پاريجدە وتكەن قۇرىلتاي: «ايقىن» گازەتىنە اشىق حات
ەۋروپا قازاق جاستارى كونفەرەنتسيالارى – ەۋروپاداعى قازاق قوعامدارىنىڭ ەڭبەگى
ەۋروپاداعى باۋىرلارىمىزدىڭ قازاق گازەتتەرىنە ارناپ جازىپ جاتقان اشىق حاتتارىنىڭ تاعى ءبىر پاراسىن جاريالاپ وتىرمىز. بۇل حاتتا دا الىستاعى اعايىن تالعات ماماشەۆتىڭ (دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى) ءسوزىن جوققا شىعارىپ، ناقتى، دالەلدى ءۋاج ايتادى.
Abai.kz
ەۋروپا قازاق جاستارى كونفەرەنتسيالارى – ەۋروپاداعى قازاق قوعامدارىنىڭ ەڭبەگى
ەۋروپاداعى باۋىرلارىمىزدىڭ قازاق گازەتتەرىنە ارناپ جازىپ جاتقان اشىق حاتتارىنىڭ تاعى ءبىر پاراسىن جاريالاپ وتىرمىز. بۇل حاتتا دا الىستاعى اعايىن تالعات ماماشەۆتىڭ (دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى) ءسوزىن جوققا شىعارىپ، ناقتى، دالەلدى ءۋاج ايتادى.
Abai.kz
«ايقىن» گازەتىنىڭ 16.07.2013 كۇنگى سانىندا جۋرناليست قۇتماعامبەت قونىسبايدىڭ «سىرتتاعى قانداستارعا كوزقاراستى مەملەكەتتىك دەڭگەيدە وزگەرتەتىن ۋاقىت جەتتى» دەگەن تاقىرىپ استىندا دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعى توراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى تالعات ماماشەۆپەن وتكىزگەن سۇحباتى جاريالاندى. وندا ماماشەۆتىڭ: «... ءبىز سوڭعى جىلدارى ەۋروپادا ەكى رەت جاستار كونگرەسىن ۇيىمداستىردىق. بۇل شارالار كونفەرەنتسيا، دوڭگەلەك ۇستەل تۇرىندە ءوتتى. مامىر ايىندا پاريجدە ەۋروپا قازاقتارىنىڭ كىشى قۇرىلتايىن وتكىزدىك» دەگەن ءسوزى بار. بىراق ماماشەۆ ايتتى دەگەن بۇل ءسوز دۇرىس ەمەس، بەكەر ءسوز. ەشقانداي نەگىزى جوق، بوس ءسوز. ويتكەنى دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعى ەش ۋاقىتتا ەۋروپادا جاستارعا ارناپ، كونگرەس تە، كونفەرەنتسيا دا ۇيىمداستىرعان ەمەس. بۇل انشەيىن «دايىن اسقا تىك قاسىق». ەۋروپادا سوڭعى جىلدارى ەۋروپا قازاق قوعامدارى فەدەراتسياسى (FEKA) مەن ونىڭ قۇرامىنداعى ەۋروپا قازاق قوعامدارى تاراپىنان ۇيىمداستىرىلىپ كەلە جاتقان، ءتىپتى داستۇرگە دە اينالعان ەۋروپا قازاق دياسپوراسى جاستار كونفەرەنتسيالارىنا جوق جەردەن يەمدەنە قالىپ، ۇپايىن وزىنە اۋدارۋ ايلا-شارعىسى عانا. ويتكەنى بۇل كونفەرەنتسيالاردىڭ ءبىرىنشىسى 2009 جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا ەۋروپا قازاق قوعامدارى فەدەراتسياسى مەن ميۋنحەن قازاق مادەنيەت قوعامى تاراپىنان المانيانىڭ ميۋنحەن قالاسىندا، ەكىنشىسى، 2009 