بۇل ماسەلە قازاقتىڭ باسىن اۋىرتقانى بەلگىلى. تالاي مارتە كوتەرىلىپ، بۇل قۇرىلىمعا قايراتكەرلەر، قاراپايىم حالىق، كوپشىلىك باق بەتتەرىندە قارسىلىعىن ءبىلدىردى. ماسلەنى ت.جۇرتباەۆ تاعى كوتەرگەن ەكەن. دۇرىس. ۇلتارالىق تاتۋلىقتى ساقتاۋ، ۇلتتىق كەمسىتۋ مەن ەزگىنىڭ قاندايىنا بولسا دا جول بەرمەۋ وركەنيەتتى مەملەكەتتىڭ قاراپايىم قاعيداسى. سوڭعى كەزدەگى قوعامدىق ومىرىمىزدە بولىپ جاتقان ۇلتارالىق قاتىناستاردىڭ كۇردەلەنۋى شوشىتتى ما، «ءوزارا تاربيە مەن ۇلتتار اراسىنداعى دوستىق قاتىناستى جاقسارتۋ» دەگەن ۇلكەن سوزدەردى بۇركەمە ەتكەن بيلىك كوپ ۇلتتى سەنات جانە پارلامەنت قۇرۋ قاجەت دەگەن جاڭا ءبىر رەفورمانى زاڭداستىرۋعا كىرىستى. سەبەبى، تۇك پايداسى جوق حالىقتار اسسامبلەياسىنىڭ قازاقستان بيلىگىنە دەگەن يدەيالىق-ساياسي ىقپالى «قازاق ۇنىنەن» باسىمدىق الىپ بارادى. وسىنى وڭتايلاندىرۋعا جۇگىرگەن قازاقستاندىق دياسپورالار دا وزدەرىنىڭ بيلىك اينالاسىنداعى يكەمدى دە ىقپالى «بار» وكىلدەرى ارقىلى ۇساق ۇلتتارعا بۇرىنعىدان دا گورى كوڭىل ءبولۋدى مىندەتتەۋ قاجەت دەگەن لوببيستىك مۇددەلەرىن وتكىزە وتىرىپ، «اقىرىنداپ» مەمەلەكەتتىڭ باسقارۋ جۇيەسىندەگى بۇرىننان قالىپتاسقان باعىتتى بۇزۋعا، ونى قايتا قاراۋعا، تىپتەن «اتا زاڭدى» وزگەرتۋگە ماجبۇرلەۋدە.

بۇل ماسەلە قازاقتىڭ باسىن اۋىرتقانى بەلگىلى. تالاي مارتە كوتەرىلىپ، بۇل قۇرىلىمعا قايراتكەرلەر، قاراپايىم حالىق، كوپشىلىك باق بەتتەرىندە قارسىلىعىن ءبىلدىردى. ماسلەنى ت.جۇرتباەۆ تاعى كوتەرگەن ەكەن. دۇرىس. ۇلتارالىق تاتۋلىقتى ساقتاۋ، ۇلتتىق كەمسىتۋ مەن ەزگىنىڭ قاندايىنا بولسا دا جول بەرمەۋ وركەنيەتتى مەملەكەتتىڭ قاراپايىم قاعيداسى. سوڭعى كەزدەگى قوعامدىق ومىرىمىزدە بولىپ جاتقان ۇلتارالىق قاتىناستاردىڭ كۇردەلەنۋى شوشىتتى ما، «ءوزارا تاربيە مەن ۇلتتار اراسىنداعى دوستىق قاتىناستى جاقسارتۋ» دەگەن ۇلكەن سوزدەردى بۇركەمە ەتكەن بيلىك كوپ ۇلتتى سەنات جانە پارلامەنت قۇرۋ قاجەت دەگەن جاڭا ءبىر رەفورمانى زاڭداستىرۋعا كىرىستى. سەبەبى، تۇك پايداسى جوق حالىقتار اسسامبلەياسىنىڭ قازاقستان بيلىگىنە دەگەن يدەيالىق-ساياسي ىقپالى «قازاق ۇنىنەن» باسىمدىق الىپ بارادى. وسىنى وڭتايلاندىرۋعا جۇگىرگەن قازاقستاندىق دياسپورالار دا وزدەرىنىڭ بيلىك اينالاسىنداعى يكەمدى دە ىقپالى «بار» وكىلدەرى ارقىلى ۇساق ۇلتتارعا بۇرىنعىدان دا گورى كوڭىل ءبولۋدى مىندەتتەۋ قاجەت دەگەن لوببيستىك مۇددەلەرىن وتكىزە وتىرىپ، «اقىرىنداپ» مەمەلەكەتتىڭ باسقارۋ جۇيەسىندەگى بۇرىننان قالىپتاسقان باعىتتى بۇزۋعا، ونى قايتا قاراۋعا، تىپتەن «اتا زاڭدى» وزگەرتۋگە ماجبۇرلەۋدە.

