- س.تورايعىروۆ اتىنداعى پاۆلودار مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى قىزمەتىن اتقارىپ ءجۇرىپ، بىردەن وبلىس اكىمى بولىپ تاعايىندالۋىڭىز شىنى كەرەك، جۇرت كۇتپەگەن جاڭالىق بولدى. راس، قالىڭ كوپشىلىك ءسىزدى كەرەكۋ ايماعىنداعى بىردەن-ءبىر ۇلتجاندى، قازاق عىلىمىنىڭ، رۋحانياتىنىڭ جاناشىرى رەتىندە تانيدى. ايتكەنمەن، «عالىم، ۇستاز بولعان ادامنىڭ بىردەن وبلىس اكىمى لاۋازىمىنا كوتەرىلۋى مۇمكىن بە ەدى؟» دەگەن ساۋال ءبارىبىر الدىمىزدى كەسە-كولدەنەڭدەيتىنى راس. ءسىز بۇعان نە دەيسىز؟
- ارينە، مينيستر نەمەسە وبلىس اكىمى بولۋ وتە لاۋازىمدى قىزمەت جانە كاسىبي جاعىنان جاۋاپكەرشىلىكتى قاجەت ەتەدى. مەنىڭشە، ەڭ باستىسى، مەملەكەت باسشىسىنىڭ سەنىمىن اقتاپ، ەلگە ابىرويلى قىزمەت ەتەتىن ازامات بولۋ كەرەك. قازىر بارلىعى مەن تۋرالى «عالىم، ۇستاز بولعان ادام قالاي اكىم بولدى ەكەن؟» دەگەن قالىڭ ويدىڭ قۇشاعىندا وتىرعانىن ءىشىم سەزەدى. وزىمە قاتىستى مۇنداي ساۋالدارعا بۇرىنعى رەكتور رەتىندە ايتارىم: بىرىنشىدەن، مەن وبلىس ورتالىعىندا 11 جىل رەكتور بولىپ قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقاننان كەيىن ايماقتى ءبىر كىسىدەي بىلەمىن. ەكىنشىدەن، مەن باسقارعان ۋنيۆەرسيتەت وبلىستاعى بارلىق مەكەمەلەر مەن زاۋىتتاردىڭ كادرلارىن دايىنداپ كەلەدى. سوندىقتان ءبىز ءوز تۇلەكتەرىمىزدىڭ قاي جەرلەرگە ەڭبەك ەتۋگە باراتىنىن جاقسى بىلەمىز. ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەتتى بىتىرگەن تۇلەكتەردىڭ 60 پايىزى بولاشاق ەنەرگەتيكتەر، مەتاللۋرگتەر مەن قۇرىلىس سالاسىنىڭ ماماندارى.

- س.تورايعىروۆ اتىنداعى پاۆلودار مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى قىزمەتىن اتقارىپ ءجۇرىپ، بىردەن وبلىس اكىمى بولىپ تاعايىندالۋىڭىز شىنى كەرەك، جۇرت كۇتپەگەن جاڭالىق بولدى. راس، قالىڭ كوپشىلىك ءسىزدى كەرەكۋ ايماعىنداعى بىردەن-ءبىر ۇلتجاندى، قازاق عىلىمىنىڭ، رۋحانياتىنىڭ جاناشىرى رەتىندە تانيدى. ايتكەنمەن، «عالىم، ۇستاز بولعان ادامنىڭ بىردەن وبلىس اكىمى لاۋازىمىنا كوتەرىلۋى مۇمكىن بە ەدى؟» دەگەن ساۋال ءبارىبىر الدىمىزدى كەسە-كولدەنەڭدەيتىنى راس. ءسىز بۇعان نە دەيسىز؟
- ارينە، مينيستر نەمەسە وبلىس اكىمى بولۋ وتە لاۋازىمدى قىزمەت جانە كاسىبي جاعىنان جاۋاپكەرشىلىكتى قاجەت ەتەدى. مەنىڭشە، ەڭ باستىسى، مەملەكەت باسشىسىنىڭ سەنىمىن اقتاپ، ەلگە ابىرويلى قىزمەت ەتەتىن ازامات بولۋ كەرەك. قازىر بارلىعى مەن تۋرالى «عالىم، ۇستاز بولعان ادام قالاي اكىم بولدى ەكەن؟» دەگەن قالىڭ ويدىڭ قۇشاعىندا وتىرعانىن ءىشىم سەزەدى. وزىمە قاتىستى مۇنداي ساۋالدارعا بۇرىنعى رەكتور رەتىندە ايتارىم: بىرىنشىدەن، مەن وبلىس ورتالىعىندا 11 جىل رەكتور بولىپ قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقاننان كەيىن ايماقتى ءبىر كىسىدەي بىلەمىن. ەكىنشىدەن، مەن باسقارعان ۋنيۆەرسيتەت وبلىستاعى بارلىق مەكەمەلەر مەن زاۋىتتاردىڭ كادرلارىن دايىنداپ كەلەدى. سوندىقتان ءبىز ءوز تۇلەكتەرىمىزدىڭ قاي جەرلەرگە ەڭبەك ەتۋگە باراتىنىن جاقسى بىلەمىز. ءبىزدىڭ ۋنيۆەرسيتەتتى بىتىرگەن تۇلەكتەردىڭ 60 پايىزى بولاشاق ەنەرگەتيكتەر، مەتاللۋرگتەر مەن قۇرىلىس سالاسىنىڭ ماماندارى.
