باسى: ويدان تويعا دەيىن

جالعاسى: تۇڭعىشتىڭ قىزىعى مەن قيىندىعى

جالعاسى: ساياساتتىڭ سالقىنى: ءىى چەمپيونات. 1934 جىل. يتاليا

جالعاسى: پوتستسونىڭ قايتالانباس قولتاڭباسى

جالعاسى: تۇتاس ۇلتتى قايعىرتقان گول

جالعاسى: ءالپى ەتەگىندەگى اۋلا فۋتبولى

جالعاسى: ۇلى جاڭالىقتار ۋاقىتى

جالعاسى: گاررينچانىڭ چەمپيوناتى

جالعاسى: ۇرلانىپ-تابىلعان كۋبوك

جالعاسى: 1970 جىل. قوش، «التىن نيكە»!

جالعاسى: 1974 جىل. «تۇتاسقان فۋتبولدىڭ» تۇعىرى

جالعاسى: دەر كەزiندە قۇرتىلعان مۇرت

Xءىى چەمپيونات. 1982 جىل. يسپانيا

الەم چەمپيونى – يتاليا
التىنداتىلعان جۇلدەنىڭ يەگەرى – گەرمانيا
كۇمىس جۇلدەگەر – پولشا
قولا جۇلدەگەر – فرانتسيا

«قۇپيا كەلىسىمنىڭ» قۇربانى بولعان الجير

1974 جىلى فيفا پرەزيدەنتى بولعان برازيليالىق جواو اۆەلانج فينالدىق تۋرنيرگە قاتىسۋشىلاردىڭ سانىن ارتتىرۋ جونىندە ءسوز قوزعاعان ەدى. ارگەنتينادا وتكەن بىرىنشىلىكتە ول ءوز ويىن ىسكە اسىرۋعا ۇلگەرمەدى، ەسەسىنە، ءحىى چەمپيوناتتىڭ شەشۋشى سىنىنا 24 كوماندا قاتىساتىن بوپ شەشىلدى. وسىعان بايلانىستى ءتۋرنيردىڭ وتكىزىلۋ تارتىبىنە دە وزگەرىس ەنگىزىلدى. كوماندالار ءتورت-تورتتەن 6 توپقا ءبولىندى دە، ءار توپتان ەكى ۇزدىك قۇراما شىعىپ، ەكىنشى كەزەڭدە ءۇش-ۇشتەن تاعى 4 توپقا جىكتەلدى. ولادىڭ جەڭىمپازدارى جارتىلاي فينالدىق جۇپتار ءتۇزدى.

«ا» توبىنداعى التى كەزدەسۋدىڭ بەسەۋى تەڭ اياقتالدى. تەك سوڭعى تۋرداعى پولشا – پەرۋ ماتچىندا عانا قۋاڭشىلىقتان سوڭ دوپ نوسەرى قۇيا جونەلگەندەي اسەر ەتتى (5:1). يتاليا جانە كامەرۋن قۇرامالارى بارلىق ويىندارىن دا تەڭ اياقتاعاندىقتان، كەلەسى كەزەڭگە وتەر ەكىنشى كوماندانى دوپ ايىرماسى ارقىلى انىقتاۋ كەرەك بولدى. ءسويتىپ، «سكۋادرا ادزۋررا» قارسىلاسىنا قاراعاندا ءبىر دوپ ارتىق سوعۋىنىڭ ارقاسىندا عانا (2:2, ال افريكالىقتاردا 1:1) جارىستى جالعاستىردى. ءسويتىپ، بىردە-ءبىر كەزدەسۋدە ۇتىلماعان كامەرۋندىقتار سوندا دا ەلىنە ەرتە قايتۋعا ءماجبۇر بولدى.

«ۆ» توبىندا دا افريكا قۇرلىعىنىڭ وكىلى سەنساتسيا جاسادى: مۇنداي ءدۇبىرلى دوداعا تۇڭعىش قاتىسىپ وتىرعان الجير فۋتبولشىلارى سول كەزدەگى ەۋروپا چەمپيونى – گەرمانيا كومانداسىن جەڭىپ كەتتى! جانە كەزدەيسوق ەمەس، تاجىريبەلى قارسىلاسىنان ءبىر مىسقال دا كەم تۇسپەي، تەرەزەسى تەڭ ونەر كورسەتە وتىرىپ، تىزە بۇكتىردى. سوڭعى تۋردا ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ ويىندار رەتىن قاتە تۇزگەنى ايقىن اڭعارىلدى. ويتكەنى، الجير – چيلي ماتچى گەرمانيا – اۆستريا كەزدەسۋىنەن... ءبىر كۇن بۇرىن وتكىزىلدى (وسى ماسقارادان سوڭ فيفا كەلەسى دودادان باستاپ ءۇشىنشى تۋر ويىندارىن مىندەتتى تۇردە ءبىر ۋاقىتقا بەلگىلەيتىن بوپ شەشتى). ءسويتىپ، اقىرعى ماتچ الدىندا الجير مەن اۆستريادا 4 ۇپايدان، باتىسگەرمان كومانداسىندا 2 ۇپاي بار ەدى. دەمەك، ەگەر نەمىستەر وزدەرىنىڭ كورشىلەرىن ۇتسا، ءۇش كوماندا دا 4 ۇپايدان جيناپ، توپتان وزىپ شىعار قوس جۇيرىك دوپ ايىرماسى ارقىلى انىقتالاتىنى بەلگىلى بولدى.