وسى جەردە اتاپ كورسەتەتىنىم - مەملەكەتىمىزدىڭ «كونستيتۋتسياسى» مەن «قوعامدىق بىرلەستىكتەر زاڭىندا» بولماسا دا، بپرەزيدەنتىمىزدىڭ باستاماسىمەن قۇرىلعان «قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسى» وسى ۋاقىتقا شەيىن «زاڭنان تىس» جۇمىس جاساپ كەلگەن بىرلەستىككە اينالىپ وتىر. مۇنداي ۇيىم تەك قانا فەدەراتيۆتى مەملەكەتتەرگە ءتان قۇرىلىم ەكەنىن كەزىندە ايتپاعان زاڭگەر، زيالى قالماعان شىعار (بيلىكتىڭ بىرەر قازاق لاۋازىمدى ادامدارى وتكىزدى). بىراق مۇنى ەسكەرگەن ەشكىم بولمادى. بۇگىنگى قازاقستاندىق بيلىكتىڭ «اسسامبلەيا مۇشەلەرىنەن» كوپ ۇلتتى سەنات، پارلامەنت جاساقتاۋ قادامدارى بارا-بارا ۋاقىتى كەلگەندە ۇلتتىق فراكتسيالار مەن ۇلتتار پالاتاسىنىڭ قۇرىلۋىنا الىپ كەلۋى ابدەن مۇمكىن. بۇل جاڭا قوعام قۇرۋ جولىنا تۇسكەن قازاقستاننىڭ رەفورما جۇرگىزۋدەگى جىبەرىپ وتىرعان ۇلكەن ساياسي قاتەلىگى. ۇساق ۇلتتاردىڭ مارتەبەسىن ايقىنداۋ جولىمەن نەگىزگى ۇلتتىڭ اراسىنا شەك قويۋ، بولاشاقتا «مادەني-ۇلتتىق اۆتونوميالىق» قۇرىلىمداردىڭ نەگىزىنە دە اينالۋى مۇمكىن. ءبىز سوڭعى كەزدەگى الىس-جاقىن شەتەلدەرگە شەكارامىزدى اشىپ تاستاپ، جاھاندانۋ پروتسەسىمەن بەتپە-بەت كەلگەنىمىزدى دە قاتتى ەسكەرۋىمىز كەرەك. ەندى بىرنەشە جىلداردان كەيىن سىرتتان كەلۋشىلەر ەسەبىنەن قازاقستاندىق دياسپورالاردىڭ سانى بۇدان دا جەدەل ءوسىپ، باسقا دا جاڭا ۇلىستار (ماسەلەن: قىتاي، ءۇندىس، تۇرىك، پاكىستان ت.ب.) ەسەبىنەن جانە كوبەيەدى. قازاقستان حالقىنىڭ تاياۋ بولاشاقتا جاڭا شەتەلدىكتەردىڭ ەسەبىنەن كۇرت ءوسۋى مۇمكىن ەكەنىن الەمدىك ساراپشىلار دا بولجاپ ايتۋدا. ءسويتىپ، بۇعان دەيىن قازاق جەرىندەگى كوپۇلتتىلىق توتاليتارلىق رەجيمنىڭ ساياسي جازالاۋ شارالارىنىڭ ناتيجەسىندە قالىپتاسقان بولسا، «قازىرگى كوپۇلتتىلىق» بارلىعىن دا بەلدەن باسقان، جەمقورلىق جايلاعان اكىمشىلىك جۇيەنىڭ قولىمەن ىسكە وسىلاي اسىرىلعالى تۇر.

