مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ ۇلتتىق مادەنيەتكە دەگەن نەمقۇرايلىعى، استىرتىن قاستىعى اشىندىرعاندىقتان قولىما ەرىكسىز قالام الۋعا ءماجبۇرمىن.

توتەسىنەن ايتسام، قازىرگى مادەنيەت شەنەۋنىكتەرى ۇلتتىق ونەردى ولتىرۋمەن اينالىسۋدا. ولار مەملەكەت يدەولوگياسىنىڭ التىن وزەگى بولىپ تابىلاتىن ءھام ونىڭ نەگىزگى ىرگەتاسى سانالاتىن ۇلتتىق ونەردى اشىقتان اشىق مازاق قىلۋعا، قورلاۋعا كوشتى. كينو قايراتكەرلەرىنە قۇرىلعان ءام ەكى تۇنگە سوزىلعان (15-16 مامىر) تۇنگى ونلاين سوت وسى قيتۇرقى، جىمىسقى ساياساتتىڭ ايقىن دالەلى. مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى ءبىزدى كەلەمەجدەۋشى كۇللى كورپۋسىمەن بۇل تراگيكومەديانى فانەرششيك ءھام سپورتسمەن درۋزيالارى اراسىندا قىبى قانىپ، راحات سەزىممەن تاماشالاپ وتىرعانىنا كۇمانىم جوق. ويتكەنى، ۇندەمەيدى. كينوگەرلەردىڭ جازعان حاتتارىنا جاۋاپ بەرۋدى وزدەرىنە ار سانايدى. سەبەبى ۇلتتىق ونەر مەن مادەنيەتتىڭ نوسيتەلدەرى ولار ءۇشىن قازاقشا سويلەيتىن مىرقىمبايلار، ال، دومبىرا ۇستاعان ونەرپازدار ۇكىمەت شەنەۋنىكتەرى ءۇشىن ەسكىلىكتىڭ قالدىقتارى، ەندى سىزدەرگە ءبىزدى ەسكىنىڭ پەرەجيتوكتارى رەتىندە ءتۇپ-تۇقيانىمىزبەن قۇرتۋ عانا قالدى! سىزدەرگە ۇلتتىق ونەرپازدار ەمەس، سانىن جارقىراتقان، ومىراۋى اشىق-شاشىق فانەرشيك جۇلدىزدار مەن شەتەلدىك ءدىني اعىمدارمەن ۋلانعان تاز مۇرت، كۇيەك ساقال سپورتسمەندەر قادىرلى. ەندەشە، جويىڭىزدار ءبىزدى! تۇرمەدە ءشىرىپ نەمەسە كەۋدەمىزگە 9 گرامم قورعاسىن وق قاداتىپ (ناگراجدەنيە رەتىندە) بۇل دۇنيەدەن ارمانسىز وتەيىك! باسقا نە قالدى، بىزگە؟!

مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى ۇلتتى ازعىنداتۋشى، حالىق رۋحانياتىن قيراتۋشى كۇشكە يە، شەتەلدىك توبىرلىق مۋزىكا ەكسپانسياسىن بەيسانالى تۇردە (ميلارى جوق بولعاندىقتان) جۇزەگە اسىرۋشى، وسىناۋ مادەني ديۆەرسيا ارقىلى قازاق مادەنيەتىنىڭ تۇبىنە جەتۋگە اينالعان توبىرلىق مادەنيەتتىڭ وكىلدەرىن قولدايدى ءارى دارىپتەيدى. ونىڭ تاعى ءبىر ايعاعى – بارلىق مەملەكەتتىك ءھام حالىقتىق مەرەكەلەردە تەك قانا ەسترادا جۇلدىزدارى ونەر كورسەتەدى. بارلىق مەملەكەتتىك تەلەارنالاردا فانەرششيكتەردى ناسيحاتتاۋعا ارنالعان ءتۇرلى ويىن-ساۋىق باعدارلامالارى كۇنى-ءتۇنى ۇزدىكسىز جۇمىس ىستەپ تۇر. ال ۇلتتىق ونەردى ناسيحاتتاۋعا ارنالعان بىردە-ءبىر ارنايى باعدارلاما جوق.ۇكىمەتتىڭ دە ءتۇرلى باسشىلىق قىزمەتتەرگە ۇكىلەپ قوياتىندارى، دارگەيىنە قابىلداپ ۇلىقتايتىندارى، ماراپات بەرەتىندەرى، توبەلەرىنە كوتەرىپ ازدەك تۇتاتىندارى دا – سول فانەرششيك جۇلدىزدار مەن اسىرەدىنشىل سپورتسمەندەر. ال باسقا ونەر مەن عىلىم جانە ءبىلىم سالالارى: عىلىم، تەاتر مەن كينو، دومبىرا ونەرىنىڭ قايراتكەرلەرىنىڭ (سوۆەت زامانىنان كەلە جاتقان اتاقتىلاردى ايتپاعاندا) ەشقايسى مەملەكەت باسشىسىنىڭ قابىلداۋىندا بولىپ كورگەن ەمەس. بۇل «جاڭا قازاقستانعا» جاڭا تۇلعالاردىڭ كەرەگى جوق دەگەن ءسوز. ەسەسىنە بيلىك تەك الەمدىك سپورت سايىستارىندا جەڭىسكە جەتكەندەردى عانا دارىپتەيدى. سەبەبى، سىزدەرگە كراتكوۆرەمەننىي رەزۋلتات ۆاجەن! ال ۇلتتىق عىلىم مەن مادەنيەتتىڭ پروبلەمالارى جابۋلى كۇيىندە قالۋدا. بۇل پروبلەمالاردى جانايقايىمەن كوتەرگەندەر قورقىتىپ، ۇركىتۋ تاسىلدەرىمەن نەمەسە ايىپتاۋ جولدارىمەن جازالانۋعا كوشتى. ماسەلەن، كينو ونەرىنىڭ جاس قايراتكەرلەرىنە قۇرىلعان تۇنگى سوت وسىنىڭ ايعاعى. بۇل – مەملەكەت تاراپىنان جاسالعان شەتىن قادام. بۇل – تاۋەلسىز قازاقستان تاريحىندا بۇرىن-سوڭدى بولماعان سۇمدىق اكت! مەملەكەت باسشىلىعىنىڭ بۇل ماسقاراعا جول بەرگەنى، ساياسي يدەولوگتاردىڭ بۇل سۇمدىققا كوز جۇمىپ قاراپ وتىرعانى، بۇل دا – اكت! مەن قازاقتىڭ ونەرپازى – ەرلان تولەۋتاي، بۇل سۇمدىقتى ءوز كوزىممەن كوردىم، كۋا بولدىم. بۇل اكت مەنىڭ جانىما جازىلماس جارا سالدى. جانى نازىك ونەرپاز بولعاندىقتان شىعار، ءومىر مەن ءۇشىن ماعىناسىن جوعالتتى، عۇمىردا ءمان قالمادى. «ولگەن مولا، تۋعان جەر جىبەرمەيدى، ايتپەسە، تۇرماس ەدىم وسى ماڭدا» (اباي) دەگەندەي، قۇسالى كۇي كەشۋلىمىن قازىر. قايدا كوشەمىن، قايدان پانا تابامىن. كەلەشەك كۇڭگىرت، بولاشاق بۇلىڭعىر.