توپتاعى سوڭعى ماتچ الەم جۇرتشىلىعىنىڭ كوڭىلىن قالدىردى: 10-مينۋتتا نەمىس شابۋىلشىسى حرۋبەش ەسەپ اشقان سوڭ، قوس كوماندا دا دوپتى ورتادا ءارى-بەرى دومالاتىپ ءجۇرىپ الدى. تارتىستى ويىن كورۋگە جينالعان 40 مىڭنان استام جانكۇيەر ءوز نارازىلىعىن قۇلاق تۇندىرار اششى ىسقىرۋلارمەن ءبىلدىرىپ وتىردى. وعان قىڭعان فۋتبولشى بولعان جوق. ناتيجەدە كەلەسى كەزەڭگە قوس ەۋروپالىق قۇراما ءوتتى دە، اۋىز جالاسۋدىڭ قۇربانى بولعان الجير، امال جوق، اۋلىنا قايتتى. وسى ويىنعا قاتىسقان نەمىس قاقپاشىسى حارالد شۋماحەر ارادا 26 جىل وتكەندە (2008 جىلى): «ءبىزدىڭ سونداعى اۆستريامەن كەزدەسۋىمىزدىڭ ناتيجەسى الدىن الا كەلىسىلگەنى راس ەدى. سول ءۇشىن مەن بۇكىل الجير حالقىنان اشىق تۇردە كەشىرىم سۇرايمىن!» – دەپ مالىمدەدى.

ۆەنگريا مەن سالۆادوردىڭ رەكوردى

 «س» توبىندا ويناعان الەم چەمپيونى – ارگەنتينا قۇراماسى ءتۋرنيردىڭ بەتاشار ويىنىندا بەلگيادان ۇتىلىپ قالدى (0:1). قالعان قارسىلاستار بۇل ەكەۋىنە ونشا كەدەرگى كەلتىرە العان جوق. بىراق ولاردىڭ (ۆەنگريا مەن سالۆادوردىڭ) ءوزارا كەزدەسۋى فينالدىق تۋرنيرلەر تاريحىنداعى ەڭ ءىرى ەسەپپەن اياقتالدى – 10:1! وسى ويىندا مۋنديال تاريحىنداعى ەڭ جىلدام حەت-تريك جاسالدى: ۆەنگر لاسلو كيشش اينالدىرعان 7 مينۋتتىڭ ىشىندە ءۇش گول سوعىپ ۇلگەردى! سونداي-اق بۇل – الاڭعا بىرەۋدى الماستىرىپ شىققان ويىنشى جاساعان العاشقى جانە ازىرگە جالعىز حەت-تريك. ۆەنگرلەردىڭ وسى كەزدەسۋدەگى تاعى ءبىر گولىن ويىنعا كەيىننەن قوسىلعان فۋتبولشى سوقتى (سەنتەش). بۇعان سالۆادوردىڭ جالعىز دوبىنىڭ اۆتورى لۋيس راميرەستىڭ دە الاڭداعى ايقاستا تۇتقيىلدان كەپ كىرگەنىن قوسساڭىز، 11 گولدىڭ بەسەۋىن قوسالقى قۇرام ويىنشىلارىنىڭ سوققانىن اڭعارامىز. بۇل دا – الەمدىك رەكورد...

«D» توبىنان كەلەسى ساتىعا انگليا مەن فرانتسيا شىقتى.

