«...اباي، قالاي ۇلى اقىن، ويشىل بولدى ەكەن؟!» دەگەن نە ءسوز؟

اباي تاقىرىبىنا تاعى دا ماقالا جازام دەگەن وي جوق ەدى، ج.اكىمنىڭ Abai.kz سايتىنا 16.08.2023 كۇنگى سانىندا «ومىرزاق اقجىگىتكە جاۋاپ: ماسەلە ابايدا ەمەس...» دەگەن پوستى باسىلدى.

وندا ءبىر الىپ بارا جاتقان سونى وي، جاڭا دالەل جوق، ونىڭ ورنىنا ج.اكىم جاۋابىن ءبىزدىڭ جازعانىمىزدى «...نەگىزسىز ماداقتاۋلارى مازاققا جاقىن، بازار اڭگىمەسىنەن اسپاعان ساندىراقتارعا تولى» دەپ باعالاپتى. قازاق بۇندايدا «كوكەك ءوز اتىن ءوزى شاقىرادى» دەسە، ورىستار «سۆاليۆات س بولنوي گولوۆى نا زدوروۆۋيۋ» دەيدى. ارى قاراي اتىشۋلى ز.باتاەۆانىڭ، ا.وماروۆ 23.07. 2020 ج. «اباي بولماعان» دەگەن نە سۇمدىق؟» دەگەن ماقالاسىندا «باستان-اياق  ساندىراق» دەپ اتاعان سۇراقتارىن قايتالاپ قويىپتى، ياعني، اباي قۇنانباەۆ دەگەن ادام جانە اقىن شىنىمەن ومىردە بولعان بولسا:

- «دالا ءۋالاياتى» گازەتىندە ابايدىڭ ولەڭدەرى نەگە باسىلماعان؟

- اباي سەمەيدىڭ كىتاپحاناسىندا نەگە تىركەلمەگەن؟!

- ابايدىڭ ۇيىندە ايلاپ قونىپ جاتتى دەگەن ميحاەليس، دولگوپولوۆتار كۇندەلىكتەرىندە ول تۋرالى نەگە ەشتەڭە جازباعان؟!

- اباي تۋرالى جازدى دەپ جۇرگەن ا.يانۋشكەۆيچتىڭ قازاقستان مەن پولشادا شىققان دەرەكتەرى نەگە وزگەشە، ت.ب. سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ كەرەك؟!» دەيدى.

«تاعى باسقا» دەپ جانۇزاق ز.باتاەۆانىڭ «اباي» دەگەن اقىن بولماعان، ول ءاليحان بوكەيحانوۆتىڭ ويدان شىعارعان «جوباسى»»، «اباي مەن ءاليحان – ءبىر ادام، «ابايدىڭ» ولەڭدەرىن ءاليحان جازعان»، «دوسىنىڭ ولەڭدەرى ەكەنىن ا.بايتۇرسىنوۆ بىلگەن بولۋى كەرەك»، «شىركەۋ مەكتەبىندە ءۇش اي عانا ءبىلىم العان ءحىح-عاسىرداعى كوشپەندىدەن ونداي اۋدارماشى شىعۋى مۇمكىن ەمەس، ونى ىستەگەن بوكەيحانوۆ پەن ونىڭ جاس ەكى ارىپتەسى بولۋى ىقتيمال»، «قارا ءسوزدى» الاششىلار، و.ءى. ج.ايماۋىتوۆ پەن م.دۋلاتوۆ جازعان بولۋى كەرەك» دەگەن تارىزدەس، ەشقانداي مويىن بۇلتارتپاس دەرەكسىز (فاكتىسىز) جانە دايەكسىز بولجامدارىن ايتىپ وتىرعانى تۇسىنىكتى. تۇسىنىكسىزى، مەن ءوزىم ءبىلىمدى جىگىت ساناپ جۇرگەن ازاماتتىڭ جاساعان قورىتىندىسى، ءتۇيىنى: «ۇلتتىق اكادەميانىڭ پرەزيدەنتى، عىلىم دوكتورى د. قوناەۆ، «26 جىل ەل باسقارعاندا زەرتتەپ، سارالاپ، ىزدەنەتىن عالىمدىق قاسيەتتەن ايىرىلدىم» دەيدى. بولىس-بي بولىپ بارىمتا، داۋ، پارانىڭ ورتاسىندا جۇرگەن اباي، سودان كەيىن قالاي ۇلى اقىن، ويشىل بولدى ەكەن؟!»

ياعني، جانۇزاقتىڭ پايىمىنشا، ەل بيلەگەن ءبىر ادام عالىمدىق قاسيەتىنەن ايرىلسا، بيلىكتە بولعان باسقانىڭ ءبارى دە سونداي بولۋى ءتيىس ەكەن-داعى، ويشىل بولۋى مۇمكىن ەمەس ەكەن!

نە دەگەن بولاتتاي بەرىك قيسىن («جەلەزنايا» لوگيكا)? دۇرىس وي تۇيە الماسا، ادامعا كىتاپتى كوپ وقىعاننان پايدا جوق ەكەن عوي، از بولسا دا كلاسسيكتەردى (لاتىنشا – ۇلگىلى) وقۋ كەرەك دەيتىنى سودان ەكەن عوي...

قوي، مەن جانۇزاقتى بۇدان ارمەن وقي بەرەتىن بولسام، ءوزى ايتقانداي ناقۇرىستانىپ كەتۋىم مۇمكىن ەكەن، نە كورسەم دە ءوزىمنىڭ، قازاعىمنىڭ، ادامزاتتىڭ ابايىمەن بىرگە كورەيىن، سونى قايتالاپ وقي بەرەيىن...

ومىرزاق اقجىگىت

Abai.kz