ساكەن الداشباەۆ. زارلاما دەپ جوعارىداعىلارعا ايت!
جىل سايىن مەكتەپ بىتىرۋشىلەردىڭ تەستىنە دەيىن وقۋشىنىڭ زەرەسىن، ۇستازدىڭ زىعىردانىن قايناتىپ، مازاسىن الىپ بىتەتىن بيلىك تەستتەن سوڭ حالىقپەن توبەلەسپەسە دە جۇدىرىق ءتۇيىپ، كەرىسەتىنى بار. سودان سوڭ كەلەدى دە ۇستازداردىڭ جالاقىسىن كوتەرەمىز دەپ جار سالادى. جار سالعاندا مۇعالىم بەيشارانىڭ جالاقسى سودان كەيىن ىلە-شالا كوتەرىلىپ جاتسا، ارمان نە، ءبىر جىل، ءبىر جارىم جىلدان سوڭ بارىپ تيىن تەبەن قوسىلعان بولادى. ەندى، مىنە، تاعىدا 2011-2020 دەگەن باعدارلاما جاقسى بولدى. وسىنى جەلەۋ ەتىپ جەلپىلدەپ ءجۇرمىز ءبارىمىز.
جىل سايىن مەكتەپ بىتىرۋشىلەردىڭ تەستىنە دەيىن وقۋشىنىڭ زەرەسىن، ۇستازدىڭ زىعىردانىن قايناتىپ، مازاسىن الىپ بىتەتىن بيلىك تەستتەن سوڭ حالىقپەن توبەلەسپەسە دە جۇدىرىق ءتۇيىپ، كەرىسەتىنى بار. سودان سوڭ كەلەدى دە ۇستازداردىڭ جالاقىسىن كوتەرەمىز دەپ جار سالادى. جار سالعاندا مۇعالىم بەيشارانىڭ جالاقسى سودان كەيىن ىلە-شالا كوتەرىلىپ جاتسا، ارمان نە، ءبىر جىل، ءبىر جارىم جىلدان سوڭ بارىپ تيىن تەبەن قوسىلعان بولادى. ەندى، مىنە، تاعىدا 2011-2020 دەگەن باعدارلاما جاقسى بولدى. وسىنى جەلەۋ ەتىپ جەلپىلدەپ ءجۇرمىز ءبارىمىز.
اتالعان باعدارلاما بويىنشا ۇستازداردىڭ بىرتىندەپ جالاقىلارى كوتەرىلىپ، مارتەبەلەرى ارتا بەرمەك دەپ جارياعا جار سالىنعانى سول ەكەن، قاراپايىم حالىق توبەلەرىنە جاي تۇسكەندەي زارە-قۇتى قالماي جاعاسىن ۇستادى. ءتىپتى بۇلايشا جەردەن جەتى قويان تاپقانداي سۇيەنشىلەۋىن جامان ىرىمعا بالاپ تا ۇلگەردى كوپشىلىگى. ايلىقتارىنا اقشا قوسىلعانعا «نەگە الاقايلامايدى؟» دەرسىڭ، مىنا جۇرت. بىراق ونىڭ سىرى باسقادا جاتىر. ياعني، وسى كىسىلەردىڭ ىسىنەن بۇرىن ءسوزى جارق ەتكەن بويدا قارا بازار دا قاراپ قالماي، ءار تاۋارىنا ۇستەمە قوسىپ شىعا كەلەدى. ايتالىق 30 مىڭ تەڭگە الاتىن جاس ۇستازدىڭ ايلىعىنا 30 پايىز قوسىلىپ، 39 الاتىن بولسا، تاماق، كيىم، كوممۋنالدى قىزمەت اقىلارى قىمباتتاپ، الگى 9 مىڭدى ەكى-ءۇش ەسە ەتىپ قايىرىپ الادى. ياعني، بازار قىمباتتاعان سوڭ سالىق تا وسەدى دە ۇكىمەتتىڭ قالتاسىنا قايتا ورالادى. سودان جۇرەكتەرى شايلىعىپ قالعان با ءبىر مۇعالىم جەڭگەمىز «ويباي، جۇماعۇلوۆتىڭ مىنا جىرىن ساۋداگەرلەر ەستىمەسىن، جاي سويلە، زارلاماڭدار» دەپ اۋزىمىزعا قاقپاق بولا بەرىپ ەدى. ونى جاقتىرماعان اعامىز:
«مۇنى نەگە بىزگە ايتىپ وتىرسىڭ، ونى انا جۇماعۇلوۆىڭا، «حابار»، «قازاقستان» تەلەارنالارىنا ايت» دەپ دۇڭك ەتكىزدى. جەڭگەمنىڭ دە جۇيكەسى جۇقارعان-اۋ: «مەن قالاي ايتام، بىردەڭە دەسەڭ قۇرتادى عوي بۇل» دەپ قارسى جاۋاپ قاتتى دا قاتىپ قالدى.
قۇرمەتتى وقىرمان قاۋىم، بۇل ءبىر ۇيدەگى قۇپيا اڭگىمە ەمەس، مۇعالىمدەردىڭ جالاقىسى كەزەتى رەت وسەتىنى تۋرالى «جىردى» ولگەن ادام دا ەستيتىندەي بولدى ەمەس پە؟ ءسويتىپ مۇعالىمدەرگە اقشا قوسىلادى ەكەن دەپ قازىردىڭ وزىندە قارا بازار قىزمەتكەرلەرى الاقانىن ىسقىلاپ وتىر. ال، ونى جوعارىداعىلار بىلمەيدى دەۋ قاتە بولار. ويتكەنى بۇل تالاي رەت ايتىلدى دا، كورسەتىلدى دە.
دەگەنمەن قوسىلاتىن ازعانتاي اقشانىڭ ءسۇيىنشىسى ەل ءىشىن ازان-قازان ەتىپ جىبەرەدى.
قانشا مىقتى بولسادا تاسقا سوققان ماڭدايدىڭ اۋىرسىنۋىن بىلەتىن ۋاقىت بولدى عوي. سوندىقتان زەينەتاقى مەن مۇعالىم، دارىگەرلەرلەر ايلىعىنا قوسىلاتىن ۇستەماقىنى اعام ايتپاقشى «زارلاپ» جارنامالاماي-اق قويۋلارىڭىزدى سۇرار ەدىم...
«اباي-اقپارات»