كەڭەستىك داۋىردە 70 جىل بويى قازاق رەسپۋبليكاسى بولىپ كەلگەن مەملەكەت اتاۋى، ءبىر-اق كۇندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى بولىپ وزگەرىپ، گەوگرافيالىق مانگە يە بولۋىنىڭ ءوزى سول كەزدەردەن باستالعان ازاماتتىق مەملەكەت قۇرۋعا باستالعان قادام سياقتى كورىنەدى ماعان. اركەزدە دە قوعامنىڭ قۇرىلۋ ساتىسىندا كەتكەن قاتەلىكتەر ۇلتتاردىڭ جىكتەلۋىنە، سول جەردەگى ۇلتتار قوزعالىسىنىڭ بۇقارالىق بولا باستاۋىنا اكەلىپ وتىرعان. باستالعان يدەيا بىرتە-بىرتە بۇقارالىق سيپاتقا يە بولعاندا مۇنىڭ سوڭى ۇلتتاردىڭ قوعامدىق-ساياسي بىرلەستىكتەرگە بىرىگۋىنە، ساياسي اعىمدار اياسىندا باس كوتەرۋىنە اكەلەدى. وندايلار بىرتە-بىرتە ءوز مۇددەلەرى جولىندا بىرتىندەپ ءباسپاسوز ارقىلى قولداۋشىلارىن ىزدەپ، حالىقتىڭ بارلىق تاپتارىن مەملەكەتتىك ىستەرگە ارالاسۋعا، كونستيتۋتسيالىق قۇرىلىمدى وزگەرتتىرۋگە، ساياساتقا تارتا باستايدى.

ماسەلەن، كازاكتار اعىمىنىڭ نەگىزگى ماقساتى: كازاك-ورىستاردىڭ ۇلتتىق، مادەني ەرەكشەلىكتەرىنە ساي شارۋاشىلىقتاردى بىرىكتىرىپ، ىرىلەندىرۋ; ونىڭ تابيعي رەسۋرستارىنا يە بولۋ; جەر نارىعى قۇقىقتىق قاتىناستارىن قالىپتاستىرۋ ارقىلى شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ نىساندارى - اۋماقتىق اكىمشىلىك باسقارۋ ورگاندارىن قۇرۋ، شاشىراي ورنالاسقان «كازاك ۇلتىنىڭ» ەتنيكالىق جانە گەوگرافيالىق اۋماعىن يەلىگىنە جيناستىرۋ، ءوزىن-ءوزى بيلەۋ تۋرالى تالاپتارىن زاڭداستىرۋ جولىمەن وزدەرىن ساياسي قاتىناستاردىڭ بىرەگەي سۋبەكتىسى رەتىندە تانىتۋ بولعانى بەلگىلى. ولار قازىردە وسى تالاپتارىن قويۋدان تانباي كەلەدى. ەگەردە بيلىك تارماقتارىنان ۇساق ۇلت وكىلدەرىنە كۆوتا ارقىلى ورىن بەرىلەتىن بولسا، وندايلاردىڭ «حالىقتار اسسامبلەياسى» اياسىندا «ەتنوس»، «ۇلت» رەتىندە ەل بيلىگىنە وتۋلەرىنە مۇمكىندىك اشىلادى. وسى جەردە «قازاقستان كوپ ۇلتتى مەملەكەت» دەگەندى نەگىز ەتىپ العان دياسپورا وكىلدەرى (ورىس كازاكتارى، كەيبىر باسقا دا ۇلت وكىلدەرى), مەملەكەتتىك ءتىل بىرەۋ ەمەس بىرنەشەۋ دەپ ورىس ءتىلىن قوساقتاۋىن ءالى قويار ەمەس. ءبىز بۇگىن كازاكتاردى ەتنوس-ۇلت رەتىندە مويىنداي وتىرىپ، قانىنداعى وتارشىلدىق نيەتتەرىن قايتا جاڭعىرتۋىنا، ۇلى ورىس شوۆينيزم يدەيالارىنىڭ تيىلماۋىنا دا ساياسي پلاتفورمانى ءوزىمىز جاساپ بەرىپ كەلەمىز. ءالى كۇنگە دەيىن مولدوۆودا «ءبىز دياسپورا ەمەسپىز، ۇلتپىز» - دەپ، «دنەستر بويى رەسپۋبليكاسىن» قۇرىپ، پارتياعا، دەپۋتاتتىق فراكتسيالارعا، قوعامدىق بىرلەستىكتەرگە بىرىگىپ وتىرعان كازاكتاردىڭ ءىسى بىزگە نەگە ساباق بولمايدى؟..

