قوستاناي قازاق مەكتەبىن اشۋعا نەگە قۇلىقسىز؟
قازىرگى تاڭدا ەلىمىزدىڭ بارلىق ايماقتارىندا وبلىس باسشىلارىنىڭ حالىقپەن ەسەپتى كەزدەسۋلەرى ءوتىپ جاتىر. ودان ءبىزدىڭ قوستاناي وبلىسى دا كەندە قالعان ەمەس. ءوڭىر اكىمى ارحيمەد مۇقانبەتوۆ بۇل ناۋقاندى اياقتاۋعا دا جاقىن قالدى. ادەتتە مۇنداي باس قوسۋلاردا سول اۋداننىڭ نە قالانىڭ نەگىزىنەن ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك ماسەلەرىنىڭ قوزعالاتىندىعى بەلگىلى. وسىنشاما قوردالانىپ قالعان مۇنداي پروبلەمالار ءتۇبى شەشىلە مە، شەشىلمەي مە، كىم ءبىلسىن، الايدا جىل سايىن كوپتەگەن سۇراقتار قايتادان ورە تۇرەگەلەتىندىگى تاعى دا شىندىق. سوندىقتان دا ءبىر اۋداننىڭ باس اۋرۋى ەكىنشى جەرلەردى ونشا تولعانتا بەرمەيتىندىگى راس.
دەگەنمەن، وبلىس اكىمىنىڭ وبلىس ورتالىعىنا ىرگەلەس قونىستانعان قوستاناي اۋدانى تۇرعىندارىمەن كەزدەسۋى وسى وڭىردەگى كوپ جۇرتشىلىقتىڭ ەسىندە قالارى ءسوزسىز. اتالمىش كەزدەسۋدە ادەتتەگى جايلاردىڭ ءبىرازى ايتىلىپ، ورتالانۋعا اينالعاندا وبلىسىمىزعا بەلگىلى كاسىپكەر ۆالەري روزۋموۆيچ دەگەن ازامات وسى اۋداننىڭ جۋكوۆكا دەگەن شاعىن سەلوسىندا مۇمكىندىگىنشە تەزىرەك قازاق مەكتەبىن اشۋدى اسا ءوتىنىپ سۇراپ، ەلدى ەلەڭ ەتكىزدى.
- مەن وسى جەردە قۇس فابريكاسىن سالۋ جونىندەگى ينۆەستيتسيالىق جوبانى قولعا الدىم. مۇندا ۇيلەر مەن كلۋبتار جوندەلدى. ويىمىز - قايتكەندە وسى اۋىلدى ساقتاپ قالۋ. ول ءۇشىن قازىر وسىندا قازاق مەكتەبىن اشۋ ماسەلەسى وتكىر سەزىلەدى. مۇنداعى مەكتەپ ابدەن ەسكىرىپ، قۇلاۋعا اينالعان.
ءبىزدىڭ ادامدار شىمكەنتكە بارىپ، كەلىسسوزدەر جۇرگىزىپ قايتتى. ولار مۇندا كەلۋگە ءازىر. ولاردىڭ ءبىر عانا تالابى بار، ول - مۇندا مەملەكەتتىك تىلدە وقىتاتىن مەكتەپتىڭ كەرەكتىگى. سوندىقتان دا بىزگە ەڭ بولماسا 100 ورىندىق مەكتەپ سالىپ بەرۋگە كومەكتەسىڭىز. مەكتەپ قۇرىلىسىنىڭ جوبالىق - قۇرىلىس قۇجاتتاماسىن جاساپ بەرۋگە دە دايىنبىز. اۋىلىمىزدا نەگىزىنەن ورىس ۇلتى تۇرعانىمەن، ولار كەلسە ءبىراز قازاقتانار ەدى، - دەيدى كاسىپكەر.
وزگە جەرلەردە بولسا، مۇنداي ايرىقشا باستامانى ەشبىر سوزگە كەلمەستەن قولداپ الا جونەلەر مە ەدى، كىم ءبىلسىن؟.. الايدا بىزدە بۇعان سەلت ەتە قويعان ەشكىم جوق. سول جيىنعا قاتىسقان قوستاناي وبلىستىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى زاۋرە بايمەنوۆا شاراسىزدىق تانىتتى.
