۇسىنىس جاساپ حالىقتىڭ اشۋ-ىزاسىن تۋعىزعانى ەستە.
ءىس جۇزىندە ءانۇران - ءار ادامنىڭ وتانىنا دەگەن كوزقاراسىنىڭ لاكمۋس قاعازى. مىسالى، الماتىدا جاڭادان سالىنعان ىقشاماۋدانداردا بالكونعا شىعىپ ءانۇران ايتۋشىلار كوپ. ويتكەنى ولاردا كوبىنە جاس قازاق وتباسىلارى تۇرادى. ال ورتالىقتاعى كونە بەس، توعىز قاباتتى ۇيلەردە تۇراتىنداردىڭ ىشىندە انۇرانعا پىسقىرمايتىندار جەتىپ جاتىر.
سوندىقتان پرەزيدەنت كوروناۆيرۋس كەزىنىڭ وزىندە ءتۇرلى دياسپورا وكىلدەرىنىڭ انۇرانعا كوزقاراسىن وزگەرتۋگە بايلانىستى يدەولوگيالىق شارالاردى دەرەۋ قولعا العانى ءجون»،- دەپ جازدى.
ءتۇيىن. قازىر يتاليادان باستالىپ، كورشى-قولاڭ ەلدەرى اينالا جەتكەن ءانۇران ايتۋ چەللەندجىنە پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ ءوزى وڭ باعا بەرگەنىن كوردىك. ال جۋرناليست، جازۋشى مارات ءبايدىلداۇلى كەيبىر دەپۋتاتتاردىڭ مەملەكەتتىك ءانۇراندى جاتقا بىلەتىنىنە كۇمانمەن قارايتىنىن جازدى.
سونىمەن، بىزدەگى سەنات پەن ماجىلىستە وتىرعان دەپۋتاتتار، ءار سالانىڭ تىزگىنىن ۇستاعان مينيسترلەر ەلىمىزدىڭ تولقۇجاتى - ءانۇرانىمىزدى بىلە مە؟
Abai.kz