دەموكراتيالىق، زايىرلىق سيپاتىنان ايىرىلعان بۇگىنگى قازاقستاندىق جابايى بۋرجۋازيالىق قوعامدا مارتەبەسى زاڭمەن ايقىندالعان حالىقتىڭ جەكە تاپتارىنىڭ بۋرجۋازاسى مەنشىگىن كەڭەيتۋگە كىرىسەدى. مەنشىگىن بارا-بارا بۇقارالىق ەتۋ ءۇشىن ءبىرىنشى ورىنعا ءاردايىم وزدەرىنىڭ ۇلتتىق تالاپتارىن قويا باستايدى جانە باسقالاردى ونى قولداۋعا شاقىرادى. وزدەرىنە قولايلى جاعداي تۋعىزدىرۋ ءۇشىن ولار مۇنىسىن «حالىقتار اراسىنداعى تەڭ قۇقىقتىقتى ساقتاۋ قاجەت» - دەگەن جەلەۋمەن جۇرگىزەدى. ال، مۇنىڭ سوڭى ۋاقىتى كەلگەندە سول ۇلتتىڭ بولىنۋىمەن اياقتالا ما، الدە نەگىزگى ۇلتپەن تەڭ جاعدايدا قالۋىمەن اياقتالا ما - بۇعان تەوريا جۇزىندە كۇن ىلگەرى ەشكىم كەپىلدىك بەرە المايدى. بىراق، جانە ءبىر 30-40 جىلدان كەيىن وسى ايتىلعان كىشكەنە اڭگىمەلەردىڭ توڭىرەگىندە ۇلكەن ايتىستار تۋىنداۋى ابدەن مۇمكىن. ارينە، ۇلتتار بار جەردە ۇلتارالىق قاتىناس بار. دامىعان دەموكراتيالىق، الەۋەتتتىك جاريا قوعامنىڭ وزىندە ۇلت ماسەلەسى قوعام دامۋىنىڭ ءوز زاڭدىلىقتارى بويىنشا رەتكە كەلتىرىلىپ وتىرادى. بىراق، بىزدەگى ۇلتتار اراسىنداعى تاتۋلىقتى، سىيلاستىقتى بۇگىنگى قازاقستاندىق قوعام ورناتا الادى دەگەنگە مەن سەنبەيمىن. حالىق مەنشىگىنىڭ ءوز قولىندا 13%-ى عانا قالىپتى دەپ ءجۇر ەكونوميستەر. كەشەگى زاڭمەن العان مەنشىگىمىزدەن، تۇرعىزعان ۇيىمىزدەن بۇگىن ءبىر-اق كۇندە ايىرىلىپ جاتىرمىز. اينالانى يەسىزدىك جايلاپ، قازاقتان شىنايى قوجايىندىق قاسيەت كەتكەندەي كۇيدەمىز. ءبىز قازىر مەملەكەتتىك نارىق تۋدىرعان داعدارىس كەزەڭىندە تۇرمىز. مۇنداي جاعدايدا حالىقتاردى قانشاما جاقىنداستىرامىز دەسە دە، جابىق جاعدايدا جۇمىس جاساۋعا داعدىلانعان كولەڭكەلى توپتار، الەۋمەتتىك قاناۋدى تەرەڭدەتىپ (كەدەيشىلىك پەن بايلاردىڭ اراسىنداعى تابىس ايىرماشىلىعى ءبىرى بىرىنەن الشاقتاپ بارادى), ءبارىبىر ۇلت ماسەلەسىن ۋشىقتىرا بەرەدى. سوڭعى كەزدەگى ۇلتارالىق قاقتىعىستار دا مەملەكەتتىڭ ءوزى تۋدىرعان الەۋمەتتىك تەڭسىزدىكتەن تۋىنداپ جاتقان كورىنىستەر. تاتۋلىق، حالىقتار اراسىنداعى دوستىق تەك قانا تاپتىق ەزۋسىز، جەمقورلىقسىز، شىنايى دەموكراتيالىق جولمەن الەۋمەتتىك جايلارعا بەت بۇرعاندا، «حالىقتىق ءوزىن ءوزى باسقارۋ جۇيەسىنە» كوشكەندە عانا ىسكە اسادى. قازىرگىدەي رۋحاني دۇنيەمىز جالاڭاشتانىپ، سىبايلاستىق ءورشىپ، جەمقورلىق جايلاعان اكىمشىلىك جۇيەنىڭ اتقارۋشىلىق جانە باقىلاۋشىلىق قىزمەتى ساقتالىپ تۇرعاندا، ۇلتقا ءبولىنۋدى بىزدەگىدەي زاڭداستىرۋعا بولمايدى. بۇل وتە قاۋىپتى باعىت.