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا «FEKA» مەن شۆەتسيا قازاق مادەنيەت قوعامى تاراپىنان شۆەتسيانىڭ ۆەستوروس قالاسىندا، ءۇشىنشىسى، 2011 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا «FEKA» مەن فرانتسيا قازاق مادەنيەت قوعامى تاراپىنان فرانتسياسىنىڭ استاناسى پاريجدە، ءتورتىنشىسى، 2012 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا «FEKA» مەن Kەلن قازاق مادنيەت ورتالىعى تاراپىنان Kەلن قالاسىندا بىرگە ۇيىمداستىرلىپ وتكىزىلگەن. بۇل كونفەرەنتسيالاردىڭ بەسىنشىسى بيىلعى جەلتوقسان ايىندا تاعى «FEKA» مەن ۇلىبريتانيا قازاق قوعامى تاراپىنان ۇلىبريتانيانىڭ استاناسى لوندوندا بىرگە وتكىزىلمەك بولىپ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل كونفەرەنتسيالاردىڭ ىشىندە 2011 جىلى پاريجدە وتكەن ەۋروپا قازاق دياسپوراسى جاستار كونفەرەنتسياسىنا عانا (استىن سىزىپ وتىرىپ ايتامىز) دۇنيەجۇزى قازاقتار قاۋىمداستىعىنىڭ وكىلى ءبىزدىڭ شاقىرۋىمىز بويىنشا قوناق، تىڭداۋشى رەتىندە قاتىسقان. قاۋىمداستىقتىڭ ەۋروپاداعى قازاق دياسپوراسى جاستار كونفەرەنتسيالارىنا ەشقانداي قاتىسى جوق. ال بۇل كونفەرەنتسيالاردى ۇيىمداستىرۋ ويىمىز 2008 جىلى «FEKA»-نىڭ قۇرىلۋ جۇمىستارىنىڭ باستاۋىنا وراي، شۆەتسيانىڭ ۆەستوروس قالاسىندا، سول جەردەگى قازاق دياسپوراسى جاستارىمەن وتكىزىلگەن ءبىر جينالىس كەزىندە، جاستاردىڭ ءتىلىمىزدى، ءدىلىمىزدى، تاريحىمىزدى، مادەنيەتىمىزدى، سالت-داستۇرلەرىمىزدى بىلگىمىز، ساقتاعىمىز كەلەدى. بۇل ءۇشىن شارالار قولدانىلسا دەپ قويعان تالاپتارىن قالاي قاناعاتتاندىرامىز دەگەن سۇراقتان تۋىنداعان. مۇنى دا ەسكەرتە كەتەلىك. دەمەك ەۋروپاداعى قازاق دياسپوراسى جاستار كونفەرەنتسيالارى «FEKA» جانە ونىڭ قۇرامىنداعى ەۋروپا قازاق قوعامدارىنىكى، باستان-اياق ولاردىڭ باستاماسى جانە ەڭبەگى. بۇل ەشقانداي تالاس تا، داۋ دا تۋدىرمايدى.
ال بيىلعى مامىر ايىندا پاريجدە وتكەن ەۋروپا قازاق قۇرىلتايىن فرانتسيا قازاق مادەنيەت قوعامى ۇيىمداستىردى. «FEKA»جانە ونىڭ قۇرامىندا ورىن الاتىن ەۋروپاداعى قازاق قوعامدارى ويداعىداي ءوتۋى ءۇشىن فرانتسيا قازاق مادەنيەت قوعامىنا رۋحاني قولداۋ ءبىلدىرىپ، ونىمەن تىعىز بىرگە ىستەسىپ وتكىزدى. قاۋىمداستىق دەلەگاتسياسى دا قۇرىلتايعا ۇيىمداستىرۋشى ەمەس، قوناق رەتىندە قاتىستى جانە قۇرىلتايدىڭ قىزىقتى وتۋىنە ءوز ۇلەسىن قوسىپ قايتتى. ءبىز جوعارىدا اتالعان سۇحباتتا وسى قۇرىلتاي توڭىرەگىندە ايتىلعانداردى وسىلاي دۇرىستاعان ءجون دەمەكپىز.