ءبىلىم-عىلىم سالاسىندا جۇرگەنىڭىزبەن، بۇرىندارى ۇكىمەت قۇرامىندا ءبىراز ۋاقىت قىزمەت ەتكەن ەكەنسىز. ياعني، ۇلكەن ساياساتقا كەزدەيسوق كەلە قالماعانىڭىزدى بايقاپ وتىرمىز.
ەڭ الدىمەن، مەن وسىعان دەيىن ءۇش مارتە وبلىستىق ءماسليحاتتىڭ دەپۋتاتى بولدىم. سول كەزدەردە وبلىستىق كوميسسيانى باسقارىپ، بيۋدجەت ماسەلەلەرىنە ارالاستىق. سوعان بايلانىستى ۇنەمى ءوز پىكىرىمدى دە ايتىپ ءجۇردىم. ءتىپتى، وسى ماسەلەگە قايتا-قايتا وزگەرىستەر ەنگىزىپ، نەگىزگى ينۆەستيتسيالار، بيۋدجەتتىك جوبالاردى تالداپ وتىرعان ساراپشى مامان بولدىق. باسقاسىن ايتپاعاندا، مەنى كوپشىلىگى ۋنيۆەرسيتەت رەكتورى رەتىندە تانيدى. وتكەنگە ورالساق، 11 جىل بۇرىن ۋنيۆەرسيتەتكە رەكتور بولىپ تاعايىندالعانشا، ءبىلىم جانە عىلىم، دەنساۋلىق ساقتاۋ، سپورت جانە تۋريزم مينيسترلىكتەرىندە ۆيتسە-مينيستر ءارى ەكى رەت ءبىرىنشى ۆيتسە-مينيستر قىزمەتىن اتقاردىم. وسى جاعىنان قاراساق، قازىر ەلىمىزدە الەۋمەتتىك ماسەلەلەر ءبىرىنشى ورىندا تۇر. ال الەۋمەتتىك ماسەلە حالىقتىڭ مۇددەسىمەن تىكەلەي بايلانىستى. وبلىستا جۇمىسسىزدىق، جاڭا جۇمىس ورنىن اشۋ  وتكىر ماسەلە.
- بيلىكتە ۇستازدىقتان مينيستر، وبلىس اكىمى لاۋازىمىنا جوعارىلاعاندار بارشىلىق. ەلدى كىم باسقارسا دا، حالىقتىڭ حال-احۋالىن جاقسى بىلەتىن، ەل مۇددەسىن قارا باسىنىڭ قامىنان جوعارى قويا الاتىن، ەلشىل، ۇلتجاندى ادام باسقارسا ەكەن دەيمىز عوي.
