دۇيسەنبى, 25 قاراشا 2024
ايقاي 6014 18 پىكىر 26 قاراشا, 2021 ساعات 14:04

ۇلتشىلدىقتى داتتاپ جۇرگەن «ليبەرالدارعا» جاۋاپ...

دۇنيەجۇزىن ءوز اياعىمەن ارالاپ كورمەي، باسقا ەلدەردى تەك تەورەتيكالىق تۇرعىدا عانا بىلەتىندەر (كىتاپ، ينتەرنەت ارقىلى), ءوز تىلىنەن باسقا شەت تىلدەرىن مەڭگەرىپ الماي، ۇلتشىلداردى داتتاپ جۇرگەن، ىشتەن شوشانداپ شىققان جاڭا ليبەرال-كوسموپوليتتەرىمىزگە «ءاي, دەيتىن اجە، قوي, دەيتىن قوجا» تابىلماي جاتىر. ورىسشا جاقسى ءبىر ءسوز بار: ۆەرحۋشەك ناحۆاتاليس، ياعني تەرەڭ ءبىلىمى جوق دەگەن ءسوز.

ۇلتشىلدىقتى داتتاۋدىڭ الدىندا چەرچيل مەن تەتچەردى، ماحاتحير مەن لي كۋان يۋ-ءدى، مۇستافا اتاتۇرىك پەن ماحاتما گاندينى وقىپ شىعىڭدار، جىگىتتەر. سەندەر جاقسى كورەتىن ليبەرال-دەموكراتيالىق اقش-قا بارىپ، «جەلتىي راسانىڭ» وكىلى بولىپ، Little Italy, China Town, Brighton Beach-ءتى جاياۋ ءجۇرىپ كورىڭدەر. سوندا ەلگە ورالىپ، بىزگە اقىل ايتاسىڭدار! دۇنيەجۇزىندە ۇلتشىلدىق بار ما جوق پا؟! رەسەي مەن قىتايعا بارىپ كورىڭدەر دەپ كەڭەس ايتپايمىن، ويتكەنى ول سەندەرگە ءتىپتى، قاۋىپتى بولۋى مۇمكىن.

امەريكانىڭ وزىندە ۇلتشىلدىق جوق دەيسىڭدەر مە؟ ولاردا ءتىپتى، راسيزم بار. جىگىتتەر، مەن سەندەرگە ايتايىن، كەشە عانا ورىن تاپقان Black Lives Matter اكتسيالار ەستەرىڭنەن شىقتى ما؟

قازاقتى باسقا ۇلتتاردان جوعارى قويۋعا بولمايدى دەيسىڭدەر عوي، جاقسى. وندا سەندەردى تىڭداپ، مەملەكەت قۇراۋشى ۇلت دەگەن ۇعىمنان باس تارتۋىمىز كەرەك قوي؟ البەتتە بارشا ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارى تەڭ بولۋى ءجون، بىراق يدەولوگيا جانە تاريحي تۇرعىدا قازاقستان - ول قازاق ۇلتىنىڭ مەملەكەتى. ءيا، ۇلتتىق مەملەكەتپىز! Nation State! پولشا، چەحيا، گەرمانيا (Deutschland), جالپى ەۆروپا مەن ازيا مەملەكەتتەر سەكىلدى.

«قازاقستان - ءبىزدىڭ ورتاق ءۇيىمىز»، دەيسىڭدەر مە؟ كەرەمەت، وندا نەگە اسسامبلەيا مەن نۇر وتانعا قوسىلمايسىڭدار؟ بۇل ۇران سولاردىكى عوي. قىزىق، ءسوزىم جوق. شەتىنەن وزىنشە ليبەرال بولىپ كەتتىڭدەر مە؟ جاقسى، قاي ليبەرال كلاسسيكتەردىڭ ەڭبەكتەرىن وقىپ شىقتىڭدار؟ يممانۋيل كانت، دجون لوكك، دجون ستيۋارت ميلل، شارل دە مونتەسكيو، كارل پوپپەر؟ ايتىپ وتىرمىن عوي، بىرنەشە جىل باتىستىڭ ءباسپاسوز مەكەمەسىندە جۇمىس ىستەپ، «ۆەرحۋشەك ناحۆاتاليس». قازاقتا كەرەمەت ءسوز بار، مولدانىڭ ىستەگەنىن ىستەمە، ايتقانىن ىستە.

ليبەراليزم نە ەكەنىن بىلمەي، بىزگە اقىل ايتىپ وتىرسىڭدار، بۇل كۇلكىلى ەمەس پە؟!ابايدىڭ سوزدەرىن كەلتىرىپ جاتسىڭدار. الدىمەن اباي سەكىلدى تەر توگىپ، الەم كلاسسيكتەرىن قازاقشاعا اۋدارىپ بەرىڭدەر. سوسىن بارىپ، ابايعا ۇقساپ بىزگە اقىل ايتاسىڭدار.

ءومىر باقي ءوز ساياسي ۇستانىمىن وزگەرتپەگەن ادامدار - ناعىز ازاماتتار دەپ بىلەم. ال جۇمىس ورىنىنا ساي ءوز نەگىزگى ۇستانىمىن وزگەرتكەن ادامنان ءبىز شوشۋىمىز كەرەك. قورقىنىشتى، ساتقىن ادامدار.

مۇحتار تايجان

Abai.kz

18 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1507
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3281
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5807