ءسوز سوڭىندا، «ايقىن» گازەتى رەداكتسياسىنان، جۋرناليست قۇتماعامبەت قونىسبايدىڭ دۇنيەجۇزى قازاقتارى قاۋىمداستىعىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى تالعات ماماشەۆپەن «سىرتتاعى قانداستارعا كوزقاراستى مەملەكەتتىك دەڭگەيدە وزگەرتەتىن ۋاقىت جەتتى» دەگەن تاقىرىپ استىندا وتكىزگەن سۇحباتىنا جاساعان وسى تۇزەتۋ-ەسكەرتۋىمىزدى، اتالعان گازەتتە ءبىزدىڭ جاۋابىمىز رەتىندە جاريالانۋىن تالاپ ەتەمىز. ءبىزدىڭ مۇنداي جاۋاپ بەرۋگە جۋرناليستىك ەتيكا تۇرعىسىنان تولىق حاقىمىز بار. ويتكەنى اڭگىمە ءبىزدىڭ ەڭبەگىمىز، سول ەڭبەك ارقىلى اتقارعان ءىس-شارالارىمىز تۋرالى بولىپ وتىر.
قۇرمەتپەن،
Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA)
Avstrya Qazaq Madeniyet Qogami
Berlin Qazaq Qogami (Almaniya)
Daniya Qazaq Madeniyet Qogami
Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami (AKFT)
Hollandiya Qazaqtari Qori
Koln Qazaq Madeniyet Ortaligi (Almaniya)
Myunhen Qazaq Madeniyet Qogami (Almaniya)
Norvegiya Qazaq Madeniyet Qogami
Shvetziya Qazaq Madeniyet Qogami
Ulibritaniya Qazaq Qogami
„Aiykyn“ Gazetine Ashiq Hat!
Nemese
Ewropa Qazaq Jastari Koneferentsiyalari Ewropadagi Qazaq Qogamdarinin Enbegi
„Aikyn“ gazetinin 16.07.2013 kungi saninda jurnalist Qutmagambet Qonisbaydin „Sirttagi qandastarga kozqarasti memlekettik dengeyde ozgertetin uvaqit jetti“ degen taqirip astinda Duniyejuzi Qazaqtari Qawmdastigi toragasinin birinshi orinbasari Talgat Mamashevpen otkizgen suhpati jariyalandi. Onda Mamashevtin „… biz songi jildari Ewropada eki ret jastar kongresin uyimdastirdiq. Bul sharalar konferentsiya, dongelek ustel turinde otti. Mamir ayinda Parijde Ewropa Qazaqtarinin kishi quriltayin otkizdik“ degeni keltiriledi. Biraq, Mamashev aytti degen bul soz duris emes, beker soz. Esh qanday negizi joq, bos soz. Oytkeni Duniyejuzi Qazaqtari Qawmdastigi esh uvaqit Ewropada jastarga arnap, kongres te konferentsiya da uyimdastirgan emes. Bul ansheyin „dayin asqa tik qasiq degendeyin“، Ewropada songi jildari Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA) men onin quramindagi Ewropa Qazaq Qogamdari tarapinan uyimdastirilip kele jatqan, tipti dasturge de aynalgan Ewropa Qazaq Diasporasi Jastar Konferentsiyalarina joq jerden iyemdene qalip, upayin ozine avdaruv ayla-shargisi gana. Oytkeni, bul konferentsiyalardin birinshisi 2009 jildin savir ayinda Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA) men Myunhen Qazaq Madeniyet Qogami tarapinan Almaniyanin Myunhen qalasinda; ekinshisi 2009 jildin jeltoqsan ayinda FEKA men Shvetziya Qazaq Madeniyet Qogami tarapinan Shvetziyanin Vesteros qalasinda; ushinshisi 2011 jildin jeltoqsan ayinda FEKA men Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami tarapinan Fransiyanin astanasi Parijde; tortinshisi 2012 jildin jeltoqsan ayinda FEKA men Koln Qazaq Madeniyet