- مۇنداي ۇسىنىستىڭ بىزگە تۇسكەندىگى دە راس، - دەيدى ول جاۋىردى جابا توقىپ. - سول جۋكوۆكادا 90 ورىندىق مەكتەپ بار، الايدا وندا نەبارى 43 بالا عانا وقيدى. ال وسى اۋداندا ءۇش مەكتەپ سالۋىمىز قاجەت. سونىڭ ءبىرى - ەڭبەك اۋىلىندا. ونىڭ قۇرىلىسى كەلەسى جىلى باستالادى. ەڭبەك بولسا، جۋكوۆكاعا تىم جاقىن، باس-اياعى 9 اق شاقىرىم. ول ءۇشىن قازىر 5 اۆتوبۋس الۋدى جوسپارلادىق. مىنە، سوندىقتان دا مەنىڭشە مينيسترلىك جۋكوۆكا اۋىلىنا تاعى ءبىر مەكتەپكە سالۋعا رۇقسات بەرمەۋى دە مۇمكىن، - دەيدى زاۋرە بايمەنوۆا.
بايمەنوۆانىڭ بۇل جاۋابىنا قاناعاتتانا قويماعان كاسىپكەر تاعى دا ءبىراز دالەلدەردى العا تارتتى.
- ءبىز قازىردىڭ وزىندە 100 جۇمىس ورنىن اشتىق. كەلەشەكتە تاعى دا 50 ورىن قوسىلماق. سونىمەن قاتار مال سوياتىن تسەح بولادى. ءبىز تۇرمىسقا قولايلى ۇيلەر سالىپ، ادامداردى قابىلداۋعا ءازىرمىز. تەك قازاق مەكتەبىنىڭ جوقتىعىنان ادامدار بىزگە كەلە الماي وتىر، - دەيدى كاسىپكەر.
وزىنە باعىنىشتى ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسىنىڭ وسىنداي پۇشايمان ءحالىن سەزدى بىلەم، وبلىس اكىمى بۇل ماسەلەنى ءوز قولىنا الىپ، قوسىمشا زەرتتەۋگە ۋادە بەردى. ءبىز بولساق، ارحيمەد بەكەجانۇلى وڭتۇستەگى اعايىنداردىڭ وسىندا ات باسىن بۇرۋعا قولىنان كەلگەنشە جاردەم بەرەر دەگەن ۇمىتتەمىز.
الايدا ءبىزدى تاڭ قالدىرعان الگى ءبىلىم باسقارماسى باسشىسىنىڭ وزگە ۇلت وكىلى بولا تۇرا قازاق مەكتەبىن اشۋعا دەگەن ەرەشە ىقىلاسىنا تىم سەلسوق قاراعاندىعى ەدى. «ول ماسەلە بىزگە بەلگىلى» دەگەنى وسىنى انىق بىلدىرمەي مە؟ سوندا بۇل كىسى انا تىلىمىزدەگى مەكتەپتەردىڭ كوبەيۋىنە ونشا ىنتالى بولماعانى ما؟ ايتپەسە، «مينيسترلىكتىڭ رۇقسات بەرمەۋى دە مۇمكىن» دەگەنى نە ساسقانى؟ ول نەگە وسى ماسەلە كوتەرىلگەن بويدا سول مينيسترلىككە ارنايى حات جازىپ، بۇل ماسەلەنىڭ ءمان-جايىن تاپتىشتەپ ءتۇسىندىرىپ، الگى كاسىپكەردىڭ ءۋاجىن جەتكىزۋىنە كىم كەدەرگى ەدى؟ كىم ءبىلىپتى، سوندا مينيسترلىك جاعدايدى ءتۇسىنىپ، شاعىن عانا جاڭا مەكتەپ سالۋعا رۇقسات بەرۋى دە مۇمكىن شىعار. ەندى كەلىپ، «بولارى بولىپ، بوياۋى سىڭگەن» سوڭ، وزىمىزشە بال اشىپ وتىرمىز.
دەمەك، مۇنىڭ ءبىر-اق قورىتىندىسى بار. وڭتۇستىكتەگى اعايىنداردىڭ قوستانايعا كوشىپ كەلۋىنە مۇنداعى ءبىلىم باسقارماسىنداعىلار ونشا پەيىلدى ەمەس. ودان باسقا ايتارىمىز جوق.
جايبەرگەن بولاتوۆ
Abai.kz