- ارينە. مىسالى، مەن جۇمىس ىستەگەن مينيسترلىكتى باسقارعان قىرىمبەك كوشەرباەۆ كەيىن ەكى وبلىسقا باسشى بولدى. يمانعالي تاسماعامبەتوۆ مۇعالىم بولىپ باستاپ، مينيستر، ودان كەيىن اكىم بولدى، ءتىپتى پرەمەر-مينيستر دارەجەسىنە دەيىن باردى. ودان بولەك، ۇستاز بولعان بەردىبەك ساپارباەۆ قازىر ءۇشىنشى مارتە وبلىس اكىمى بولىپ وتىر. كەشە عانا اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمى بولعان ەلەۋسىن ساعىندىقوۆ تا كەزىندە رەكتور بولعان. ەندى مىنە، كەشە عانا ۆيتسە-مينيستر بولعان ەرلان ارىن پاۆلودار وبلىسىنىڭ اكىمى بولىپ شىعا كەلدى (كۇلدى).
- پاۆلوداردا جەر-سۋ، كوشە اتاۋلارىنا قاتىستى ماسەلە كوپ، ءبىزدىڭ بىلۋىمىزشە. قالا اتاۋىنا قاتىستى تاريحي ادىلەتتىلىكتى قالپىنا كەلتىرۋ جاعى دا ەسكەرۋسىز كەلەدى، ءالى. وسى جاعىنا وبلىس باسشىسى رەتىندە قانشالىقتى ءمان بەرەسىز؟
- مەنىڭشە، وسى ماسەلەلەردى اقىلمەن تارازىعا سالىپ بارىپ ورىنداۋ كەرەك. جەر-سۋ، تاريحي اتاۋلارعا قاتتى ءمان بەرەتىندەردىڭ ءبىرى مەنمىن. جالپى، اتام قازاق بۇعان ەرەكشە قاراعان. بۇل قازاقتىڭ قانىندا بار، كەرەك بولسا، ۇلتتىق يدەياسىنا كىرەتىن ماسەلە. ءبىزدىڭ ەڭ ۇلكەن بايلىعىمىز  جەرىمىز. سول جەرىمىزدەگى جوتا-قىراتتىڭ، وزەن-كولدىڭ وزىندىك اتاۋلارى بار. تاريحي اتاۋلاردى قايتارۋ «مادەني مۇرا» باعدارلاماسى ارقىلى جۇزەگە اسادى. قۇدايعا شۇكىر، ءتاۋبا دەيىك، جيىرما جىلدا تالاي تاريحي ەتنوگرافيالىق اتاۋلار قايتىپ ورالدى. اتاۋلاردى قايتارۋ ول بۇگىنمەن توقتاپ قالاتىن ماسەلە ەمەس. ءبىزدىڭ وبلىستىڭ اتاۋىنا قاتىستى ماسەلەنى كەزىندە مەملەكەت باسشىسى: «ويلانىپ، ورتاعا سالاتىن ماسەلە»،  دەپ ايتقان بولاتىن. الداعى ۋاقىتتا ول جاعىن دا ەسكەرەمىز. ودان بولەك كوشە، اۋىلداردىڭ دا اتاۋى بار. مىسالى، مەن لەنينسك دەگەن اتاۋى بار وبلىستاعى بىرنەشە اۋىلدى بىلەمىن.
- پاۆلودار قالاسىنىڭ ىرگەسىندە وسى اتتاس ءبىر اۋىل بار ەدى...
ءيا، ءيا. سونىڭ بارلىعىن قازىر ويلاپ وتىرمىن. كەزىندە قازاقتىڭ قازىبەك بيدەي بيلەرى بولعان. كەرەك بولسا، باسقا دا اتاۋلارىن قاراستىرۋ كەرەك. مۇنداي ونوماستيكالىق ماسەلەلەردى مەملەكەتتىك دارەجەدە جۇيەگە كەلتىرىپ، ورىنداۋعا ءتيىسپىز. جەر-سۋ اتاۋلارىن وزەكتى ماسەلە رەتىندە ءتىل ماسەلەسىمەن ءبىر قاتارعا قويار ەدىم. نەگىزى، ءبىز مۇنداي شارۋالاردى بۇعان دەيىن دە اتقارعانبىز. حالىق اراسىندا يدەيامىزدى ايتىپ، قولدان كەلگەنشە جۇزەگە اسىرىپ، باتاسىن الىپ جۇردىك.
- اڭگىمەڭىزگە راحمەت، جاڭا قىزمەتىڭىزدە تابىس تىلەيمىز!
اڭگىمەلەسكەن  جانكەلدى قارجان
«حالىق ءسوزى» گازەتى