Ortaligi tarapinan Almaniyanin Koln qalasinda birge uyimdastirilip otkizilgen. Bul konferentsiyalardin besinshisi biyilgi jeltoqsan ayinda tagi FEKA men Ulibritaniya Qazaq Qogami tarapinan Ulibritaniyanin astanasi Londonda birge otkizilmek bolip josparlanip otir. Bul konferentsiyalardin ishinde 2011 jili Parijde otken Ewropa Qazaq Diasporasi Jastar Konferentsiyasina gana - astin sizip otirip aytamiz – Duniyejuzi Qazaqtari Qawmdastiginin okili bizdin shakiruvimiz boyinsha qonaq, tindavshi retinde qatisqan. Qawmdastiqtin Ewropadagi Qazaq Diasporasi Jastar Konferentsiyalarina esh qanday qatisi joq. Al, bul konferentsiyalardi uyimdastiruv oyimiz 2008 jili FEKA-nin quriluv jumistarinin bastavina oray, Shvetziyanin Vesteros qalasinda, sol jerdegi Qazaq diasporasi jastarimen otkizilgen bir jiynalis kezinde, jastardin tilimizdi, dilimizdi, tarihimizdi, madeniyetimizdi, salt-dasturlerimizdi bilgimiz saqtagimiz keledi; bul ushin sharalar qoldanilsa dep qoygan talaptarin qalay qanagatttandiramiz degen suraqtan tuvindagan. Muni da eskerte ketelik. Demek Ewropadagi Qazaq Diasporasi Jastar Konferentsiyalari FEKA jane onin quramindagi Ewropa Qazaq Qogamdariniki, bastan ayaq olardin bastamasi jane enbegi. Bul esh qanday talas da dav da tuvdirmaydi.
Al, biyilgi mamir ayinda Parijde otken Ewropa Qazaq Qurultayin Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami uyimdastirdi. FEKA jane onin quraminda orin alatin Ewropadagi Qazaq Qogamdari qurultaydin oydagiday otuvi ushin Fransiya Qazaq Madeniyet Qogamina ruvhaniy qoldav bildirip, onimen tigiz birgestesip otirdi. Qawmdastiq delegatsiyasi da qurultayga uyimdastiruvshi emes, qonaq retinde qatisti jane qurultaydin qiziqti otuvine oz ulesin qosip qaytti. Biz jogarida atalgan suhpatta osi qurultay tonireginde aytilgandardi osilay duristagan jon demekpiz.
Soz soninda „Aikyn“ gazeti redaksiyasinan, jurnalist Qutmagambet Qonisbaydin Duniyejuzi Qazaqtari Qawmdastigi birinshi orinbasari Talgat Mamashevpen „Sirttagi qandastarga kozqarasti memlekettik dengeyde ozgertetin uvaqit jetti“ degen taqirip astinda otkizgen suhpatina jasagan osi tuzetuv-eskertuvimizdi, atalgan gazette bizdin javabimiz retinde jariyalanuvin talap etemiz. Bizdin munday javap beruvge jurnalistiykaliq etika turgisinan toliq haqimiz bar. Oytkeni angime, bizdin enbegimiz, sol enbek arqili atqargan is-sharalarimiz tuvrali bolip otir.
Qurmetpen,
Ewropa Qazaq Qogamdari Federatsiyasi (FEKA)
Avstrya Qazaq Madeniyet Qogami
Berlin Qazaq Qogami (Almaniya)
Daniya Qazaq Madeniyet Qogami
Fransiya Qazaq Madeniyet Qogami (AKFT)
Hollandiya Qazaqtari Qori
Koln Qazaq Madeniyet Ortaligi (Almaniya)
Myunhen Qazaq Madeniyet Qogami (Almaniya)
Norvegiya Qazaq Madeniyet Qogami
Shvetziya Qazaq Madeniyet Qogami
Ulibritaniya Qazaq Qogami