«ە» توبىنان يسپانيا قۇراماسىنىڭ سۋىرىلىپ شىعاتىنىنا ەشكىم دە كۇماندانبادى: بىرىنشىدەن، كوماندا ەۋروپاداعى مىقتى ۇجىمداردىڭ ءبىرى-ءتىن، ەكىنشىدەن، ءوز الاڭىندا ويناعان سوڭ، جانكۇيەرلەردىڭ قىزۋ قولداۋىنا دا يە ەدى. الايدا اۋەلى گوندۋراستى ۇتا الماعان يسپاندىقتار كەلەسى كەزدەسۋدە يۋگوسلاۆيانى ارەڭ جەڭدى. 14-مينۋتتا، يسپاندىقتار 0:1 بوپ ۇتىلىپ جاتقان كەزدە تورەشى نەگىزسىز 11 مەترلىك بەلگىلەدى. جازانى وسىنىڭ الدىندا گوندۋراس قاقپاشىسىن قاپى قالدىرعان لوپەس ۋفارتە ورىنداپ ەدى، پانتەليچ دوپتى تىرپ ەتكىزبەي قاعىپ الدى. تابان استىنان «تاپقىرلىعى» ۇستاي قالعان دات تورەشىسى لۋند-سورەنسەن «قاقپاشى ورنىنان ەرتە قوزعالىپ قويدى» دەپ سىلتاۋراتىپ، پەنالتيدى قايتا تەبۋدى بۇيىردى. بەتى قايتىپ قالعان لوپەس ۋفارتەنى بىلاي ىسىرىپ، دوپقا حۋانيتو جاقىندادى دا، ءابۇيىر بولعاندا ءمۇلت كەتپەدى. ەكىنشى تايمدا ساۋرا تاعى ءبىر دوپ سوعىپ، الاڭ يەلەرى ءۇشىن ەكىنشى ماسقارانى بولدىرمادى. «بولدىرمادى» دەگەننەن گورى «كەيىنگە ىسىردى» دەگەنىمىز ءجون شىعار، ويتكەنى، كەلەسى ويىندا-اق يسپانيا قۇراماسى سولت.يرلانديادان ۇتىلىپ تىندى (0:1). سوندا دا ولار دوپ ايىرماسى جاعىنان يۋگوسلاۆتاردى ءۇشىنشى ورىنعا سىرعىتىپ، ەكىنشى كەزەڭگە ءوتتى.

عاجاپ ويىنىمەن عاشىق ەتكەن برازيليا

«ع» توبىندا جانكۇيەر جانىن راحاتقا بولەر سۇلۋ ويىنىمەن كوز جاۋىن العان برازيليا قۇراماسى ەرەكشە نازار اۋداردى. ولار 12 جىلدىق ۇزىلىستەن سوڭ الەمدىك فۋتبول فورۋمىنا قايتا قوسىلعان كسرو قۇراماسىن دا، قارت قۇرلىقتاعى شەبەر كوماندالاردىڭ ءبىرى سانالاتىن شوتلانديانى دا، ازيا جانە وكەانيا ايماعىنان وزىپ شىققان جاڭا زەلانديانى دا قارسىلاس قۇرلى كورگەن جوق. باس باپكەر تەلە سانتانا ەۋروپالىقتارعا ەلىكتەمەي، ءوز كومانداسىن تازا برازيليالىق ستيلگە باۋلىپتى.

برازيليا – كسرو ماتچىنىڭ العاشقى بولىگى الما-كەزەك شابۋىلمەن ءوتتى. ءۇش دۇركىن الەم چەمپيوندارى باسا-كوكتەپ العا ۇمتىلعانىمەن، كەڭەس فۋتبولشىلارى دا قاراپ قالماي، قارسى شابۋىلعا شىعىپ وتىردى. سونداي ساتتەردىڭ بىرىندە شابۋىلشى بلوحين دوپتى گاۆريلوۆكە تاستادى دا، سول قاپتالدى بويلاي العا جۇگىردى. جارتىلاي قورعاۋشى وعان قارىمتا پاس بەرەردەي سىڭاي تانىتتى، بىراق دوپتى وڭ جاعىنان وتە بەرگەن بالگە سىرعىتا سالدى. بال العا ءبىر-ەكى ادىمدادى دا، 35 مەتردەي جەردەن قاتتى سوقتى. مۇنداي قاشىقتىقتان سوققى باعىتتايدى دەپ كۇتپەگەن بولسا كەرەك، قاقپاشى ۆالدير پەرەس ءسال كەشىگىپ سەكىردى – 0:1. بۇدان كەيىن دە كسرو كومانداسىنىڭ گول سوعار ەكى مۇمكىندىگى بولدى. بىرىندە بەسسونوۆ دوپتى بوس قاقپاعا تۋرا باعىتتاي المادى، ەكىنشىسىندە برازيليالىق قورعاۋشى لۋيزينونىڭ ءوز ايىپ الاڭىندا دوپتى قولمەن توقتاتقانىن يسپاندىق تورەشى لامو كاستيلو كورمەي قالدى. ءادىلىن ايتۋ كەرەك، ءدال وسىنداي جاعداي كسرو كومانداسىنىڭ ايىپ الاڭىندا دا قايتالاندى. ياعني، تورەشى ەكى تاراپقا دا بىردەي قاتەلەستى.

