الماتى. 15 قاراشا. قازتاگ - اسحات احمەتبەكوۆ. يتالياندىق قۇندى قاعازداردىڭ قۇنسىزدانۋىنان ۇلتتىق بانكتىڭ ۆاليۋتالىق رەزەرۆتەرى قۇنى جاعىنان شامامەن $100 ملن-عا ارزاندادى، دەپ قر پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى قازاقستاندىق ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىنىڭ (قسزي) باس عىلىمي قىزمەتكەرى ۆياچەسلاۆ دودونوۆ ءمالىم ەتتى.

«نازار اۋدارساڭىز: 1 قاڭتاردا (2011 جىلى - قازتاگ) يتاليا ۇكىمەتىنىڭ وبليگاتسيالارىمەن قازاقستان ۇلتتىق بانكى بالانسىندا ت270 ملرد وسىنداي قاعازدار بولعان، ياعني، شامامەن $1,5 ملرد. قازىر ولاردىڭ كىرىستىلىگى ەكى پايىزداي ارتتى - ول دەگەنىڭىز، ول قاعازداردىڭ قۇنى 5 پايىزعا ءتۇستى دەگەن ءسوزى. ياعني، $1,5 ملرد-تان ەكى كۇننىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ رەزەرۆتەر شامامەن $100 ملن-عا ارزاندادى دەگەن ءسوز. بۇل ءجاي عانا قازىرگى ۆاليۋتالىق جۇيەنىڭ نە ەكەنىن كورنەكتى كورسەتەتىن جاعداي»، - دەدى ۆ. دودونوۆ سەيسەنبى كۇنگى «بەك قالىپتاسۋى: جاعدايى، پروبلەمالارى، كەلەشەگى» اتتى عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسيادا.

بۇل رەتتە ول ۇلتتىق بانك رەزەرۆتەرىنە التىن باعاسىنىڭ تەربەلىسى مەن باسقا دا فاكتورلار ىقپال ەتەتىنىن ەسكە سالدى.

الماتى. 15 قاراشا. قازتاگ - اسحات احمەتبەكوۆ. يتالياندىق قۇندى قاعازداردىڭ قۇنسىزدانۋىنان ۇلتتىق بانكتىڭ ۆاليۋتالىق رەزەرۆتەرى قۇنى جاعىنان شامامەن $100 ملن-عا ارزاندادى، دەپ قر پرەزيدەنتىنىڭ جانىنداعى قازاقستاندىق ستراتەگيالىق زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىنىڭ (قسزي) باس عىلىمي قىزمەتكەرى ۆياچەسلاۆ دودونوۆ ءمالىم ەتتى.

«نازار اۋدارساڭىز: 1 قاڭتاردا (2011 جىلى - قازتاگ) يتاليا ۇكىمەتىنىڭ وبليگاتسيالارىمەن قازاقستان ۇلتتىق بانكى بالانسىندا ت270 ملرد وسىنداي قاعازدار بولعان، ياعني، شامامەن $1,5 ملرد. قازىر ولاردىڭ كىرىستىلىگى ەكى پايىزداي ارتتى - ول دەگەنىڭىز، ول قاعازداردىڭ قۇنى 5 پايىزعا ءتۇستى دەگەن ءسوزى. ياعني، $1,5 ملرد-تان ەكى كۇننىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ رەزەرۆتەر شامامەن $100 ملن-عا ارزاندادى دەگەن ءسوز. بۇل ءجاي عانا قازىرگى ۆاليۋتالىق جۇيەنىڭ نە ەكەنىن كورنەكتى كورسەتەتىن جاعداي»، - دەدى ۆ. دودونوۆ سەيسەنبى كۇنگى «بەك قالىپتاسۋى: جاعدايى، پروبلەمالارى، كەلەشەگى» اتتى عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسيادا.

بۇل رەتتە ول ۇلتتىق بانك رەزەرۆتەرىنە التىن باعاسىنىڭ تەربەلىسى مەن باسقا دا فاكتورلار ىقپال ەتەتىنىن ەسكە سالدى.

«ياعني، اڭگىمە ءىس جۇزىندە، ءبىزدىڭ ەلدەرىمىزدىڭ اۋىر ەڭبەكپەن سوڭعى ونداعان جىلدارى تاپقان جانە قازىر حالىقارالىق رەزەرۆتەر دەپ اتالاتىن ءال-اۋقاتى ايتارىقتاي دارەجەدە، دامىعان ەلدەردىڭ مەملەكەتتىك قارىزدارى دەگەن قىلداي جىپتە ءىلۋلى تۇر. ول بارلىق دەرلىك رەزەرۆتىك اكتيۆتەردە 100%-دان دا ارتىق»، - دەپ ول اتاپ كورسەتتى.