تىپتەن، كەشەگى كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ 70 جىلدان سوڭ نارىقتىق جاعدايعا اكەلەدى دەپ، «قايتا قۇرۋدان» باستاعان ايماقتىق-شارۋاشىلىق ەسەپكە كوشۋ يدەياسىن ۇساق ۇلتتاردىڭ ءوز تاۋەلسىزدىكتەرى ءۇشىن نەگىز ەتكەنىن نەگە ۇمىتامىز. كەيبىر «ۇلتتىق رەسپۋبليكالاردىڭ مارتەبەسىن نىعايتۋ» جانە «اۆتونومياسى، رەسپۋبليكاسى جوق ۇلتتار مەن ۇلىستاردىڭ ەمىن-ەركىن دامۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرى» ۋشىعا كەلە كەڭەس يمپەرياسىنىڭ كۇيرەۋىنە اكەلدى. بۇرىنعى يۋگوسلاۆيانىڭ ىدىراۋىنا دا ۇساق ۇلتتاردىڭ باس كوتەرۋلەرى سەبەبشى بولدى. بۇعان، سوڭعى شيرەك عاسىردا قونىستانىپ، ۋاقىت وتە كەلە تۇرعىلىقتى حالىقتىڭ سول ايماقتاعى سانى جاعىنان كوپ جىگىنە اينالعان «البان دياسپوراسىنىڭ» سەربيا تەرريتورياسىنىڭ ءبىر بولىگى بولىپ كەلگەن كوسوۆونى يەمدەنىپ، اقىرى ءبولىپ اكەتكەنى بىزگە تاعى ساباق بولۋ كەرەك. كيپر ارالىنىڭ دا تۇرىكتىك، يتالياندىق بولىپ ەكىگە جارىلىپ وتىرعانىن تاعى قوسىڭىز.

بىرلىگىمىز بەن دوستىعىمىزدىڭ باياندىلىعى بارلىعىمىزعا بىردەي قاتىستى نارسە. ءبىز قازاقستاندىق دياسپورا وكىلدەرىنىڭ ءبىلىم الۋىنا، سايلۋاعا تۇسۋىنە، سايلانۋىنا، ءادىل سايلاۋ جولىمەن مەملەكەتتىڭ بيلىك تەتىكتەرىنە وتۋىنە، ءتىلىن دامىتۋىنا، ءداستۇرىن ۇستانىپ، تاريحىن بىلۋىنە، دوستىقتا، بىرلىكتە بولۋىنا، تەڭ قۇقىلىعىنا «زاڭمەن» ەركىندىك بەرەمىز، بەرىپ تە وتىرمىز. مەملەكەتىمىزدىڭ جەتەكشى ۇلتى رەتىندە ولاردىڭ الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىمىزدى دە سەزىنەمىز. ەتنوستار دا قازاق ۇلتىنىڭ ولارعا زاڭ اياسىندا بەرىپ وتىرعان «كەپىلدىگن» سەزىنۋلەرى كەرەك. ەندەشە، بيلىكتىڭ زاڭنان تىس بۇيرىق ادىسپەن، جارلىقپەن، ولارعا كۆوتا بەرۋ ارقىلى ۇلتتىق فراكتسيالارعا بولىنۋىنە، ۇلتتىق بىرلەستىكتەرگە اينالۋىنا، بيلىك تەتىكتەرىنە وتۋىنە، سايلانباي تاعايىنداۋ جولىمەن پارلامەنتكە وتۋىنە، دياسپورالاردىڭ ماسەلەسىن مەملەكەتتىك دەڭگەيگە دەيىن كوتەرۋ مارتەبەسىمەن كەلىسۋگە بولمايدى. سايلاۋدان تىس، تاعايىنداۋ جولىمەن «پارلامەنتتى، مەملەكەتتى قولدان كوپ ۇلتتى ەتۋ» ساياسي قاتەلىك. بۇل قادام اسقىنا كەلە ءبىر كۇنى دياسپورالار تاراپىنان كونستيتۋتسياعا دا وزگەرىس قاجەت دەگىزۋى مۇمكىن. سوڭعى كەزدە وسىنى جەلەۋ ەتكەن قازاقتىڭ ۇلتتىق مەملەكەتىن «قازاقستاندىق» قىلۋعا ۇمتىلعان كۇشتەر قايتا باس كوتەرىپ كەلە جاتىر. الەۋمەتتىك مۇددەلەردىڭ تارتىسىنان تۋىنداعان ۇلتتىق قيمىل-ارەكەتتەر، بىرەگەي ۇلى مەمەلەكەت اتانعان كسرو-نىڭ ءوزىن قۇلاتىپ تىندى. ءبىز وسىنى ساباق ەتە ءبىلۋىمىز كەرەك.

بۇگىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءوز بۋرجۋاسى بار كاپيتاليستىك دامۋ جولىنا ءتۇستى. قالىپتاسقان نارىقتىق قاتىناس، جەكە مەنشىكتىڭ، اسىرەسە تۇتاس ءبىر ايماقتى الىپ جاتقان «جەردىڭ» مەنشىك كوزى رەتىندە كوپ مولشەردە حالىقتىڭ جەكە تاپتارىنىڭ قولىنا ءوتۋى دە، دياسپورا وكىلدەرىنىڭ نەگىزگى ۇلتتان ەركىن جانە كەڭ تۇردە جىكتەلۋىنىڭ اسا ماڭىزدى شارتتارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. ءبىز وسىنىڭ بارلىعى دوستىققا، بىرلىككە قىزمەت ەتەتىن باستى فاكتورلاردىڭ ءبىرى دەپ قانشاما ۇلكەن سوزدەرمەن بۇركەمەلەسەك تە بۇل قوعامدا جاقىنداسۋ ەمەس، كەرىسىنشە جىكتەلۋىنە، ۇلت قوزعالىستارىنىڭ ويانۋىنا اكەلەتىن باستى تەندەنتسيالاردىڭ ءبىرى ەكەنىن دە ۇمىتپاعانىمىز ءجون. ەكونوميكاسى دامىعان باتىس ەۆروپا ەلدەرى دياسپورا وكىلدەرىنىڭ بۇرا تارتۋىنا مۇمكىندىك بەرمەيتىندەي وزدەرىنە ءتان ۇلتتىق مەملەكەت جولىن عانا ۇستانىپ كەلەدى. سەبەبى، فرانتسياداعى، يسپانياداعى، انگلياداعى، اۆسترياداعى، سكانديناۆيا مەملەكەتتەرى مەن قالا بەردى وزىمىزگە رۋحاني جاقىن بارلىق ازيا ەلدەرىندەگى كوپۇلتتىلىق تەك قانا مەملەكەتتى قۇراۋشى «جەتەكشى ۇلتتىڭ» مۇددەسى تۇرعىسىنان، سونىڭ جۇيەسىمەن قۇرىلعان.

ءبىزدىڭ بار كەمشىلىك - بيلىك تاراپىنان وسى باعىتتا حالىقپەن تۇسىنىك جۇمىستارىنىڭ مۇلدەم جۇرگىزىلمەيتىندىگىندە. تۇسىندىرە بىلسە وزگە جۇرت تا «ۇلتتىق مەملەكەت» قانا مۇراتقا جەتكىزەتىنىنە كوزدەرى جەتەدى. بۇگىندە بارلىق الەمدىك مەملەكەتتەردىڭ كوپشىلىگى ۇلتتىق مەملەكەت قۇرۋ جولىنا تۇسكەن. بۇرىنعى كورشى كەڭەس رەسپۋبليكالارىنداعى وسى ۇستانىمدى كورە تۇرىپ، بىزدەگى بۇراتارتۋشىلىققا تۇسىنبەيسىڭ. ۇلتتىق مەملەكەت قۇرۋ -الەمدىك جۇيە قابىلداعان تەندەنتسيا. ال، بۇل تەندەنتسياعا قارسى تۇرۋ - ۇلكەن اۋىتقۋشىلىق. ەگەردە قازاق حالقى ءوز جەرىندە «جەتەكشى ۇلت» رەتىندە ەكونوميكالىق جانە ساياسي بيلىگى قولىندا «ۇلتتىق مەملەكەت» قۇرا المايتىن بولسا، وندا مىنا جاھاندانۋ زامانىندا قازاق مەملەكەتتىگىنىڭ اقش-تىڭ جولىن قۇشاتىنىنا كۋا بولامىز.

اقتوبە قالاسى