ال ەكىنشى تايمدا برازيليا قۇراماسى قارسىلاسىن تاپتاپ كەتە جازدادى. بۇعان دالەل رەتىندە قاقپاعا باعىتتالعان سوققىلار كورسەتكىشىنىڭ 30:6 بولعانىن ايتساق تا جەتكىلىكتى شىعار. كسرو كومانداسى بۇكىل قۇرامىمەن ءوز قاقپاسىنىڭ الدىندا ۇيلىعىسىپ، جانۇشىرا قورعانۋمەن بولدى. برازيلياعا جەڭىستى سوكراتەس جىرىپ اپەردى. اۋەلى ول الىستان باعىتتاعان ادەمى سوققىسىمەن تارازى باسىن تەڭەستىردى. ال ويىن بىتۋگە ءۇش مينۋت قالعاندا ەدەر ءۇشىن وتە وڭتايلى پاس بەردى. ەدەردىڭ دوپ تەبىسى دە كىسى سۇيسىنگەندەي عوي: قاقپاشى داساەۆ كىرپىك قاعىپ قانا ۇلگەردى، دوپ توردا تۋلاپ جاتتى...

برازيليا توپ جەڭىمپازى اتانعان سوڭ، سوڭعى تۋردا ەكىنشى ورىندى كسرو جانە شوتلانديا قۇرامالارى ساراپقا سالدى. 2:2 ەسەبى كسرو ءۇشىن ءتيىمدى ەدى، ويتكەنى، دوپ ايىرماسى جاعىنان قارسىلاسىنان الدا بولاتىن.

«ءشوپ قورىعان يت» جانە... يسپانيا

شيرەكفينالدىق توپتار قۇرامى جاعىنان ونشا بىركەلكى بولعان جوق. ونىڭ بىرىندە پولشا، بەلگيا جانە كسرو فۋتبولشىلارى ونەر كورسەتتى. اسىرەسە پولياك كومانداسىنىڭ اياق الىسى كەرەمەت ەدى. بەلگيامەن ويىندا جاسى وتىزدان اسىپ، شاۋ تارتقانىنا قاراماستان لياتو ەرەكشە كوزگە ءتۇستى. بۇل ويىنداعى ءۇش گول دا ارداگەر شابۋىلشىنىڭ ارقاسىندا قاقپاعا ەندى. ءبىر قىزىعى، ونىڭ ۇشەۋىن دە لياتونىڭ العى شەپتەگى العىر ارىپتەسى – بونەك سوقتى. بەلگيالىقتار كەلەسى ويىندا كسرو قۇراماسىنان ۇتىلىپ (0:1, وگانەسيان سوققان دوپ وسى دوداداعى ەڭ ادەمى گولداردىڭ ءبىرى ەدى), جارتىلاي فينالعا شىعۋدان ءۇمىتىن ءۇزدى. توپ جەڭىمپازىنا بەرىلەر جالعىز جولدامانى كەڭەس جانە پولياك كومانداسى ءوزارا ساراپقا سالدى. وكىنىشتىسى، تۋرنيرلىك تاعدىرى شەشىلەر جاۋاپتى كەزدەسۋدە بەسكوۆتىڭ جىگىتتەرى جىگەرلى ويىن كورسەتە المادى. ساراپشىلاردىڭ پىكىرىنشە، فەدەراتسيا باسشىلارىنىڭ بەسكوۆقا تاعى ەكى باپكەر (گرۋزين احالكاتسي مەن ۋكراين لوبانوۆسكي) قوسىپ بەرگەنى ورەسكەل قاتەلىك بولدى: ارقايسىسى جەكە-جەكە باسشىلىق جاساپ ۇيرەنگەن مىقتىلاردىڭ باسى ءبىر قازانعا سىيمادى. قۇرامىندا شەبەر ويىنشىلار بولا تۇرا كسرو قۇراماسىنىڭ سولعىن ويناۋىنىڭ سىرى سوندا جاتسا كەرەك.

ەكىنشى توپتان گەرمانيا وزىپ شىقتى. اۋەلدە اعىلشىندارمەن تەڭ ويناعان نەمىستەر بارلىق ماسەلەنى يسپانيامەن ويىندا شەشتى. ەكىنشى تايم باستالا بەرە برايتنەردىڭ الىستان باعىتتاعان سوققىسىن اركونادا كەرى قايتارىپ ەدى، جاي وعىنداي جىلدام ليتتبارسكي بارىنەن بۇرىن جەتىپ، دوپتى تورعا ءدال باعىتتادى. ارادا جارتى ساعاتتاي ۋاقىت وتكەندە قورعاۋشىلاردىڭ ورەسكەل قاتەلىگىن پايدالانعان ليتتبارسكي ەندى دوپتى فيشەردىڭ اياعىنا ءدال بەردى – 2:0. 83-مينۋتتا يسپاندىق سامورا باسپەن ۇرىپ، وتە ادەمى گول سوقتى. سول-اق ەكەن، توردا جاتقان دوپقا تالاس باستالدى. ەسەپتى تەڭەستىرۋگە اسىققان يسپاندىقتار دوپتى تەزىرەك الاڭ ورتاسىنا جەتكىزۋگە تىرىسسا، نەمىستەر ۋاقىت ۇتۋ ءۇشىن ونى بەرۋدەن باس تارتتى. ايتەۋىر تورەشىنىڭ ارقاسىندا قاقتىعىس توبەلەسكە ۇلاسقان جوق. جارتىلاي فينالدان ءۇمىتى ۇزىلگەن الاڭ يەلەرى سوڭعى تۋردا داڭقتى وتانداسى لوپە دە ۆەگانىڭ «ءشوپ قورىعان ءيتىن» ەسكە ءتۇسىردى: كەلەسى كەزەڭگە نە وزدەرى وتە العان جوق، نە اعىلشىندارعا جول بەرمەدى.