«كەشە گرەكيادا باستالىپ، بۇگىندەرى يتاليادا ءورشىپ كەلە جاتقان پروبلەما، ەرتەڭ اقش-قا جەتەتىن بولسا، وندا ءبىزدىڭ ەلدەردىڭ ءال-اۋقاتى ۇلكەن كۇمان تۋدىراتىن بولادى»، - دەپ قسزي ساراپشىسى نازار اۋداردى.

وسى سەبەپتەن، دەيدى ۆ. دودونوۆ، ءدال سول مەملەكەتتىك رەزەرۆتەردىڭ اللوكاتسياسى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭىستىك ەلدەرىنە الداعى 10-20 جىلدا وتە وزەكتى پروبلەماعا اينالادى. ونىڭ پىكىرىنشە، الەمدىك قارجى داعدارىسىنىڭ ىقپالىنا ءتيىمدى توسقاۋىل قويۋ ماقساتىندا وسى ماسەلەنى شەشۋگە بەك ەلدەرىنىڭ نەگىزگى بىرلەسكەن كۇش-جىگەرىن باعىتتاۋ كەرەك.

«وسى تاۋەلدىلىكتەن كەتۋ تەتىكتەرىن قاراستىرا وتىرىپ، اتاپ ايتقاندا، مەملەكەتتىك رەزەرۆتەردىڭ دامىعان دەگەن ەلدەردىڭ قارىزدىق پروبلەمالارىنان ساقتالۋى ءۇشىن كوپجاقتى نەگىزدە (بەك اياسىندا - قازتاگ) سەنىمدىلىگى مەن وتىمدىلىگى جوعارى ينۆەستيتسيالىق تەتىكتەردىڭ جاڭا كلاسىن كەزەڭمەن قۇرۋ يدەياسىن ۇسىنۋعا بولادى. جانە، بالكىم، قارجىلىق جۇيەسى ساۋ، حالىقارالىق رەزەرۆتىك اكتيۆتەردىڭ بالاما تۇرىنە مۇقتاج باسقا دا ءىرى مەملەكتتەردى، ايتالىق بريكس ەلدەرىن تارتا وتىرىپ قۇرۋ كەرەك بولار»، - دەپ اتاپ كورسەتتى ساراپشى.

ۆ. دودونوۆتىڭ ايتۋىنشا، وسىنداي ينۆەستيتسيالىق تەتىكتەر بىرلەسكەن ءىرى ينۆەستيتسيالىق جوبالارعا - قازاقستان، رەسەي جانە بەلارۋسيا ەكونوميكالارى مۇقتاج جوبالارعا ارنالىپ شىعارىلۋى مۇمكىن.

«وسىلايشا، وسىنداي تەتىكتەردى ىسكە قوسۋ ناتيجەسىندە ءبىزدىڭ ەلدەرىمىز قازىر رەزەرۆتەر رەتىندە پايدالانىلىپ جۇرگەن دامىعان دەگەن ەلدەردەردىڭ وسىنداي كەپىلدەنبەگەن قاعازدارىنا بالاما العان بولار ەدى، جانە سونىمەن قاتار بەك ەلدەرىنىڭ ەكونوميكالارىن نىعايتاتىن اۋقىمدى ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى دامىتۋ، ىسكە اسىرۋ مۇمكىندىگىن العان بولار ەدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.

بۇل رەتتە قسزي ساراپشىسى كەدەندىك وداق ەلدەرىنىڭ ەكونوميكاسىنىڭ ماڭىزدى سەكتورلارىنىڭ سىرتقى جاعدايلارعا تاۋەلدىلىگى «تمد ەلدەرىنىڭ ەكونوميكاسىنىڭ اعىمداعى تۇراقتىلىعىنا عانا قاۋىپ توندىرمەي، ولاردىڭ ۇزاق مەرزىمدىك ستراتەگيالىق تۇراقتىلىعىنا قاۋىپ توندىرەدى». ونىڭ ىشىندە «ەرەكشە قاۋىپتىسى - دامىعان ەلدەردىڭ قارىز قۇندى قاعازدارىنا سالىنعان ءبىزدىڭ ەلدەردىڭ مەملەكەتتىك رەزەرۆتەرى»، - دەدى ۆ. دودونوۆ.

«ءبىز ۆاليۋتەلىق رەزەرۆتەر دەگەنىمىز - ۇلتتىق بانك جەرتولەسىندە جاتقان دوللاردىڭ بۋمالارى ەمەس، ۇلتتىق بانك ەسەپشوتىندا جاتقان ءتيىستى مەملەكەتتەردىڭ قۇندى قاعازدارى ەكەنىن تۇسىنەمىز. ەگەر ءبىز وسى سالىمدارعا قارايتىن بولساق، وندا ءبىزدىڭ ۆاليۋتالىق رەزەرۆتەر پورتفەلىندە بار ەلدەردىڭ قارىزدارى وتە مول ەكەنىن كورەمىز»، - دەپ نازار اۋداردى ۆ. دودونوۆ.