ساندىق وتارلاۋ نەمەسە IT-ەكسپانسيا الەمدە ەڭ وتكىر تاقىرىپتاردىڭ ءبىرى. Facebook, Google, Uber-ءاميان ت.ب. پوستكەڭەستىك ەلدەردىڭ ءومىر سالتىنا ەنىپ تە كەتتى. بۇرىنعى وتارشىلار ءوز تاراپىنان بىزگە Vك، وك.ru جانە Mail.ru-دى تاڭدى. تيكتوك، You Tube-تى اۋىزعا الماي-اق, قويالىق. بىراق قازاق ءدىلى مەن ءدىنىن بۇزاتىن IT-ەكسپانسياعا قازاق بيلىگى مەن ءماجىلىس دەپۋتاتتارى بەي-جاي قارامايتىندىعى قۋانتادى.

ەلىمىزدەگى بلوگەر الەكسەي لونگينوۆ سوڭعى كەزدە جاستار اراسىندا TikTok تانىمالدىققا يە بولدى. Instagram پوستىنداعى جارناما – 1, ملن تەنگە (2,59 مىڭ اقش دوللارىن), ەڭ تومەنگىسى – 130 تەنگە (0,31 اقش دوللارى) دەپ ءوز دەرەكتەرىن كەلتىرەدى. ال، Digital ەسەپتەۋى بويىنشا قازاقستاندا 2021 جىلى 12 ميلليون ەل تۇرعىنى الەمجەلىلەردىڭ قولدانۋشىسى ەكەن. بۇل دەگەنىڭىز – ەل تۇرعىندارىنىڭ 63,5%-ى.

وسى ورايدا «قازاقستان: الەۋمەتتىك جەلىلەردى زاڭداستىرىلعان باقىلاۋ جاساۋعا باعىت ۇستاندى//Kazakhstan: A Course toward Legally Backed Control over Social Media»  اتتى ماقالا جارىق كوردى. ماقالانىڭ جارىق كورۋىنە تومەنگى پالاتانىڭ دەپۋتاتتارى تاراپىنان قولدانىستاعى «اقپارات تۋرالى» جانە «بايلانىس تۋرالى» زاڭدارعا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋى تۇرتكى بولدى.

قازاق بيلىگىنىڭ ەل اۋماعىنداعى شەتەلدىك الەمجەلىلەر مەن مەسسەندجەردىڭ زاڭدى تىركەلۋىن تالاپ ەتۋى ورىندى.

پارلامەنت دەپۋتاتى ايدوس سارىم اتلاعان ماسەلە قارالعان وتىرىستا: «مەملەكەت الدەبىر الەمجەلىنى بۇعاتتاۋدى اتالعان زاڭسىزدا جۇزەگە اسىرا الادى. ول الدەبىر الەمجەلىنى بۇعاتتاۋدىڭ زاڭعا جۇگىنبەي-اق رەتكە كەلتىرۋىنىڭ تەتىگىنە يەلىك ەتىپ وتىر. ءبىزدىڭ قالايتىنىمىز، اۋا جايىلماي ءبارىن زاڭ اياسىندا رەتكە كەلتىرۋ», - دەپ ورىندى وي ايتتى.

جيىنعا قاتىسقان قازاقستان رەسپۋبليكاسى اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ ۆيتسە-ءمينيسترى كەمەلبەك ويشىباەۆ بالالارعا قاتىستى ينتەركەڭىستىكتە سوڭعى ەكى جىلدا ورىن العان كيبەربۋللينگ فاكتىلەرىن كەلتىردى. ەلىمىزدە 2020 جىلى – 70 مىڭ، بيىلعى جىلى 140 مىڭنان اسا فاكتى ورىن العان ەكەن.

بىراق وسى وزەكتى ماسەلەنى باسقا قىرىنان تانيتىندار دا جوق ەمەس. اتاپ ايتساق SMM-مامانى انارا تۋلەنوۆا: «كيبەربۋللينگ – الەۋمەتتىك جەلىلەردى بۇعاتتاۋدىڭ امالى جانە Facebook قارسى جاريالانعان سوعىس»، - دەپ سانايدى. اتالعان ماقالا وسىعان وراي پىكىردىڭ قاققا جارىلۋىن  كەزەكتەستىرە ءسوز ەتەدى.

Hola News سايتىنىڭ بۇعاتتالۋى وسىنىڭ العاشقى قارلىعاشى دەسەك تە بولادى. بۇنداي بۇعاتتالۋ ءبىرىنشى رەت ورىن الىپ وتىرعان جوق. زاڭداعى وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلاردىڭ وڭ-تەرىستىگىن ءومىر كورسەتەدى.

ءابىل-سەرىك الىاكبار

Abai.kz