فينالعا بەرگىسىز قايران ويىندار

چەمپيوناتتىڭ ەڭ قىزىقتى ويىندارى ءۇشىنشى توپتا ءوربىدى. مۇنداعى ءۇش ويىن دا ەستەن كەتپەس ەرەكشە سپەكتاكل بولدى. وسى ساتىعا ءىلىنىپ-سالىنىپ ارەڭ شىققان يتاليا كۇتپەگەن جەردەن وڭتۇستىك امەريكانىڭ قوس ارىستانىن جەرگە قاراتىپ كەتتى. العاشقى كەزەڭىندە بىردە-ءبىر جەڭىسكە جەتە الماعان «سكۋادرا ادزۋررانىڭ» بولاشاعىنا تەك باس باپكەر ەنتسو بەارزوت قانا سەنگەن-ءدى. «مەنىڭ جىگىتتەرىم ءوز شەبەرلىگىن جارىستىڭ ەكىنشى ساتىسىندا كورسەتەدى» دەدى ول قارشا بوراعان سىنعا قاراماستان.

بۇل ءسوزدىڭ بەكەر ەمەستىگىن ەل يتاليا – ارگەنتينا ماتچىندا-اق بايقادى. بەارزوتتىڭ شاكىرتتەرى بۇل ويىندا پرەسسينگ ءتاسىلىن جانە قارسىلاستىڭ ءار ويىنشىسىن جەكە-جەكە ماتاپ ۇستاۋ تاكتيكاسىن تاماشا قولدانا ءبىلدى. ارگەنتينالىقتار مۇلدە العا جىلجي المادى. قورعاۋشى دجەنتيلە 90 مينۋت بويى قارسىلاس ويىنىنىڭ نەگىزگى ۇيىمداستىرۋشىسى ديەگو مارادونانىڭ كولەڭكەسىنە اينالدى. العى شەپ مايتالمانىنىڭ اياعى تۇسالىپ، ادىمى تارىلعان سوڭ، ارگەنتينانىڭ شابۋىلى ازۋسىز بولدى.

ۇتىلىپ قالعان ارگەنتينالىقتار برازيليامەن ويىنعا تاس-ءتۇيىن بوپ شىقتى. كەرىسىنشە، ويىندى سالقىنقاندى باستاعان سانتانانىڭ شاكىرتتەرى 12-مينۋتتا-اق ەسەپ اشىپ ۇلگەردى. ەستەرىن ەكىنشى تايمدا جيعان الەم چەمپيوندارى الا قۇيىن شابۋىلعا شىعىپ، قورعانىسقا قارايلاۋدى ۇمىتا باستادى. سونداي ساتتەردىڭ بىرىندە دوپ كەيىن سەرپىلىپ، زيكونىڭ اياعىنا ىلىكتى. ول دوپتى اسا ءبىر دالدىكپەن فالكاوعا جەتكىزدى. فالكاو قاقپانىڭ سول جاق بۇرىشىنداعى سورايعان سەرجينوعا اۋەلەتىپ پاس تاستادى دا، شابۋىلشى باسپەن ۇرىپ، ەسەپتى ەسەلەدى. ويىن تاعدىرى شەشىلدى. كوماندالار ماتچ سوڭىنا قاراي ءبىر-ءبىر گول عانا سوعا الدى. 87-مينۋتتا ءوز دارمەنسىزدىگىنە ابدەن ىزالانعان مارادونانىڭ جۇيكەسى سىر بەرىپ، الاڭنان قۋىلدى.

ءسويتىپ، بۇل توپتان جارتىلاي فينالعا بەرىلەر جولدامانى يتاليا مەن برازيليا ساراپقا سالدى. بۇل ءوزىنىڭ تاماشا درامالىق سيۋجەتىمەن جانكۇيەر جادىندا ماڭگى قالعان ماتچ بولدى. وسىعان دەيىنگى ءتورت ويىندا بىردە-ءبىر گول سوقپاعان پاولو روسسي عالامات شەبەرلىك پەن ەرىك-جىگەر تانىتتى. بۇل – ءۇش الەم چەمپيوناتىنا بارعان شابۋىلشىنىڭ جالعىز حەت-تريگى ەدى. وسى ويىندا يتاليالىقتار وزدەرىنىڭ داڭقتى كاتتەناچچوسى (تاسقامال قورعانىسى) مەن جىلدام قارسى شابۋىلدىڭ كەرەمەتتەي كەلىسىم تاپقان ۇلگىسىن كورسەتتى.