«جاڭا قازاقستاننان» كوپ ءۇمىت كۇتىپ ەدىم، ومىرلىك تاجىريبەممەن، ونەرىممەن، قاجىر-قايراتىممەن جاڭارۋعا قادام باسقان قوعامعا قال-قادىرىمشە قىزمەت ەتەمىن دەگەنمىن. ول نيەتىم ساتسىزدىككە ۇشىرادى. مەن 12.05.23 كۇنگى ميتينگكە «جاڭا قازاقستاننىڭ» اتىنان شىققان ەدىم. بىراق «جاڭا قازاقستاننىڭ» قۇزىرلى ورگاندارى ماعان جانە مەنىڭ سەرىكتەرىمە ايىپ تاقتى، سوتقا سۇيرەلەدى. وسىلايشا «جاڭا قازاقستانعا» ادىلدىك پەن ادالدىق جولىمەن قىزمەت ەتەمىز دەگەن العاۋسىز نيەتىمىزگە بالتا شابىلدى. ءسويتىپ بۇل ىزگى نيەتىمىز «كۇشىگىندە تالاندى». سىزدەر، بۇل ينتسيدەنت ارقىلى «ەسكى قازاقستاننان» اسىپ تۇستىڭىزدەر. امال نەشىك.

مەن، ەرلان تولەۋتاي – ۇكىلى ىبىراي، بالۋان شولاق، ءمادي، ءيمانجۇسىپ، سەيتەك، قاپەز ءتارىزدى حالقىمىزدىڭ ۇلى ونەرپازدارىنىڭ تۇياعىمىن، ولاردىڭ ونەرىن جالعاستىرۋشىمىن ءارى سول تۇلعالاردىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىن زەرتتەۋشىمىن. اتالعان ۇلى تۇلعالاردىڭ بارلىعى سوۆەتتىك سيستەمانىڭ سودىرلارى – نكۆد جەندەتتەرىنىڭ وعىنان جازىقسىز ولگەن. كوبىنىڭ سۇيەگىى دالادا كومۋسىز قالعان. مەنىڭ جانىم سول ۇلى ۇستاز بابالارىمنان ارداقتى ەمەس. سىزدەر ماعان نكۆد جەندەتتەرىنىڭ كوزىمەن قاراپ وتىرسىزدار. دەگەندەرىڭىز بولسىن، ماعان ەڭ قاتال جازا كەسىڭىزدەر. مەن دايىنمىن!

ايتپاقشى، مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ نەمقۇرايلىلىعان جاپا شەگۋشى، قۇقى مەن ونەرى قورعالمايتىن قامقورلىقسىز ونەرپاز رەتىندە، ءسوز سوڭىندا ايتارىم، ەندى مادەنيەت مينيسترلىگىن تاراتىڭىزدار، جاڭادان مينيسترلىك قۇرىپ، ونىڭ اتىن مينيستەرستۆو ماسسا كۋلتۋرى ي سپورتا رك – دەپ قويىڭىزدار. وسىلاي ورىسشا قويىڭىزدار، ويتكەنى بۇل مينيسترلىك قازاق مادەنيەتىنە قىزمەت ەتپەيدى عوي. ۇلتتىق مادەنيەت پەن ونەرگە قىزمەت ەتپەيتىن، ۇلتتىق ونەرپازدارعا كۇن كورسەتپەيتىن مۇنداي مينيسترلىكتىڭ بولعانىنان بولماعانى جاقسى!

ەرلان تولەۋتاي

Abai.kz