4-توپتان كوركەم فۋتبولىمەن سۇيسىنتكەن فرانتسۋزدار ۇزدىك شىقتى.

شىمىرىكپەگەن شۋماحەر، بايعۇس باتتيستون

جارتىلاي فينالدىڭ بىرىندە ابدەن بابىنا ەنگەن بەارزوت شاكىرتتەرى پولياكتاردى ونشا قينالماي-اق ۇتتى، ال ەكىنشىسى جانكۇيەر جادىنان ەشقاشان وشپەس ەرەكشە ويىن بولدى. ەسەپتى ءبىرىنشى بولىپ گەرمانيا فۋتبولشىلارى اشتى. فيشەردىڭ سوققىسىن ەتتوري كەرى قايتارىپ ەدى، مۇندايدى اڭدىپ جۇرەتىن ليتتبارسكي ءمۇلت كەتكەن جوق. ارادا 9 مينۋت وتكەندە جيرەسس دوپتى قارسىلاستىڭ ايىپ الاڭىنداعى روشتوعا جەتكىزدى. شابۋىلشى نىسانانى كوزدەي بەرىپ ەدى، باتىسگەرمان كومانداسىنداعى اعايىندى فەرستەردىڭ ءبىرى – بەرند ونى وكشەدەن تەۋىپ قۇلاتتى. پەنالتي! پلاتيني ەسەپتى تەڭەستىردى.

وكىنىشكە قاراي، دەم الا الماي، سىلتىدەي تىنىپ كورەتىن تاماشا كەزدەسۋدىڭ ەكىنشى تايمىندا مۇنداي اسەم الەمنىڭ ءسانىن كەتىرەتىندەي ءبىر وقيعا بولدى. جانارى قياداعىنى شالاتىن پلاتيني الاڭعا الگىندە عانا شىققان باتتيستونعا تاماشا پاس بەرگەن ەدى. ناتيجەدە فرانتسۋز قورعاۋشىسى نەمىس قاقپاشىسىمەن جەكپە-جەك شىقتى. باتتيستون دوپتى تەۋىپ ۇلگەردى (ول قاقپادان ءسال قيىس كەتتى), ال وعان قارسى ۇمتىلعان شۋماحەر بۇكىل اۋىر سالماعىمەن سوقتىققانى بىلاي تۇرسىن، شىنتاعىمەن قارسىلاسىنىڭ باسىنان قاتتى سوقتى. باتتيستون سۇلاپ ءتۇستى دە، قيمىلسىز قالدى. ويىن توقتاپ، الاڭداعى ويىنشىلار تۇگەلدەي جابىرلەنۋشىنىڭ جانىنا جينالدى. تورەشىنىڭ الاڭعا دارىگەرلەردى شاقىرۋعا اسا قۇلىقتى ەمەستىگىن بايقاعان سيكس وعان جۇگىرىپ كەلىپ، جەر-جەبىرىنە جەتتى. سول كەزدە بارىپ باتتيستونعا العاشقى دارىگەرلىك كومەك كورسەتىلىپ، سوسىن ول بىردەن اۋرۋحاناعا جونەلتىلدى. سويتسە، وتە قاتتى سوققىدان فۋتبولشىنىڭ باس سۇيەگى شىتىناعان ەكەن...

فۋتبولدىڭ قازىرگى ەرەجەسىنە سۇيەنسە، گوللاند تورەشىسى كورۆەر قاقپاشىنى الاڭنان قۋىپ شىعار ەدى. الايدا ول شۋماحەرگە ءتىپتى ەسكەرتۋ دە بەرگەن جوق. 1:1 بوپ اياقتالعان نەگىزگى ۋاقىتتان سوڭ بەرىلگەن قوسىمشا 30 مينۋتتىڭ العاشقى جارتىسىندا فرانتسۋز ترەزور عالامات سوققىمەن نەمىس قاقپاسىنىڭ تورىن بۇلك ەتكىزدى. گەرمانيا قۇراماسىنىڭ باس باپكەرى يۋپپ دەرۆال دەرەۋ الاڭعا جاراقاتىنان تولىق ايىقپاعان رۋممەنيگگەنى شىعاردى.

الايدا فرانتسۋزدار دا قاراپ قالعان جوق. 99-مينۋتتا جيرەسس تاعى ءبىر تاماشا گول سوقتى. فرانتسيا قۇراماسىنىڭ الاڭداعى ويىنشىلارى دا، قوسالقى قۇرامداعى جىگىتتەرى دە ەستەرى شىعىپ، ءبىرىن-ءبىرى قۇتتىقتاۋعا كىرىستى. تەك قورعاۋشى جانۆيون عانا قۇشاقتارى ايقاسىپ، ەكى ەزۋى ەكى قۇلاعىنا جەتكەن ارىپتەستەرىن ەس جيۋعا شاقىرىپ، ويىننىڭ بىتپەگەنىن تۇسىندىرۋمەن بولدى. راسىندا دا، 103-مينۋتتا رۋممەنيگگە ەسەپ ايىرماسىن ءسال قىسقارتتى. بۇل دا فرانتسۋزداردى سابىرعا شاقىرا العان جوق. ناتيجەدە قارسى شابۋىلداۋعا مۇمكىندىك العان نەمىستەر ەسەپتى تەڭەستىرىپ كەتتى: رۋممەنيگگە ارقىلى وربىگەن شابۋىل فيشەردىڭ شالقالاي تەپكەن عالامات سوققىسىمەن اياقتالدى – 3:3! ءسويتىپ، الەمدىك دوپ دوداسى تاريحىندا تۇڭعىش رەت جەڭىمپاز ويىننان سوڭعى پەنالتي ارقىلى انىقتالدى. سيكس پەن ءبوسسيدىڭ سوققىسىن شۋماحەر ۇستاي السا، نەمىستەردەن تەك شتيليكە عانا قاتەلەستى.

يتاليا ناعىز چەمپيوندىق جىگەر تانىتتى

كەرەمەتتەي ويىن كورسەتسە دە، فينالعا شىعا الماعان فرانتسۋزدار 3-ورىن ءۇشىن ماتچتا ەكىنشى قۇراممەن وينادى. پلاتيني مەن جيرەسستىڭ «كوزدەگەنىمىز التىن ەدى، باسقا جۇلدە ءبىزدى قىزىقتىرمايدى» دەگەن ءسوزى، ارينە، فيفا باسشىلارىنا ۇناعان جوق. ويتكەنى، ولار ءۇشىن ءار ويىننىڭ تارتىستى وتكەنى كەرەك. پولشا قۇراماسى بۇل ويىنعا تاس-ءتۇيىن بوپ جيناقى شىقتى دا، فرانتسيانىڭ قوسالقى قۇرامىن ۇتىپ كەتتى.

فينالدا يتاليا قۇراماسى باتىسگەرمان فۋتبولشىلارىنان ايقىن باسىم ءتۇستى. ۇيىمشىل ويىننىڭ ۇلگىسىن كورسەتكەن بەارزوتتىڭ جىگىتتەرى سونداي-اق جىگەرىنىڭ دە مىقتىلىعىن تانىتتى. ءدال وسى ساتتەگى يتاليالىقتار تاپ بولعان قيىندىق كەز كەلگەن كوماندانىڭ ساعىن سىندىرارداي ەدى. ءوزىڭىز ويلاپ كورىڭىز: بىرىنشىدەن، جارتىلاي فينالدا جاراقات العان نەگىزگى ديسپەتچەر انتونيوني فينالعا قاتىسپادى. ەكىنشىدەن، ناعىز باسەكە باستالا بەرگەندە شابۋىلشى گراتسياني يىعىن شىعارىپ الىپ، ويىندى جالعاستىرا المادى. ۇشىنشىدەن، فينالدىق ماتچتاردا سيرەك بەرىلەتىن 11 مەترلىك ايىپ دوبىن كابريني دالاعا تەپتى! مۇنشاما ساتسىزدىكتىڭ سالماعىنا شىداۋ وڭاي ما؟

بىراق يتاليا شىدادى. شىداپ قانا قويماي، جەڭىس ءۇشىن جانىن سالا وينادى. 57-مينۋتتا قورعاۋشى دجەنتيلەنىڭ وڭ قاناتتان تاستاعان دوبىنا قوس كوماندانىڭ بەس-التى ويىنشىسى قاتار ۇمتىلدى، بىراق، شابۋىلشىلىق ءھام مەرگەندىك تۇيسىك دەگەندى قويساڭىزشى، دوپقا بارىنەن بۇرىن روسسي جەتتى – 1:0. ارادا ون شاقتى مينۋت وتكەندە شيرەا ويىندى شيرىقتىرىپ العا ۇمتىلدى. نەمىستەر جاپا-تارماعاي قارسى شىقتى. قورعاۋشى دوپتى ءوزىنىڭ سوڭىندا كەلە جاتقان تاردەلليگە سىرعىتا سالدى. الىستان قاتتى سوعىلعان دوپقا شۋماحەر توسقاۋىل بولا المادى. دەگەنمەن فينالدىڭ ۇزدىك ويىنشىسى كونتي ەدى. 90 مينۋت بويى ءبىر تىنباعان جارتىلاي قورعاۋشى سوڭعى ساتتە دە جانكەشتىلىك تانىتىپ، دوپتى 40-50 مەتردەي جەرگە جەتەكتەپ اپاردى دا، التوبەلليگە ءدال تاستادى: شابۋىلشى قارسى شىققان قاقپاشىنى الداپ ءوتىپ، ءۇشىنشى دوپتى سوقتى. نەمىستەردىڭ تەك ءبىر گولمەن جاۋاپ بەرۋگە عانا شاماسى كەلدى. ءسويتىپ، يتاليا ءوز تاريحىندا ءۇشىنشى رەت الەم چەمپيونى اتاندى.

ويىن ناتيجەلەرى

فينالدىق تۋرنيرگە 24 كوماندا قاتىستى.

52 ويىن وتكىزىلدى، 146 دوپ سوعىلدى (ورتا ەسەپپەن 2,81 گول).

«ا» توبى

يتاليا – پولشا – 0:0, پەرۋ – كامەرۋن – 0:0, يتاليا – پەرۋ – 1:1, پولشا – كامەرۋن – 0:0, پولشا – پەرۋ – 5:1, يتاليا – كامەرۋن – 1:1

«ۆ» توبى

گەرمانيا – الجير – 1:2, چيلي – اۆستريا – 0:1, گەرمانيا – چيلي – 4:1, الجير – اۆستريا – 0:2, الجير – چيلي – 3:2, گەرمانيا – اۆستريا – 1:0

«س» توبى

ارگەنتينا – بەلگيا – 0:1, ۆەنگريا – سالۆادور – 10:1, ارگەنتينا – ۆەنگريا – 4:1, بەلگيا – سالۆادور – 1:0, بەلگيا – ۆەنگريا – 1:1, ارگەنتينا – سالۆادور – 2:0

«D» توبى

انگليا – فرانتسيا – 3:1, چەحوسلوۆاكيا – كۋۆەيت – 1:1, انگليا – چەحوسلوۆاكيا – 2:0, فرانتسيا – كۋۆەيت – 4:1, فرانتسيا – چەحوسلوۆاكيا – 1:1, انگليا – كۋۆەيت – 1:0

«ە» توبى

يسپانيا – گوندۋراس – 1:1, يۋگوسلاۆيا – سولت.يرلانديا – 0:0, يسپانيا – يۋگوسلاۆيا – 2:1, گوندۋراس – سولت.يرلانديا – 1:1, گوندۋراس – يۋگوسلاۆيا – 0:1, يسپانيا – سولت.يرلانديا – 0:1

«F» توبى

برازيليا – كسرو – 2:1, شوتلانديا – جاڭا زەلانديا – 5:2, برازيليا – شوتلانديا – 4:1, كسرو – جاڭا زەلانديا – 3:0, كسرو – شوتلانديا – 2:2, برازيليا – جاڭا زەلانديا – 4:0

شيرەكفينالدىق كەزەڭ

1-توپ. پولشا – بەلگيا – 3:0, كسرو – بەلگيا – 1:0, پولشا – كسرو – 0:0

2-توپ. انگليا – گەرمانيا – 0:0, يسپانيا – گەرمانيا – 1:2, يسپانيا – انگليا – 0:0

3-توپ. يتاليا – ارگەنتينا – 2:1, برازيليا – ارگەنتينا – 3:1, يتاليا – برازيليا – 3:2

4-توپ. فرانتسيا – اۆستريا – 1:0, اۆستريا – سولت.يرلانديا – 2:2, فرانتسيا – سولت.يرلانديا – 4:1

جارتىلاي فينال

يتاليا – پولشا – 2:0, فرانتسيا – گەرمانيا – 3:3, پەنالتي بويىنشا 4:5

3-ورىن ءۇشىن ماتچ

پولشا – فرانتسيا – 3:2

فينال

يتاليا – گەرمانيا – 3:1

11 شىلدە. مادريد. «سانتياگو بەرنابەۋ» ستاديونى. 90 000 كورەرمەن. تورەشى كوەلو (برازيليا).

يتاليا: دزوفف، دجەنتيلە، شيرەا، بەرگومي، كوللوۆاتي، كابريني، وريالي، تاردەللي، كونتي، روسسي، گراتسياني (التوبەللي، 8; كاۋزيو، 89).

گەرمانيا: شۋماحەر، كالتتس، شتيليكە، ك.-ح.فەرستەر، بريگەل، درەمملەر (حرۋبەش، 63), ب.فەرستەر، برايتنەر، ليتتبارسكي، رۋممەنيگگە (ح.ميۋللەر، 70), فيشەر.

گولدار: روسسي، 57 (1:0), تاردەللي، 70 (2:0), التوبەللي، 81 (3:0), برايتنەر، 83 (3:1).

25-مينۋتتا كابريني پەنالتي سوعا المادى.

سۇرمەرگەندەر

روسسي (يتاليا) – 6 دوپ، رۋممەنيگگە (گەرمانيا) – 5, زيكو (برازيليا), بونەك (پولشا) – 4 دوپتان.

ساكەن سىبانباي

Abai.kz